Tugana Rawa ina Loma i Luvemu na iTovo Vinaka, De o Bera!
Tugana Rawa ina Loma i Luvemu na iTovo Vinaka, De o Bera!
ENA rairai lolovira beka e dua na ibuli qele ni tulituli, ia ena ligana na dautulituli, e rawa ni bulia kina e dua na iyaya e vakamareqeti. Ia, vei ira mada ga na dautulituli, e tiko ga o ira na ligamaqosa sara e rawa nira bulia e levu na iyaya rairaivinaka qai yaga mai na dua na ibuli qele lailai ga. Ena noda bula gona na kawatamata, sa oti oqo e vica na udolu na yabaki na noda vakanuinui tu vei ira na dautulituli ena veika me vaka na itutunisenikau, bilo, veleti, kuro, kei na imamaroroi ni kakana.
O ira tale ga na itubutubu e rawa nira veivuke vakalevu ena noda bula vakaitikotiko ke ra bulia cake vakavinaka na nodra ivalavala se itovo na luvedra. Na iVolatabu e vakatauvatani keda yadua meda qele, e lesi ira gona na itubutubu na Kalou ena itavi bibi mera buli ira cake na luvedra, e via vaka ga na ‘buli qele.’ (Jope 33:6; Vakatekivu 18:19) Ia, e sega ni cakacaka rawarawa na buli ni dua na iyaya rairaivinaka mai na qele, e macala ni sega tale ga ni cakacaka rawarawa na kena buli se tugani na itovo vinaka vua e dua na gone me yaco me dua na tamata yaco qai nuitaki ni sa uabula. E sega ni tu tu ga sa rawati oya.
Levu sara na veika e tu e rawa ni malele kina na lomadra na luveda. Ka ni rarawa ni so na ka era malele kina oqo e rawa ni vakaleqa na nodra bula. O koya gona, na itubutubu yalomatua ena saga ena nona igu me kua ni bera na nona tugana rawa ina loma i luvena na itovo vinaka, ena vakavulica na luvena “e na sala e dodonu me lako kina,” qai nuidei tu ni “sa qase mai [na luvena], ena sega ni lako tani maikina.”—Vosa Vakaibalebale 22:6.
Ena gauna balavu qai taleitaki ni veisusu, me rau qarauna tale ga na itubutubu lotu Vakarisito yalomatua me tikici na gauna me rau vagolea tani tiko kina na veika e rawa ni vakamua cala na loma i luvedrau. Sa macala ni oqo ena vakatovolea na nodrau loloma ena nodrau vakavulica vakamalua na gone “e na i vakarau kei na i vakavuvuli ni Turaga.” (Efeso 6:4, VV) Ia, ke rau tekivu taudonu, ena vakarawarawataka vakalevu na nodrau itavi.
Tekivu Taudonu
Era na vakayagataka ga na dautulituli na qele malumu ni rawarawa kina na nodra cakacaka, ia ena vinakati me vakarauta ga na kena malumu me kua ni kasere ni sa buli oti. Oya na vuna nira
vakarautaka oti e dua na ibuli qele ni tulituli, me kua ni sivia e ono na vula mera sa vakayagataka kece. Via vaka tale ga oqo vei ira na itubutubu, ni se malumu na lomadra na gone, oya na gauna veiganiti duadua me se buli se tugani kina vua na itovo vinaka.Era kaya na kenadau ni qai vula walu ga na gone sa rawa ni vakila na rorogo ni nodratou vosa vakavuvale, veivolekati kei rau na nona itubutubu, vakilakila na ka, sa tekivu kauai tale ga ena veika e wavoliti koya. Sega gona ni vakatitiqataki, ni oya na gauna vinaka duadua me tekivu buli cake se tugani kina na itovo vinaka vei luvemu. Me vakataki Timoci ga, e sega ni tukuni rawa na kena yaga vua na luvemu ke ‘kila na iVolatabu ni se gone’!—2 Timoci 3:15. *
Dau nodra ivalavala na gone mera vakadamurimuria na ka era cakava na nodra itubutubu. Ia, e sega nira vakadamurimuria ga na rorogo era rogoca, ivosavosa, kei na ivukivuki, era vulica tale ga na veilomani, veinanumi kei na yalololoma ke ra raica nira bulataka oqo na itubutubu. Ke da vinakata gona meda vakavulica na gone ena lawa i Jiova, me tiko taumada na ivakaro ni Kalou e lomada. Ni vu mai na lomadra na itubutubu na nodra taleitaka na lawa ni Kalou, sa macala ga ni na wasoma na nodra dau tukuni Jiova kei na nona Vosa vei ira na luvedra. Kaya kina na iVolatabu: “Dauvosataka ni kemuni sa tiko e na nomuni vale, ni kemuni sa lako voli talega e na sala, ka ni kemuni sa koto sobu, ni kemuni sa duri cake talega.” (Vakarua 6:6, 7) Rau talanoataka gona o Francisco kei Rosa na sala erau cakava rawa kina oqo vei rau na luvedrau lalai. *
“Me ikuri ni neitou dau veitalanoa e veisiga, keirau dau saga me kua ni lailai mai na 15 na miniti e veisiga me keirau dau vosa vei rau yadua. Ia ena balavu cake ke keirau siqema ni tiko na leqa—bau dua toka na ka na levu ni leqa erau dau sotava! Kena ivakaraitaki, wale tiko ga oqo e suka mai vuli na neirau gonetagane lailai yabaki lima, sa mai kaya ni sa sega ni vakabauti Jiova. A vakalialiai koya beka e dua erau kalasi vata, qai kaya na gone oya ni sega na Kalou.”
