1. Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖó nùnywɛ gbɔn? Lè tɛ ka ɖ’emɛ?

JEHOVAH wɛ nyí jɔtɛn nùnywɛ tɔn, bɔ é nɔ hun alɔ dó má nùnywɛ enɛ xá mɛ ɖevo lɛ. Jaki 1:5 ɖɔ: “Enyi nùnywɛ hwedo mɛɖé ɖò mi mɛ hǔn, ni byɔ Mawu nú é na na ɛ; ɖó Mawu nɔ hun alɔ dó na nǔ mɛ bǐ kpo xomɛhunhun kpo.” Ali e nu Mawu nɔ na nùnywɛ mǐ ɖè é ɖokpo wɛ nyí hwenu e mǐ yí gbè bɔ é gbɛ́ nǔ nú mǐ é. Bɔ nùnywɛ enɛ sixu cyɔn alɔ mǐ jí ɖò nǔ e na wà nǔ dó mǐ wu ɖò walɔ ɖagbe kpo gbigbɔ kpo lixo é mɛ. (Nùx. 2:10-12) Wǎgbɔ tɔn ɔ, é na zɔ́n bɔ mǐ na ‘hɛn mǐɖée ɖò wanyiyi Mawu tɔn mɛ, bo na ɖò nukún ɖó gbɛ̀ mavɔmavɔ wɛ.’​—Ju. 21.

2. Nɛ̌ mǐ ka sixu bló gbɔn bɔ nǔgbɛnúmɛ Mawu tɔn na nɔ sù nukún mǐtɔn mɛ?

² É ɖò mɔ̌ có, jlǒ hwɛhuhu tɔn mǐtɔn lɛ, kplɔ́n e mǐ yí é kpo nǔ ɖevo lɛ kpo nɔ zɔ́n bɔ é nɔ vɛwǔ nú mǐ bɔ mǐ na yí gbè nú nǔgbɛnúmɛ, alǒ, ɖó linlin e sɔgbe é d’ewu. Mǐ nɔ bló bɔ nǔgbɛnúmɛ nɔ sù nukún mǐtɔn mɛ hwenu e mǐ ɖu lè e ɖ’emɛ lɛ é, bɔ é nɔ xlɛ́ wǎn e Mawu yí nú mǐ é. Nùnywɛxó 3:11, 12 ɖɔ: ‘Vǐ ce, Jehovah dɔn tó nú we hǔn, ma hu tɛ́ na ó; ɖó Jehovah nɔ gbɛ̀ nǔ nú mɛ e é yí wǎn na é.’ Nugbǒ ɔ, mi nú mǐ ni ma wɔn gbeɖé ɖɔ nǔ mǐtɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú Jehovah ó. (Xà Eblée lɛ 12:5-11.) Ðó Mawu tuùn mǐ ganji wutu ɔ, nǔgbɛnúmɛ tɔn nɔ sɔgbe hwebǐnu, bo  nɔ nɔ bǎ mɛ. Mi nú mǐ ni ba dò nú nǔgbɛnúmɛ sín akpáxwé vovo ɛnɛ dìn lo: (1) nǔ gbigbɛ́ nú mɛɖesunɔ, (2) mɛjitɔ́ lɛ sín nǔgbɛnúmɛ, (3) nǔgbɛnúmɛ ɖò agun Klisanwun tɔn mɛ kpo (4) nǔ ɖevo e lɛ́ nyla hú wuvɛ̌ hwenu kpɛɖé tɔn e è nɔ sè ɖó nǔgbɛnúmɛ wutu é kpo.

