دعاهای خود را عمیق و پرمفهوم سازیم
دعاهای خود را عمیق و پرمفهوم سازیم
‹ای یَهُوَه، گوش تو به سوی دعای بندهات متوجه بشود.› — نح ۱:۱۱.
۱، ۲. چرا بررسی مطالب برخی از دعاهایی که در کتاب مقدّس به ثبت رسیدهاند مفید است؟
دعا و مطالعهٔ کلام خدا مهمترین بخش از پرستش ماست. (۱تسا ۵:۱۷؛ ۲تیمو ۳:۱۶، ۱۷) کتاب مقدّس کتاب دعا نیست، با این وصف دعاهای گوناگونی در آن به نگارش در آمده است. برای نمونه، دعاهایی که در کتاب مزامیر به قلم آورده شده است.
۲ هنگام خواندن و مطالعهٔ کلام خدا به دعاهایی بر میخورید که احتمالاً با موقعیتی که با آن روبرویید متناسب است. در حقیقت با اشاره به مطالبی که در این دعاها به ثبت رسیده است، میتوانید تضرّعات و دعاهای خود را عمیقتر و پرمفهومتر سازید. حال ببینیم از کسانی که یَهُوَه به تضرّعات و خواهشهای آنان پاسخ داده است چه درسی میگیریم؟ همچنین از محتوای دعاهای آنان چه میآموزیم؟
از خدا راهنمایی بطلبید و مطابق آن عمل کنید
۳، ۴. خادم ابراهیم چه وظیفهای داشت، و ما از پاسخ یَهُوَه به دعای او چه میآموزیم؟
۳ هنگام مطالعهٔ کلام خدا میآموزیم که باید در دعاهای خود خواهان راهنماییهای یَهُوَه باشیم. در اینجا میخواهیم دعای خادم ابراهیم (احتمالاً اَلِیعازار) را که در میان خادمانش از همه بزرگتر بود بررسی کنیم. ابراهیم این خادم خود را برای انتخاب همسری خداترس برای اسحاق به بینالنهرین پیدا ۲۴:۱۲-۱۴.
فرستاد. زمانی که زنانی به چاه آب نزدیک شدند این خادم به درگاه خدا چنین دعا کرد: «ای یَهُوَه، . . . چنین بشود که آن دختری که به وی گویم: ‹سبوی خود را فرود آر تا بنوشم،› و او گوید: ‹بنوش و شترانت را نیز سیراب کنم،› همان باشد که نصیب بندهٔ خود اسحاق کرده باشی، تا بدین، بدانم که با آقایم احسان فرمودهای.» —۴ دعای خادم ابراهیم زمانی مستجاب شد که رِفقَه به شتران او آب داد. پس از آن رِفقَه به همراه او به کنعان رفت و همسر عزیز اسحاق گشت. البته ما نباید انتظار داشته باشیم که یَهُوَه خدا در پاسخ به دعاهایمان به ما نشانی مشخص دهد. یَهُوَه ما را از طریق روح مقدّسش راهنمایی میکند. برای این منظور باید به او دعا کنیم و مطابق راهنماییهای روح مقدّسش رفتار نماییم. — غلا ۵:۱۸.
دعا راهی برای کاهش نگرانی
۵، ۶. چه نکتهٔ قابل توجهی را میتوان در دعای یعقوب پیش از دیدار با برادرش دید؟
۵ دعا از نگرانیهای ما در زندگی میکاهد. زمانی که یعقوب از روبرو شدن با برادر دوقلوی خود عیسو ترس داشت به خدا چنین دعا کرد: «ای یَهُوَه، . . . کمتر هستم از جمیع لطفها و از همهٔ وفایی که با بندهٔ خود کردهای . . . اکنون مرا از دست برادرم، از دست عیسو رهایی ده زیرا که من از او میترسم، مبادا بیاید و مرا بزند، یعنی مادر و فرزندان را، و تو گفتی هرآینه با تو احسان کنم و ذریّت تو را مانند ریگ دریا سازم که از کثرت، آن را نتوان شمرد.» — پیدا ۳۲:۹-۱۲.
۶ با وجود اقدامات احتیاطی یعقوب برای جلوگیری از کشمکش با برادرش، یَهُوَه بود که دعای او را پاسخ گفت و سبب آشتی آنان شد. (پیدا ۳۳:۱-۴) تضرّعات او را به دقت بخوانید و خواهید دید که یعقوب نه تنها از یَهُوَه تقاضای کمک کرد، بلکه در دعای خود ایمان قلبیاش را نیز به ذریّت موعود ابراز داشت و از احسان و محبت یَهُوَه سپاسگزار بود. آیا شما نیز همچون یعقوب نگرانی و ‹ترسی› در دل دارید؟ (۲قر ۷:۵) اگر چنین است خواستهها و تضرّعات یعقوب را به یاد آورید. دعاهای یعقوب به ما نشان میدهد که با دعا کردن میتوانیم نگرانیهای خود را تقلیل دهیم. چگونه؟ باید در دعاهایمان به غیر از خواستههای خود، ایمان قلبیمان را نیز ابراز داریم.
