Na Bula ena Keba ni Isenivalu

NA CAVA e dau votu mai ena nomu vakasama ni o rogoca na vosa “keba ni isenivalu”? O sa bau sikova oti e dua? E vakacava tu mada na kena irairai?

Ena gauna a volai kina na itukutuku oqo, e 13 na keba ni isenivalu era sa tauyavutaki ena yasayasa vakara kei Tanzania. Ena vuku ni ivalu, e rauta ni 500,000 na isenivalu mai na veiyasana e Aferika era vukei ena nodrau cakacaka vata na matanitu o Tanzania kei na United Nations High Commissioner of Refugees (UNHCR). E vakacava tu mada na bula ena dua na keba oqo?

Tadu ina Keba

E kaya na goneyalewa o Kandida, na veika a yacovi iratou vakavuvale ni ratou se qai yaco ga yani ena vica na yabaki sa oti: “E soli e dua na card e toka vata kei na kena naba me neitou ivakatakilakila me rawa ni tauri kina na keitou iwasewase ni kakana, qai tukuni me keitou na tiko ena keba o Nyarugusu. Lai soli vei keitou e kea na naba ni tikiniqele kei na gaunisala ni vanua me na tara kina na neitou vale. E vakaraitaki tale ga vei keitou na vanua me lai ta mai kina na duru kei na co ni neitou vale. Keitou buli buloko lalai mai na qele, qai vakarautaka na UNHCR na palasitika me ubi kina na delavuvu. E cakacaka dredre toka ia keitou marau ni sa tara oti.”

E vakayagataki na card ena siga Vukelulu ni veiyarua na macawa. “Keimami dau yatuni yani ena kenitini me kau mai kina na kakana lalai e vakarautaka na UNHCR,” e tomana o Kandida.

Na cava na ivakarau ni kakana e vakarautaki vua e dua me baleta e dua na siga?

“Rauta ni 3 na bilo falawa e qaqi mai na sila, 1 na bilo vua ni pini, 20 na karamu na falawa dina, 2 na sepuni waiwai kei na 1 na sepuni na masima. E so na gauna e dau soli vei keimami e dua na uma sovu, me ka ni dua na vula.”

E tiko beka na wai savasava? E kaya e dua na marama o Riziki: “E pamutaki mai na wai ena uciwai voleka qai vakadrodroi yani ena paipo  ni taqe ni wai lelevu. E vakawainimatetaki ni bera ni qai pamutaki yani ina vanua ni wai ena vei keba. Ia keitou vakabuta na wai kece ni bera ni gunuvi me kua ni dua e tauvimate kina. Keitou dau osooso vakalevu ena savasava kei na talo wai mai na paipo ena mataka me yaco ina yakavi. Ia, e dua veimama ga na vokete wai e vakatarai me keimami vakayagataka ena dua na siga.”

Ke o mani draiva sivita e dua vei ira na keba oqo, o na rairai raica na nodra koronivuli na murivuli, na paraimari kei na sekeneri. Ena rairai vakayacori tale tiko ga kina e so na nodra vuli na sa qase toka. E tara toka ena taudaku ni keba e dua na siteseni ni ovisa kei na valenivolavola ni matanitu, me raica na nodra tiko vinaka kei na taqomaki ni nodra bula. O na rairai raica e dua na makete levu e vakasitoa lalai, era dau lai volia mai kina na isenivalu na kakana draudrau, na vuata, ika, toa, kei na so tale. E so tale ga na lewenivanua era dau mai volivolitaki e kea. Ia, era na kauta beka mai vei na isenivalu na ilavo mera volivoli kina? E so era tea vakalalai na kakana draudrau ra qai volitaka ena makete. Era wasea tani e so na falawa kei na vua ni pini e soli vei ira ra qai volitaka me rawa nira voli lewenimanumanu kina se na vuata. E vaka ga e dua na korolevu na nodra itikotiko, qai sega ni vaka na irairai ni keba. E dau raici ena makete nodra veidredrevaki se veilasamaki e so me vaka sara ga era dau cakava mai nodra dui vanua.