3. Nɛ̌ è ka sixu d’alɔ vǐ ɖé, bɔ é na nɔ gbɛ́ nǔ nú éɖée gbɔn? Nǎ kpɔ́ndéwú ɖé.

³ Nǔ gbígbɛ́ nú mɛɖesunɔ nɔ byɔ ɖɔ è ni ɖè mɛɖéejiɖuɖe xlɛ́, bo na mɔ tɛn dó bló bonu nùwalɔ kpo linlin mɛtɔn lɛ kpo na kpɔ́n te. È nɔ jì mǐ bɔ mǐ nɔ jɛ nǔ gbɛ́ nú mǐɖesunɔ jí kpowun ǎ. Mǐ ɖó na kplɔ́n wɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e vǐ ɖé jɛ kɛkɛ afɔdókwín kplɔ́n jí tlolo é ɔ, mɛjitɔ́ tɔn lɛ ɖokpo nɔ hɛn kɛkɛ ɔ, bonu é ma j’ayǐ ó. Amɔ̌, enyi kɛkɛ kunkun ɔ jɛ mimǎ vǐ ɔ jí ɔ, mɛjitɔ́ ɔ nɔ hɛn ayi bo nɔ jó è dó, bɔ é nɔ kun nú táan klewun ɖé. É na jó vǐ ɔ dó bǐ hwenu e kɛkɛ ɔ má ɛ ganji é. Mɔ̌ ɖokpo ɔ, enyi mɛjitɔ́ lɛ kplɔ́n vǐ yetɔn kpɛví lɛ ɖò gbesisɔmɛ, bo lɛ́ xwè sɔ dó wà mɔ̌ “bo gbɛ́ nǔ nú ye, bo na kplɔ́n ye lee Aklunɔ jló gbɔn é” ɔ, alɔ dó vǐ yetɔn lɛ wɛ ye lɛ́vɔ ɖè bonu ye na nɔ gbɛ́ nǔ nú yeɖée, bo na lɛ́ ɖó nùnywɛ nɛ.​—Efɛ. 6:4.

4, 5. (a) Etɛwu nǔ gbigbɛ́ nú mɛɖesunɔ ka nyí “mɛ yɔyɔ̌” ɔ sín akpáxwé taji ɖé? (b) Nú è na ɖɔ ɔ, enyi mǐ na bo “jɛ ayǐ azɔn tɛnwe” ɔ, etɛwu mǐ ma ka ɖó na jó gbè ǎ?

⁴ Nugbodòdó ɖokpo ɔ lɛ́ sɔgbe xá mɛxo ɖěɖee wá tuùn Jehovah lɛ é. Nugbǒ wɛ ɖɔ ye sixu ko kplɔ́n bo nɔ gbɛ́ nǔ nú yeɖée ɖó bǎ ɖé mɛ. É ɖò mɔ̌ có, ɖò gbigbɔ lixo ɔ, ahwanvu yɔyɔ̌ ee bɛ́ azɔ̌ tlolo é ko zin ǎ. Amɔ̌, kpɛɖé kpɛɖé ɔ, é sixu wá zin gbɔn kplɔnkplɔn bo sɔ́ “mɛ yɔyɔ̌” e cí Klisu ɖɔhun é dó gblamɛ. (Efɛ. 4:23, 24) Nǔ gbigbɛ́ nú mɛɖesunɔ nyí akpáxwé taji ɖé ɖò nǔ e nɔ xlɛ́ ɖɔ è ɖò zinzin wɛ lɛ é mɛ. Wǎgbɔ tɔn ɔ, mǐ na kplɔ́n bo na “jó gbɛ̀ nyanya zinzan kpo jlǒ gbɛmɛ fí tɔn lɛ kpo dó, bo na nɔ wà nǔ e sɔgbe é, bo na nɔ zán gbɛ̀ jlɔjlɔ, lobo na nɔ gbeji nú Mawu.”​—Ti. 2:12.

⁵ Mǐ bǐ wɛ nyí hwɛhutɔ́. (Nùt. 7:20) Amɔ̌, è ɖè afɔ nyì dò ko xlɛ́ ɖɔ è j’ayǐ bǐ mlɛ́mlɛ́, alǒ, è gbɔ nǔ gbɛ́ nú mɛɖée bǐ sésé ǎ. Nùnywɛxó 24:16 ɖɔ: “Hwɛjijɔnɔ jɛ ayǐ azɔn tɛnwe ɔ, é na site azɔn tɛnwe.” Etɛ ka na d’alɔ ɛ bɔ é na kpa ɛ? É nyí hlɔnhlɔn éɖesunɔ tɔn ǎ, amɔ̌, gbigbɔ Mawu tɔn wɛ. (Xà Filipunu lɛ 4:13.) Mɛɖéejiɖuɖe nyí ɖokpo ɖò sínsɛ́n e gbigbɔ enɛ nɔ na é mɛ, mɛɖéejiɖuɖe ɔ ka cá kàn tawun xá nǔ gbigbɛ́ nú mɛɖesunɔ.

