1. Na cava eda na rairai vakasamataka me baleti koya e dau yalololoma?

NA CAVA o na rairai vakasamataka me baleta e dua e dau yalololoma, e yalovinaka, e dau veinanumi, e dau lomasavu tale ga. De dua eda na vakasamataka na italanoa nei Jisu me baleta na kai Samaria dauloloma. Na turaga qori e lewe ni dua tale na matanitu, e yalololoma vua na Jiu a mokulaki ra qai butakoca na daubutako. E “tubu sara ga nona loloma” na kai Samaria vua na Jiu e mavoa qori qai veivosakitaka na vanua me lai qaravi kina. (Luke 10:29-37) E vakabibitaki ena vosa vakatautauvata qori na itovo talei ni noda Kalou, na yalololoma. E laurai ena itovo qori na loloma ni Kalou, e dau vakaraitaka vei keda e veisiga ena levu na sala.

2. Na sala cava tale ena vakaraitaki kina na yalololoma?

² Qo e dua tale na sala ena vakaraitaka kina e dua na yalololoma. Ena sega ni vakatauitotogi ke tiko mada ga na yavu me caka kina. E va tale ga qori o Jiova ni dau yalololoma sara ga vei keda. E kaya na daunisame: “E sega ni totogitaki keda me vaka na noda ivalavala ca.” (Same 103:10) Ia ena so tale na gauna ena rawa ni vakadodonutaki koya e cala o Jiova.

3. Na taro cava eda na dikeva?

³ Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo e tolu na taro: Na cava e yalololoma kina o Jiova? E veisemati vakacava na veivakadodonutaki kei na yalololoma? Na cava ena vukei keda meda vakaraitaka na yalololoma? Ena sauma vei keda na taro qori na Vosa ni Kalou.

4. Na cava e yalololoma kina o Jiova?

⁴ E taleitaka o Jiova me vakaraitaka na yalololoma. E uqeti vakalou na yapositolo o Paula me vola ‘ni kauaitaki keda vakalevu’ na Kalou se yalololoma vei keda. E  vakamacalataka ena tikinivolatabu qo o Paula ni yalololoma ni Kalou e vakarautaka kina na inuinui ni bula vakalomalagi vei ira na lumuti sega ni uasivi. (Efeso 2:4-7) Ia e sega ni yala ga e keri na yalololoma nei Jiova. E vola na daunisame o Tevita: “Sa vinaka o Jiova vei ira kece ga, qai laurai na nona yalololoma ena nona cakacaka kece.” (Same 145:9) Ni lomani keda kece o Jiova, e vakaraitaka kina na yalololoma ni tiko na vuna me cakava kina.

5. E vulica vakacava o Jisu na yalololoma i Jiova?

⁵ O Jisu duadua ga e kila na levu ni nona taleitaka o Jiova me vakaraitaka na yalololoma. Erau bula vata na veitamani qo me dua na gauna balavu ni bera ni lako mai vuravura o Jisu. (Vkai. 8:30, 31) Ena levu na gauna e raica kina o Jisu nona yalololoma o Tamana vei keda na kawa ivalavala ca. (Same 78:37-42) E dau vakabibitaka tale ga ena nona veivakavulici na itovo talei qo nei Tamana.

6. E vakamatatataka vakacava vei keda o Jisu na yalololoma i Tamana?

⁶ Eda vulica ena ulutaga sa oti nona tukuna o Jisu na vosa vakatautauvata me baleta na gone cidroi, me matata kina vei keda na levu ni nona taleitaka o Jiova me vakaraitaka na yalololoma. E biubiu mai vale na gone qori, “e lai vakasabusabutaka  . . . nona iyau ena nona sa lai goleva e dua na ivakarau ni bula e torosobu sara.” (Luke 15:13) Toso na gauna, e veivutunitaka o gone cidroi na nona ivalavala tawakilikili, e vakamalumalumutaki koya qai lesu i vale. Na cava e cakava o tamana? Sega ni bera ni vakila o luvena. E kaya o Jisu: “Ni se yawa tu yani sa raici koya mai o tamana, e lomani koya sara ga. E cici yani, mokoti koya, qai reguca.” E sega ni vakamaduataki luvena o tamana. Ia e yalololoma vua, e vosoti koya, qai ciqomi koya tale me lewe ni vuvale. E valavala ca bibi na gone cidroi, ia ena nona veivutuni e vosoti koya kina o tamana. Na tama yalololoma qori ena vosa vakatautauvata e vakatayaloyalotaki Jiova. E vakaraitaka vei keda o Jisu ni o Jiova e yalorawarawa ni vosoti ira na valavala ca era veivutuni dina.—Luke 15:17-24.

