1, 2. Na cava e marau kina na tama dauloloma ni talairawarawa vua o luvena, e laurai tale ga vakacava qori vei Jiova?

 A VAKARAICI luvena tagane toka mai katubaleka e dua na tama ni qito tiko kei na so na nona itokani. Ni dri na polo e gaunisala, e vinakata o gone me kau lesu mai vua. Ia ni cikevi koya e dua nona itokani me kauta mai, e kurekure. E kaya, “E tabu meu cakava ya.” E dredre lo ga o tamana ena nona marau.

² Na cava e marau kina o tamana? A sa vakarota oti vei gone me kua ni dau lako taudua e gaunisala. E dina ni sega ni kila o gone ni a vakaraici koya tiko o tamana, ia e kila o tamana ni sa vulica tiko o luvena na talairawarawa, ena taqomaka tale ga na nona bula. E va tale ga qori o Jiova na Tamada vakalomalagi. Meda yalodina ena vuravura qo da qai bula yani ena gauna totoka mai muri e yalataka vei keda, e kila o Jiova ni dodonu meda nuitaki koya, meda talairawarawa tale ga vua. (Vosa Vakaibalebale 3:5, 6) Meda rawa ni cakava ya, a tala mai na Kalou na qasenivuli vinaka duadua.

3, 4. A “vulica” vakacava na “talairawarawa” o Jisu, e “vakataucokotaki” vakacava? Vakatauvatana.

³ E dua na ka veivakadrukai e tukuna na iVolatabu me baleti Jisu: “E dina ni Luvena, ia e vulica na talairawarawa ena veika rarawa e sotava; ni sa vakataucokotaki oti, sa qai vakatau vua na nodra vakabulai tawamudu o ira kece era talairawarawa vua.” (Iperiu 5:8, 9) Dua na gauna dede nona bula tiko mai lomalagi na Luve ni Kalou. A raica na nona talaidredre o Setani kei ira na nona agilosi, a sega ni tokoni ira o Jisu na Luvena ulumatua na Kalou. E vakaibalebaletaki vei Jisu na parofisai qo: ‘Au a sega ni dau be.’ (Aisea 50:5) Ni uasivi na talairawarawa ni Luve ni Kalou, na cava e tukuni tale kina ni  mai “vulica na talairawarawa”? Ena “vakataucokotaki” vakacava na ibulibuli uasivi qori?

⁴ Vakasamataka mada e dua na ivakatautauvata. E dua na sotia e tiko na nona seleiwau kaukamea, e buli vakamatau, e kaukaua vinaka, ia se bera ni bau vakayagataki ena veiraravui. Mani veisautaka na seleiwau ya ina dua e kaukaua sara, e buli ena sitila. Sa vakayagataki vakalevu ena veiraravui na seleiwau vou qo. E ka vakayalomatua dina na veisau qori, se vakaevei? Ena vakasama vata qori, na nona talairawarawa o Jisu ni bera ni lako mai vuravura e uasivi. Ia ni mai bula e vuravura sa na duatani sara na ivakarau ni nona talairawarawa. Sa na vakatovolei, vakaukauataki, qai vakataucokotaki ena veivakatovolei e sega ni bau sotava e lomalagi.

5. Na cava e rui bibi kina nona talairawarawa o Jisu, na cava eda na veivosakitaka ena wase qo?

⁵ E bibi na talairawarawa ena ilesilesi i Jisu me lako mai vuravura. A cakava o Jisu “na iotioti ni Atama,” na ka rau a sega ni rawata na vuda​—me talairawarawa tiko ga vei Jiova na Kalou, ena gauna mada ga e vakatovolei kina. (1 Korinica 15:45) Io, a sega ni talairawarawa tu ga me rawa o Jisu. A talairawarawa ena nona vakasama kece, e lomana taucoko, ena nona bula taucoko. E cakava tale ga qori ena marau. E bibi duadua vua na nona cakava na loma i Tamana, mai na nona kana! (Joni 4:34) Eda na vakatotomuria vakacava na talairawarawa i Jisu? Meda veivosakitaka mada na ivakarau ni lomana. Ke da bucina na ivakarau ni loma i Jisu, eda na vorata na veitemaki da qai cakava tiko ga na loma ni Kalou. Eda na veivosakitaka tale eso na veivakalougatataki eda na vakila nida talairawarawa me vakataki Karisito.

6, 7. Na cava eso na vuna a talairawarawa kina o Jisu?