6. Nɛ̌ mǐ ka sixu huzu Xó Mawu tɔn kplɔntɔ́ ɖagbe lɛ gbɔn? (Kpɔ́n fɔtóo e ɖò bǐbɛ̌mɛ é.)

⁶ Ðɛxixo kpo ayi bǐ kpo, Biblu kplɔnkplɔn kpodo tamɛ linlin d’eji kpo nyí nǔ ɖěɖee lɛ́vɔ ɖò taji, bo nɔ zɔ́n bɔ è nɔ kplɔ́n nǔ gbigbɛ́ nú mɛɖesunɔ é. Amɔ̌, enyi Xó Mawu tɔn kpinkplɔn nɔ vɛwǔ nú we ɔ ka ló? Vlafo a nɔ mɔ ɖɔ emi kún sixu kpé nǔ kplɔnkplɔn wu ó. Amɔ̌, hɛn dó ayi mɛ ɖɔ, Jehovah na d’alɔ we enyi a jó hwiɖée dó n’i ɔ nɛ. É sixu d’alɔ we bɔ a na nɔ “ba” Xó tɔn. (1 Pi. 2:2, 3) Nukɔntɔn ɔ, xoɖɛ sɛ́dó Jehovah, bo byɔ ɛ ɖɔ é ni d’alɔ we nú a na tɛ nùɖé lɛ hwiɖée bo na mɔ hwenu dó kplɔ́n Xó tɔn. Enɛ gudo hǔn, wà nǔ sɔgbe kpo ɖɛ e a xò é kpo, vlafo gbɔn táan klewun ɖé zinzan ɖò nùkplɔnkplɔn ɔ kɔn gblamɛ. Hwenu ɖò yiyi wɛ ɔ, nùkplɔnkplɔn ɔ na wá bɔwǔ nú we, bo na lɛ́ víví nú we hugǎn! Nugbǒ ɔ, enyi a nɔ zé hwiɖée bǐ jó nú linlin xɔ akwɛ Jehovah tɔn lɛ ɔ, a na mɔ ɖɔ táan klewun klewun enɛ lɛ na xɔ akwɛ nú we tawun.​—1 Tim. 4:15.

7. Nɛ̌ nǔ gbigbɛ́ nú mǐɖée ka sixu d’alɔ mǐ, bɔ mǐ na kpé nǔ gbigbɔ tɔn e gbé nya wɛ mǐ ɖè é wu gbɔn?

⁷ Nǔ gbigbɛ́ nú mǐɖée nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ kpé nǔ gbigbɔ tɔn e gbé nya wɛ mǐ ɖè lɛ é wu. Mǐ ni ɖɔ xó dó tatɔ́ xwédo tɔn e ɖó ayi wu ɖɔ kanɖodonǔwu emitɔn ɖò ɖiɖekpo wɛ é sín kpɔ́ndéwú jí. Nǔ ɔ ɖó linkpɔ́n n’i bɔ é jɛ gǎn dó jí, bo na nyí gbexosin-alijitɔ́ hwebǐnu  tɔn lobo xà xota ɖěɖee tɔ́n ɖò xójlawema mǐtɔn mɛ bo ɖɔ xó d’ewu lɛ é. Enɛ kpodo ɖɛxixo kpo zɔ́n bɔ é lidǒ bo lɛ́ mɔ hlɔnhlɔn ɖò gbigbɔ lixo. É bló tuto bo na nyí gbexosin-alijitɔ́ alɔgɔtɔ́ tɔn hwenu e é kpéwú dó é. Etɛ mɛ é ka tɔ́n kɔ dó? Afɔklɛ́nnú lɛ ɖò finɛ có, é sɔ́ ayi ɖó gbexosin-alijitɔ́ hwebǐnu tɔn sín azɔ̌ e gbé nya wɛ é ɖè é jí, bɔ ɖò gudo mɛ ɔ, é kpéwú.

