1-2. Nge waa be ki tobe nkoghan akal ndubane, amu dzé waa yiène ki sili mo ôsi ? (A daghe évaghle é ne atarga).

 NGE wa kômô duban, wa kômô édedèè mbemba dzam akal wamièñ. Ye ô ntoo nkoghane naa, wa dang étéñ té ? Nge wa bunu naa, ô ntoo nkoghane ye naa, bemvene baa fe ba bunu de, ô taa ko-wong naa, wa duban. Nge ô bo de, éning é ne ndzalane da yane wa ésèñ Jehôva été.

² Éde, ye be dzô-hang wô naa, wa yiène tsen mam m’ézing, naa ô duban. Nge ki naa, ye wamién wa yen de ? Nge é ne aval té, ô taa sili mo ôsi. Ô ne vem yakekuin môra étéñ té, a bo naa ô ne étong nge ki naa ô ne n’nôm.

3. Za dzam môra môt ya Etiopía a nga sili Felipe, dzam té da ngônô ki za sili ? (Bisè mintôl 8:36, 38)

³ A lang Bisè mintôl 8:36, 38. Môra môt ya Etiopía a nga sili nkar-fuèn Felipe nge ki Philippe naa : « Za dzam da biñ ma naa me duban ? » Moan Éthiopien té, a mbe éé kômô duban ve, ye a mbe faa nkoghane naa a dang étéñ té ?

4. Aval avé moan Éthiopien té a nga lere naa a kômô tsini naa a yeghe ?

⁴ Moan Éthiopien té, a nga ke a Jérusalem naa a ke ve ékang (Bisè mintôl 8:27). A mbe moan prosélito nge ki prosélyte amu a nga yebe n’yebe Judaisme. Kaa bisô, a nga yiène yeghe a yem Jehôva ngalane minfufup mintsili nkobe Hebreo. Amben de, a mbe a bele nkômane ye a yeghe abuiñ mam mefe. Éde, éyong Felipe a nga tôbane ñe a zen, za dzam Felipe a nga kôane môt té éé bo ? A mbe éé lang  mintsili nkulu medzô Isaías nge ki Esaïe (Bisè mintôl 8:28). A mbe faa ña bidzi bi ya nsisim. Môra môt té, éé dzé ki sughe fave a yeghe a yem ayôm boan be-mam m’ézing ; a nga kômô tsini naa a yeghe.

5. Za dzam moan Éthiopien té a nga bo naa a dzale é dzam a nga yeghe ?

⁵ Môt té, a mbe môra môt édjié kéza minenga Candace ya Etiopía asi ; éñe « a nga kale akum ésese dèñ » (Bisè mintôl 8:27). A nga yiène bo é môt a bele abuiñ ésèñ ye abuiñ meyem. Ve, a nga ñong tam naa a ve Jehôva ékang. Éé nga sughe ki fave a yeghe bebela ; a nga dzale fe é mam a nga yeghe. Éde a nga bo ékena atéé ya Etiopía, naa a ke a Temple a Jérusalem, ye ke ve Jehôva ékang. Naa a bo ékena té, é ne bo naa, a nga yiène dzimle abuiñ tam ye mono. Ve, môt té a nga ve mengu’u mese mèñ nfa ye naa, a ke ve Jehôva ékang.

6-7. Aval avé édzing Éthiopien akal Jehôva é nga tsini naa da vem ?

⁶ Éthiopien té a nga yeghe ébe Felipe minféféñ be bebela be ne kôre éning, a lang été za a ne Mesías (Bisè mintôl 8:34, 35). Bebela a ne naa, a yeghe é mam Yésu a nga bo akal dèñ éé nga bira name môt té. Za dzam a nga bo niène a nga yem mam meté ? A mbe tsini naa a bo aval a so bo, da yili naa môra prosélyto judío ba kang. Ndaane de, édzing dèñ akal Jehôva ya é moan wèñ, é nga vem. A nga wôrane naa, a yiène ñong nkighan ya tsen éning dèñ, a duban ye bo n’yeghe Yésu Christ. Niène a nga yen naa, môt té a ntoo nkoghan, ane Felipe a nga du ñe.

⁷ Nge ô béé éfônane moan Éthiopien té, ô ne tobe nkoghane naa, ô dubna. Éde wa fe, wa ye bele mebun ye dzô naa, « Za dzam da biñ ma naa me duban ? » N’yenghan aval wa fe ô ne dang bitéñ moan Éthiopien té a nga dang : A tsini naa wa yeghe, a dzale é dzam wa yeghe, ya tsini naa wa veme édzing duè akal Nzame.