Ra kila na itubutubu vaka oqo ni vinakati me taraicake na nodra vakabauta na Dauveibuli na luvedra. Rawa ni bucini na nodra vakabauta na Kalou ni vakayagataki ga na nodra dau taleitaka na gone na veika buli. Sega nida vulagi ena nodra dau taleitaka na gone na manumanu, na beti senikau se qito ena nuku e baravi! E rawa gona nira semata vata na itubutubu na veika oqo kei na Dauveibuli. (Same 100:3; 104:24, 25) Na nodra doka kei na nodra drukataka na ibulibuli oya i Jiova, e rawa ni cakayaco ena vo ni nodra bula kece. (Same 111:2, 10) E rawa tale ga ni bucina e lomana na gone ni vinakata me vakamarautaka na Kalou, me kua ni vakacudrui koya. Ena uqeti koya kina me ‘dro tani mai na cakacala.’—Vosa Vakaibalebale 16:6.
Ia, e dina ni levu vei ira na gone era dau via vakilakila na ka qai rawarawa na nodra tautauri, e sega ni kena ibalebale nira na dau talairawarawa. (Same 51:5) E so beka na gauna era na saga me yaco ga na lomadra, se ra vakauyalodra. E ke gona ena vinakati mera dei na itubutubu, ra veivakavulici ena yalovosota me kua ni vakawakana kina e lomadra na gone na ivakarau ca vaka oqo. (Efeso 6:4) Rau a sotava oqo o Phyllis kei Paul, ia ra tini tamata yaco kece na luvedrau limalima.
E nanuma lesu o Phyllis: “Dina ni ratou a duidui na gone, ia eratou dau saga kece me yaco ga na lomadratou. Sa dua na ka dredre, ia, lakolako ga ratou sa qai kila na ibalebale ni vosa na ‘sega.’ ” O
Paul, na watina, e kaya: “Keirau dau vakamacalataka vakamatata e veigauna vei iratou na gone na vu ni neirau vakatulewa, ke ratou sa rawa ni kila. Keirau dau saga me keirau cakava ena dela ni loloma, ena gauna vata oya, me ratou vulica me ratou doka na neirau veiliutaki lesi vakalou.”E dau levu na leqa e sotavi nira se lalai na gone, ia e vuqa na itubutubu era raica ni dredre duadua na gauna ni nodra bula vakaitabagone na luvedra, ni vakatovolei vakalevu kina na lomadra na luvedra, vakabibi ni sega nira se matua.
Tara na Lomana na Luvemu iTabagone
Ena saga o dautulituli me bulibuli totolo ni bera ni qai mamaca na qele. Ke vakila ni sa via bera, ena dau vakasuasuataka toka vakalalai na qele me kua ni vakadredretaka na nona bulibuli. Ena vaka kina na itubutubu, mera saga ena nodra igu me kua ni kaukaua na lomadra na luvedra. Macala ni iyaya levu duadua ga ni cakacaka mera vakayagataka na iVolatabu, ni oqo na ka e rawa ni ‘veivakavulici, me vunauca na ca, mera vakarautaki kina na luvedra ina valavala vinaka kece ga.’—2 Timoci 3:15-17.
Macala ni sega ni rawarawa na nodra dau ciqoma na ivakasala ni itubutubu na itabagone, me tauvata kei na gauna era se gonelailai kina. De ra sa tekivu kauaitaki ira ga vakalevu na nodra icaba, oqo ena vakaleqa na tadola ni nodra wa ni veivosaki kei ira na itubutubu. Sa na qai gadrevi ga vakalevu vei ira na itubutubu na yalovosota kei na lewa maqosa, ni oqo e sega wale ga ni ikalawa vou ena nona bula na itabagone, e vaka kina vei rau. Me ciqoma gona na itabagone na veiveisau sa na yaco ina yagona, vaka kina ina ivakarau ni yalona. Ni sa na tekivu vakatulewataka na ka me cakava, me tekia tale ga e so na isausau ena tara na vo ni nona bula. (2 Timoci 2:22) Ia ena loma ni gauna dredre oqo, ena dodonu mera qarauna vinaka na itabagone e dua na igu e rawa ni cakayaco i lomadra—na idre ni veimurimuri.