8-10. Etɛ ka sixu d’alɔ mɛjitɔ́ Klisanwun lɛ bɔ vǐ yetɔn lɛ kplɔnkplɔn bonu ye na sɛ̀n Jehovah na kpa ye? Jlɛ̌ dó nùɖé wu.

⁸ Mɛjitɔ́ Klisanwun lɛ ɖó wǔjɔmɛ xɔ akwɛ ɖé, é wɛ nyí ɖɔ ye na kplɔ́n vǐ yetɔn lɛ, “bo gbɛ́ nǔ nú ye, bo na kplɔ́n ye lee Aklunɔ jló gbɔn é.” (Efɛ. 6:4) Nǔ enɛ vɛwǔ tawun, ɖò taji ɔ, ɖò gbɛ̀ égbé tɔn ɔ mɛ. (2 Tim. 3:1-5) É ɖò wɛn ɖɔ è kún nɔ jì vǐ lɛ bonu ye nɔ tuùn nǔ ɖagbe ɖò nǔ nyanya mɛ ó. Nugbǒ wɛ ɖɔ è jì ye, bɔ ye ɖó ayixa, amɔ̌, è ɖó na kplɔ́n ayixa enɛ ɔ alǒ gbɛ́ nǔ na. (Hlɔ. 2:14, 15) Wema alɔdlɛndonǔ tɔn Biblu tɔn ɖé ɖɔ ɖɔ xókwin Glɛkigbe tɔn e è lilɛ dó “gbɛ́ nǔ nú” é ɔ, é sixu lɛ́ nyí “susu vǐ”ɖé tɔn.

⁹ Vǐ ɖěɖee è gbɛ́ nǔ na kpodo wanyiyi kpo lɛ é nɔ wá mɔ ɖɔ emi ɖò ayijayǐ mɛ. Ye kplɔ́n ɖɔ mɛɖesúsínínɔ ɖó dogbó lɛ, lobɔ gbeta e kɔn ye na wá lɛ é kpo nùwalɔ yetɔn lɛ kpo na tɔ́n kɔ dó nùɖé lɛ mɛ, é sixu nyí ɖagbe alǒ nyanya. Enɛ wu ɔ, é nyí nǔ taji ɖɔ mɛjitɔ́ Klisanwun lɛ ni nɔ ba alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn. Hɛn dó ayi mɛ ɖɔ linlin e è nɔ ɖó lɛ é kpo wlɛnwín e è nɔ zán lɛ é kpo gbɔn vo sín aca ɖé mɛ jɛ ɖevo mɛ, bo lɛ́ gbɔn vo sín jijimɛ ɖé mɛ jɛ ɖevo mɛ. Nú mɛjitɔ́ lɛ ɖótó Mawu ɔ, ye na nɔ dlá avi ɖò vǐ yetɔn lɛ kplɔnkplɔn kɔn ǎ; ye ka na nɔ lɛ́ xwedó nǔ e mɛ ɖevo lɛ ko mɔ kpɔ́n é, alǒ linlin gbɛ̀ ɔ tɔn lɛ dó kplɔ́n ye ǎ.

