E vakairogorogo na soqo ni veiwasewase ni 2020, ni se qai imatai ni gauna me katoni qai saravi na kena porokaramu ena internet. Era vakarorogo kina e levu mai na veiyasa i vuravura. Ia levu na tacida mai Malawi kei Mozambique e sega nodra internet, era se rogoca rawa ga na soqo ni veiwasewase. E rawa vakacava ya?

 E vakadonuya na Komiti ni Kodineita kei na Komiti ni Veivakavulici ni iLawalawa Dauvakatulewa, me vakaraitaki ena tivi qai kacivaki ena retio na soqo ni veiwasewase e Malawi kei Mozambique. Na vuna? Ni saulevu na internet e Malawi, qai vica ga na tacida e rawa nira vakayagataka. Qo na ka e kaya o William Chumbi, e lewe ni Komiti ni Tabana e Malawi: “Na sala duadua ga e rawa nira rogoca na tacida na soqo, ya mera vakarorogo ina retio se sarava ina tivi.” E kaya o Luka Sibeko, e lewe tale ga ni Komiti ni Tabana e Malawi: “Ke sega ni vakayagataki na tivi kei na retio, ena le vica ga na tacida era na sarava na soqo.” E vica ga na tacida e Mozambique e rawa nira volia nodra iyaya vakalivaliva, era sega tale ga ni rawa ni sauma na internet.

 Ni veitauvi tiko na COVID-19, e kaburaki kina na soqoni ena vica na siteseni ni tivi kei na retio. a Era mani kerekere na tacida me kaburaki tale ga ina siteseni qori na porokaramu ni soqo ni veiwasewase.

 Ia dua na ituvaki era sotava na tacida e Malawi, ya nira sega ni dau vakatara na siteseni ni kakaburaki me kaburaki e dua na porakaramu me sivia e dua na aua. Nira nanuma nira na sega ni vakarorogo kina na lewenivanua. Ia era kaya na tacida ni bibi vei keda noda vukei ira eso tale. Kena ivakaraitaki, ni caka tiko na vakatatabu ni matedewa, eda saga tiko ga meda wasea vei ira na lewenivanua na itukutuku veivakacegui mai na iVolatabu. Oya mera dua na lewenivanua vinaka, ra marautaka tale ga nodra bula vakavuvale. E mani ciqomi na nodra kerekere na tacida.

 E kaburaki na soqo ni veiwasewase e Malawi ena dua na siteseni ni tivi, kei na dua na siteseni ni retio. Era rogoca qai sarava rawa kina e vica vata na milioni na lewenivanua e Malawi. E Mozambique, e kaburaki na soqo ni veiwasewase ena dua na siteseni ni tivi, kei na 85 na siteseni ni retio.

 E vakayagataki ena rua na vanua qori e $28,227 b me vakarautaki kina ena tivi na soqo ni veiwasewase. Qai voleka ni $20,000 e vakayagataki me kaburaki ena retio. E vakayagataki e $15 me kaburaki ena siteseni lailai, qai $2,777 me kaburaki ena siteseni levu.

 Era saga na tacida me vakayagataki vinaka na cau. Kena ivakaraitaki, e Malawi era veivosakitaka na tacida me vakalailaitaki na isau ni dua na siteseni ina 30 na pasede, e qai vakabulai kina e $1,711. Eso na siteseni ni kakaburaki mai Mozambique era taleitaka nodra daudina na tacida ra qai sauma na nodra bili ena kena gauna. Era mani vakalailaitaka na ilavo mera sauma na tacida.

 Era vakavinavinakataka vakalevu na tacida nira sarava rawa na soqo ni veiwasewase ina nodra tivi kei na retio. E kaya o Patrick e dua na qase ni vavakoso mai Malawi: “Keimami vakavinavinakataki ratou na iLawalawa Dauvakatulewa ni ratou nanumi keimami ena gauna ni matedewa qo.” E kaya o Isaac mai Malawi: “E sega na neitou iyaya vakalivaliva, keitou vakavinavinakataka gona vakalevu na isoqosoqo i Jiova ni rawa ni keitou rogoca ena retio na soqo ni veiwasewase. E yaga dina vei keitou vakavuvale na ituvatuva qo. Keitou vakadinadinataka sara ga ni o Jiova e lomani ira na nona tamata.”

 Dua na dautukutuku e Mozambique sa qai imatai ni gauna me tiko ena soqo ni veiwasewase ni 2020. E kaya: “Na saravi ni soqo ni veiwasewase ena tivi, au vulica kina ni o Jiova e Kalou Kaukaua Duadua. Sega ni dua na ka ena tarova nona vakarautaka vei keda na kakana vakayalo, qai vakarautaka sara ga mai i noqu vale. Au raica votu sara ga nodra veilomani na tamata i Jiova. Qo ga na lotu dina.”

 E kaya e dua na qase ni ivavakoso o Wyson: “Au vakavinavinakataka nona kauaitaki keimami tiko ga na dauveiqaravi yalodina e vuku ena gauna ni matedewa qo. Na kaburaki ni soqo ni veiwasewase ena tivi kei na retio, e rawa kina vei keimami na tu ena vanua dravudravua me keimamai sarava na porokaramu. E yaga vakalevu dina vei keimami.”

 E vakadonuya tale na Komiti ni Kodineita kei na Veivakavulici, me rogoci ena retio se saravi ena tivi ena so na vanua na soqo ni veiwasewase ni 2021. E saumi vakacava qori? Na noda cau ena cakacaka e vuravura raraba. Levu na cau qori e caka ena donate.dan124.com. Vinaka vakalevu nomuni lomasavu ena cau.