دعا برای حکمت
۷. چرا موسی برای شناخت طریق و خواست خدا دعا کرد؟
۷ اگر خواستار رضایت و خوشنودی یَهُوَه هستید باید برای حکمت الٰهی دعا کنید. موسی برای شناخت طریق و خواست خدا به درگاه او چنین دعا کرد: «اینک تو [ای یَهُوَه] به من میگویی: ‹این قوم را [از مصر] ببر.› . . . الآن اگر فیالحقیقت منظور نظر تو شدهام، طریق خود را به من بیاموز تا تو را بشناسم، و در حضور تو فیض یابم.» (خرو ۳۳:۱۲، ۱۳) خدا در پاسخ به دعای موسی، طریق و خواست خود را برای او روشنتر کرد. بدین ترتیب به موسی حکمت لازم را داد تا قومش را رهبری کند.
۸. از بررسی اوّل پادشاهان ۳:۷-۱۴ چه فایدهای میبرید؟
۸ داود نیز برای حکمت الٰهی چنین دعا کرد: ‹ای یَهُوَه، طریقهای خود را به من بیاموز.› (مز ۲۵:۴) سلیمان، پسر داود از خدا استدعا کرد که به او حکمت عطا کند تا بتواند وظایف خود را در مقام پادشاه اسرائیل به انجام رساند. یَهُوَه از دعای سلیمان خوشنود گردید و نه تنها دعای او را مستجاب کرد بلکه به او ثروت و جلال بخشید. (۱پادشاهان ۳:۷-۱۴ خوانده شود.) اگر به شما نیز در خدمت به خدا وظیفهای محوّل شده است که به نظرتان دشوار میآید، تواضع نشان دهید و از یَهُوَه بخواهید که به شما حکمتش را عطا کند. یَهُوَه به شما کمک میکند که دانش و حکمت لازم را برای انجام آن وظیفه به دست آورید تا بتوانید آن را با محبت و به روشی درست انجام دهید.
از دل دعا کنیم
۹، ۱۰. در دعای سلیمان در بازگشایی معبد چطور به اهمیت «دل» اشاره شده است؟
۹ اگر میخواهیم دعاھـای ما شنیده شوند باید از ته دل دعا کنیم. سلیمان در مراسم بازگشایی معبد در سال ۱۰۲۶ ق.م. در حضور جمعی عظیم در اورشلیم از صمیم دل دعا کرد. این دعا در اوّل پادشاهان باب ۸ به نگارش در آمده است. پس از این که صندوق عهد در قدسالاقداس مستقر شد و یَهُوَه با ابری معبد را پر ساخت، سلیمان خدا را تمجید و ستایش کرد.
۱۰ دعای سلیمان را مطالعه کنید و توجه کنید که چطور در این دعا به اهمیت «دل» اشاره شده است. سلیمان به خوبی پی برده بود که تنها یَهُوَه از نیات دل افراد آگاه است. (۱پاد ۸:۳۸، ۳۹) این دعا نشانگر آن است که برای فردی خطاکار که ‹به تمامی دل به خدا بازگشت مینماید› امیدی وجود دارد. همچنین نشان میدهد که اگر دشمنان، قوم خدا را به اسارت ببرند و قوم با تمام دل به یَهُوَه دعا کنند، او دعایشان را خواهد شنید. (۱پاد ۸:۴۸، ۵۸، ۶۱) پس یقیناً میتوان گفت که دعاهای ما باید از صمیم دل باشد.
چگونه با کمک مزامیر دعاهای خود را عمیق و پرمعنا سازیم؟
۱۱، ۱۲. از دعاهای مردی لاوی که نمیتوانست برای پرستش یَهُوَه به معبد رود چه میآموزیم؟
۱۱ مطالعهٔ مزامیر دعاهای شما را عمیق و پرمعنا میسازد و به شما کمک میکند که برای پاسخ به دعاهایتان در انتظار یَهُوَه بمانید. در اینجا میخواهیم صبر و بردباری یک لاوی تبعیدی را مورد بررسی قرار دهیم. او که برای مدتی نمیتوانست یَهُوَه را در معبد پرستش کند، چنین سُرایید: «ای جان من چرا منحنی شدهای؟ و چرا در من پریشان گشتهای؟ امید بر خدا دار. زیرا که او را باز حمد خواهم گفت، که نجات روی من و خدای من است.» — مز ۴۲:۵، ۱۱؛ ۴۳:۵.