⁶ E talairawarawa ni vinaka na ivakarau ni lomana. Eda sa vulica oti ena Wase 3, ni yalomalumalumu o Karisito. Na  qaciqacia e dau vakavuna na talaidredre, ia na yalomalumalumu ena uqeti keda meda talairawarawa vei Jiova mai vu ni lomada. (Lako Yani 5:1, 2; 1 Pita 5:5, 6) E vu tale ga ni talairawarawa i Jisu na ka e taleitaka kei na ka e cata.

⁷ Koya e bibi sara, o Jisu e lomani Jiova na Tamana vakalomalagi. Ena veivosakitaki vinaka qori ena Wase 13. Na loloma ya e uqeti koya me doka na Kalou. Ena levu ni nona lomani Jiova, kei nona dokai koya, e sega ni via cakava e dua na ka me vakararawataki Tamana. E dua na vuna e dau rogoci kina na masu i Jisu, na nona doka na Kalou. (Iperiu 5:7) Oya tale ga e dua na ka ena laurai ena nona veiliutaki vakatui na Mesaia o Jisu.​—Aisea 11:3.

8, 9. Me vaka e parofisaitaki, e raica vakacava o Jisu na ivalavala dodonu kei na valavala ca, a vakaraitaka vakacava qori?

⁸ E okati tale ga ena noda lomani Jiova na noda cata na  ka e cata. Me kena ivakaraitaki na parofisai me baleta na Tui na Mesaia: “Kemuni sa vinakata nai valavala dodonu, ka cata nai valavala ca; o koya sa lumuti kemuni kina na Kalou, na nomuni Kalou, e na waiwai ni reki sa levu ka lailai na nodra na nomuni tokani.” (Same 45:7) Na “[i]tokani” i Jisu, ya o ira na tui tale eso ena yatukawa i Tui Tevita. Ia vei ira kece ya, a levu duadua na marau i Jisu ena gauna e lumuti kina. Na vuna? Na nona icovi e uasivia na nodra, qai yaga sara nona veiliutaki baleta ni tawamudu. A vakaicovitaki ni talairawarawa ena ka kece ga vua na Kalou ena nona taleitaka na ivalavala dodonu qai cata na valavala ca.

⁹ E vakaraitaka vakacava na lomana o Jisu me baleta na ivalavala dodonu kei na valavala ca? Vakasamataka mada qo, nira muria na nona imuri na nona veidusimaki ena cakacaka vakavunau qai vuavuaivinaka nodra cakacaka, na cava e vakila o Jisu? Sa dua na ka na nona marau. (Luke 10:1, 17, 21) Na cava e vakila o Jisu nira talaidredre tiko ga na lewe i Jerusalemi, ra qai sega ni taleitaka nona veivuke? A tagicaka na nodra talaidredre. (Luke 19:41, 42) E kauaitaka vakabibi na veika vinaka, e cata matua na ka ca.

10. Me vakacava ivakarau ni lomada nida vakalewa na ka vinaka kei na ka ca, na cava me dusimaki keda?

¹⁰ Ena yaga ena noda dikeva na vu ni noda talairawarawa vei Jiova na noda vakasamataka vakatitobu na ivakarau ni lomai Jisu. Eda se rawa ga ni vulica meda taleitaka na veika vinaka da qai cata matua na veika ca, dina nida sega ni uasivi. Meda kerea na veivuke i Jiova, meda vakatotomuria kina na ivakarau ni lomana kei na lomai Luvena. (Same 51:10) Ena gauna vata ya, meda qarauna na veivakamuai e rawa ni vakaseva qori. E bibi meda digia vinaka na ka ni veivakamarautaki kei na noda ilala. (Vosa Vakaibalebale 13:20; Filipai 4:8) Ena sega ni vakarairai ga na noda talairawarawa ke da saga me vaKarisito na noda inaki. Eda cakava na ka dodonu nida taleitaka vakalevu. Eda na sega tale ga ni cakava na ka ca. Na vuna? Nida cata sara ga. Eda sega ni cata meda drotaka ga kina na itotogi.

11, 12. (a) Na cava e yaco ni se qai tekivu na cakacaka vakaitalatala i Jisu? (b) Na cava na imatai ni ka e temaki Jisu kina o Setani, na ilawaki qaseqase cava a vakayagataka?

¹¹ Ena nona cata na valavala ca, a vakatovolei o Jisu ni se qai tekivu nona cakacaka vakaitalatala. Ni papitaiso oti, a tiko voli ena vanua talasiga me 40 na siga kei na bogi, e sega ni bau kana. E temaki Jisu o Setani ni cava na gauna qori. Vakasamataka mada na ilawaki qaseqase ni Tevoro.​—Maciu 4:1-11.