Na veicoriti ni idre oqo e sega ni dau vu mai na duabulu ga na ka e yaco. Vakavuqa, me dau sotavi veitaravi e so na ituvaki, se cavuti wasoma na vosa ni veivakayalolailaitaki. E ke e rawa nira leqa kina e so na itabagone, ni oqo sara ga na nodra malumalumu—era rerevaka de ra na cati vei ira na nodra icaba. Ena nona nanuma ni na matalevutaki qai vinakata mera ciqomi koya na nona icaba, sa na rawa kina vua e dua na itabagone me tokona “na veika sa vakavuravura” era vakabulabulataka na vo ni gone.—1 Joni 2:15-17; Roma 12:2.
Sa na qai kuria ga na malumalumu oqo na malele ni yaloda ivalavala ca nida sega ni uasivi, me cakayaco vakalevu kina na nodra vosa na nona icaba. De na rogo vinaka beka e so na vosa me vaka, “Meda marau” se “Cakava ga na ka e lomamu.” E nanuma lesu o María na ka a yaco vua: “Au rogoci ira na noqu icaba nira kaya ni dodonu vei keimami na itabagone me keimami
marautaka na bula ena kena levu e rawa, qai veitalia na ka ena yaco e muri. Niu via vakamuri ira na noqu icaba e koronivuli, voleka sara me yacovi au e dua na leqa levu.” Ke o itubutubu, vukea na luvemu itabagone me vorata rawa na idre oqo, ia o na cakava vakacava?Ena ka o kaya kei na nomu ivalavala, vakadeitaka vua ni o kauaitaki koya dina. Saga mo kila na lomana, tovolea mo vukei koya ena nona leqa, vakalevu ni sa dredre sara na ka e sotavi nikua ni vakatauvatani kei na gauna o se vuli kina. Ni sotava oqo na luvemu, ena vinakati me nuitaka ni rawa ni dolava na lomana vei iko. (Vosa Vakaibalebale 20:5) Mai na nona ivukivuki se ivakarau ni yalona, e rawa ni o siqema na nona rarawa se veilecayaki. Kidava na nona tagi ni veivuke, mo ‘vakaceguya na yalona.’—Kolosa 2:2.
Ia e bibi e ke mo dei toka ga ena ka o kila ni dodonu. Levu na itubutubu, era raica nira dau veicoqacoqa toka na gone ena so na gauna, ia me kua nira vakasoroya na yalo i luvedra na itubutubu ke ra kila ni dodonu na nodra vakatulewa. Ena yasana kadua, ni yaco e dua na ka, saga mo taura vinaka na italanoa ni bera ni o qai lewa se na dodonu beka mo veivakavulici vakayalololoma, kei na sala mo cakava kina ke gadrevi oya.—Vosa Vakaibalebale 18:13.
Ena Loma Sara Mada ga ni iVavakoso
Ni sa buli oti e dua na saqa, ena gadrevi me tavu me vakaukauataki kina, me kua ni na kasere ena wai ga e nakiti me na talo kina. Vakatauvatana gona na iVolatabu na kena tavu na saqa oya ena veivakatovolei kei na veika dredre ena sotavi, ni rawa ni kilai kina eda mataqali tamata vakacava. Macala ni vakaibalebaletaka tiko na iVolatabu na vakatovolei ni noda vakabauta, ia na veivakatovolei kece ga e rawa ni vakataucokotaki keda. (Jemesa 1:2-4) Ia e ka ni kurabui nira sotava na itabagone e so na ka ni veivakatovolei ena loma sara ga ni ivavakoso.
Na irairai e taudaku kei luvemu itabagone e rawa ni nanumi kina ni bulabula tu vakayalo, ia na kena dina e lomalomaruataka tiko na nona sokalou. (1 Tui 18:21) Kena ivakaraitaki o Megan, era vakavurea vua na vakasama vakavuravura e so na itabagone era dau lako tale ga ina Kingdom Hall:
“Era vakamuai au e dua na ilala itabagone era raica na veicakacaka vakarisito me vakavucesa, qai tarova na nodra qara marau. Dau wewenigusudra: ‘Niu yabaki 18 ga, au na biuta na ka dina,’ se ‘Sa bera ga mai o gauna.’ Ra dau cata sara na veimaliwai kei na vo ni itabagone era sega ni duavata kei ira, nira kaya ni sa sivia nodra viavia yalododonu.”
