ای نوجوانان با فشار همسالانتان مقابله کنید
ای نوجوانان با فشار همسالانتان مقابله کنید
«سخنان شما . . . سنجیده باشد، تا بدانید هر کس را چگونه پاسخ دهید.» — کول ۴:۶.
۱، ۲. احساس بسیاری از نوجوانان در برابر همکلاسیهایشان چیست و چرا؟
بدون شک هر یک از شما نوجوانان فشار همسالان خود را تجربه کردهاید. گهگاه شاید کسی شما را به کاری نادرست تحریک کرده است. در چنین وضعیتی چه احساسی داشتهاید؟ کریستفر که ۱۴ساله است میگوید: «برخی اوقات دلم میخواهد غیب شوم یا مثل بقیهٔ همکلاسیهایم باشم تا فرق من با آنها معلوم نشود.»
۲ آیا همکلاسیهایت تأثیر بسزایی بر تو میگذارند؟ در این صورت دلیل آن چیست؟ آیا دلیلش این است که میخواهی آنها تو را بپذیرند؟ چنین تمایلی بهخودیخود اشتباه نیست. حتی بزرگسالان نیز دوست دارند مورد قبول دیگران قرار گیرند. هیچ کسی، چه پیر چه جوان، دوست ندارد که دیگران او را رد کنند. حقیقت امر این است که انجام کار درست همیشه مورد قبول دیگران نیست. حتی عیسی نیز با چنین واقعیتی روبرو بود. با این حال او همیشه کار درست را انجام میداد. با این که برخی عیسی را پیروی کردند و شاگردش شدند، بعضی نیز او یعنی پسر خدا را ‹به حساب نیاوردند.› — اشع ۵۳:۳.
قدرت فشار تسلیم شدن
۳. چرا تسلیم معیارهای همشاگردیها شدن اشتباه است؟
۳ گاهی ممکن است برای اجتناب از فشار همشاگردان وسوسه شوی که تسلیم معیارهای آنها گردی. چنین افس ۴:۱۴) کودک ممکن است به راحتی تحت تأثیر دیگران قرار گیرد. ولی نوجوان در مرحلهای از زندگی قرار گرفته است که به سوی بلوغ پیش میرود و قادر است عاقلانه رفتار نماید. از این رو اگر اعتقاد داری که معیارهای یَهُوَه برای خیر و صلاح توست، بهتر است که هماهنگ با آن زندگی کنی. (تث ۱۰:۱۲، ۱۳) اگر خلاف آن عمل کنی، کنترل زندگیات را به دست دیگران دادهای. در اصل، وقتی تسلیم دیگران میشوی، مثل عروسک خیمهشببازی در دست آنها میباشی. — ۲پِطرُس ۲:۱۹ خوانده شود.
کاری کاملاً اشتباه است. مسیحیان نباید «همچون کودکان . . . در اثر امواج به هر سو پرتاب» شوند. (۴، ۵. الف) هارون چگونه تسلیم فشار دیگران شد؟ این اتفاق چه موضوعی را نشان میدهد؟ ب) تحریککنندگان ممکن است از چه طریقهایی بر نوجوان فشار آورند؟
۴ یک بار هارون، برادر موسی تسلیم فشار دیگران شد. وقتی اسرائیلیان بر او فشار آوردند تا برایشان بتی بسازد، به حرفشان گوش داد. هارون آدم ضعیفی نبود. قبل از آن، با موسی مقابل قویترین مرد مصر یعنی فرعون قرار گرفت. سپس هارون با شجاعت پیام خدا را به فرعون اعلام کرد. اما وقتی اسرائیلیان او را تحت فشار قرار دادند تسلیم خواستهٔ آنها شد. حقیقتاً همنوعان میتوانند فشار فراوانی بر شخص بگذارند! برای هارون آسانتر بود که با فرعون مقابله کند تا با قومش روبرو شود. — خرو ۷:۱، ۲؛ ۳۲:۱-۴.
