•   Cava o dau cakava ke so tale era vosa ca?

  •  Au sega ni kauaitaka ni sa matau tu vei au.

  •  Au dau vakalaiva ga niu na sega ni rawa ni cakava e dua na ka.

  •  Au sega ni dau taleitaka, e rogo ca vei au.

•   O dau vosavosa ca?

  •  Sega

  •  Eso na gauna

  •  Io, e veigauna

•   Na cava o nanuma, meda kauaitaka na vosavosa ca?

  •  Sega

  •  Io

 E dodonu me raici vakabibi na vosavosa ca? O na rairai kaya ‘Sega soti, baleta e tiko eso tale na leqa lelevu meda kauaitaka. Kena ikuri, eda dau vosa ca kece!’ Vakacava e dina qori?

 Kila na cava, e levu era sega ni dau vosa ca. E tiko na vuna era cakava kina ya, eso gona era sega ni kila qori. Kena ivakaraitaki:

•  Ena kilai kina se o cei dina o iko. Na ka o tukuna e vakaraitaka na ka e tu e lomamu. Na vosavosa ca e rawa ni vakaraitaka ni o sega ni kauaitaka na ivakarau ni lomadra eso tale. Vakacava qori na ka o vinakata mo kilai kina?

   E kaya na iVolatabu: “Na ka e lako tani mai na gusu e vu mai na loma ni tamata.”​—Maciu 15:18.

•  E rawa nira raicalataki iko eso tale. E kaya na ivola Cuss Control: “Na ivakarau ni noda vosa ena vakatau kina o ira na noda itokani, nodra rokovi keda noda lewenivuvale, ira eda cakacaka vata, na dei ni noda veiwekani kei ira eso tale, keda irogorogo, noda rawata e dua na cakacaka se itutu, kei na nodra taleitaki keda o ira eda sega ni veikilai.” E qai tomana: “Tarogi iko mada, ena vinaka nomu veimaliwai kei ira eso tale ke o sega ni vosavosa ca?”

   E kaya na iVolatabu: “Me kau tani . . . na vosavakacaca.”​—Efeso 4:31.

•  Kua ni nanuma ni o na taleitaki ke o vosavosa ca. E kaya o Dr. Alex Packer ena nona ivola How Rude!: “E votivoti na rogoci ira na dau vosa ca e veisiga.” E kuria na vosa ca “e vakaraitaka ni sega ni vakasamataki vinaka na vosa, e sega tale ga na veikauaitaki. Ke sega ni matata se vakaibalebale na ka o tukuna, e na va tale ga qori na ka o vakasamataka.”

   E kaya na iVolatabu: “Me kua ni lako mai gusumuni na vosa vakasisila.”​—Efeso 4:29.

•  Me dua nomu isausau. Tovolea mo kua ni vosa ca me dua na vula. O rawa ni makataka ena ivolanivula na veika o sa rawata. Mo dei ena nomu isausau, ia ena rairai vinakati eso tale na ka mo cakava. Kena ivakaraitaki:

•  Qarauna na ka ni veivakamarautaki e tiko kina na vosavosa ca. E kaya na iVolatabu: “Na ilala ca e vakacacana na itovo vinaka.” (1 Korinica 15:33) “Na ilala” e okati kina na tamata kei na ka ni veivakamarautaki me vaka na iyaloyalo o sarava, qito o qitora, kei na sere o rogoca. E kaya o Kenneth, e yabaki 17: “Eso na gauna noda dau taleitaka e dua na sere, eda sega ni kauaitaka ke cavuti kina na vosa ca. Eda na laga ga ni rogo vinaka.”

•  Mo yalomatua. Eso era dau vosa ca me nanumi kina nira sa yalomatua. Ia e sega ni dina qori. E kaya na iVolatabu o ira na yalomatua “era vakayagataka nodra vakasama, e vakavulici me vakaduiduitaka na ka e donu mai na ka e cala.” (Iperiu 5:14) Era na sega ni veisautaka nodra itovo mera “taleitaki” kina vei ira eso tale.

 Na vosa ca e vakavuna mo vakasamataka na ka dukadukali. Qori ena kuria ga na veika ca sa yaco tu e vuravura! E vakatututaka na ivola na Cuss Control: “Kua ni kuria na ca sa tu rawa. Mo cakava nomu itavi me savasava tiko ga na ivakarau ni veivosaki. O na marau kina, era na taleitaki iko tale ga eso tale.”