E dua ga se rua na itabagone e cala tu vaka oya na nodrau rai e rawa ni rau moica na nodra rai na kena vo. Ni dau kena ivakarau ga meda muria na ka era cakava na lewe levu ke da muloni tu vakailawalawa vaka oya. O koya gona, sa rawa ni sosomitaki na yalomatua kei na ivakarau rakorako ena douvaki ni ivakarau lialia. Ena vuqa na vanua, e rarawataki ni so na itabagone vakarisito era sotava na leqa ena nodra vakamurimuri ira na vo ni nodra icaba.
Roma 12:13) Uqeti luvemu me taleitaka na ka ni lasa e savasava, me vulica beka na vakayagataki ni dua na iyaya ni ivakatagi, dua na vosa vou se cakacakaniliga. E vinaka na mataqali lasa savasava vaka oqo ni rawa ni vulica sara ga e vale, macala ni na taqomaki tale ga kina.
Ia e macala nira vinakata na itabagone na veimaliwai. O na vakaceguya vakacava, o iko na itubutubu, na gagadre oya? E bibi mo vakasamataka na tikina oqo, tuvanaka gona e so na ka dou rawa ni cakava vata vakavuvale, mera okati tale ga kina e so era tabavata kei luvemu, vaka kina e so na uabula. Tovolea mo kilai ira na itokani i luvemu. Sureti ira mera mai kana e vale, se mera mai gade ena dua na yakavi. (iTataqomaki na Vuli
Ni osooso ena vuli e dua na itabagone, e rawa ni musuka sobu na nona qara na ka ni veivakalasai. O Loli, e dua na vakailesilesi ni dua na koronivuli ena loma ni 20 na yabaki, e kaya: “Au raici ira e levu na itabagone iVakadinadina nira mai vuli. Levu era gone vinaka sara, ia e so e sega nira duidui mai vei ira na kena vo ni gonevuli. O ira na gone itovo vinaka, e vinaka tale ga na nodra ka ni vuli. Au uqeti ira kina na itubutubu mera dau kauai ina nodra vuli na luvedra, ra tovolea mera veikilai kei na nodra qasenivuli, mera vukei ira na gone mera raica ni bibi mera rawaka, ra qai gone vinaka e koronivuli. Dina nira na sega ni ulukaukaua kece, ia e rawa mada ga ni bau dua na ivakatagedegede era na yacova, ena dokai ira tale ga kina o qasenivuli.”
Na vuli e rawa tale ga nira toso kina vakayalo. Rawa nira kila kina na iwalewale vinaka duadua ni vuli, ra vulica tale ga kina na colaitavi. Nira wilivola vinaka, qai rawarawa na nodra taura na ka, e macala ni sega wale ga nira na gonevuli vinaka, era na qasenivuli vinaka tale ga ni Vosa ni Kalou. (Niemaia 8:8) Ke ra osooso gona ena nodra ka ni vuli, kei na nodra veika vakayalo ena sega tale ga ni levu na gauna mera qara kina na lasa.
O na Rogo Vinaka Kina, o Jiova Tale Ga
E Kirisi makawa e levu na itutunisenikau qele e vakatakilakilataki tu kina na yaca i koya na dautulituli kei koya e ceuta vakarairaivinaka. Vaka tale ga oqo ena vuvale, ni lewe rua erau veivuketaka na kena buli se tugani ni itovo vinaka e lomadra na gone. Rau vakaitavi ruarua kina o tama kei tina, e rawa gona ni tukuni ni oqo na nodrau ‘ivakatakilakila’ vei ira na luvedra. Me vaka ga na nona rogo vinaka na dautulituli ligamaqosa ena totoka ni nona cakacakaniliga, se o koya e ceuta vakarairaivinaka, o na rogo vinaka tale ga ni o sa bulia cake vakavinaka na luvemu me yaga, qai tamata yaco.—Vosa Vakaibalebale 23:24, 25.
Me tini vinaka gona na itavi levu oqo, sa macala ni na vakatau vakalevu ina ka o bulia se tugana rawa ina loma i luvemu. E nuitaki ni rawa tale ga ni o na kaya: “Sa tiko e lomana na vunau ni nona Kalou; ena sega ni tidara e dua nai cavucavu ni yavana.” (Same 37:31) Macala gona ni ka bibi dina na ituvaki ni loma i luvemu, kua ni o bera, mo tugana rawa kina na itovo vinaka.
[iVakamacala e ra]
^ para. 8 So na itubutubu era tekivu wilika na iVolatabu vei luvedra ni se qai sucu ga. Na malumu ni rorogo ni domomu kei na nona taleitaka na nomu wiliwili toka, e rawa ni bucina me taleitaka na wilivola ena nona bula kece.
^ para. 9 Sa veisau e so na yaca.