1. Na cava eda sega ni kurabuitaka kina na dauveiqaravi ni Kalou nida na vakararawataki?

VAKACAVA o kurabuitaka ni o na ‘vakararawataki vakalevu’ ni bera ni o rawata na icovi ni bula tawamudu? Sega. Ke o mani vou ena dina se o sa qaravi Jiova mai vakadede, o kila ni tiki tu ni bula ni vuravura i Setani na ituvaki dredre.—Vkta. 12:12.

2. (a) Na veivakararawataki cava eda dau sotava na lotu vaKarisito? (Raica na imatai ni iyaloyalo.) (b) O cei e dau bukana meda vakararawataki, eda kila tale ga vakacava?

² E tarai keda tale ga na lotu vaKarisito na ituvaki dredre era ‘sotava na vo ni tamata’ ivalavala ca. Ia e tiko e dua tale na veivakararawataki eda dau sotava na lotu vaKarisito. (1 Kor. 10:13) Na veivakararawataki cava ya? Qori na veitusaqati kaukaua eda sotava ena vuku ni noda talairawarawa ina lawa ni Kalou. E tukuna o Jisu vei ratou na nona imuri: “Na bobula e sega ni uasivia na nona turaga. Ke ra vakacacani au, era na vakacacani kemudou tale ga.” (Joni 15:20) O cei e bukana tiko na veitusaqati qori? E macala ga ni o Setani, e tukuni koya na iVolatabu me vaka e dua “na laione e tagi” e ‘vakasaqara tiko me tilomi’ ira na tamata ni Kalou. (1 Pita 5:8) Ena saga ena nona kaukaua kece o Setani me vakaleqa na nodra yalodina na imuri i Jisu. Raica  mada na ka e sotava na yapositolo o Paula.

3-5. (a) Na veivakararawataki cava a sotava o Paula e Lisitira? (b) E veivakaukauataki vakacava na nona itukutuku me baleta na veivakararawataki se bera mai?

³ Sa vakavica na nona dau vakacacani o Paula ena vuku ni nona vakabauta. (2 Kor. 11:23-27) Dua na kena ivakaraitaki mai Lisitira. Ni rau vakabula oti e dua na turaga a sucu lokiloki o Paula kei Panapasa, erau vakacaucautaki sara me vaka na kalou. Erau qai tini kerei ira ga na ilala levu qori mera kua ni sokaloutaki rau! Ia nira yaco ga yani na Jiu dauveitusaqati, era vakaucacataki rau sara vei ira na lewenivanua e kea. E totolo ga ni veisau na nodra rai na lewenivanua! Era vakaviriki Paula sara ena vatu ra qai biuti koya tu me mate.—Caka. 14:8-19.

⁴ Ni rau sikovi Tapi oti ga o Paula kei Panapasa, “rau mani lesu i Lisitira, Ikoniona, kei Anitioki, rau vakaukauataki ira na tisaipeli, rau vakauqeti ira mera dei tiko ga ena vakabauta, rau qai kaya: ‘Eda na vakararawataki mada vakalevu, eda na qai curu ina matanitu ni Kalou.’” (Caka. 14:21, 22) Nida wilika qori ena imatai ni gauna eda na rairai lomatarotaro. Na noda kila nida na “vakararawataki mada vakalevu” ena rawa ni vakavu lomaleqa, sega ni veivakauqeti. E rawa gona vakacava ni rau “vakaukauataki ira na tisaipeli” o Paula kei Panapasa ena itukutuku ni nodra na vakararawataki vakalevu?

⁵ Eda na kila na kena isau ke da dikeva vinaka na vosa i Paula. E sega ni tukuna o koya: “E dodonu meda vosota e levu na veivakararawataki.” Ia e kaya: “Eda na vakararawataki mada vakalevu, eda na qai curu ina matanitu ni Kalou.” E vakaukauataki ira gona na tisaipeli o Paula ena nona vakabibitaka na ka vinaka ena yaco nida yalodina. E sega ni tadra wale ga na icovi qori. O Jisu sara ga e tukuna: “O koya e vosota me yacova na icavacava ena vakabulai.”—Maciu 10:22.

