فصل ۱۱۱
رسولان از عیسی نشانهای خواستند
مَتّی ۲۴:۳-۵۱ مَرقُس ۱۳:۳-۳۷ لوقا ۲۱:۷-۳۸
-
چهار تن از شاگردان از عیسی نشانهای خواستند
-
تحقق یک پیشگویی در قرن اول و قرنها پس از آن
-
ضرورت هوشیاری
روزهای فعالیت پرشور عیسی بر زمین رفتهرفته پایان مییافت. او طی روز در معبد تعلیم میداد و شبها بیرون از شهر منزل میکرد. مردم با شور و شوق «صبح زود به معبد نزد او میآمدند تا سخنانش را بشنوند.» (لوقا ۲۱:۳۷، ۳۸) عصر سهشنبه بود. چیزی به پایان ۱۱ نیسان نمانده بود. عیسی با چهار تن از رسولانش پِطرُس، آندریاس، یعقوب و یوحنا بر کوه زیتون نشسته بود.
آن چهار رسول در فکر سخنان عیسی در مورد معبد بودند. عیسی اندکی پیش اشاره کرده بود که در معبد سنگی بر سنگی بر هم باقی نخواهد ماند. پس در خلوت نزد او آمده بودند تا در این مورد از او سؤال کنند. البته مطلب دیگری نیز فکرشان را مشغول کرده بود. عیسی پیش از آن، به شاگردانش چنین متذکر شده بود: «آماده باشید؛ زیرا پسر انسان در ساعتی که گمان نمیکنید، میآید.» (لوقا ۱۲:۴۰) او همچنین در مورد «روز ظاهر شدن پسر انسان» صحبت کرده بود. (لوقا ۱۷:۳۰) آیا این سخنان به آنچه او در مورد معبد گفته بود، مربوط میشد؟ همهٔ اینها کنجکاوی رسولان را شدیداً برانگیخته بود. پس به عیسی گفتند: «به ما بگو که این امور کِی روی خواهد داد و نشانهٔ حضور تو و دوران پایانی نظام حاضر چه خواهد بود؟»—مَتّی ۲۴:۳.
منظور رسولان از «این امور» احتمالاً نابودی معبد اورشلیم بود؛ معبدی که پیش رویشان قرار داشت. البته آن رسولان در مورد حضور پسر انسان نیز سؤال کردند. شاید آنان حکایت عیسی را در مورد «نجیبزادهای» که «به سرزمینی دور رفت تا در آنجا به مقام پادشاهی منصوب شود و بازگردد،» در خاطر داشتند. (لوقا ۱۹:۱۱، ۱۲) همچنین رسولان میخواستند بدانند که چه وقایعی در «دوران پایانی نظام حاضر» رخ خواهد داد.
عیسی پاسخی مشروح به پرسشهای آنان داد و در سخنان خود به نشانهای اشاره کرد که مشخص میساخت نظام یهودی آن زمان چه وقت پایان مییافت. این واقعه نابودی معبد را نیز در بر داشت. اما در پاسخ عیسی نکات دیگری نیز نهفته بود. این نشانه در آینده به مسیحیان کمک میکرد تا تشخیص دهند که آیا در دوران «حضور» عیسی زندگی میکنند و نزدیک به پایان نظام حاکم بر دنیا هستند.
با گذشت سالها، رسولان شاهد تحقق آن پیشگویی بودند. آری، بسیاری از نکاتی که عیسی پیشگویی کرد در طول زندگی آنان به تحقق پیوست. بدین سان مسیحیانِ هوشیاری که ۳۷ سال پس از آن، یعنی در سال ۷۰ میلادی زندگی میکردند هنگام به پایان رسیدن نظام یهودی و نابودی معبد، آماده بودند. با این حال، تمام مطالبی که عیسی پیشگویی کرد، در سال ۷۰ میلادی و سالهای پیش از آن به وقوع نپیوست. پس نشانهٔ حضور او در مقام پادشاهی چه میبود؟ عیسی پاسخ این سؤال را برای رسولانش روشن ساخت.
عیسی پیشگویی کرد که «غوغای جنگها و اخبار جنگها» شنیده خواهد شد و «قومی بر ضدّ قومی دیگر و حکومتی بر ضدّ حکومتی دیگر برخواهد خاست.» (مَتّی ۲۴:۶، ۷) او همچنین اشاره کرد که «زمینلرزههای عظیم به وقوع خواهد پیوست، در مناطق مختلف قحطیها و بیماریهای همهگیر یکی پس از دیگری روی خواهد داد.» (لوقا ۲۱:۱۱) عیسی به شاگردانش چنین هشدار داد: «مردم شما را گرفتار خواهند کرد، آزار خواهند رساند.» (لوقا ۲۱:۱۲) او همچنین اشاره کرد که پیامبران دروغین برخواهند خاست و بسیاری را گمراه خواهند کرد، قانونشکنی افزایش خواهد یافت و محبت بسیاری به سردی خواهد گرایید. عیسی همچنین گفت: «خبر خوشِ پادشاهی، در سراسر زمین موعظه خواهد شد تا برای همهٔ قومها شهادتی شود، آنگاه پایان فرا خواهد رسید.»—مَتّی ۲۴:۱۴.