¹² E tekivuna o Setani ni kaya: “Ke o luve ni Kalou, kaya ina vatu era tu qo mera vuki mera ibuli madrai.” (Maciu 4:3) Na cava mada e vakila o Jisu ena gauna balavu e lolo tu kina? E tukuna na iVolatabu: “Sa qai viakana.” (Maciu 4:2) E macala ga ni nakita o Setani me temaki Jisu ena kakana ena gauna sara ga e walokai se malumalumu tu kina vakayago. Vakasamataka tale ga na vosa ni veivakalialiai i Setani: “Ke o luve ni Kalou.” E kila vinaka tu o Setani ni “ulumatua ni kabuli kece” o Jisu. (Kolosa 1:15) Ia a yalodina tiko ga ni vakatovolei koya o Setani. E kila o Jisu ni sega ni inaki ni Kalou me vakayagataka na nona kaukaua ena veika me baleti koya ga. A yalomalumalumu tiko ga ena nona vakararavi vei Jiova me vakarautaka na veika me bula kina kei na nona veidusimaki.​—Maciu 4:4.

13-15. (a) Na cava na ikarua kei na ikatolu ni veitemaki i Setani, na cava a cakava o Jisu? (b) Eda kila vakacava ni a sega ni vakawelewele o Jisu ena veivakatovolei i Setani?

¹³ Ena ikarua ni nona veitemaki, a kauti Jisu ina dela ni bai cecere ni valenisoro o Setani. E temaki Jisu ena nona moica vaqaseqase na Vosa ni Kalou, e kaya me rika mai na vanua cecere ya, era na vakabulai koya na agilosi. Ke ra raica na cakamana na ilala levu era tiko ena valenisoro, ena sega tale ni vakatitiqataka e dua ni o Jisu ga na Mesaia yalataki, se vakaevei? Ke ra ciqomi Jisu ni Mesaia yalataki ena ka veivakurabuitaki e cakava, ena lailai sara na ka dredre kei na leqa e vakila, se vakaevei? De dua. Ia e kila o Jisu ni inaki i Jiova me vakayacora na Mesaia nona cakacaka ena yalomalumalumu, mera kua ni vakabauti  koya ga na tamata ena nona cakava na ka veivakurabuitaki. (Aisea 42:1, 2) E vakaraitaka tale o Jisu ni talairawarawa tiko ga vei Jiova. A sega ni rawai koya na via rogo.

¹⁴ Vakacava mada na icori ni veiliutaki? Ena ikatolu ni nona sasaga, a vakaraitaka vei Jisu o Setani na matanitu kece e vuravura ena solia vua ke cuva me sokalou vakalekaleka ga vua. A bau vakasamataka o Jisu na ka e vakaraitaka ya o Setani? E kaya o Jisu, “Lako tani, Setani! E volai, ‘E dodonu mo sokalou vei Jiova na nomu Kalou, mo qaravi koya duadua ga.’” (Maciu 4:10) E sega ni dua na ka a vagolei Jisu me qarava e dua tale na kalou. A sega ni bau vakamuai ena kena soli vua na veiliutaki se na veika ni vuravura qo me talaidredre kina.

¹⁵ A soro beka o Setani? A muria na ivakaro i Jisu me lako tani. Ia e kaya na Kosipeli i Luke me baleta na Tevoro, “sa qai biuti Jisu me waraka e dua tale na gauna veiganiti.” (Luke 4:13) Io, e waraka o Setani eso tale na gauna veiganiti me vakatovolei se temaki Jisu kina, me yacova sara na iotioti. E tukuna na iVolatabu ni a “vakatovolei ena ka kece” o Jisu. (Iperiu 4:15) A sega gona ni vakawelewele, o keda tale ga meda vakatotomuri koya.