7. E veisemati vakacava na vuku i Jiova kei na nona yalololoma?

⁷ E vakaraitaka o Jiova na yalololoma ni sa rui vuku. Na ka e vakatulewataka ena yaga tu ga vei ira na nona ibulibuli. E kaya na iVolatabu na “vuku mai cake e dau yalololoma qai cakava e levu na ka vinaka.” (Jeme. 3:17) Me vaka e dua na  itubutubu dauloloma e kila o Jiova ni nona yalololoma e yaga vei ira na luvena. (Same 103:13; Aisea 49:15) Eda kawa ivalavala ca, ia ena yalololoma i Jiova eda nuitaka kina na gauna se bera mai. Na levu ni vuku i Jiova e dau yalololoma ke tiko na vuna me cakava kina. Ia e kila tale ga na gauna me kua kina ni yalololoma. Ena vuku i Jiova ena sega ni yalololoma tu ga ke vakayacori tiko ga na ivalavala ca.

8. Na cava e bibi me caka ena so na gauna? Na vuna?

⁸ Kaya mada ke nakita me valavala ca e dua na dauveiqaravi ni Kalou. Na cava meda cakava? E uqeti vakalou na yapositolo o Paula me vola meda “kua ni vakailala” tiko kei koya. (1 Kor. 5:11) Mera vakasivoi mai na ivavakoso o ira na sega ni veivutunitaka nodra ivalavala ca. E bibi qori mera taqomaki kina na tacida era yalodina tiko, me muri tale ga na ivakatagedegede savasava i Jiova. Ia eso e dredre mera raica ni veivakasivoi e ivakaraitaki ni yalololoma i Jiova. E dina qori? Meda raica mada.

9-10. Me salavata kei na Iperiu 12:5, 6, na cava eda kaya kina ni ka vakayalololoma na veivakasivoi? Vakatauvatana.

⁹ Nida rogoca ni kacivaki ena soqoni vaKarisito ni “sa sega ni iVakadinadina i Jiova” e dua eda veikilai se lomana, eda dau rarawa. Eda rairai nanuma ke veiganiti me a vakasivoi o koya qori. E ivakaraitaki ni yalololoma nona vakasivoi e dua? Io. Ena ka vakayalomatua, e yalololoma tale ga nona vakadodonutaki. (Vkai. 13:24) Vakacava na nona vakasivoi ena rawa ni veisautaka na nona ivalavala qai veivutuni? Io. E tukuna e levu era valavala ca bibi ni nodra vakasivoi e vukei ira mera kilai yalodra, mera veisautaka nodra itovo ra qai lesu vei Jiova.—Wilika Iperiu 12:5, 6.

¹⁰ Dikeva mada e dua na kena ivakatautauvata. E raica e dua na ivakatawanisipi ni tauvimate tiko e dua na sipi. E kila me rawa ni qaravi na mate e tiko vua e vinakati me na vakatikitikitaki, me kua ni veimaliwai kei ira na vo ni sipi. Ia era dau vinakata na sipi mera tu vata ga. E rawa nira taqataqaya ke ra tiko duadua. Kena ibalebale qo ni sa rui kaukaua tale na ka e cakava na ivakatawanisipi? Sega. E kila ke tiko ga na sipi kei ira na kena vo, ena rawa ni tete na mate. Ni vakatikitikitaka na sipi e tauvimate era na taqomaki kina na vo ni sipi.—Vakatauvatana Vunau ni Soro 13:3, 4.

11. (a) Sala cava e rawa ni vakatauvatani kina o koya e vakasivoi kei na sipi tauvimate? (b) Na cava e vakarautaki me baleti ira na vakasivoi?

¹¹ Ni vakasivoi e dua na lotu vaKarisito eda rawa ni vakatauvatani koya kei na sipi tauvimate qori. E tauvimate vakayalo. (Jeme. 5:14) Na tauvimate vakayalo e vaka ga eso na matetaka, e dau veidewavi. Ena veiganiti gona ena so na gauna me vakatikitikitaki mai na ivavakoso o koya e tauvimate vakayalo. Qori e ivakaraitaki ni nona lomani ira na nona sipi yalodina o Jiova, e uqeti koya tale ga e cakacala me veivutuni. E rawa ni tiko ena soqoni o koya e vakasivoi me rawa ni vakavulici ena iVolatabu, me dei tale na nona vakabauta. Ena rawa tale ga ni soli vua eso na nona ivola, me sarava tale ga na JW Broadcasting^®. Ni ratou raica na qase na nona toso, rawa ni ratou vakasalataki koya ena so na gauna ni rawa ni dei tale na nona veiwekani kei Jiova, me rawa ni vakalesui mai me iVakadinadina i Jiova tale. *