درست است که برخی از جنبههای پیشگویی عیسی طی نابودی اورشلیم به دست رومیان و مدتی پیش از آن به تحقق رسید؛ اما آیا ممکن است که این پیشگویی تحققی بزرگتر داشته باشد؟ آیا امروزه شواهدی را میبینیم که نشان دهد این پیشگویی مهم عیسی با ابعادی عظیمتر در حال تحقق است؟
یکی از مواردی که عیسی در نشانهٔ حضور خود از آن یاد کرد، ظهور «ویرانگرِ نفرتانگیز» بود. (مَتّی ۲۴:۱۵) در سال ۶۶ میلادی سپاهیان روم اطراف اورشلیم اردو زدند و «ویرانگرِ نفرتانگیز» در قالب این سپاه ظاهر شد. رومیان پرچمهایی در دست داشتند که نقوشی مشرکانه بر آن ترسیم شده بود. آنان اورشلیم را محاصره کردند و برای سست کردن دیوار شهر زیر بخشهایی از دیوار را کندند. (لوقا ۲۱:۲۰) در واقع، آن «ویرانگرِ نفرتانگیز» در مکانی ایستاد که نباید به آن قدم میگذاشت؛ مکانی که یهودیان آن را «مقدّس» میشمردند.
عیسی همچنین پیشگویی کرد: «چنان مصیبت عظیمی روی خواهد داد که از آغاز دنیا تا کنون واقع نشده است و هرگز نیز تکرار نخواهد شد.» در سال ۷۰ میلادی رومیان اورشلیم را نابود کردند. تسخیر و ویرانی «شهر مقدّس» یهودیان و معبد آن مصیبت عظیمی بود که هزاران کشته به جا گذاشت. (مَتّی ۴:۵؛ ۲۴:۲۱) آن واقعه بزرگترین ویرانی و خرابیای بود که اورشلیم و قوم یهود به چشم خود دیدند. در واقع، آن مصیبت عظیم به نظام مذهبی یهودیان که صدها سال مطابق آن زندگی میکردند، پایان داد. با نظر به این وقایع، هر گونه تحقق بزرگتر پیشگویی عیسی باید بسیار هولناکتر باشد.
اعتماد و اطمینان طی روزهای آخر
عیسی میخواست هنوز مطالب بسیاری را در مورد نشانهٔ حضورش در مقام پادشاه و پایان نظام دنیا با رسولانش در میان گذارد. پس به آنان در مورد «مسیحان دروغین و پیامبران کاذب» هشدار داد. عیسی اشاره کرد که آنان سعی خواهند کرد «حتی اگر ممکن باشد، برگزیدگان را نیز گمراه کنند.» (مَتّی ۲۴:۲۴) اما این برگزیدگان فریبشان را نمیخوردند؛ زیرا «مسیحان دروغین» تنها میتوانند در ملأ عام حضور یابند، در حالی که حضور عیسی نادیدنی است.
عیسی در مورد مصیبت عظیمتری که در پایان نظام حاکم رخ میداد، گفت: «خورشید تاریک خواهد شد، ماه نور خود را نخواهد تاباند، ستارگان از آسمان فرو خواهند افتاد و نیروهای آسمانها به لرزه در خواهند آمد.» (مَتّی ۲۴:۲۹) رسولان که به سخنان عیسی در مورد این وقایع دلهرهآور گوش میکردند، نمیدانستند که وقوع آن دقیقاً به چه شکل خواهد بود، اما میدانستند که این رویدادها بهتآور و مخوف خواهد بود.
عیسی در مورد تأثیر این وقایع مخوف بر مردم چنین گفت: «انسانها از ترس و از تصوّر آنچه در انتظار ساکنان زمین است، از هوش خواهند رفت؛ زیرا نیروهای آسمانها به لرزه در خواهد آمد.» (لوقا ۲۱:۲۶) آری، عیسی به تاریکترین روزهای تاریخ بشر اشاره میکرد.
اما عیسی برای دلگرمی رسولانش روشن ساخت که وقتی پسر انسان «با قدرت و جلال عظیم» آید، عدهای نیز ناراحت و سوگوار نخواهند شد. (مَتّی ۲۴:۳۰) او پیش از آن گفته بود که «به خاطر برگزیدگان،» خدا وارد عمل خواهد شد. (مَتّی ۲۴:۲۲) وقتی این رویدادهای هولناک به وقوع بپیوندد، عکسالعمل شاگردان وفادار عیسی باید چه باشد؟ او پیروانش را در این خصوص چنین ترغیب کرد: «شما هنگام آغاز این وقایع، راست بایستید و سرهای خود را بلند کنید؛ زیرا نجات شما نزدیک است.»—لوقا ۲۱:۲۸.
