WEMATA 133
È Sá Nǔ nú Cyɔ Jezu Tɔn Bo Ði
MATIE 27:57–28:2 MAKI 15:42–16:4 LUKI 23:50–24:3 JAAN 19:31–20:1
-
È ÐÈ JEZU SÍN CYƆ SÍN ATÍN Ɔ JÍ
-
È SÁ NǓ NÚ CYƆ Ɔ BO NA ÐI
-
NYƆNU LƐ MƆ YƆDO Ɔ ÐÒ VƆ̌
Hwenu ko ɖò sisɛyi wɛ ɖò Axɔsuzángbe hwelɛkɔ, ɖò Nisáan sín azǎn 14gɔ́ ɔ gbè. Gbɔjɛzán Nisáan sín azǎn 15gɔ́ ɔ tɔn na bɛ́ hwenu e hwe na yì xɔ é. Jezu ko kú nɛ, amɔ̌, ajotɔ́ wè e ɖò akpá tɔn lɛ é kpó ɖò gbɛ̀. Sɔgbe kpo Sɛ́n ɔ kpo ɔ, cyɔ ɖě “na dɔ́ atín ɔ jí ǎ,” é nyɔ́ wà ɔ, è ɖó na ɖi “gbè enɛ gbè.”—Sɛ́nflínmɛ 21:22, 23.
Gɔ́ nú enɛ ɔ, è nɔ ylɔ Axɔsuzángbe hwelɛkɔ ɖɔ Nǔsisɔzán, ɖó mɛ lɛ nɔ ɖa nùɖuɖu bo nɔ fó azɔ̌ ɖevo ɖebǔ e ma sixu nɔte kaka jɛ Gbɔjɛzán ɔ gudo ǎ é. Enyi hwe yì xɔ ɔ Gbɔjɛzán weɖobǔ, alǒ “ɖaxó” ɖé na bɛ́. (Jaan 19:31) Nǔ nyí mɔ̌, ɖó Nisáan sín azǎn 15gɔ́ ɔ na nyí azǎn nukɔntɔn ɔ nú Wɔxúxú E Mɛ È Ma Dó Tɔ́n Ǎ É Sín Xwè e è nɔ ɖu nú azǎn tɛnwe é. Azǎn nukɔntɔn enɛ nɔ nyí Gbɔjɛzán ɖé hwebǐnu. (Levíi ví lɛ 23:5, 6) Dìn tɔn ɔ, azǎn nukɔntɔn enɛ kplé xá Gbɔjɛzán e è ko nɔ ɖu ɖò Aklunɔzán gbla ɖokpo ɖokpo mɛ, bo nɔ ɖu ɖò azǎn tɛnwegɔ ɔ gbè é.
Enɛ wu ɔ, Jwifu lɛ byɔ Pilatu ɖɔ è na bló bɔ Jezu kpo ajotɔ́ wè e ɖò akpá tɔn lɛ é kpo na yawu kú. Gbɔn nɛ̌ é? È na gbà afɔxú yetɔn lɛ. Enɛ na zɔ́n bɔ ye sɔ́ na sixu jlɔ́ yeɖée ɖò afɔ yetɔn lɛ jí ganji bo na mɔ tɛn dó gbɔ́ ǎ. Sɔja lɛ wá bo gbà afɔ nú ajotɔ́ wè lɛ. Amɔ̌, é cí ɖɔ Jezu ko kú ɖɔhun, enɛ wu ɔ, ye sɔ́ gbà afɔ tɔn ǎ. Enɛ zɔ́n bɔ xóɖɔɖ’ayǐ e ɖò Ðɛhan 34:21 mɛ é dó jɛ: “É nɔ kpé nukún dó xú ce lɛ bǐ wu, bɔ ɖokpo géé nɔ wɛ́n ǎ.”
Bo na dó kpɔ́n ɖɔ Jezu kú nugbǒ dóó à jí ɔ, sɔja ɖé sɔ́ hwǎn adaja mɛ n’i, b’ɛ tɔ́n. “Tlolo ɔ, hun kpodo sìn kpo lúlú kɔn nyì ayǐ.” (Jaan 19:34) Enɛ zɔ́n bɔ xóɖɔɖ’ayǐ Biblu tɔn ɖevo jɛ: “Ye na sɔ́ nukún yetɔn ɖó nyɛ mɛ e ye sɔ́ hwǎn é wu.”—Zakalíi 12:10.