12. Na cava na ka vakayalololoma e rawa nira cakava na qase vei koya e sega ni veivutunitaka na nona ivalavala ca?

 ¹² E bibi meda nanuma tiko nira na vakasivoi ga o ira na sega ni veivutunitaka na nodra ivalavala. Era kila na qase ni dua na vakatulewa bibi qo, era na sega ni raica vakamamada. Era kila ni o Jiova e dau veivakadodonutaki “vakarauta ga.” (Jere. 30:11) Era lomani ira na mataveitacini na qase ni ivavakoso, era sega ni vinakata mera cakava e dua na ka me vakaleqai ira vakayalo. Ia ena so na gauna e ka vakayalololoma me biu tani mai na ivavakoso o koya e cakacala.

13. Na cava me vakasivoi kina e dua na lotu vaKarisito mai Korinica?

¹³ Vakasamataka mada na ka e cakava na yapositolo o Paula vei koya e sega ni veivutunitaka na nona ivalavala ca ena imatai ni senitiuri. E dua na lotu vaKarisito e Korinica e veiyacovi tawadodonu tiko kei wati tamana. Qo e dua na ka vakamadua! E tukuna o Jiova vei ira na Isireli: “Na tagane e mocevata kei na wati tamana, sa vakamadualaki tamana. Me rau vakamatei sara ga. Sa na baleti rau ga na nodrau mate.” (Vunau 20:11) A sega ni rawa ni vakarota o Paula me vakamatei na tagane qori. Ia e tukuna ga mera vakasivoi koya. Na ka e cakava tiko na tagane qori e vakamuai ira cala eso ena ivavakoso, era lai nanuma kina ni sega ni valavala ca bibi!—1 Kor. 5:1, 2, 13.

14. E vakaraitaka vakacava o Paula na yalololoma vua na tagane e vakasivoi mai Korinica, na vuna? (2 Korinica 2:5-8, 11)

¹⁴ Dua na gauna e muri e qai kila o Paula ni sa veisau na tagane qori. E veivutuni sara ga! Na ka e cakava na tagane qori e vakavu madua ena ivavakoso, ia e tukuna o Paula vei ira na qase ni sega ni via “vosa sara vakaukaua.” E tukuna vei ira: “Moni tu vakarau ni vosoti koya, ni vakacegui koya.” Na vuna? E kaya o Paula: “De luvuci ena levu ni rarawa.” Dua na ka nona lomana na tagane qori o Paula ni sa veivutuni. E sega ni vinakata me raica ni luvuci ena levu ni rarawa se yalolailai qai sega ni qara na veivosoti.—Wilika 2 Korinica 2:5-8, 11.

15. Era na dei vakacava na qase ena nodra vakatulewa, era yalololoma tale ga?

¹⁵ Me vakataki Jiova, era vinakata tale ga na qase ni ivavakoso mera yalololoma. Era dei ena nodra vakatulewa ni veiganiti, era yalololoma ke tiko na kena yavu. Ke sega ni caka qori era sega ni yalololoma, era vakatara tiko ga na ivalavala ca. Vakacava mera vakaraitaka ga na qase na yalololoma?

16. Me salavata kei na Vosa Vakaibalebale 21:13, na cava ena cakava o Jiova vei ira na sega ni dau yalololoma?

¹⁶ O keda kece na lotu vaKarisito meda vakatotomuria na yalololoma i Jiova. Na vuna? O Jiova ena sega ni rogoci ira na sega ni dau yalololoma. (Wilika Vosa Vakaibalebale 21:13.) Eda vinakata kece me rogoca o Jiova na noda masu, ia meda qarauna na yalodredre. Meda kua ni vakadidivarataki keda nira rarawa tiko na tacida, ia meda tu vakarau ni rogoca na nona “tagi na tamata dravudravua.” Bibi tale ga meda muria na ivakasala uqeti vakalou qo: “O koya e sega ni yalololoma ena sega ni lomani ena gauna e lewai kina.” (Jeme. 2:13) Ke da vakasamataka tiko ga na yaga ni kena vakaraitaki vei keda na yalololoma, ena rawarawa sara nida vakaraitaka qori. E bibi sara nida dau yalololoma ni lesu mai ena ivavakoso e dua e veivutuni.