اما آن دسته از شاگردان عیسی که در آن دوران زندگی میکنند، چگونه میتوانند تشخیص دهند که پایان این نظام تا چه حد نزدیک است؟ عیسی در مورد درخت انجیر مَثَلی آورد و گفت: «وقتی شاخههای آن جوانه میزند و برگ میدهد، پی میبرید که تابستان نزدیک است. همین طور شما نیز، وقتی همهٔ اینها را میبینید، بدانید که او نزدیک و پشت در است. بهراستی به شما میگویم، تا همهٔ اینها روی ندهد، این نسل از میان نخواهد رفت.»—مَتّی ۲۴:۳۲-۳۴.
از این رو، هنگامی که شاگردان عیسی تحقق بسیاری از جنبههای این نشانه را ببینند، باید تشخیص دهند که پایان نزدیک است. آنچه عیسی در ادامه گفت مربوط به مسیحیانی میشود که در آن دوران زندگی خواهند کرد. او چنین گفت:
«از آن روز و ساعت هیچ کس اطلاع ندارد، نه فرشتگان آسمان، نه پسر، بلکه فقط پدر میداند. حضور پسر انسان درست همچون روزگار نوح خواهد بود. زیرا در روزهای پیش از توفان، مردم میخوردند و مینوشیدند، زن میگرفتند و شوهر میکردند تا روزی که نوح وارد کشتی شد؛ در واقع، مردم توجه نکردند تا آن که توفان آمد و همه را برد. حضور پسر انسان نیز چنین خواهد بود.» (مَتّی ۲۴:۳۶-۳۹) آری، عیسی روشن ساخت که وقایع آن دوران همچون توفان نوح جهانگیر خواهد بود.
رسولانی که بر کوه زیتون به سخنان عیسی گوش میکردند، بیشک متوجه شدند که باید بیدار و هوشیار باشند. عیسی گفت: «مراقب خود باشید مبادا پرخوری، میگساری و نگرانیهای زندگی دلهای شما را گرفتار سازد و آن روز ناگهان بر شما آید و همچون دامی غافلگیرتان کند؛ زیرا آن روز در سراسر زمین و بر تمامی ساکنان آن خواهد آمد. پس بیدار بمانید و هیچ گاه از دعاهای التماسآمیز دست مکشید تا بتوانید از هر آنچه باید به وقوع بپیوندد، نجات یابید و در حضور پسر انسان بایستید.»—لوقا ۲۱:۳۴-۳۶.
در واقع، عیسی در اینجا بار دیگر نشان داد که آنچه پیشگویی میکند، ابعادی عظیم دارد. او در مورد اموری پیشگویی نمیکرد که پس از مرگش طی چند دهه به وقوع میپیوست و فقط اورشلیم و قوم یهود را در بر میگرفت. خیر، او به رویدادهایی اشاره میکرد که «در سراسر زمین و بر تمامی ساکنان آن» تأثیر میگذاشت.
عیسی گفت که شاگردانش باید هوشیار، بیدار و آماده باشند. او با مَثَلی دیگر بر این نکته تأکید کرده، گفت: «یک چیز را بدانید، اگر صاحبخانه میدانست که دزد در چه پاسی از شب میآید، بیدار میماند و نمیگذاشت که به خانهاش وارد شود. از این رو، شما نیز آماده باشید؛ زیرا در ساعتی که گمان نمیکنید، پسر انسان میآید.»—مَتّی ۲۴:۴۳، ۴۴.
عیسی در ادامه به شاگردانش دلیلی برای امیدواری داد. او به آنان اطمینان داد که هنگام وقوع این رویدادها «غلامی» در صحنهٔ دنیا با هوشیاری فعال خواهد بود. عیسی به موقعیتی اشاره کرد که برای رسولانش کاملاً قابل تصوّر بود. او گفت: «بهراستی آن غلام امین و دانا کیست که اربابش او را بر خادمان خانهٔ خود گماشت تا بهموقع خوراک آنان را بدهد؟ خوشا به حال آن غلام که وقتی اربابش میآید او را مشغول این کار یابد! بهراستی به شما میگویم، او را بر تمام مایَملَک خود خواهد گماشت.» اما اگر آن «غلام» شریر شود و با دیگران بدرفتاری کند، اربابش «او را بهسختی مجازات خواهد کرد.»—مَتّی ۲۴:۴۵-۵۱؛ با لوقا ۱۲:۴۵، ۴۶ مقایسه شود.
البته منظور عیسی این نبود که شماری از پیروانش شریر خواهند شد. پس عیسی میخواست که شاگردانش چه درسی را در ذهن خود حک کنند؟ او میخواست که آنان هوشیار و فعال باشند و با مَثَلی دیگر آن را روشن ساخت.