16. E temaki ira na tamata ni Kalou nikua o Setani ena cava, eda na vorata vakacava nona sasaga?

¹⁶ Me yacova mai nikua, se temaki keda tiko ga na tamata ni Kalou o Setani. E rawarawa sara ni taketetaki keda ena noda malumalumu. E qaseqase sara o Setani ena nona dau vakayagataka na noda malumalumu, me vaka na yalo ni nanumi koya ga, dokadoka, kei na viaviadua. Eso na gauna e rawa ni vakayagataka tolutolu na malumalumu qori me bacani keda kina ena domodomoiyau! E bibi gona meda dau dikevi keda. Meda dau vakasamataka vakatitobu na ka e tukuni ena 1 Joni 2:15-17. Nida cakava ya, e vinaka meda vakasamataka de sa vakaseavutaka tiko na noda lomana na Tamada vakalomalagi na noda vinakata na veika vakayago ni vuravura qo, noda via vutuniyau, kei na noda via vakadrukai ira na so. Meda nanuma ni vuravura qo sa lako tani tiko yani, vaka kina na  kena iliuliu, o Setani. Meda vorata na nona ilawaki qaseqase ena nona saga me vecei keda meda valavala ca! Meda vakatotomuria mada ga na noda Turaga, “e sega ni valavala ca.”​—1 Pita 2:22.

17. Na cava na rai i Jisu me baleta na talairawarawa vei Tamana, ia na cava era tukuna eso?

¹⁷ E sega ni okati wale ga ena noda talairawarawa na noda cata na ivalavala ca; a dau cakava o Karisito na ka kece a vakarota o Tamana. E kaya: ‘Au dau cakava na ka e vinakata.’ (Joni 8:29) E vakamarautaki Jisu vakalevu na nona dau talairawarawa. De ra na kaya eso ni sega ni dredre vei Jisu me talairawarawa. Era rairai nanuma ni o Jisu ena saumitaro ga vei Jiova, e uasivi, ia eda dau saumitaro vei ira na iliuliu ivalavala ca. E sega ni dina na vakasama qori, ni a talairawarawa tale ga o Jisu vei ira na iliuliu ivalavala ca.

18. Ni itabagone, na ivakaraitaki cava ni talairawarawa e kotora o Jisu?

¹⁸ Na gauna e tubu tiko kina o Jisu,a vakarorogo ena nodrau lewa o Josefa kei Meri na nona itubutubu ivalavala ca. Kena irairai ni duidui sara o Jisu vei ira na vo ni gone ni raica rawa ni rau sega ni uasivi nona itubutubu. A vorati rau beka, ulabaleta na ituvatuva ni Kalou me baleta na itavi ni gone qai tukuna vei rau me cicivaki vakacava na vuvale? Meda raica mada na ka e tukuni ena Luke 2:51 me baleti Jisu ni se yabaki 12: “E lai talairawarawa tiko ga vei rau.” E ivakaraitaki uasivi gona ni talairawarawa o Jisu vei ira na itabagone lotu vaKarisito era saga mera talairawarawa vei ira na nodra itubutubu, mera dokai ira tale ga.​—Efeso 6:1, 2.

19, 20. (a) Na cava e sega ni rawarawa kina vei Jisu me talairawarawa vei ira na tamata ivalavala ca? (b) Na cava meda talairawarawa kina na lotu vaKarisito dina nikua vei ira na liutaki keda?

¹⁹ Me talairawarawa vei ira na tamata ivalavala ca, a sotava o Jisu e levu sara na ka dredre era sega ni dau sotava na lotu vaKarisito dina nikua. Vakasamataka na gauna a bula donuya. Sa na vakarau oti na ituvatuva ni lotu vakaJiu, na kena valeni soro e Jerusalemi kei na matabete a vakadonuya vakabalavu tu mai o Jiova. Sa na sosomitaki ena ituvatuva ni ivavakoso lotu vaKarisito. (Maciu 23:33-38) Ena gauna vata qori, e levu na iliuliu ni lotu era vakavuvulitaka na ivakavuvuli lasu ni vuku vaKirisi. A vakatoka o Jisu na valenisoro me “nodra qara na daubutako” ni takalevu kina na veidabui. (Marika 11:17) Vakacava, a se lako tiko ga o Jisu ina valenisoro kei na valenilotu? Io! O Jiova a se vakatara tiko ga me muri na ituvatuva ya. E talairawarawa tiko ga o Jisu ena nona lako ena soqo ena valenisoro, kei na valenilotu, ni se bera na gauna lokuci me vakayacora kina o Jiova na veisau.​—Luke 4:16; Joni 5:1.