6. Na icovi cava e vakarautaki tu vei ira era vosota?

⁶ Eda na vakaicovitaki ke da vosota. O ira na lotu vaKarisito lumuti era na vakaicovitaki ena bula tawamate i lomalagi mera veiliutaki kei Jisu. Ia o ira na ‘so tale na sipi,’ era na bula tawamudu ena vuravura ‘era tiko kina na yalododonu.’ (Joni 10:16; 2 Pi. 3:13) Ia me vaka ga a tukuna o Paula, eda na sotava mada e levu na veivakararawataki ena gauna qo. Meda raica mada qo e rua na veivakatovolei eda na rairai sotava.

7. Na veivakararawataki cava e rawa ni okati me veitusaqati vakadodonu?

⁷ E parofisaitaka o Jisu: “Era na kauti kemudou ena mataveilewai, dou na vakanakuitataki ena nodra valenilotu, dou na kau tale ga vei ira na kovana kei na tui.” (Mari. 13:9) Eda kila ena malanivosa qori nira na vakararawataki eso na lotu vaKarisito ena nodra tusaqati vakadodonu, qori era na rairai monataka na iliuliu ni lotu se o ira na iliuliu vakapolitiki. (Caka. 5:27, 28) Meda dikeva tale mada na ivakaraitaki i Paula. Vakacava a yalolailai ena nona vakasamataka ni na sotava na veivakacacani va ya? Sega.—Wilika Cakacaka 20:22, 23.

8, 9. E vakadeitaka vakacava o Paula ni na vosota na veivakararawataki? Era vakaraitaka tale ga vakacava qori eso nikua?

⁸ E doudou o Paula me sabaya na veitusaqati vakadodonu e dau cakava o Setani, e tukuna kina: “E sega ni dua na ka vei au na noqu bula, e bibi ga vei au meu vakaotia na noqu itavi kei na cakacaka vakaitalatala e lesi au kina na Turaga o Jisu, oya meu vunautaka vakavinaka sara na itukutuku vinaka ni loloma soli wale ni Kalou.” (Caka. 20:24) E sega sara ga ni  lomaleqataka o Paula na veivakacacani. Se mani cava e sotava e vakadeitaka ga ni na vosota. E bibi ga vua me ‘vunau vakavinaka sara’ veitalia na veivakararawataki e sotava.

⁹ Era vakaraitaka tale ga qori e levu na tacida nikua. Kena ivakaraitaki, sa voleka ni 20 na yabaki nodra vosota voli eso na tacida ena dua na vanua na nodra bala e valeniveivesu ena vuku ni nodra tawaveitovaki. E sega vakadua ni rogoci na nodra kisi ena mataveilewai, ni vakaroti ena lawa ni vanua ya mera curu ena mataivalu na lewenivanua. Nira tiko e valeniveivesu, era sega mada ga ni vakadonui na lewe ni nodra vuvale mera sikovi ira, eso era mokulaki ra qai vakatotogani.

10. Na cava meda kua kina ni rere ni yaco vakasauri na veivakararawataki?

¹⁰ O ira na mataveitacini ena so tale na vanua era sotava na veivakararawataki e yaco vakasauri. Ke yaco qori vei iko, kua ni rere. Vakasamataki Josefa. A volitaki me bobula, ia o Jiova a qai “vakabulai koya mai na nona rarawa kece.” (Caka. 7:9, 10) E rawa ni cakava tale ga qori vei iko. Kua ni guilecava “ni kila o Jiova na sala me vakabulai ira kina era qarava na Kalou nira vakatovolei.” (2 Pita 2:9) Vakacava o na nuitaki Jiova tiko ga ni o kila ni na rawa ni vakabulai iko mai na ituvaki ca qo, mo qai bula tawamudu ena ruku ni veiliutaki ni nona Matanitu? E tiko e levu na vuna meda cakava kina qori, da qai yaloqaqa nida tusaqati.—1 Pita 5:8, 9.

11. E duidui vakacava na veitusaqati vaqaseqase i Setani kei na veivakacacani vakadodonu?

¹¹ Dua tale na veivakararawataki eda na rairai sotava oya na kena e biu mai vaqaseqase. E duidui vakacava qori mai na veitusaqati vakadodonu? Na veivakacacani vakadodonu e vaka na covulaca e ravuta na tauni qai vakacacana na vale ena gauna vata qori. Ia na veitusaqati vaqaseqase e rawa ni vakatauvatani ina dua na ilawalawa kadivuka era toso vakamalua ina dua na vale ra qai kania lo tiko na kau ni vale qori me yacova ni kasura. Koya gona, na veitusaqati vaqaseqase ena rairai sega ni kidava e dua me yacova sara ni sa yaco na leqa.

