Kúnnuɖetɔ́ Jehovah Tɔn lɛ Nɔ Gbidí Kɔ nú Mɛ lɛ Ðɔ Ye Ni Ðyɔ Sinsɛn Wɛ À?
Eǒ, mǐ nɔ wà mɔ̌ ǎ. Mǐ ɖɔ ɖò xójlawema mǐtɔn taji ɔ Atɔxwɛ mɛ ɖɔ: “Nǔ nyanya wɛ é nyí ɖɔ è ni gbidí kɔ nú mɛ lɛ bonu ye na ɖyɔ sinsɛn yetɔn.” a Mǐ nɔ nyi alɔ nú kɔ gbidí gbídí nú mɛ lɛ ɖó hwɛjijɔ elɔ lɛ wu:
Jezu gbidí kɔ nú mɛ lɛ gbeɖé bonu ye na yí gbè nú nǔkplɔnmɛ tɔn lɛ ǎ. É tuùn ɖɔ mɛ kpɛɖé jɛn na wà nǔ sɔgbe xá wɛn emitɔn. (Matie 7:13, 14) Hwenu e nǔ e ɖɔ wɛ é ɖè é nyí afɔklɛ́nnú nú ahwanvu tɔn ɖé lɛ é ɔ, é jó ye dó bɔ ye yì; é hɛn ye gannugánnú bonu ye cí finɛ ǎ.—Jaan 6:60-62, 66-68.
Jezu kplɔ́n ahwanvu tɔn lɛ ɖɔ ye ni ma nɔ sísɛ́ mɛ ɖevo lɛ bonu ye na huzu nǔ e ye ɖi nǔ na lɛ é ó. Ahwanvu tɔn lɛ ɖó na tɛ́n kpɔ́n bo hɛn mɛ lɛ gannugánnú bonu ye na yí wɛnɖagbe Axɔ́suɖuto ɔ tɔn ǎ, é nyɔ́ wà ɔ, ye ɖó na ba mɛ ɖěɖee na yí wɛn ɔ lɛ é.—Matie 10:7, 11-14.
È hɛn mɛ gannugánnú bonu è ɖyɔ sinsɛn ɔ, nǔ yayǎ wɛ, ɖó Mawu nɔ ba ɖɔ è ni sɛn emi kpo jlǒ kpo.—Sɛ́nflínmɛ 6:4, 5; Matie 22:37, 38.
Mɛ lɛ dindɔn dó sinsɛn mɛ wɛ nɔ gbovɛ̌ mǐ à?
Nǔgbo wɛ ɖɔ mǐ nɔ jla wɛn e ɖò Biblu mɛ é “kaka yì jɛ fí e gbɛ̀ ɔ kponu ɖó é,” bo nɔ bló mɔ̌ “ɖò agbawungba kpodo xwé . . . lɛ gbè kpo,” lee Biblu ɖegbe tɔn gbɔn é. (Mɛsɛ́dó 1:8; 10:42; 20:20) Hweɖelɛnu ɔ, è nɔ dóhwɛ mǐ Klisanwun nukɔntɔn lɛ ɖɔhun ɖɔ mǐ nɔ dɔn mɛ lɛ dó sinsɛn mɛ lee é ma sɔgbe xá sɛ́n gbɔn ǎ é. (Mɛsɛ́dó 18:12, 13) É ɖò mɔ̌ có, hwɛdómɛ enɛ lɛ sɔgbe ǎ. Mǐ nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ hɛn mɛɖé gannugánnú ɖɔ é ni ɖi nǔ nú nǔ e mǐ ɖi nǔ na lɛ é ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, mǐ ɖi nǔ ɖɔ è ɖó na hun ali nú mɛ lɛ bonu ye na ɖó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ bo na dó sixu wá gbeta yetɔn kɔn.