Ke o lako i valenibula, ena rairai tukuna vei iko e dua na vuniwai ni ratou na qarava ga na  leqa bibi baleta ni sa tiko ena keba e so na valeniwai me qarava na leqa lalai. E tiki bibi sara ni valenibula na tabana e qaravi ira na tinanigone kei na rumu ni vakasucu, ni 250 na marama e rawa nira vakasucu ena loma ni dua na vula ena keba era tiko kina e 48,000 na isenivalu.

Vakani Vinaka Vakayalo

Era na bau via kila tale ga na iVakadinadina i Jiova e vuravura taucoko na kedra ituvaki na tacidra vakayalo era tiko ena keba mai Tanzania. E rauta ni 1,200 na kedra iwiliwili, era lewena e 14 na ivavakoso qai 3 na kena iwasewase lalai. Sa vakacava tiko nodra toso?

Nira yaco yani ina keba na lotu Vakarisito yalodina oqo, na imatai sara ga ni ka era kerea, oya me dua na tikiniqele me tara kina na Kingdom Hall. Oqo ena vakarawarawataka vei ira na isenivalu nodra raici ira na iVakadinadina kei na gauna ni soqoni vakamacawa. E tiko ena keba o Lugufu, e 7 na ivavakoso qai 659 na kena dautukutuku. Ni dau cokovata na kedra iwiliwili na tiko ena soqoni ni Sigatabu ena 7 na ivavakoso oqo, e rawa ni dau yacova na 1,700.

E yaga tale ga vei ira na iVakadinadina ena keba kece na soqo ni tabacakacaka kei na soqo ni tikina vakarisito. Era le 2,363 na tiko ena imatai ni gauna a vakayacori kina na soqo ni tikina ena keba o Lugufu. Era kelia e dua na tobu ni papitaiso na iVakadinadina ena taudaku ni vanua e caka tiko kina na soqo. E keli ga e dua na qara qai biu e loma na palasitika me taura vinaka na wai. Era taki wai na mataveitacini mai na dua na uciwai lailai e rauta ni rua na kilomita na kena yawa, ra qai vakavodoka ena basikeli. Era na lesu vakavica vata baleta ni lima wale ga na qaloni ena vakavodoki ena dua na tirivu. Era vakaisulu rakorako na le 56 era yatuni yani mera lai papitaiso. E kaya e dua e cakacaka vakaitalatala vakatabakidua a vakatarogi ena soqo oya ni 40 na nona vuli iVolatabu. E le va eratou papitaiso ena soqo oya.

E tuvanaka tale ga na valenivolavola ni tabana ni iVakadinadina i Jiova mera veisiko wasoma na ivakatawa dauveilakoyaki. E kaya e  dua vei ira: “Era gugumatua na tacida ena cakacaka vakaitalatala. E raba na nodra yalava ni vunau, qai dua mada ga na ivavakoso e rauta ni 34 na nodra aua na dautukutuku yadudua e veivula. E levu era vakavulici ira e lima se sivia na tataleitaki ena iVolatabu. E kaya e dua na painia [e dua e cakacaka vakaitalatala vakatabakidua] ni sega tale ni dua na vanua me kunea kina na yalava vinaka vaka oya. Era taleitaka vakalevu na tiko ena keba na noda ivola.”

Era kau vakacava na ivoladraudrau ina keba? E vakauta na valenitabana ena sitimanivanua e muri vaka i Kigoma, e dua na tauni ena yasayasa vakatokalau kei Lake Tanganyika, ra qai tuvanaka e kea na tacida na kena vakau ina veivavakoso. So na gauna era dau sauma e dua na lori ra qai veikauyaka na ivoladraudrau ina veikeba. E dau taura e tolu se va na siga na kena vakau ni sa rui ca na gaunisala.

iYaya ni Veivuke

O ira na iVakadinadina i Jiova ena vanua o Varanise, Belgium kei Suwitisiladi era veivuke sara vakalevu vei ira na isenivalu ena keba oqori. E so era lai sikova sara ga na keba e Tanzania, ena veivakadonui ni Minisitiri ni Veitaqomaki kei na UNHCR. Era kumuna na iVakadinadina e Urope e levu na pakete sucu, isulu, ivava, ivolanivuli kei na sovu. Era cautaki yani na veika oqori mera wasea na isenivalu kece, me salavata ga kei na ivakavuvuli ena iVolatabu: “O koya oqo, ni sa rawa, me da caka vinaka vei ira na tamata kecega, ka vakalevu vei ira era veitokani e na vakabauta.”​​—⁠Kalatia 6:​10.