12. (a) Na cava e dua na veitusaqati qaseqase e vakayagataka o Setani? Na cava e mana kina qori? (b) E tarai Paula vakacava na yalolailai?

¹² E vinakata o Setani me tagutuva nomu veiwekani kei Jiova. Dua na iwalewale mana e vakayagataka oya na yalolailai. E rawa ni cakava vakadodonu se cakava vaqaseqase ena nona saga vakamalua me vakaleqa nomu vakabauta. E tukuna na yapositolo o Paula ni dau yalolailai ena so na gauna. (Wilika Roma 7:21-24.) E rawa vakacava vei Paula, e dua e dau tokona na ka dina, rairai lewena tale ga na ilawalawa dauvakatulewa ena imatai ni senitiuri, me tukuna ni “vakaloloma dina”? Baleta ni sega ni uasivi. E via cakava dina na ka e donu, ia e raica ni dua tale na yalo e saqata tiko qori. Ke o sotava tale ga qori ena so na gauna, o na lomavakacegu ni o kila ni a yaco tale ga qori vua na yapositolo o Paula.

13, 14. (a) Na cava era dau yalolailai kina eso na dauveiqaravi ni Kalou? (b) O cei e vinakata me voca noda vakabauta, na vuna?

¹³ E levu na mataveitacini era dau yalolailai ena so na gauna, era lomaocaoca, de ra beci ira tale ga. Kena ivakaraitaki, e tukuna e dua na painia gugumatua o Tepora: * “Levu na gauna au dau vakasamataka na cala au a cakava, au dau rarawa sara ga ena gauna kece qori. Niu vakasamataka na noqu cala, au nanuma ni na sega ni dua e lomani au, wili kina o Jiova.”

¹⁴ Na cava era yalolailai kina eso na dauveiqaravi gugumatua i Jiova, me vakataki Tepora? E rawa ni levu na vuna. Sa dau kena ivakarau ga vei ira eso mera beci ira  qai tu vei ira na rai cala ena ka era sotava ena nodra bula. (Vkai. 15:15) Eso tale e rairai tiko vei ira na rai cala ena vuku ni tauvimate e vakaleqa na lomadra kei na nodra vakasama. Se mani cava e vakavuna, meda nanuma ni tiko e dua e via vakayagataka na ivakarau ni rai va qori me vakaleqai keda kina. O cei sara mada e vinakata meda yalolailai meda rawa ni soro koso? O cei e vinakata mo vakasamataka ni o na totogitaki me vakataki koya? (Vkta. 20:10) O Setani sara ga. Na kena dina, se da mani vakacacani vakadodonu se tusaqati vaqaseqase, e dua tiko ga na inaki i Setani, oya meda lomaleqa, meda kua ni gumatua, da qai soro koso. Meda kua ni guilecava, nida vakaitavi tiko na dauveiqaravi ni Kalou ena ivalu vakayalo!

15. Na cava meda vakadeitaka me kua ni vakaleqai keda na yalolailai?

¹⁵ Vakadeitaka mo vala tiko ga. Mo raica dei na icovi. E vola o Paula vei ira na lotu vaKarisito e Korinica: “Eda sega ni soro, de na yavu tiko yani na tamata e sau, ia e vakavoui tiko e veisiga na tamata e loma. E dina ni lekaleka qai mamada ga na rarawa e sotavi, ia ena kauta mai vei keda na lagilagi e bibi cake sara qai tawamudu.”—2 Kor. 4:16, 17.

16. Na cava e bibi kina meda vakavakarau rawa qo me baleta na veivakararawataki?

¹⁶ Me vaka eda sa veivosakitaka mai, e levu na ‘ivadi qaseqase’ i Setani. (Efeso 6:11) E bibi meda muria yadudua na ivakasala ena 1 Pita 5:9: ‘Moni tudei ga ena vakabauta ena nomuni vorati koya.’ Me rawa nida cakava qori, e bibi meda vakarautaka na noda vakasama kei na lomada, meda vakarautaki keda rawa qo meda cakadodonu. Meda vakatauvatana mada: Ena tereni tiko ga na mataivalu ni bera mada ga ni kilai ni na caka e dua na ivalu.  E va tale ga qori na mataivalu vakayalo i Jiova. Eda sega ni kila se cava eda na valuta ena gauna se bera mai. Koya gona, e ka vakayalomatua meda vakarautaki keda vinaka qo nida se vakila tiko na vakacegu. E vola o Paula vei ira e Korinica: “Ni dikevi kemuni tiko ga se oni tudei tiko ena vakabauta se sega, ni dau vakadeitaka se o cei dina o kemuni.”—2 Kor. 13:5.