Mǐ nɔ hɛn mɛ lɛ gannugánnú bonu ye na ɖyɔ sinsɛn ǎ. Mǐ nɔ sɔ́ sinsɛn ɖó nukɔn bo nɔ ɖ’alɔ ɖò toxóɖiɖɔ mɛ ǎ. Mǐ ka nɔ lɛ́ na nǔ mɛ lɛ alǒ wà jlǒ ɖagbenɔ sín azɔ̌ lɛ dó dɔn mɛ yɔyɔ̌ lɛ dó sinsɛn mǐtɔn mɛ ǎ. Nǔ enɛ lɛ wɛ Klisanwun-Nyijɛtɔ́ ɖé lɛ ka nɔ wà, amɔ̌, mɔ̌ wiwa nɔ kɔn cí dó Klisu wu. b
Mɛɖé ka ɖó acɛ bo na ɖyɔ sinsɛn à?
Ganji, Biblu xlɛ́ ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ɖó acɛ bo na ɖyɔ sinsɛn. É kpi tan mɛ gegě tɔn bɔ ye gbɛ́ ɖɔ emi kún na sɛn nǔ e hɛ̌nnumɔ emitɔn lɛ nɔ sɛn lɛ é ó, lobɔ yeɖesunɔ jló bo wá gbeta ɔ kɔn bo sɛn Mawu nǔgbo ɔ. Ablaxamu, Hwliti, Atɛninu ɖé lɛ kpo mɛsɛ́dó Pɔlu kpo nyí kpɔ́ndéwú ɖé lɛ. (Jozuwée 24:2; Hwliti 1:14-16; Mɛsɛ́dó 17:22, 30-34; Galatinu lɛ 1:14, 23) Gɔ́ na ɔ, Biblu tlɛ xlɛ́ ɖɔ mɛɖé ɖó acɛ bo na wá gbeta e nǔnywɛ ma kpé ǎ é kɔn bo na jó Mawu-sinsɛn e sɔgbe é dó.—1 Jaan 2:19.
La Déclaration universelle des droits de l’homme e Kplékplé Akɔta lɛ tɔn ylɔ́ ɖɔ “dodónú acɛ e gbɛtɔ́ lɛ ɖó gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ é tɔn” é nɔ gudo nú acɛ e mɛɖé ɖó bo na ɖyɔ sinsɛn é. Wema enɛ ɖɔ ɖɔ mɛ ɖokpo ɖokpo “vo bo na ɖyɔ sinsɛn tɔn alǒ nǔ e é ɖi nǔ na é,” bo na lɛ́ “ba mɔjɛmɛ lɛ kpo linlin lɛ kpo, yí gbè nú ye, lobo jla,” kaka jɛ sinsɛnxó lɛ jí. c Nǔgbo ɔ, acɛ enɛ lɛ e gbɛtɔ́ ɖó é lɛ́vɔ byɔ ɖɔ è ni ɖó sísí nú acɛ e mɛ ɖevo lɛ ɖó bo na tɛ́dó nǔ e ye ɖi nǔ na lɛ é wu, bo lɛ́ gbɛ́ linlin e ye ma yí gbè na ǎ lɛ é é.
Sinsɛn ɖyɔɖyɔ nɔ kɔn cí dó nǔwiwa alǒ aca hɛ̌nnu mɛtɔn lɛ tɔn lɛ wu wɛ à?
Nǔ ɖó na nyí mɔ̌ ǎ. Biblu dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖɔ è ni ɖó sísí nú gbɛtɔ́ lɛ bǐ, enyi ye na bo ɖò sinsɛn ɖebǔ mɛ ɔ nɛ. (1 Piyɛ́ɛ 2:17) Gɔ́ na ɔ, Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ nɔ setónú nú gbeɖiɖe Biblu tɔn e ɖɔ ɖɔ è ni sí mɛjitɔ́ mɛtɔn lɛ é, enyi ye kpo mɛjitɔ́ yetɔn lɛ kpo na bo ma tlɛ ɖi nǔ nú nǔ ɖokpo ɔ lɛ ǎ ɔ nɛ.—Efɛzinu lɛ 6:2, 3.
