Tagane Vakawati—Vakatotomuria na Veiliutaki i Karisito

“E ulu ni tagane yadua na Karisito.”​—1 KORINICA 11:3, NW.

1, 2. (a) Ena kilai vakacava na tagane vakawati e cakava vinaka na nona itavi? (b) Na cava e bibi kina na noda vakabauta ni tauyavutaka na Kalou na vakawati?

O NA kila vakacava na tagane vakawati e cakava vinaka na nona itavi? E baleta beka ni tagane vuku se kaukaua? E levu beka na nona rawailavo? Se e baleta ni dau lomani iratou qai yalovinaka tale ga vei iratou na nona veitinani? E levu na tagane vakawati era sega so ni cakava vinaka na iotioti ni ivakatagedegede oqo baleta ni lewai ira tiko na yalo ni vuravura kei na ivakatagedegede ni tamata. E baleta tale ga nira sega ni via muria na nona ivakasala o koya e tauyavutaka na vakawati, o koya tale ga e ‘kauta mai na sui ni sarisari i tagane, bulia kina e dua na yalewa, qai kauti koya vei tagane.’​—Vakatekivu 2:21-24.

² E vakadeitaka o Jisu Karisito na itukutuku ena iVolatabu oqori me baleta na tauyavutaki ni vakawati ena nona tukuna vei ira na vakalewai koya: “Dou sa sega beka ni wilika ni sa buli rau ga me dua e tagane ka dua e yalewa ko koya na Dauveibuli mai na i vakatekivu, ka kaya, ‘E na vuku ni ka oqo sa na biuti tamana kei tinana kina na tagane ka kabita na watina, ka rau sa yaco me duabau ga na lewe rua?’ E rau sa qai sega ni lewe rua tiko ga, e rau sa duabau ga. Na ka sa vauca vata na Kalou [ena vakamau] me kakua ni tawasea na tamata.” (Maciu 19:4-6, VV) E macala gona ni vakatau na kena marautaki na vakawati ena kena nanumi dei tiko ni tauyavutaka na vakawati na Kalou qai dodonu tale ga me muri na ivakasala ena Vosa ni Kalou, na iVolatabu.

Na Ka e Vinakati Vei Tagane Vakawati

3, 4. (a) Na cava e kila vinaka kina na bula vakawati o Jisu? (b) O cei na wati Jisu vakatakarakara, me vakacava na nodra ivalavala na tagane vakawati vei watidra?

³ Me rawa ni cakava vinaka na nona itavi na tagane vakawati, ena vinakati me vulica na veika e tukuna o Jisu qai muria tale ga na veika e cakava. E kila vinaka o Jisu na veika e baleta na vakawati ni a tiko ena gauna e buli kina na imatai ni tagane kei na yalewa kei na gauna erau vakamautaki kina. A kaya na Kalou o Jiova vua: “Me daru bulia na tamata me ucui kedaru, me itovo vata kei kedaru.” (Vakatekivu 1:26, NW) A vosa tiko na Kalou vua e bulia taumada ni bera ni bulia na veika kece, o koya tale ga e “qai tiko kaya me matai daucakacaka.” (Vosa Vakaibalebale 8:22-30) E “ulumatua ko koya, ka sa ulu ni veika kece ga.” E “[i]vakatekivu ni cakacaka ni Kalou,” baleta ni sa buli oti o koya ni bera na kena qai buli na lomalagi kei vuravura.​—Kolosa 1:15, VV; Vakatakila 3:14.

⁴ E vakatokai o Jisu me “Lami ni Kalou,” e dau vakatakarakarataki tale ga me tagane vakawati. A kaya e dua na agilosi: “Lako mai. Au na vakatakila vei iko na Yalewa vou, na wati ni Lami.” (Joni 1:29; Vakatakila 21:9, VV) O cei na yalewa vou oqo se watina? Era vakatokai mera “wati ni Lami” o ira na imuri yalodina i Karisito era lumuti ena yalo tabu, era na veiliutaki kei koya mai lomalagi. (Vakatakila 14:1, 3) O koya gona, na ivalavala i tagane vakawati vei watina e vaka sara ga na ivalavala i Jisu vei ira nona tisaipeli ena gauna e tiko kina kei ira e vuravura.