Jozɛfu Alimatéenu e nyí “nya akwɛnɔ ɖé” bo lɛ́ nyí mɛ nukúnɖeji ɖé ɖò toxóɖɔgbɛ́ Jwifu lɛ tɔn mɛ é lɔ ɖò finɛ hwenu e è xwè è nyì atín wu é. (Matie 27:57) È xlɛ́ ɖɔ é nyí “gbɛtɔ́ ayijlɔjlɔnɔ, hwɛjijɔnɔ,” bo ɖò “te kpɔ́n axɔsuɖuɖu Mawu tɔn.” É “ɖò Jezu sín ahwanvu lɛ mɛ. É ka nɔ jló na ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖò Jezu sín ahwanvu lɛ mɛ ǎ; ɖó é nɔ ɖò xɛsi ɖi nú Jwifugán lɛ wɛ.” É nɔ gudo nú hwɛ e è ɖó nú Jezu é ǎ. (Luki 23:50; Maki 15:43; Jaan 19:38) Jozɛfu kpankɔ́n bo yì byɔ cyɔ Jezu tɔn Pilatu. Pilatu kàn nǔ byɔ sɔja e ɖò nǔ ɔ nu é, bɔ é yì gbè ɖɔ Jezu ko kú. Enɛ wu ɔ, Pilatu yí gbè nú nǔ e Jozɛfu byɔ é.
Jozɛfu xɔ akwɛnúvɔ ɖagbeɖagbe ɖé bo ɖè Jezu sín atín ɔ jí. É lɛ́ akwɛnúvɔ ɔ dó cyɔ ɔ, bo sá nǔ na nú è na ɖi. Nikodɛmu “e zɔn zǎn gbè ɖokpo, bo yì mɔ Jezu ɔ” lɔ ɖ’alɔ ɖò nǔsisɔ nú cyɔ ɔ mɛ. (Jaan 19:39) É hɛn mǐla kpodo alowɛ́si kpo sín xò kplé axivɛnu kilóo 30 mɔ̌ wá. È lɛ́ avɔ e mɛ nǔ enɛ lɛ ɖè é dó Jezu sín cyɔ lee Jwifu lɛ nɔ bló gbɔn nǔ cyɔ cobo nɔ ɖi é ɖɔhun.
Jozɛfu ɖesunɔ sín yɔdo e é kun ɖó só xomɛ bɔ è ma ko ɖi mɛɖé d’emɛ kpɔ́n ǎ é yá finɛ, bɔ è sɔ́ Jezu d’emɛ. Enɛ gudo ɔ, è blí awinnya ɖaxó ɖé d’enu. È yawu bló nǔ enɛ lɛ cobɔ Gbɔjɛzán ɔ bɛ́. Mali Magidalanu kpo Mali Jaki kpɛví ɔ sín nɔ kpo lɔ sixu ko ɖò alɔ ɖó ɖò nǔsisɔ nú cyɔ Jezu tɔn mɛ wɛ. Dìn ɔ, ye yawu yì xwégbe “bo yì ba nǔsawǔ wǎnɖagbenɔ kpo célu kpo ɖó alɔ jí” bo na lɛ́ sá nú cyɔ Jezu tɔn ɖò Gbɔjɛzán ɔ gudo.—Luki 23:56.
Ayihɔngbe tɔn Gbɔjɛzán ɔ gbè ɔ, vɔsanúxwlémawutɔ́gán lɛ kpo Falizyɛn lɛ kpo yì mɔ Pilatu bo ɖɔ: “Mǐ flín ɖɔ hwenu e nya mɛblɛɖutɔ́ enɛ kpó ɖò gbɛ̀ ɔ, é ɖɔ azǎn atɔngɔ ɔ gbè ɔ, emi na fɔ́n sín kú wá gbɛ̀. Enɛ wutu ɔ, nǎ gbè, bonu sɔja lɛ na yì cɔ́ yɔdo ɔ ganji kaka jɛ azǎn atɔngɔ ɔ gbè. É ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, ahwanvu tɔn lɛ taa wá yì fin cyɔ tɔn sɔ́ yì, bo na ɖɔ nú tò lɛ ɖɔ: ‘É ko fɔ́n sín kú, nùvú enɛ e ye na ɖó ɔ, na nyla hú nukɔntɔn ɔ.’” Pilatu ɖɔ nú ye ɖɔ: “Sɔja lɛ ɖíe, mi bo kplá ye bonu ye ni yì cɔ́ yɔdo ɔ lee mi jló gbɔn é.”—Matie 27:63-65.
Aklunɔzángbe zǎnzǎn tɛɛn ɔ, Mali Magidalanu, Mali Jaki sín nɔ, kpodo nyɔnu ɖevo lɛ kpo hɛn nǔsawǔ wǎnɖagbenɔ wá yɔdo ɔ kɔn bo na sá nú cyɔ Jezu tɔn. Ye nɔ kanbyɔ yeɖée ɖɔ: “Mɛ̌ ka na blí awinnya e ɖò yɔdo ɔ nu ɔ síìn nú mǐ?” (Maki 16:3) Amɔ̌, ayikúngban ɖé danwǔ. Gɔ́ na ɔ, wɛnsagun Mawu tɔn blí awinnya ɔ síìn, sɔja lɛ gosin finɛ bɔ yɔdo ɔ jɛ vɔ̌!