¹⁰ Nú mǐ na jlɛ́ dó nùɖé wu ɔ, mi nú mǐ ni sɔ́ kpɔ́ndéwú Nɔwée tɔn. Hwenu e Jehovah ɖɔ n’i ɖɔ é ni bló tɔjihun ɖé é ɔ, Nɔwée sixu ganjɛ nǔ e é ko mɔ kpɔ́n lɛ é wu dó bló ǎ. É ko bló tɔjihun ɖě kpɔ́n ǎ. Enɛ wu ɔ, é ɖó na ganjɛ Jehovah wu bo na bló nǔ e é ɖɔ n’i é “pɛ́pɛ́pɛ́” enɛ wɛ nyí lee Jehovah ɖɔ n’i gbɔn é. (Bǐb. 6:22) Etɛ mɛ é ka tɔ́n kɔ dó? Azɔn nukɔntɔn ɔ nɛ có, Nɔwée ka bló ganji. Nugbǒ ɔ, é kpéwú. Nɔwée lɛ́ kpé tatɔ́ xwédo tɔn e é nyí é sín azɔ̌ wu, ɖó é lɛ́ xwedó alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn wutu; é ɖeji dó nùnywɛ Mawu tɔn wu. É gbɔn mɔ̌ mɛ, bo zé kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé ɖ’ayǐ nú vǐ tɔn lɛ; mɔ̌ wiwa ɖò gbɛ̀ nyanya enɛ e jɛ nukɔn nú sinvɔgbɛ ɔ é mɛ ka nyí jɛ bonu è na kán ǎ.​—Bǐb. 6:5.

11. Nɛ̌ kpɔ́ndéwú mɛjitɔ́ lɛ tɔn ka nyí nǔ taji sɔ ɖò vǐ yetɔn lɛ kpinkplɔn mɛ gbɔn?

¹¹ Nɛ̌ mɛjitɔ́ Klisanwun lɛ ka sixu wà nǔ e Mawu ba é “pɛ́pɛ́pɛ́” gbɔn? Mi nɔ ɖótó Jehovah. Mi jó miɖée dó nú é ni zán Xó tɔn kpo alixlɛ́mɛ e é nɔ na gbɔn tutoblonunu tɔn gblamɛ é kpo dó kplɔ́n azɔ̌ mi ɖò lee mi na kplɔ́n vǐ mitɔn lɛ gbɔn é mɛ. É wá yá ɔ, vǐ mitɔn lɛ sixu wá dokú enɛ tɔn nú mi. Nɔví sunnu ɖé wlan ɖɔ: “Lee mɛjitɔ́ ce lɛ kplɔ́n mì gbɔn é sù nukún ce mɛ tawun. Ye wà nǔ e wu  ye kpé é bǐ, bo mɔ nǔ jɛ ayi ce mɛ. Nukɔnyiyi e un ɖó ɖò gbigbɔ lixo é ɔ, kú ɖaxó bǐ ɔ yetɔn wɛ.” É ɖò mɔ̌ có, mɛjitɔ́ lɛ nɔ dó gǎn kaka có, vǐ ɖé lɛ nɔ jó Jehovah dó. Amɔ̌, mɛjitɔ́ ɖěɖee wà nǔ e wu ye kpé lɛ é bǐ bonu nugbǒ ɔ na byɔ ayi vǐ ɖé tɔn mɛ é ɖó na dóhwɛ yeɖée ǎ. Ye sixu lɛ́ ɖó nukún ɖɔ vǐ e ɖò gbɛ̀ hannyahannya zán wɛ é na lɛkɔ wá Jehovah gɔ́n gbè ɖokpo.

12, 13. (a) Enyi è ɖè vǐ ɖé sín agun mɛ ɔ, nɛ̌ mɛjitɔ́ Klisanwun lɛ ka nɔ xlɛ́ ɖɔ emi nɔ setónú nú Mawu gbɔn? (b) Nɛ̌ xwédo ɖé ka ɖu lè tónú e mɛjitɔ́ lɛ sè nú Jehovah é tɔn gbɔn?

¹² Nǔ ɖaxó hugǎn e nɔ tɛ́n tónúsíse mɛjitɔ́ lɛ tɔn kpɔ́n é ɖokpo wɛ nyí lee ye na wà gbɔn nú kancica e ye ɖó xá vǐ e è ɖè sín agun mɛ é ɖé é. Mǐ ni kpɔ́n kpɔ́ndéwú nɔ e è ɖè vǐ nyɔnu tɔn sín agun mɛ, bɔ vǐ nyɔnu ɔ wá gosin xwégbe é tɔn. Nɔ ɔ ɖɔ: “Un nɔ ba hwɛjijɔ lɛ ɖò wema mǐtɔn lɛ mɛ bo na mɔ tɛn dó sixu zán hwenu ɖó kpɔ́ xá vǐ nyɔnu ce kpo vǐ tɔn kpo.” É ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “Amɔ̌, asú ce d’alɔ mì kpo xomɛnyínyɔ́ kpo bɔ un mɔ ɖɔ vǐ mǐtɔn kún sɔ́ ɖò alɔ mǐtɔn mɛ dìn ó, mǐ kún ka ɖó na wà nǔ ɖó kpɔ́ xá ɛ ó.”