²⁰ Ke sa talairawarawa o Jisu ena ituvaki kece ya, e dodonu meda talairawarawa tale tiko ga na lotu vaKarisito dina nikua! Ia na itabagauna eda bula kina e duidui sara, a sa tukuni makawa tu mai ni na vakalesui kina na sokalou dina. A yalataka na Kalou ni na sega ni vakatarai Setani me vakadukadukalitaki ira nona tamata era vakalesui mai. (Aisea 2:1, 2; 54:17) E macala vakasigalevu nida maliwai ira tale ga na tamata ivalavala ca ena ivavakoso vaKarisito. Meda ulubaletaka beka na nodra malumalumu na so meda talaidredre kina vei Jiova, da sega ni via lako ena soqoni vaKarisito, se da  vakalewai ira kina na qase ni ivavakoso? Me kua sara! Eda na tokoni ira na liutaka na ivavakoso mai vu ni lomada. Eda na talairawarawa nida lako ena soqoni vaKarisito, soqo lavotaki siga dua, soqo vakatabacakacaka, soqo ni tikina, da qai muria na ivakasala vakaivolatabu eda rogoca kina.​—Iperiu 10:24, 25; 13:17.

21. Na cava a cakava o Jisu nira vakamuai koya eso me talaidredre vua na Kalou, e ivakaraitaki vakacava vei keda?

²¹ A talairawarawa tiko ga vei Jiova o Jisu, se mani vakacava na ka era tukuna se cakava na tamata, wili kina o ira nona itokani vinaka. Me kena ivakaraitaki na nona kaya o Pita vua na nona Turaga ni na sega sara ni sotava na rarawa, ena sega tale ga ni mate. E vinaka na inaki ni ivakasala i Pita, ia a saqata o Jisu ni veivakacalai na nona tukuna ni na sega ni sotava o Jisu na ka ca. (Maciu 16:21-23) Era saqata tale ga na imuri i Jisu nikua na nodra inaki vinaka na wekadra era saga mera vakamuai ira tani mera kua ni talairawarawa ina lawa ni Kalou kei na kena ivakavuvuli. Me vakataki ira na imuri i Jisu ena imatai ni senitiuri, eda nakita dei meda “talairawarawa ga vua na Kalou, sega vua na tamata.”​—Cakacaka 5:29.

22. Na taro cava e sauma o Jisu, ena sala cava?

²² E vakatovolei vakalevu duadua na talairawarawa i Jisu ena gauna e vakarau vakamatei kina. Ena siga rarawataki ya, sa qai vakataucokotaki nona “vulica na talairawarawa.” A sega ni cakava na lomana, na loma i Tamana ga. (Luke 22:42) E ivakaraitaki uasivi kina ni yalodina. (1 Timoci 3:16) E saumi kina na taro a tarogi vakabalavu tu mai: Ena talairawarawa tiko ga vei Jiova e dua na tamata uasivi ni vakatovolei? Rau a lekata qori o Atama kei Ivi. Sa qai sauma vinaka sara ga na taro ya o Jisu na ibulibuli uasivi duadua i Jiova, ena nona lako mai vuravura, mai bula vakatamata, qai mate. A sotava na veivakararawataki mosimosi sara kei na mate, ia e talairawarawa tiko ga.

23-25. (a) Erau veisemati vakacava na talairawarawa kei na yalodina? Vakatauvatana. (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?

 ²³ Na noda yalodina, kei na noda qaravi Jiova mai vu ni lomada e vakaraitaki ena noda talairawarawa. Ni talairawarawa o Jisu, e yalodina tiko ga, e yaga tale ga ina tamata kece. (Roma 5:19) A vakaicovitaki Jisu o Jiova. Ena vakaicovitaki keda tale ga ke da talairawarawa vei Karisito na noda Turaga. Eda na “vakabulai tawamudu” ke da talairawarawa vei Karisito!​—Iperiu 5:9.

²⁴ E ka ni veivakalougatataki tale ga na yalodina. E tukuna na Vosa Vakaibalebale 10:9: “Ko koya sa lako vakadodonu [“yalodina,” NW] sa lako doudou.” Na yalodina e via vaka e dua na vale vakaitamera e caka ena biriki, e rawa ni vakatauvatani na biriki yadua ina gauna kece eda talairawarawa kina. De dau raici na biriki me ka wale, ia na biriki yadua e tiko na vanua me tuva kina, e tu tale ga na kedra yaga. Nira tuvai vata, e tara kina e dua na ka e yaga sara. E vaka kina na talairawarawa. Nira umani vata na noda talairawarawa e veisiga kei na veiyabaki, eda sa tara kina na vale totoka ni noda yalodina.

²⁵ Eda na vakasamataka e dua tale na itovo nida veivosakitaka na nona talairawarawa voli e dua​—oya na vosota. Na itovo vakasakiti qo i Jisu ena veivosakitaki ena wase tarava.