5. O Jisu e nodra ivakaraitaki o cei?

⁵ E tukuni ena iVolatabu ni o Jisu e ivakaraitaki vei ira kece na nona imuri, me vaka eda wilika: “A vakararawataki tale ga na Karisito e na vukumuni, ka sa laiva tu vei kemuni na kena i vakaraitaki, mo ni muria na we ni yavana.” (1 Pita 2:21, VV) Vakabibi vei ira na tagane. E kaya na iVolatabu: “E ulu ni tagane yadua na Karisito; e ulu ni yalewa na tagane, e ulu i Karisito na Kalou.” (1 Korinica 11:3, NW) Ni  ulu ni tagane na Karisito, e dodonu vei ira na tagane vakawati mera vakatotomuria na nona ivakaraitaki. Ena vinakati me laurai na ituvatuva ni veiliutaki vaka oqori ena vuvale me qai rawa kina nira marau na lewenivuvale. Ena vinakati vei tagane vakawati me lomani watina me vaka ga na nona lomani ira na nona tisaipeli lumuti o Jisu, o ira era vakatokai vakatakarakara me watina.

Kena Wali na Leqa ni Bula Vakawati

6. Mera tiko vakacava na tagane vakawati kei watidra?

⁶ Ena vinakati vei tagane vakawati nikua me vakatotomuria na ivakaraitaki i Jisu ena nona dau vosovoso, loloma, kei na nona dei ena ivakavuvuli dodonu. (2 Timoci 3:1-5) Ena vuku ni ivakaraitaki i Jisu, eda wilika kina ena iVolatabu: “Oi kemudou talega na tagane, dou tiko vata kei na watimudou me vaka na tiko vakavuku.” (1 Pita 3:7) Io, mera walia vakavuku na leqa ni bula vakawati na tagane vakawati, me vaka ga na nona sotava na veika dredre o Jisu. E levu cake sara na veika dredre e sotava ni vakatauvatani kei na veika era sotava na tamata, ia e kila o koya ni veika dredre e sotava oya e vakavuna o Setani, o ira na nona timoni, kei na vuravura ca oqo. (Joni 14:30; Efeso 6:12) E sega ni kurabuitaka o Jisu na nona sotava na veika dredre, me rau kua tale ga ni kurabuitaka na veiwatini ni rau “sota kaya na leqaleqa ni bula.” E kaya na iVolatabu ni o ira na vakawati era na sotava na veika dredre.​—1 Korinica 7:28, VV.

7, 8. (a) Na cava e okati ena nona tiko vakavuku o tagane kei watina? (b) Na cava mera dokai kina na yalewa?

⁷ E kaya na iVolatabu ni dodonu vei ira na tagane vakawati mera ‘tiko vata kei na watidra me vaka na tiko vakavuku, mera doka na yalewa, me vaka sa ka malumalumu.’ (1 Pita 3:7) Me kua ni dau lewa vakaukaua na watina na tagane me vaka e vakaraitaka na iVolatabu era cakava e levu na tagane vakawati, ia na tagane e vakadonuya na Kalou ena dau dokai watina. (Vakatekivu 3:16) Ena maroroi koya me vaka e dua na iyaya vakamareqeti, ena sega vakadua ni vakayagataka na nona kaukaua o tagane me vakamavoataki watina. Ia ena dau kauaitaka na veika e nanuma o watina qai dokai koya tale ga.

⁸ Na cava mera dokai watidra kina na tagane vakawati? E sauma na iVolatabu: “Me vaka ko ni na taukena vata na bula soli wale me kakua kina ni dua na ka e vakalatilati ki na nomudrau masu.” (1 Pita 3:7, VV) E dodonu mera kila na tagane vakawati ni o Jiova e sega ni raici ira na tagane mera uasivi cake vei ira na yalewa era qarava tale ga na Kalou. O ira na yalewa e vakadonui ira na Kalou era na vakaicocovitaki vata ga ena bula tawamudu kei ira na tagane, ni levu mada ga vei ira na yalewa era na lai bula i lomalagi, na vanua e ‘sega ni vakaduiduitaki kina na tagane kei na yalewa.’ (Kalatia 3:28) Mera nanuma na tagane ni vakatau ina nodra yalodina na nodra talei vua na Kalou. E sega ni vakatau ena nodra tagane se yalewa, tagane vakawati se yalewa vakawati, se baleta nira gone.​—1 Korinica 4:2.

9. (a) Me vaka e kaya o Pita, ena vuku ni cava mera dokai ira kina na watidra na tagane vakawati? (b) E dokai ira vakacava na yalewa o Jisu?