8. Za dzam Jean 17: 3 da dzô naa wa yiène bo ?

⁸ A lang Jean 17:3. Ye bifiè Yésu bi, bi nga vole wô naa, ô ñong nkighane ya yeghe Bible ? É ne aval daa akal bia besese. Ve, ye bifiè bité bia dzô fe naa bia yiène tsini naa bia yeghe ? Ôwé. Biaa ye ki veghle sim « naa, bia yem [. . .] ña Nzame » (Eccl. 3:11). Amben éyong bia ye ning mbembèè, bia ye tsini naa bia yeghe. Nté bia ke ôsu ya yeghe, éñe fe bia ye dang yit Jehôva bebéñ aval té—Bya 73:28.

9. Za dzam bia yiène bo niène bi yemang be bebela ba tare a Biblia été ?

⁹ Éyong bia sum naa bia yeghe a yem Jehôva, bia sum yeghe be bebela ba tare a  Biblia été. É kalare a nga tsili be Hebreos nge Behébreu, ntôl Pablo a nga kobe adzô meyeghle ma tare meté ane « boan be-mam. » Déé é nga yili ki naa, a nga biane « meyeghle ma tare » meté, nge ki naa méé se ki éban. Ndaane de, a nga lere naa, boan be-mam meté me ne ane meñang ba ve é moan a ndaghe byale (Behéb. 5:12 ; 6:1). Ve, a nga sakh fe bekristen besese naa, be tsini naa, ba yem meyeghle ma tare meté, ye fe yeghe be bebela be ne édokh Nkobe Nzame été. Ye wa kômô yeghe be bebela be ne édokh a Biblia été ? Ye ô ne nkoghane naa wa tsini naa wa vem, ye yeghe a yem Jehôva ye nkômane wèñ ?

10. Amu dzé a yeghe Bible é ne bo ayèñ akal bôt bézing ?

¹⁰ Ébe abuiñ ye ébe bia, é ne bo nzukh naa bi yeghe Biblia. Édi da daghe wa ki ? A sikôlô, ye ô nga yeghe a lang ya yeghe aval da yiène ? Ye ô nga dzing wa yeghe, ye é nga so wa mevakh ? Nge ki ye ô kighang naa wéé se ki akeng nfa a yeghe mebakh ? Nge é ne aval té, wéé se ki étam. Jehôva a ne wô vole. A ne kaa ékop ye naa éñe a ne N’yeghle a dang mbeng.

11. Aval avé Jehôva a nga lere naa éñe a ne « Sugha N’yeghle ? »

¹¹ Jehôva a luè émièn naa, « Sugha N’yeghle » (Esaïe 30:20, 21). A ne ôdzibi, mbemba fulu ye n’yeghle a wokh é bôt a yeghle. A dzeng é dzam é ne mbeng ébe beyeghe bèñ (Bya 130:3). Aa ye ki bia vaghle sili é dzam bii se ki bo. Simghane naa, éñe a nga ve bia é boo wèè, mbemba das té (Bya 139:14). A nga vele bia ye évéé ya kômô yeghe. Mvele wèè a kômô naa bi tsini naa bia yeghe mbèmbèè ye buane de. É ne fakh éyong bia « veme nkômane » wèè ya yeghe be bebela be ya Biblia éndagha (1 Pierre 2:2). Éde, ñonghe nkighane wa ye béé, ye kang ntaane mam ô bo-yang nfa nlanghane ya ayeghe Bible (Jos. 1:8). Ye avole Jehôva, wa ye sum naa wa dzing wa lang ye tugha a yeghe a yem ñe.

12. Amu dzé bia yiène bembe ébe éning ye minkanghle Yésu éyong bia bo ayeghe dèè ?

¹² Lôrghe tam naa, wa binan éning ye minkanghle Yésu. A tsini naa, wa tugha béé bité mebo Yésu éde é ne tsîn éyong wa sèhane Jehôva, dangdang mbimbia metam bia lôr ma (1 Pierre 2:21). Yésu éé dzé ki suale beyeghe bèñ minzukh ba ye tôbane mio (Luc 14:27, 28). Ve ya mebun, a nga dzô naa, beyeghe bèñ ba ye wun aval ane a nga bo de (Jean 16:33). Yeghe é mam ma tsinane éning Yésu, ye ñong minkighane naa, wa vu ñe éning duè.

13. Dzé wa yiène tsini naa wa dzaa Jehôva, amu dzé ki ?

¹³ N’yeman étam waa sughu ki. Éban dèñ é ne ébe aval a vole wa a yem abuiñ mam nfa Jehôva, ye bele mefulu ane édzing akal dèñ ya fe mebun ébe ñe (1 Becor. 8:1-3). Nté wa ye tsini naa wa yeghe, boghe mban a dzaa Jehôva naa a vole wa a bele abuiñ mebun (Luc 17:5). Y’akap, a yalane aval meyaghlan meté. É ña mebun me tsii ébe n’yeman ô ne ndzalane nfa é Nzame wèè, da ye wô vole a bo mam mefe—Jacq. 2:26.