۱۲ از این لاوی چه میآموزید؟ اگر به دلیل دفاع از حقیقت به حبس محکوم شدهاید و مدتی است که از جمع همایمانانتان در جلسات به دور هستید صبورانه در انتظار اقدامی از سوی یَهُوَه بمانید. (مز ۳۷:۵) در این بین، به شادیهای گذشته فکر کنید و از خدا صبر و تحمّل بخواهید. ‹امید به خدا› را از دست ندهید تا یَهُوَه شما را به جمع همایمانانتان بازگرداند.
با ایمان دعا کنیم
۱۳. چرا باید مطابق یعقوب ۱:۵-۸ با ایمان کامل دعا کنیم؟
۱۳ ما در هر موقعیتی باید با ایمان دعا کنیم. اگر وفاداریمان مورد آزمایش قرار گرفت بجاست مطابق پند یعقوب با اطمینان از یَهُوَه در دعا بخواهیم به ما حکمت لازم را برای مقابله با آن آزمایش ارزانی دارد. (یعقوب ۱:۵-۸ خوانده شود.) یَهُوَه کاملاً از آنچه ذهن ما را به خود مشغول کرده آگاه است، و قادر است ما را با روحالقدس خود راهنمایی کرده، قوّت قلب دهد. پس بجاست با ایمان کامل سفرهٔ دل خود را در مقابل او بگشاییم و ‹هرگز شک نکنیم.› همچنین بجاست راهنماییهایی را که از طریق روح خود و پندهایی را که از طریق کلام خود به ما میدهد بپذیریم.
۱۴، ۱۵. چرا میتوان گفت که حَنّا با تمام دل دعا کرد و با ایمان عمل نمود؟
۱۴ حَنّا زنی نازا بود که به یَهُوَه با تمام دل دعا کرد و با ایمان عمل نمود. حَنّا همسر شخصی لاوی به نام اَلقانَه بود که دو همسر داشت. فَنِنَّه همسر دیگر اَلقانَه که دارای چندین فرزند بود مرتب به حَنّا به دلیل نازاییاش زخمِ زبان میزد. یک روز حَنّا در خیمهٔ مقدّس با یَهُوَه عهد بست که اگر به او پسری دهد او را در راه خدا وقف میکند. عِیلِی، کاهن اعظم که لبهای حَنّا را هنگام دعا لرزان دید، تصوّر کرد که مست است. اما وقتی متوجه شد که اشتباه کرده است به حَنّا گفت: «خدای اسرائیل مسئلتی را که از او طلب نمودی، تو را عطا فرماید.» حَنّا نمیدانست که یَهُوَه خواستهاش را چگونه عطا خواهد کرد، ولی ایمان داشت که دعایش ۱سمو ۱:۹-۱۸.
مستجاب خواهد شد. از این رو، حَنّا «دیگر ترشرو نبود» و آثار غم و ناراحتی از چهرهاش محو شد. —۱۵ حَنّا پسری به دنیا آورد و نام او را سموئیل گذاشت. وقتی سموئیل را از شیر گرفت او را برای خدمت در خیمهٔ مقدّس به یَهُوَه تقدیم کرد. (۱سمو ۱:۱۹-۲۸) تأمّل روی دعای حَنّا، دعاهای ما را نیز عمیقتر و پرمعناتر میسازد. شرح حال حَنّا نشان میدهد که اگر در شرایط دشوار اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه دعایمان را پاسخ میدهد، او به ما قدرت میدهد بر غم و اندوه خود فائق آییم. — ۱سمو ۲:۱-۱۰.
۱۶، ۱۷. وقتی نَحَمِیا با تمام دل دعا کرد و به ایمان رفتار نمود چه نتیجهای حاصل شد؟
۱۶ نَحَمِیا، مرد خداترسی بود که در قرن پنجم قبل از میلاد میزیست. او نیز با تمام دل دعا کرد و به ایمان رفتار نمود. نَحَمِیا از یَهُوَه چنین تمنا کرد: ‹ای یَهُوَه، گوش تو به سوی دعای بندهات و دعای بندگانت که به رغبت تمام از اسم تو ترسان میباشند، متوجه بشود و بندهٔ خود را امروز کامیاب فرمایی و او را به حضور این مرد مرحمت عطا کنی.› منظور نَحَمِیا از «این مرد» چه کسی بود؟ منظور او اردشیر (اَرْتَحْشَستا) پادشاه پارس بود که نَحَمِیا در قصر او در مقام ساقی خدمت میکرد. — نح ۱:۱۱.