⁹ Me vakaraitaka na bibi ni kena vinakati me dokai watina o tagane, a kaya na yapositolo o  Pita, “me kakua kina ni dua na ka e vakalatilati ki na nomudrau masu.” E rerevaki sara na vakalatilati oqori! E rawa ni tarovi kina na nona masu o tagane, me vaka e caka vei ira e so na tamata ni Kalou dau vakawelewele ena gauna sa oti. (Lele i Jeremaia 3:43, 44) E ka vakayalomatua kina vei ira na tagane vakawati kei ira na nakinaki tiko mera vakawati mera vulica na nona dau dokai ira na yalewa o Jisu. E sureti ira mera lewena na ilawalawa era dau tomani koya voli ena cakacaka vakavunau, e lomani ira qai rokovi ira tale ga. Ena dua mada ga na gauna e vakasavuya taumada vei ira na yalewa e dua na itukutuku, qai tukuna vei ira mera qai vakadewa vei ira na tagane!​—Maciu 28:1, 8-10; Luke 8:1-3.

iVakaraitaki Vei Ira na Tagane Vakawati

10, 11. (a) Na cava e vinakati kina vei ira na tagane vakawati mera vulica na ivakaraitaki i Jisu? (b) Mera lomani ira vakacava na watidra na tagane vakawati?

¹⁰ Me vaka sa tukuni oti, e vakatauvatana na iVolatabu na veiwatini kei na nodrau veitaratara o Karisito kei na ‘watina,’ oya na nona ivavakoso era lewena ga na nona imuri lumuti. E kaya na iVolatabu: “Sa ulu ni watina na tagane, me vaka sa ulu ni soqosoqo lewe ni lotu [“ivavakoso,” NW] na Karisito.” (Efeso 5:23) Na vosa oqori e dodonu me uqeti ira na tagane vakawati mera vulica na ivakarau ni veiliutaki e vakaraitaka o Jisu vei ira na nona imuri. Kevaka era cakava oqori na tagane vakawati, sa na rawa kina vei ira mera dusimaka, lomana, ra qai qarava vinaka na watidra me vaka e cakava o Jisu ina nona ivavakoso.

¹¹ “Oi kemudou na tagane vakawati, lomani ira na watimudou,” e vakarota na iVolatabu vei ira na lotu Vakarisito, “me vaka sa lomana nai soqosoqo lewe ni lotu (“ivavakoso,” NW) na Karisito, a sa soli koya e na vukuna.” (Efeso 5:25) Ena wase e 4 ni Efeso, e vakatokai kina na “ivavakoso” oqo me “yago i Karisito.” Na yago vakatakarakara oqo e levu na tikina era tagane kei na yalewa, era cakacaka vata tiko me rawa ni bula vinaka kina na yago. O Jisu e “ulu ni yago, na i soqosoqo lewenilotu (“ivavakoso,” NW).”​—Efeso 4:12, VV; Kolosa 1:18, VV; 1 Korinica 12:12, 13, 27.

12. E lomani ira vakacava na yagona vakatakarakara o Jisu?

¹² E vakaraitaka o Jisu na nona lomana na yagona vakatakarakara, “na ivavakoso,” ena nona veinanumi ni qaravi ira na lewe ni ivavakoso oya. Me kena ivakaraitaki, ni ratou oca na nona tisaipeli e kaya vei iratou: “Dou lako mai ka vakatikitiki ki na dua na vanua lala, ka mo dou vakacegu mada vakalailai.” (Marika 6:31) Ni vakamacalataka na veika e cakava o Jisu ena gauna e vakarau vakamatei kina, e vola e dua na nona yapositolo: “Sa lomani ira na nona [oya, o ira na tiki ni yagona vakatakarakara] . . . , sa lomani ira ki nai otioti.” (Joni 13:1) E ivakaraitaki vinaka dina o Jisu vei ira na tagane vakawati ena ka mera cakava vei watidra!

13. Era vakaroti vakacava na tagane vakawati mera lomani watidra?

¹³ Ni tomana tiko nona vakayagataki Jisu me  nodra ivakaraitaki na tagane vakawati, e vakaroti ira kina na yapositolo o Paula: “Me ra lomani ira vaka kina na watidra ko ira na tagane vakawati me vaka na yagodra dina. Ni sa sega ni dua e dau cata na yagona dina ia sa dau vakania ga ka maroroya me vaka ga sa dau cakava na Karisito ki na i soqosoqo lewenilotu (“ivavakoso,” NW).” E kuria o Paula: “Mo ni dui lomani ira vaka tale ga kina na dui watimuni me vaka na nomuni dui lomani kemuni.”​—Efeso 5:28, 29, 33, VV.