14. Aval avé Ntôl Pedro a nga ngônô éban é ne a dzale é dzam bia yeghe ? (A daghe fe évaghle).

¹⁴ Ntôl Pedro a nga ngônô éban é bele akal beyeghe Christ naa, be tsini naa, ba dzale é dzam ba yeghe. A nga belane nlang Noé. Jehôva a nga dzô Noé naa, ngalane ndôn mendzim a ye soo ntsamane ébe mbia be-bôt be nga ning tam té. A yem naa, ndôn mendzim da ye bobane, se  éde étam é nga ye kôre Noé ya é nda bôt dèñ. Baghlane naa, ntôl Pedro a nga kobe adzô é tam é nga lôt kaa naa ndôm mendzim é boban ya « é tam be nga long arca nge ki arche » (1 Pierre 3:20). Ôwé, Noé ya é nda bôt dzèñ be nga dzale é dzam be nga yeghe ébe Nzame béé long arca, môra nkôm biè (Behéb. 11:7). ôsu vèè, Pedro a nga vaghan é dzam Noé a nga bo, ya ndubane, éé tsili naa : « Ndubane wa yiène dzam té, é kôreghe mina éndagha » (1 Pierre 3:21). Éde, bi ne vaghan ésèñ mina bo éndagha naa mina kôman akal ndubane ya ésèñ Noé ya é nda bôt dzèñ be nga bo tang abuiñ mimbu naa ba long arca nge ki arche. Za ésèñ wa yiène bo nfa ye naa, ô kôman akal ndubane ?

15. Ña adzôban da sili za dzam ?

¹⁵ É dzam ôsua bia yiène bo é ne a dzôbane ya n’nem ôse minsem miè (Bisè mintôl 2:37, 38). Éyong bia dzôbane ya n’nem ôse, bia ye fe tsen ya n’nem ôse. Ye ô dzoghe-yang mbimbia dzam ô nga bo metam ô mvus da ve Jehôva n’nem abé ane, nsem évakh, a ñu taa, nge ki a belane mbimbia bifiè bi ne mvin ? (1 Becor. 6:9, 10 ; 2 Becor. 7:1 ; Beéph. 4:29) Nge waa be ki de bo, dzenghe naa, wa ke ôsu ya tsen. Kobghe ya é môt a yeghle wa Bible nge ki a dzaa bemvene be ye ékôan avole. Nge ô ngene étong ye naa, ô ngene ô too é nda bebyèñ buè, dzaaghe be avole nfa ye naa, ô dzame mbimbia fulu é ne ve naa, ô taa duban.

16. Za dzam bia yiène bo nge bia kômô tsini naa bia kang Jehôva tam ésese ?

¹⁶ É ne mbeng naa, bi bele mbemba mimboan mi ya nsisim. Ane a ke bisulan bi y’ékôan tam ésese ye yalane éyong bi ne wèn (Behéb. 10:24, 25). Éde, éyong mina ye tobe nkoghane naa, mi sum kanghle, boghane de tam ésese. Nge ô bira bo ésèñ minkanghle, da ye wô likh naa, ô bira dzing wa bo de (2 Tim. 4:5). Nge ô ne étong môt é ngene é too é nda beésaa, silighe wamièn naa : ‘Ye bebyèñ bam ba yiène me simane naa, me ke bisulan nge ki minkanghle ? Nge ki naa, ye mamièn ma tebe naa ma bo de ?’ Éyong wamièn wa tebe naa wa bo aval mam meté, wa lere mebun muè ye lere naa wa dzing Jehôva  Nzame ye ve ñe akiba. A ne « mimboane mia lere élat ye Nzame, » é das wa ve Jehôva (2 Pierre 3:11 ; Behéb. 13:15). Mimvaane misese bia ve ya n’nem ôse, kaa ki naa ba yemle bia de, mia ve Jehôva n’nem mbeng (A vaghane ye 2 Becorinthien 9:7). Bia bo aval mam meté amu da ve bia mesan éyong bia ve Jehôva é dzam da dang bia mbeng.