E yaga sara vakalevu na veivukei oqo, nira vukei kina e levu na isenivalu. Oqo na vosa ni vakavinavinaka e tauca na nodra komiti na isenivalu ena dua na keba: “Ena vukudra na itikotiko taucoko, e ka dokai vei keitou me keitou gusudra, me keitou vakavinavinakataka na loloma levu e sa vakaraitaka vakatolu oqo na nomuni isoqosoqo . . . era vakaisulutaki rawa kina e lewe 12,654 na tagane, yalewa, gonelalai kei ira na gone sucu vou . . . Era sa lewe 37,000 tiko na isenivalu ena keba o Muyovozi ena gauna oqo. Era vukei e lewe 12,654, se 34.2 na pasede ni kedra iwiliwili taucoko.”

Ena dua tale na keba, e 12,382 na isenivalu era yatolu na nodra isulu, qai dua tale na keba e vakau kina e vica vata na udolu na ivolanivuli me vakayagataki ena paraimari kei na sekeneri, vaka kina na vanua era dau qaravi kina na gonelalai. E kaya e dua na vakailesilesi ni UNHCR ena dua vei ira na itikotiko oqo: “Keimami marautaka dina na veika oni solia me [vukei] ira na isenivalu ena keba. Keimami se qai ciqoma wale ga oqo e 5 na iusausa ivola, sa ra veiwaseyaka sara na neitou dauveiqaravi vei ira na isenivalu. . . . Vinaka vakalevu.”

Era vakacaucautaka mada ga na veivuke oqori na niusipepa e Tanzania. E kaya e dua na ulutaga ena Sunday News, 20 Me, 2001: “Vakau Mai na Nodra iSulu na iSenivalu e Tanzania.” E kaya tale ga na kena itabataba ena 10 Feperueri, 2002: “Era marautaka vakalevu na veivuke na isenivalu baleta nira sa vukei kina na gone era biu vuli ena vuku ni leqa ni isulu, ia oqo era sa lai vuli tale.”

Dredre na Bula, ia Era Sega ni Vakaleqai Sara

E levu vei ira na isenivalu, e dau taura e dua na yabaki mera qai matau ena ivakarau ni bula vou ena keba. E rawarawa ga nodra bula. O ira na iVakadinadina i Jiova ena veikeba oqori era vakayagataka vakalevu na nodra gauna mera wasea kina vei ira na isenivalu era toka veitikivi na itukutuku vinaka e veivakacegui ena Vosa ni Kalou, na iVolatabu. Era vakamacalataka na vuravura vou, era na ‘tukitukia kina na nodra iseleiwau me batinisiviyara, na nodra moto me isele ni samaki: ena sega ni lave iseleiwau e dua na matanitu ina matanitu tani, a ra na sega tale ni vulica na ivalu’ na tamata kece. Era na qai “dui tiko ga na tamata yadua e na ruku ni nona vaini, kei na ruku ni nona lolo; ka sega e dua me na vakarerei ira: ni sa kaya na gusu i Jiova ni lewe vuqa.” Ena veivakalougatataki ni Kalou, e matata kina vakasigalevu ni yaco na gauna sa na sega ena vuravura oqo na keba ni isenivalu.​​—⁠Maika 4:​3, 4; Same 46:⁠9.

[iYaloyalo ena tabana e 8]

Na veivale ena keba o Nduta

[iYaloyalo ena tabana e 10]

Kingdom Hall e Lukole (imatau) Papitaiso e Lugufu (e ra)

[iYaloyalo ena tabana e 10]

Soqo ni tikina ena keba o Lugufu