۱۷ نَحَمِیا وقتی شنید یهودیانی که از بابل آزاد شدهاند «در مصیبت سخت و افتضاح میباشند و حصار اورشلیم خراب . . . شده است،» برای چندین روز با ایمان قوی به یَهُوَه دعا کرد. (نح ۱:۳، ۴) جوابی که یَهُوَه به دعای نَحَمِیا داد بیش از انتظار خادمش بود. یَهُوَه کاری کرد که اردشیرِ پادشاه به نَحَمِیا اجازه دهد که برای بازسازی دیوار اورشلیم به یهودیه رود. (نح ۲:۱-۸) به این ترتیب، دیوار اورشلیم در مدتی کوتاه بازسازی شد. چرا یَهُوَه دعای نَحَمِیا را مستجاب کرد؟ دلیل آن این بود که دعای او برای پیشبرد پرستش پاک و با ایمان کامل بود. آیا دعاهای شما نیز چنین است؟
از ستایش و شکرگزاری غافل نشویم
۱۸، ۱۹. به چه دلایلی خادمان خدا باید او را ستایش و شکرگزاری کنند؟
۱۸ در دعا نباید از ستایش و شکرگزاری یَهُوَه غافل شویم. دلایل بیشماری برای شکرگزاری از او وجود دارد. برای مثال، آنچه داود را به ستایش یَهُوَه برانگیخت سلطنت یَهُوَه بود. (مزمور ۱۴۵:۱۰-۱۳ خوانده شود.) آیا دعاهای شما نیز حاکی از آن است که برای افتخار بزرگی که به عنوان بشارتدهندگان پادشاهی یَهُوَه داریم ارزش قائلید؟ شما همچنین میتوانید با استفاده از عباراتی که مزمورنویسان به کار بردهاند قدردانی قلبیتان را در دعا برای جلسات مسیحی، مجمعها و کنگرهها ابراز کنید. — مز ۲۷:۴؛ ۱۲۲:۱.
۱۹ قدردانی برای رابطهٔ پرارزشمان با خدا ما را نیز بر آن میدارد تا همچون مزمورنویس از صمیم دل در دعا بگوییم: ‹ای یَهُوَه تو را در میان امّتها حمد خواهم گفت. تو را در میان قومها تسبیح خواهم خواند. زیرا رحمت تو تا آسمانها عظیم است و راستیِ تو تا افلاک. خدایا بر آسمانها متعال شو. و جلال تو بر تمامیِ جهان.› (مز ۵۷:۹-۱۱) به راستی که مزمورنویس با چه گرمیای احساسات خود را ابراز داشته است. بدون تردید استفاده از عباراتی که مزمورنویسان به کار بردهاند، دعاهای ما را نیز عمیقتر و پرمعناتر میکند.
با خضوع و احترام به یَهُوَه دعا کنیم
۲۰. مریم وفاداری و دلبستگی خود به یَهُوَه را چگونه بیان داشت؟
۲۰ خضوع و احترام باید در دعاهای ما آشکار باشد. سخنان توأم با احترام مریم پس از لو ۱:۴۶، ۴۷) آیا شما نیز میتوانید همچون مریم دعاهای خود را با چنین عباراتی عمیق و پرمعنا سازید؟ جای تعجب نیست که مریم به عنوان مادر عیسی مسیح انتخاب شد.