17-18. Za fulu é ne édedèè éban da ye bia vole naa bi vem yakekuiñ ndubane, amu dzé fulu té da ye bia vole ? (Minkana 3:3-6)

¹⁷ Nté ôsese wa ke wa vem naa ô ke kuiñ ndubane, wa ye tubane minzukh. Bôt bézing ba ye wô poghe akal nféféñ mbunane wiè, be ne wô tebe é ngam ayat nge ki a tsible wa (2 Tim. 3:12). Nté wa ke wa dzeng naa ô likh mbimbia fulu, é ne kuiñ naa wa bera ku biyong bizing. Ô ne bo kaa fe zômô ye wokh abé amu é dzam wa kômô, daa so ki avôô. Dzé da ye wô vole a dzibe ? É fulu é ne édedèè éban, édzing akal Jehôva.

¹⁸ Édzing duè akal Jehôva é ne mbemba fulu, é fulu da dang mbeng ô bele (A lang Minkana 3:3-6). Édzing é ne ngu’u ô bele akal Nzame, da ye wô vole a zôme minzukh misese wa ye tôbane mio. Bible a wôla kobe adzô édzing é ne mbèmbèè Jehôva a bele akal be-bo bisèñ bèñ. Édzing é ne sôsôe da yili naa, aa ye ki vaghle lame be-bo bisèñ bèñ nge ki a sim naa a dzing be (Bya 100:5). Ô ne mboan éfônan Nzame (Atar. 1:26). Aval avé ô ne vu aval édzing té ?

19. Aval avé ô ne wône nvaane akiba wiè akal é mam mesese Jehôva a bo-hang akal duè ? (Begalate 2:20)

¹⁹ Sumghe ye nvaane akiba (1 Beth. 5:18). Kada môs, silighe wamièn naa, ‘Aval avé Jehôva a va lere ma édzing dèñ ?’ Éde, daghe naa wa ve Jehôva akiba meyaghlan muè été, wéé tu ngura dzam ézing a va bo akal duè. Yeneghe mimboan m’édzing mièñ, ane é dzam a bo wamièn, aval ane ntôl Pablo ña fe a nga wokh de nfa Jehôva (A lang Begalate 2:20). Silighe wamièn naa, ‘Ye ma fe ma kômô ñe lere édzing dam ?’ Édzing akal Jehôva da ye wô vole a tsini naa wa zômô meboblan ye minzukh wa tubane mio. Ya fe naa, édzing ô bele akal Ésaa wiè, da ye wô tsini naa, ô lere ñe de môs mesese, wéé baghle mbemba mefulu nfa ya nsisim.

20. Za dzam wa yiène bo naa ô ve Jehôva éning duè, ye naa amu dzé nkighane ôté ô ne éban ?

²⁰ Ya tam, édzing duè akal Jehôva da ye wô tsini naa, ô bo ngura aval meyaghlan. Wa ye ve Nzame éning duè. Simghane naa, niène wa ve Jehôva éning duè, mbemba éning a yane wa ôsu. Wa ye bo é môt wèñ mbèmbèè. Éyong wa ve Jehôva éning duè, wa bo ñe ngiagh naa, wa ye sèhane ñe, a bo metam me ne mbeng ya metam me ne abé. Déé se ki éban naa, ô bo ngiagh té abuiñ biyong. Bebela a ne naa, éyong ô ve-hang ñe éning duè, ô dang-hang étéñ é ne édedèè éban. Ve simghane é dzam di : Wa ye ñong abuiñ minkighan éning duè, mivoo mi y’été mia ye bo édedèè mbeng, ve waa ye ki ñong nkighan ôfe wa dang a ve Jehôva éning duè éban éban (Bya 50:14). Satan a ye dzeng naa, a taghe édzing ô bele akal Ésua, éé yane naa, waa ye ki fe tsini naa wa tobe sôsôe ya ñe. Ô taa likh naa Satan a wun ! (Job 27:5) Édzing duè é ne ngu’u akal Jehôva da ye wô vole a tsini ôsu naa wa baghle é ngiagh ô nga bo Jehôva naa wa sèhane ñe mbèmbèè, wa ye fe tsini naa wa yit Ésaa wiè a ne dzôp bebéñ.

21. Amu dzé bi ne dzô naa ndubane wéé se ki amangha ve atarga ?

²¹ Niène ô ve-hang Jehôva éning duè, kobghe bemvene be ye ékôan duè naa wa kômô dang étéñ da zu ôsu. Ve, simghane tam ésese naa ndubane wéé se ki amangha ve atarga. A ne éning é ne kaa amangha ésèñ Jehôva été. Éde, wôneghe édzing duè akal Ésua éndagha. Ñonghe nkighane naa, wa bira veme édzing dué akal éñe, môs ébe môs. Aval mboane mam meté wa ye wô tsini naa ô duban. Môs té, wa ye faa bo mbemba môs. Ve, ane fave atarga. Édzing duè akal Jehôva ye akal é Moan wèñ é tsinighe naa da vem mbèmbèè !