17. E vakaraitaka vakacava o Tui Tevita ni vu mai lomana na nona yalololoma?

¹⁷ Ena vukei keda na ivakaraitaki vakaivolatabu meda vakaraitaka na yalololoma, meda kua ni yalodredre. Kena ivakaraitaki, dikevi Tui Tevita mada. E vu mai lomana na nona yalololoma. A via vakamatei koya o Saula, ia e yalololoma tiko ga o Tevita vua na tui lumuti ni Kalou. E sega ni via vakaleqai koya se sauma na ca.—1 Sam. 24:9-12, 18, 19.

18-19. Na cava na rua na ituvaki e sega ni vakaraitaka kina o Tevita na yalololoma?

¹⁸ A sega ni vakaraitaka tu ga o Tevita na yalololoma. Kena ivakaraitaki, ni veibeci na nona vosa o Nepali e dua na turaga yalodredre, qai sega ni vakarautaka na kakana vei Tevita kei ira na nona tamata, e cudru sara ga o Tevita qai via vakamatei koya kei ira kece na tagane ena nona vuvale. Na nona vukitotolo na wati Nepali, o Apikali na marama dau vosovoso e tarova kina nona vakadavedra o Tevita.—1 Sam. 25:9-22, 32-35.

¹⁹ Dua tale na gauna e talanoataka na parofita o Necani vei Tevita e dua na turaga vutuniyau e butakoca na nona sipi na wekana dravudravua. Dua na ka na cudru i Tevita, e kaya: “Me vaka ni bula dina tiko o Jiova, e dodonu me mate na tamata e cakava qo!” (2 Sam. 12:1-6) E kila vinaka o Tevita na Lawa e soli vei Mosese. O koya e butakoca e dua na sipi me na sauma lesu, oya me solia lesu e va na sipi me kena isosomi. (Lako 22:1) Ia me vakamatei? Sa rui kaukaua tale na itotogi qori. A talanoataka tiko o Necani e dua na ivakatautauvata ni ka ca e yaco, ya na ivalavala ca sara ga i Tevita! E qai vakaraitaka o Jiova na yalololoma levu vei Tevita, ia a sega ni yalololoma o Tevita vei koya e butakoca na sipi ena vosa vakatautauvata i Necani!—2 Sam. 12:7-13.

20. Na cava eda vulica ena ivakaraitaki i Tevita?

²⁰ Dikeva ni cudru sara tu ga o Tevita qai vinakata me vakamatei Nepali kei ira na nona tamata. E muri e kaya o Tevita me  vakamatei na tagane vutuniyau ena vosa vakatautauvata i Necani ena ka e cakava. Ena ikarua ni tuvaki eda na rairai vaqaqa na vuna e kaukaua kina na nona vakatulewa na turaga yalovinaka qo. Dikeva mada na kena ituvaki. Ena gauna qo a ca sara tu ga na nona lewaeloma o Tevita. Ni dua e kaukaua na nona vakatulewa qai dau vakalelewa e vakaraitaka ni sega ni vinaka na nona veiwekani kei Jiova. E vakasalataki ira na nona imuri o Jisu: “Dou kua ni dau vakalelewa, de dou lewai. Na lewa dou tauca, dou na lewai kina.” (Maciu 7:1, 2) Meda qarauna gona me kua ni kaukaua na noda vakatulewa, meda sasagataka meda ‘yalololoma vakalevu’ me vaka na noda Kalou.

21-22. Na sala cava soti eda rawa ni vakaraitaka kina na yalololoma?

²¹ Na yalololoma e okati kina e levu na ka, e sega ni vakarau ga ni lomada. E vakamacalataki na yalololoma me noda “cakava na ka mera vukei kina eso tale.” O koya gona, meda kauaitaka na ka era gadreva tu na lewe ni noda vuvale, ivavakoso, kei ira ena noda itikotiko. E macala ni levu na sala eda rawa ni vakaraitaka kina na yalololoma! Vakacava eda kila e dua e rawa ni vakacegui? Eda rawa ni vukei koya, de dua meda vakarautaka eso na kakana se cakava eso tale na ka? Vakacava ena rairai vinakata e dua na lotu vaKarisito sa vakalesui mai e dua na itokani vinaka ena vakacegui koya? Eda rawa ni veivosakitaka na itukutuku vinaka e veivakacegui kei ira eso tale? Qori e dua na sala vinaka eda rawa ni vakaraitaka kina na yalololoma vei ira kece eda sotava.—Jope 29:12, 13; Roma 10:14, 15; Jeme. 1:27.

²² Ke da kila nira tu ena ituvaki qori eso, e gauna vinaka sara ga meda vakaraitaka kina na yalololoma. Nida cakava qori eda na vakamarautaka vakalevu na Tamada vakalomalagi, na Kalou e ‘levu na nona yalololoma’!