۵ نمونهٔ هارون نشان میدهد که فقط نوجوانان با فشار همنوع خود روبرو نیستند، به علاوه روبرو شدن شخص با چنین فشاری به این مفهوم نیست که او به انجام کار بد تمایل دارد. فشار میتواند حتی بر اشخاص صادق منجمله تو نیز تأثیر بگذارد. همشاگردان شاید سعی کنند تو را با ترساندن، تهمت زدن یا تمسخر به انجام کاری نادرست تحریک نمایند. به هر حال، مقابله با هر نوع فشاری کار آسانی نیست. برای آن که با موفقیت با فشار همسالان مقابله کنی باید اوّل به اعتقاداتت کاملاً ایمان داشته باشی.
«خود را محک بزنید»
۶، ۷. الف) چرا داشتن اعتقادی راسخ بسیار اهمیت دارد و چگونه میتوان آن را تقویت نمود؟ ب) برای تقویت ایمان چه سؤالاتی را میتوان از خود پرسید؟
۶ برای مقابله با فشار همسالان، باید اطمینان داشته باشی که اعتقادات و معیارهایت درست است. (۲قُرِنتیان ۱۳:۵ خوانده شود.) حتی اگر خجالتی باشی، اعتقاد راسخ به تو در شجاعت کمک میکند. (۲تیمو ۱:۷، ۸) برعکس کسی که طبیعتاً شجاع است و نسبت به اعتقاداتش شک دارد به سختی میتواند از ایمانش دفاع نماید. پس آیا بهتر نیست که برای خود ثابت کنی کتاب مقدّس حقیقت را بیان میکند یا خیر؟ در اوّل، اعتقادات اساسی را بررسی نما. برای مثال، به خدا اعتقاد داری و دیدهای که دیگران ایمانشان را به وجود خدا بیان میکنند. پس از خود بپرس: ‹چه چیزی مرا به وجود خدا متقاعد ساخته است؟› هدف از این سؤال ایجاد شک و تردید نیست بلکه تقویت ایمانت است. همچنین از خود بپرس: ‹از کجا میدانم که کتاب مقدّس الهام خداست؟› (۲تیمو ۳:۱۶) ‹چگونه متقاعد شدهام که در «روزهای آخر» به سر میبریم؟› (۲تیمو ۳:۱-۵) ‹چه چیزی مرا قانع کرده است که معیارهای یَهُوَه برایم مفید است؟› — اشع ۴۸:۱۷، ۱۸.
۷ شاید ترس از این که پاسخهایت نشان دهد که ایمانت ضعیف است خود را با این سؤالات نیازمایی. چنین کاری مانند این است که هنگام رانندگی از نگاه کردن به درجهٔ بنزین امتناع ورزی که مبادا باک ماشین خالی باشد! اگر باک بنزین خالی باشد، باید فکر این باشی که آن را دوباره پر نمایی. به همین شکل، وقتی متوجه میشوی در مورد موضوعی اعتقاد راسخی نداری، باید سعی کنی آن را تقویت نمایی. — اعما ۱۷:۱۱.
۸. توضیح دهید که چگونه میتوان در مورد اجتناب از زنا اعتقاد قوی پیدا کرد.