17-19. (a) Eda na dikevi keda vakacava? (b) Era na vakarautaki ira vakacava na itabagone mera tutaka nodra vakabauta e koronivuli?

¹⁷ Dua na sala meda muria kina na ivakasala uqeti vakalou i Paula oya meda dikevi keda vinaka. E vinaka mo taroga: ‘Au dau gumatua ena masu? Nira uqeti au eso meu caka ca, vakacava au na talairawarawa vua na Kalou se vua na tamata? Au dau tiko wasoma ena soqoni vaKarisito? Au doudou ni tukuna noqu vakabauta? Au dau saga meu vosota na nodra malumalumu na taciqu, me vaka ga nira dau vosoti au? Au dau vakamalumalumu vei ira na qase ni ivavakoso kei ira era qarava na ivavakoso e vuravura raraba?’

¹⁸ E rua vei ira na taro qori e baleta tiko na noda doudou ni tutaka noda vakabauta kei na noda valuta na veimurimuri. Qori na ka era sotava e levu na noda itabagone e koronivuli. Era sa vulica mera kua ni rere se maduataka nodra vakabauta. Ia era vosa ena doudou. Sa tabaki ena noda ivola eso na vakatutu yaga me baleta na tikina qori. Kena ivakaraitaki, e vakatututaki ena Awake! ni Julai 2009 ke dua na lewe ni kalasi e veivakalewai ena nona taroga: “Na cava o sega ni vakabauta kina na bula vakaidewadewa?” o rawa ni tukuna ga: “Na cava meu vakabauta kina? Era sega mada ga ni duavata ena tikina qori na saenitisi, ia e dodonu mera kila vinaka!” Ra itubutubu, me tiko na gauna moni dau vakatovotovo kina kei ira na luvemuni me rawa nira vakarautaki ira ena nodra veitusaqati na nodra icaba mai koronivuli.

¹⁹ E sega ni dau rawarawa meda vosa ena doudou se meda cakava eso tale na ka e dau vinakata vei keda o Jiova. Ni o oca tu mai ena cakacaka ena dua na siga, o na rairai saga vakaukaua mo gole ena soqoni. Ena rairai vinakati meda valuta na noda via moce ena mataka meda gole ena cakacaka vakaitalatala. Ia nanuma tiko: Ke o vakamatauni iko rawa qo ena dua na ituvatuva vinaka vakayalo, o na kila na ka mo cakava ni o sotava na veivakatovolei lelevu ena gauna se bera mai.

20, 21. (a) Eda na valuta vakacava na yalolailai nida vakasamataka vakatitobu na isoro ni veivoli? (b) Na cava meda vakadeitaka me baleta na veivakararawataki eda na sotava?

²⁰ Vakacava na veitusaqati vaqaseqase? Kena ivakaraitaki, o rawa ni valuta vakacava na yalolailai? Dua na sala vinaka oya nomu vakasamataka vakatitobu na isoro ni veivoli. Qori sara ga na ka e cakava na yapositolo o Paula. Eso na gauna e dau yalolailai. Ia e kila tale ga ni mate o Karisito me baleti ira na ivalavala ca, sega ni o ira na uasivi. E dua gona vei ira o Paula, ni vola: “Na noqu bula tiko qo e rawa ga ena noqu vakabauta na Luve ni Kalou, o koya e lomani au, e solia tale ga nona bula ena vukuqu.” (Kala. 2:20) Io e vakabauta o Paula na ivoli. E kila ni na yaga sara ga vua.

²¹ Na rai tale ga qori ena yaga vei iko, ni o kila ni ivoli e nona iloloma sara ga o Jiova vei iko. E sega ni kena ibalebale qori ni na yali vakasauri na yalolailai. Eso vei keda ena rairai valuta tiko ga na veitusaqati vaqaseqase me yacova sara na vuravura vou. Ia nanuma tiko: Era na vakaicovitaki o ira era sega ni soro. Eda sa volekata sara na gauna ena tauyavutaka kina na Matanitu ni Kalou na bula sautu kei na noda vakalesui tale na kawatamata yalodina ina bula uasivi. Meda vakadeitaka nida na curu ena Matanitu ya, se mani vakacava na levu ni veivakararawataki eda na sotava.