14. E dau qarauna vakacava na tagane vakawati na yagona, na cava e vakaraitaka oqori me baleta na ka e dodonu me kua ni cakava vei watina?

¹⁴ Vakasamataka mada na vosa i Paula oya. E bau dua beka na tagane e tu vinaka nona vakasama e nakita me vakamavoataka na yagona? Ni mavoa na iqaqaloniyavana e dua na tagane, ena mokulaka beka na iqaqaloniyavana baleta ni vakavuna me tacaqe? Sega! E dau vakamadualaki koya vakataki koya beka e dua na tagane vakawati vei ira na nona itokani se tukuna na veika e malumalumu kina? Sega! Na cava gona me karaci watina kina se cakava vua e dua na ka kaukaua ena gauna e cala kina? Mera kua ni qara na tagane vakawati na ka e yaga duadua ga vei ira ia na ka tale ga e yaga vei watidra.​—1 Korinica 10:24; 13:5.

15. (a) Na cava e cakava o Jisu ena gauna eratou oca kina nona tisaipeli? (b) Na cava e vulici ena nona ivakaraitaki?

¹⁵ Vakasamataka mada na nona kauaitaki ira na nona tisaipeli o Jisu ena bogi ni bera nona mate, ena gauna era oca kina. E kerei iratou me ratou masu tiko, ia eratou moce tiko ni mai raici iratou vakatolu ena were o Kecisemani. Oti ga oya era sa basika mai na sotia. E tarogi ira na sotia o Jisu: “Ko ni sa vakasaqarai cei?” Nira sauma: “Ko Jisu na kai Nasareci,” e tomana o koya: “Sa i au sara ga oqo.” Ni kila ‘ni sa yaco mai na gauna’ me mate kina, e qai kaya: “Kevaka sa i au ko ni vakasaqara tiko ni laivi iratou oqo me ratou lako.” O Jisu e kauaitaki ira na nona tisaipeli taumada oya, o ira na tiki ni watina vakatakarakara. E vakaraitaka oqo ena nona kerea me ratou vagalalataki. Nira vulica na veika e cakava o Jisu vei ira na nona tisaipeli, era na rawa ni raica na tagane vakawati e levu na ivakavuvuli mera vakayagataka tale ga vei watidra.​—Joni 18:1-9, VV; Marika 14:34-37, 41.

E Loloma Dina o Jisu

16. E raici Marica vakacava o Jisu, ia e vakadodonutaki koya vakacava?

¹⁶ E kaya na iVolatabu: “Sa dau lomani Marica, kei tacina kei Lasarusa ko Jisu.” Eratou dau sureti koya vakalevu ina nodratou vale. (Joni 11:5, VV) Ia, e sega ni tarova oya na nona vosa vei Marica baleta ni kauaitaka vakalevu na kedratou kakana qai sega ni vakarogoca na veika vakayalo e vakamacalataka tiko. E kaya vua: “Marica, Marica! Ko sa rui lomaocaocataka ka leqataka na veika e vuqa: ia sa dua bau ga na ka e yaga.” (Luke 10:41, 42, VV) E sega ni vakabekataki ni nona dau loloma o Jisu e vukei Marica me rogoca na nona ivakasala. E dodonu tale ga vei ira na tagane vakawati mera dau lomani watidra ena gauna era vosa kina ra qai digitaka vakamatau na vosa era vakayagataka. Ia, me veivakadodonutaki tale ga o koya ena gauna e gadrevi kina, me vaka e cakava o Jisu.

17, 18. (a) E vunauci Jisu vakacava o Pita, ia na cava e gadrevi kina me vakadodonutaki o Pita? (b) Na cava e nona itavi na tagane vakawati?

 ¹⁷ Ena dua tale na gauna, a vakamacalataka o Jisu vei iratou na nona yapositolo ni na qai lako sobu i Jerusalemi, era na vakararawataki koya “na qase, kei ira na bete levu, kei ira na daunilawa, ka me vakamatei, me na qai vakaturi cake tale e na i katolu ni siga.” E qai kauti koya vakatikitiki o Pita me vunauci koya, ni kaya vua: “Me kakua sara, Turaga. E na sega sara ni yacovi kemuni na ka oqo.” E vakabuawataka na rai i Pita na nona veinanumi. Ia e gadrevi me vakadodonutaki. E qai kaya o Jisu vua: “Lako tani ki dakuqu, Setani! Ko sa ka ni veivakatarabetaki vei au, ni sa vakatamata ga na nomu vakasama ka sega ni vaka na vakasama ni Kalou.”​—Maciu 16:21-23, VV.