۸ به مثالی توجه نما. کتاب مقدّس ترغیب میکند که ‹از بیعفتی بگریزی.› از خود بپرس: ‹چرا عاقلانه است که به این فرمان عمل کنم؟› به دلایلی فکر کن که همشاگردانت دست به زنا میزنند. سپس در مورد عواقب گوناگونی تفکّر نما که نشان میدهد زناکار «به بدن خود گناه میکند.» (۱قر ۶:۱۸) بعد با مقایسه و بررسی دلایل و عواقب آن از خود بپرس: ‹کدام راه درست است؟ آیا ارزش دارد که دست به زنا بزنم؟› برای پی بردن به عمق این موضوع از خود بپرس: ‹اگر دست به زنا بزنم چه احساسی خواهم داشت؟› شاید در ابتدا برخی از همشاگردانت تو را تحسین کنند، ولی هنگامی که با والدین و یا با همایمانان در جماعت هستی چه احساسی خواهی داشت؟ وقتی به خدا دعا میکنی چه احساسی خواهی داشت؟ آیا حاضر خواهی بود وجدان پاک خود را فدای خواستهٔ همکلاسیها نمایی؟
۹، ۱۰. ایمان قوی چگونه نوجوان را قادر میسازد هنگام مواجه شدن با فشار همسالان اعتمادبهنَفْس داشته باشد؟
۹ قوای ‹ذهنی› نوجوانان به طور بیسابقهای در حال رشد است. (رومیان ۱۲:۱، ۲ خوانده شود.) بنابراین، از دوران نوجوانی استفاده کن تا به مفهوم شاهد یَهُوَه بودن پی ببری. چنین تعمّقی به تو کمک میکند تا به راهی که میروی متقاعد شوی. سپس هنگام روبرو شدن با فشار همسالانت بلافاصله قادر خواهی بود با اعتمادبهنَفْس از ایمانت دفاع نمایی. اگر چنین کنی احساسی مانند خواهری جوان خواهی داشت که میگوید: «ایستادگی در برابر همسالانم، در واقع فرصتی است که ایمانم را ابراز نمایم و نشان دهم که ‹دینم› تمام زندگیام را در برمیگیرد، یعنی طرز فکر، اهداف، معیارها و حتی هستیام را.»
۱۰ لازمهٔ ایستادگی در اعتقادات کوشش است. (لو ۱۳:۲۴) شاید با خود فکر کنی که آیا ارزشش را دارد. اما این را به خاطر داشته باش: اگر احساس تأسف و شرم را نمایان سازی، دیگران متوجه میشوند و ممکن است تو را بیشتر تحت فشار قرار دهند. اما اگر با اعتقادی راسخ جواب دهی، متوجه خواهی شد که آنها سریع عقب میکشند. — با لوقا ۴:۱۲، ۱۳ مقایسه شود.
‹تفکّر در جواب دادن›
۱۱. آمادگی قبلی در روبرو شدن با فشار همشاگردان چه کمکی میکند؟
۱۱ قدم مهم دیگر برای ایستادگی در برابر فشار دیگران آمادگی قبلی است. (امثال ۱۵:۲۸ خوانده شود.) آمادگی قبلی یعنی فکر کردن به موقعیتهایی که ممکن است رخ دهد. چنین کاری برخی اوقات جلوی اتفاقی بزرگ را میگیرد. برای مثال گروهی از همکلاسیهایت را در راه میبینی که در حال سیگار کشیدن هستند. چقدر احتمال دارد که به تو سیگار تعارف کنند؟ حال، با پیشبینی این موقعیت چه کاری میتوانی بکنی؟ در امثال ۲۲:۳ آمده است: «عاقل، خطر را میبیند و پنهان میشود، سادهلوح پیش میرود و تاوانش را میدهد!» (ترجمهٔ هزارهٔ نو) شاید با تغییر دادن راه خود بتوانی از روبرو شدن با آنها جلوگیری کنی. چنین عملی به مفهوم ترس نیست بلکه کاری عاقلانه است.
۱۲. چگونه میتوان در موقعیتی دشوار عکسالعملی درست داشت؟
۱۲ حال اگر با موقعیتی اجتنابناپذیر مواجه شوی چه میتوانی بکنی؟ تصوّر کن همشاگردیات با ناباوری بپرسد: «هنوز باکرهای؟» بهترین کار این است که به پند کولُسیان ۴:۶ عمل کنی که آمده است: «سخنان شما همیشه پر از فیض و سنجیده باشد، تا بدانید هر کس را چگونه پاسخ دهید.» همین طور که این آیه نشان میدهد پاسخ تو به موقعیتت بستگی دارد. احتمالاً نیازی ندارد در پاسخ، برای شخص سخنرانی کنی. شاید جوابی کوتاه کافی باشد. برای مثال، میتوانی بگویی «بله هستم،» یا «این موضوع شخصیه.»