Amɔ̌, mɛ bǐ nɔ yí gbè nú linlin Biblu tɔn ǎ. Nawe e sù ɖò Zambie é ɖé ɖɔ: “Ðò akɔ ce mɛ ɔ, sinsɛn ɖyɔɖyɔ ɔ . . . è nɔ lin ɖɔ gbejimanɔ-núwiwa ɖé wɛ, bɔ nú è bló mɔ̌ hǔn, è flú xwédo mɛtɔn kpo akɔ mɛtɔn kpo nɛ.” Ninɔmɛ mɔhun wá ba jonɔ nawe enɛ hwenu e é ɖò winnyawinnya mɛ bo jɛ Biblu kplɔ́n xá Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ jí, bɔ zaan ɔ, é wá gbeta ɔ kɔn bo na ɖyɔ sinsɛn é. É ɖɔ: “Mɛjitɔ́ ce lɛ ɖɔ nú mì ɖě ɖò ɖě jí ɖɔ emi sin xomɛ dó mì tawun, lé nyi ɖò emi sɔ́ xò kɔ́ wɛ. É vɛwǔ nú mì ɖesu, ɖó un nɔ ba tawun bo na nyɔ́ ɖò mɛjitɔ́ ce lɛ sí. . . . Gbeta e kɔn un wá bo na nɔ gbeji nú Jehovah, b’ɛ ma na nyí nú aca sinsɛn tɔn lɛ ǎ é xlɛ́ ɖɔ un kún ɖò gbeji nú xwédo ce ó ǎ.” d
a Kpɔ́n Atɔxwɛ 1er janvier 2002, wexwɛ 12, akpáxwé 15.
b Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ɖò 785 H.M. tɔn mɔ̌ ɔ, Charlemagne ɖè sɛ́n tɔ́n bo ɖɔ ɖɔ è na ɖó kúhwɛ́ nú mɛ e ɖò Saxe bo gbɛ́ ɖɔ emi kún na bló baptɛm bo huzu Klisanwun ó lɛ é. Gbɛ̌ta ɖěɖee ɖò ahwan fun wɛ ɖò Acɛkpikpa Mímɛ́ Hlɔma tɔn mɛ lɛ é d’alɔ wema e è ylɔ́ ɖɔ Paix d’Augsburg é mɛ ɖò 1555 H.M. tɔn, bo ɖɔ ɖ’emɛ ɖɔ gǎn xá ɖokpo ɖokpo mɛ tɔn ɖó na ɖò sinsɛn Katolika Hlɔma tɔn tɔn alǒ amǐsa Luther tɔn mɛ, lobɔ mɛ e ɖò acɛ tɔn glɔ́ lɛ é bǐ ɖó na nɔ sinsɛn tɔn mɛ. Mɛ ɖěɖee gbɛ́ ɖɔ emi kún na nɔ sinsɛn gǎn ɔ tɔn mɛ ó lɛ é ɖó na gosin xá ɔ mɛ.
c È ɖɔ acɛ mɔhun lɛ xó ɖò Charte africaine des droits de l’homme et des peuples, Déclaration américaine des droits et responsabilités de l’homme, Charte arabe des droits humains 2004 tɔn, Déclaration des droits humains Kplékplé Tò E Ðò Tofɔligbé-Zǎnzǎnhweji Azíi Tɔn lɛ É Tɔn tɔn, kpo Pacte international relatif aux droits civils et politiques kpo mɛ. É ɖò mɔ̌ có, tò ɖěɖee tlɛ ɖɔ ɖɔ emi nɔ na acɛ mɔhun lɛ mɛ lɛ é nɔ wà nǔ sɔgbe xá gbeta e kɔn ye wá lɛ é hwebǐnu ǎ.
d Jehovah wɛ Mawu nǔgbo ɔ nɔ nyí bɔ Biblu ɖexlɛ́.