¹⁸ E se qai tukuna oti ga o Jisu na loma ni Kalou me baleta na nona vakararawataki kei na nona vakamatei. (Same 16:10; Aisea 53:12) E cala na nona vunauci Jisu o Pita. E gadrevi sara ga me vakadodonutaki o Pita, me vaka noda dau vakadodonutaki tale ga. Ni ulunivuvale, e dodonu vei tagane vakawati me dau vakadodonutaki ira na lewe ni nona vuvale, okati kina o watina. Ke gadrevi na veivakadodonutaki, me na soli ena sala e malumu e vakilai kina na veilomani. Me vaka ga nona vukei Pita o Jisu me dodonu na nona rai, ena vinakati tale ga ena so na gauna mera vakadodonutaki watidra na tagane vakawati. Me kena ivakaraitaki, de na vinakati ena so na gauna me vakaraitaka o tagane vakawati vei watina me qarauna na nona isulusulu kei na nona sasauni kevaka sa tekivu ulabaleta tiko na ivakatagedegede vakaivolatabu.​—1 Pita 3:3-5.

Mera Vosovoso na Tagane Vakawati

19, 20. (a) Na cava eratou veiletitaka na yapositolo i Jisu, e walia vakacava o Jisu? (b) E yaga beka na sasaga i Jisu?

¹⁹ Ke ra vakadodonutaka e dua na cala, mera kua ni namaka na tagane vakawati ni na totolo na kena ciqomi na nodra veivakadodonutaki oya. A sasaga toka ga o Jisu me veisautaka na nodratou rai na nona yapositolo. Me kena ivakaraitaki, e basika tale ena gauna e vakarau cava kina na cakacaka i Jisu e vuravura e dua na ka eratou dau veiletitaka na yapositolo. Eratou veiletitaka se o cei e levu cake vei iratou. (Marika 9:33-37; 10:35-45) Ni oti toka ga na ikarua ni gauna era se baci veileti kina, e vakarautaka sara o Jisu me ratou vakananuma vata na iotioti ni nona vakananuma na kanavata ni Lakosivia. Ena gauna oqori e sega ni bau dua vei iratou e cakava na cakacaka lolovira me vuya na yavadratou na kena vo. E qai cakava o Jisu. E kaya vei iratou: “[A]u sa qai vakaraitaka oti vei kemudou e dua na i vakarau.”​—Joni 13:2-15, VV.

²⁰ Na tagane vakawati e yalomalumalumu me vakataki Jisu ena vakila votu na nona duavata kei na nona veitokoni o watina. Ia e gadrevi vua me dauvosovoso. Ena bogi vata ga ni Lakosivia oya, eratou se baci veiletitaka tale na yapositolo se o cei e levu cake vei iratou. (Luke 22:24) Na veisau ni ivakarau kei na itovo e dau taura e dua na gauna dede. Ia, eda dau marautaka na gauna sa vakilai kina na veisau, me vaka e yaco vei iratou na yapositolo.

21. Ni sotavi na veika dredre nikua, na cava era uqeti kina na tagane vakawati mera nanuma tiko ra qai cakava?

²¹ Sa qai levu ga na leqa e sotavi ena bula vakawati ena gauna oqo. Levu era sa vakawalena na nodra vosa ni bubului. Mo ni dau vakasamataka na tagane vakawati na kena tekivutaki na vakawati. Mo ni nanuma ni a vakavuna na vakawati na Kalou dauloloma o Jiova. E sega wale ga ni soli Luvena mai o Jisu me keda iVoli kei na noda iVakabula, ia me nodra ivakaraitaki tale ga na tagane vakawati.​—Maciu 20:28; Joni 3:29; 1 Pita 2:21.

O na Sauma Vakacava?

• Na cava e bibi kina meda kila na kena tauyavutaki na vakawati?

• Ena sala cava soti era vakauqeti kina na tagane vakawati mera lomani watidra?

• Na ivakaraitaki cava me baleta na nona ivalavala o Jisu vei ira na nona tisaipeli e dodonu me muria na tagane vakawati ni liutaka nona vuvale?

[Taro]

[iYaloyalo ena tabana e 14]

Na cava mera vulica kina na tagane vakawati na ivakaraitaki ni nona veimaliwai o Jisu kei ira na yalewa?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

E dauveinanumi o Jisu ena gauna eratou oca kina na nona tisaipeli

[iYaloyalo ena tabana e 16]

Me vakadodonutaki watina o tagane vakawati ni digitaka vakamatau na nona vosa