۱۳. چرا در جواب توهینکننده باید سنجیده عمل کرد؟
۱۳ عیسی وقتی میدید که زیاد سخن گفتن سودی ندارد اغلب جوابی کوتاه میداد. در واقع، وقتی هیرودیس او را زیر سؤال برد، هیچ جوابی به او نداد. (لو ۲۳:۸، ۹) بلی، سکوت اغلب واکنشی مناسب برای سؤالات بیادبانه است. (امث ۲۶:۴؛ جا ۳:۱، ۷) از طرفی دیگر، شاید متوجه شوی که شخص در مورد معیارهای اخلاقیات صادقانه سؤال میکند، حتی اگر در ابتدا توهین کرده باشد. (۱پطر ۴:۴) در این صورت، عقیدهٔ خود را که بر اساس کتاب مقدّس است کاملاً توضیح بده. پس مترس، عقب نشینی مکن و همواره آماده باش ‹به او پاسخ دهی.› — ۱پطر ۳:۱۵.
۱۴. چگونه میتوانی فشاری که همشاگردان بر دوش تو میگذارند به دوش خودشان بیندازی؟
۱۴ برخی اوقات شاید بتوانی فشار را از دوش خود برداری و بر دوش آنها بگذاری. با این حال، باید خیلی سنجیده عمل کنی. برای مثال، اگر همشاگردیات تو را به کشیدن سیگار تحریک کند شاید بتوانی بگویی، «نه، ممنونم.» و بعد اضافه کنی، «فکر میکردم عاقلتر از آن هستی که سیگار بکشی!» آیا متوجه شدی که چطور فشار را از دوش خود به دوش آنها بیندازی؟ به جای این که توضیح دهی که چرا سیگار نمیکشی شخص را وامیداری که در مورد سیگار کشیدن فکر کند. *
۱۵. چه وقت بهتر است که موقعیتی دشوار را ترک کنی و چرا؟
۱۵ حال اگر با وجود تمام تلاش هنوز تو را تحت فشار قرار دهند چه باید بکنی؟ در این صورت بهتر است که محیط را ترک کنی. هر چه بیشتر بمانی، امکان امث ۲۷:۱۱.
آن که با آنها سازش کنی بسیار است. به همین دلیل آنجا را ترک کن. این کار به معنی شکست نیست. از این گذشته، توانستهای موقعیت را کنترل کنی. همچنین عروسک خیمهشببازی آنها نشدی و دل یَهُوَه را شاد ساختی. —دوراندیش باش
۱۶. چگونه کسی که ادعا میکند مسیحی است میتواند ما را به فعالیتی ناخوشایند تحریک کند؟
۱۶ گاهی تحریک به فعالیتی مضر از سوی نوجوانانی وارد میآید که ادعا میکنند خادم یَهُوَه هستند. برای مثال، نوجوانی مسیحی تو را به جشنی دعوت کرده است و در آنجا متوجه میشوی که هیچ شخص بالغی حضور ندارد که جشن را نظارت کند. یا برادر جوانی که به مهمانی دعوت شده، همراه خود مشروبات الکلی آورده است و همهٔ مهمانان زیر سن قانونیاند که اجازهٔ نوشیدن آن را ندارند. در آن موقع چه خواهی کرد؟ در موقعیتهای گوناگون لازم است مطابق با وجدان تعلیمیافتهات عمل کنی. نوجوانی مسیحی میگوید: «وقتی با دوستانمان فیلمی نگاه میکردیم، من و خواهرم بلند شدیم و رفتیم چون در فیلم سخنان رکیکِ زیادی گفته میشد. بقیه تصمیم گرفتند به تماشای فیلم ادامه دهند. والدینمان ما را به خاطر این کار تحسین کردند. اما بقیه در گروه عصبانی شدند چون فکر میکردند که آنها را بد جلوه دادیم.»