این که دریافت مادر مسیح خواهد بود همانند سخنانی است که حَنّا هنگام تقدیم سموئیل به خیمهٔ مقدّس به زبان آورد. خضوع و احترام مریم را به خوبی میتوان در این سخنانش مشاهده کرد که گفت: ‹جان من یَهُوَه را تمجید میکند، و روح من به رهانندهٔ من، خدا به وجد آمد.› (۲۱. دعاهای عیسی چگونه بر احترام و ایمانش دلالت داشت؟
۲۱ عیسی با احترام و ایمان کامل به خدا دعا میکرد. برای نمونه، قبل از این که ایلعازَر را رستاخیز دهد «چشمان خود را بالا انداخته، گفت: ‹ای پدر، تو را شکر میکنم که سخن مرا شنیدی. و من میدانستم که همیشه سخن مرا میشنوی.›» (یو ۱۱:۴۱، ۴۲) آیا دعاهای شما نیز چنین احترام و ایمان قلبیای را نشان میدهد؟ دعای خاضعانهٔ عیسی را که به دعای نمونه معروف است مطالعه کنید. در آنجا خواهید دید که مهمترین قسمت این دعا تقدیس نام خدا، آمدن ملکوتش و انجام ارادهٔ اوست. (مت ۶:۹، ۱۰) لحظهای به محتوای دعاهای خود فکر کنید. آیا دعاهایتان نشان میدهد که به ملکوت یَهُوَه، انجام خواست او و تقدیس نامش توجه و علاقه دارید؟
۲۲. چرا میتوانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه به ما نیز برای موعظه کردن شجاعت میدهد؟
۲۲ از آنجایی که خادمان خدا با سختی و آزار و اذیت روبرو میشوند، اغلب در دعاهای خود میخواهند برای ادامهٔ خدمتشان یَهُوَه به ایشان دلی شجاع دهد. هنگامی که اعضای دادگاه سَنهِدرین به پِطْرُس و یوحنّا امر کردند که دیگر ‹نام عیسی را تعلیم ندهند› آن دو رسول با شجاعت به موعظهٔ خود ادامه دادند. (اعما ۴:۱۸-۲۰) آنان وقتی آزاد شدند آنچه را بر ایشان گذشته بود برای همایمانان خود شرح دادند. بعد از آن همهٔ حاضران به یک دل از یَهُوَه تمنا کردند که کمکشان کند تا بتوانند با شجاعت کلامش را موعظه کنند. چقدر برای آنان حیرتآور بود که دعایشان مستجاب شد. آری، «همه به روحالقدس پر شده، کلام خدا را به دلیری میگفتند.» (اَعمال ۴:۲۴-۳۱ خوانده شود.) در نتیجه شمار کثیری به پرستندگان یَهُوَه ملحق شدند. دعا ما را نیز قوی میسازد تا با شجاعت موعظه کنیم.
دعاهای خود را عمیقتر و پرمفهومتر سازیم
۲۳، ۲۴. الف) با نمونههای دیگری نشان دهید که مطالعهٔ کلام خدا دعاهای شما را عمیقتر و پرمفهومتر میسازد. ب) برای این که دعاهایتان عمیقتر و پرمفهومتر شود چه میکنید؟
۲۳ به نمونههای بسیاری میتوان اشاره کرد که نشان میدهد خواندن کتاب مقدّس دعاهای خادمان یَهُوَه را عمیقتر و پرمفهومتر میسازد. برای مثال میتوانیم مانند یُونُس در دعا به این نکته اشاره کنیم که ‹نجات از آن یَهُوَه است.› (یون ۲:۱-۱۰) اگر گناهی جدّی شما را مشوّش ساخته است و از پیران مسیحی نیز کمک خواستهاید، شاید کلماتی که داود به زبان آورد برای ابراز ندامتتان به شما کمک کند. (مز ۵۱:۱-۱۲) در بعضی دعاهای خود میتوانید مانند اِرْمیا یَهُوَه را ستایش کنید. (ار ۳۲:۱۶-۱۹) اگر در نظر دارید ازدواج کنید بررسی دعایی که در باب ۹ کتاب عَزْرا آمده است میتواند شما را تقویت کند تا ‹فقط در خداوند› یعنی فقط با یکی از خادمان یَهُوَه ازدواج کنید. — ۱قر ۷:۳۹؛ عز ۹:۶، ۱۰-۱۵.
۲۴ به خواندن، مطالعه و تحقیق در کلام خدا ادامه دهید. در پی نکاتی باشید که بتوانید آنها را در دعاهایتان عنوان کنید. شاید بتوانید با استفاده از عباراتِ کلام خدا خواهشها و تضرّعاتتان را در دعا بیان دارید. همچنین در دعاهایتان تشکرات و سپاسگزاریهای خود را به خدا ابراز کنید. اطمینان داشته باشید عمیقتر و پرمفهومتر شدن دعاهایتان شما را به یَهُوَه نزدیکتر میسازد.
مرور مقاله
• چرا باید از یَهُوَه راهنمایی بخواهیم و هماهنگ با آن رفتار کنیم؟
• چه عاملی ما را برمیانگیزد تا برای حکمت الٰهی دعا کنیم؟
• چگونه با کمک کتاب مزامیر میتوانیم دعاهایمان را عمیقتر و پرمفهومتر سازیم؟
• چرا باید با ایمان و احترام دعا کنیم؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعهای]
[تصویر در صفحهٔ ٨]
آیا شما نیز همچون خادم ابراهیم از یَهُوَه راهنمایی میطلبید؟
[تصویر در صفحهٔ ١٠]
مطالعهٔ خانوادگی دعاهای شما را عمیقتر و پرمفهومتر میکند