۱۷. وقتی نوجوانی مسیحی در جشنی شرکت مینماید چه چیزی به او کمک میکند مطیع معیارهای یَهُوَه بماند؟
۱۷ همان طور که در بالا ذکر شد، عمل کردن مطابق با وجدانت ممکن است باعث شود که با مخالفت برخی روبرو شوی. اما مطابق با وجدان تعلیمیافتهات عمل نما و همواره دوراندیش و آماده باش. اگر به جشنی دعوت شدی، از قبل برنامهریزی نما تا در صورتی که موردی در جشن خلاف انتظارت باشد آنجا را ترک نمایی. برخی از نوجوانان با والدین خود قرار میگذارند تا در صورت لزوم با یک تلفن سراغشان بیایند و آنها را ببرند. (مز ۲۶:۴، ۵) چنین ‹فکر› یا دوراندیشیای بسیار مفید واقع میشود. — امث ۲۱:۵.
‹در جوانی شاد باش›
۱۸، ۱۹. الف) چه چیزی نشان میدهد که یَهُوَه خواهان شادی توست؟ ب) خدا چه احساسی نسبت به کسانی دارد که در برابر فشار دیگران ایستادگی میکنند؟
۱۸ یَهُوَه تو را طوری آفریده است که از زندگی لذّت ببری و دوست دارد همیشه شاد باشی. (جامعه ۱۱:۹ خوانده شود.) به خاطر داشته باش آنچه تحریککنندگانت میچشند فقط «لذتِ زودگذرِ گناه» است. (عبر ۱۱:۲۵) خدای حقیقی میخواهد که به چیزی فراتر از لذّت زودگذر برسی. او میخواهد که تا ابد خوشحال باشی. از این رو، وقتی به کاری تحریک میشوی که در دید خدا اشتباه است، به یاد آورد که انتظارات یَهُوَه فایدهٔ ابدی دارد.
۱۹ حتی اگر به خواستهٔ تحریککنندگانت عمل کنی با گذشت سالها آنها شاید حتی نام تو را هم به یاد نیاورند. برعکس، وقتی در برابر فشار آنها ایستادگی کنی، یَهُوَه به عمل تو توجه میکند و هرگز وفاداریات را فراموش نمینماید. او ‹روزنههای آسمان را برای تو خواهد گشود و چنان برکتی بر تو خواهد ریخت که گنجایش آن را نخواهی داشت.› (ملا ۳:۱۰) به علاوه، سخاوتمندانه روحالقدس را به تو میدهد تا تسلیم فشار دیگران نشوی. بلی، یَهُوَه به تو کمک میکند تا در برابر تحریککنندگان ایستادگی نمایی!
[پاورقی]
^ بند 14 به نمودار صفحهٔ ۱۳۲ و ۱۳۳ جلد دوّم کتاب «پرسشهای جوانان پاسخهای مفید» به زبان انگلیسی تحت عنوان: «مقابله با فشار همسالان» رجوع شود.
مرور مقاله
• قدرت فشار همنوع تا چه حد است؟
• متقاعد شدن، چه تأثیری در ایستادگی با فشار همسالان دارد؟
• چگونه میتوان خود را در برابر فشار همسالان آماده کرد؟
• چه چیزی نشان میدهد که یَهُوَه برای وفاداریات ارزش قائل است؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعهای]
[تصویر در صفحهٔ ۸]
چرا هارون به ساختن گوسالهٔ طلایی تن داد؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۰]
از قبل خود را برای جواب دادن آماده نما