¹³ Xwè ɖé lɛ gudo ɔ, è yí vǐ nyɔnu ɔ dó agun mɛ. Nɔ ɔ ɖɔ: “É nɔ ylɔ mì, alǒ, wlan nǔ sɛ́dó mì ɖò ɖibla nyí gbè lɛ bǐ gbè! É nɔ ɖó sísí nú asú ce kpo nyì kpo tawun, ɖó é tuùn ɖɔ mǐ setónú nú Mawu wutu. Mǐ ɖó kancica ɖagbe ɖé.” Enyi a ɖó vǐ ɖé bɔ è ɖè è sín agun mɛ ɔ, a ka na ‘ɖeji dó Jehovah wu kpo ayi towe bǐ kpo, bo na ganjɛ nùnywɛ hwiɖesunɔ tɔn wu ǎ’ à? (Nùx. 3:5, 6) Flín ɖɔ lee Jehovah nɔ gbɛ́ nǔ nú mɛ gbɔn é nɔ ɖè nùnywɛ tɔn kpo wanyiyi tɔn kpo e è ma sixu jlɛ́ ǎ é xlɛ́. Nɔ flín hwebǐnu ɖɔ é sɔ́ Vǐ tɔn jó dó mɛ lɛ bǐ sín takúnmɛ, kaka jɛ vǐ towe jí. Mawu ba ɖɔ mɛɖebǔ ni dɔn ǎ. (Xà 2 Piyɛ́ɛ 3:9.) Enɛ wu ɔ, ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖi nǔ nú nǔgbɛnúmɛ kpo alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn kpo. É na bo tlɛ vɛwǔ nú we hǔn, wà nǔ e Jehovah ɖɔ é. Wà nǔ sɔgbe kpo nǔgbɛnúmɛ Jehovah tɔn kpo, ma jɛ agɔ dó ó.

14. Nɛ̌ mǐ ka nɔ ɖu lè nǔ e Jehovah nɔ kplɔ́n mǐ gbɔn “[deví] gbejinɔtɔ́” ɔ jí é tɔn gbɔn?

¹⁴ Jehovah d’akpá ɖɔ emi na kpé nukún dó agun Klisanwun tɔn ɔ wu, bo na cyɔn alɔ jǐ tɔn lobo na lɛ́ kplɔ́n nǔ i. É nɔ wà mɔ̌ ɖò ali gègě nu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é sɔ́ agun ɔ d’alɔ mɛ nú Vǐ tɔn, bɔ éyɛ sɔ́ “[deví] gbejinɔtɔ́” ɖé bonu é na nɔ na nùɖuɖu gbigbɔ tɔn mǐ dó hwetɔnnu. (Luk. 12:42) Mǐ nɔ mɔ nùɖuɖu enɛ ɖó alɔkpa gègě jí, bɔ ye nɔ kplɔ́n nǔ xɔ akwɛ lɛ mǐ, alǒ, gbɛ́ nǔ nú mǐ ganji. Kanbyɔ hwiɖée ɖɔ: ‘Azɔn nabi xóɖiɖɔ ɖé alǒ xota e ɖò xójlawema mǐtɔn mɛ lɛ é ɖé ka ko sísɛ́ mì bɔ un huzu linlin alǒ nùwalɔ ce lɛ?’ Enyi a mɔ ɖɔ ye ko d’alɔ we azɔn gègě hǔn, bo j’awǎ! Jehovah jó dó wɛ a ɖè bɔ é ɖò azɔ̌ wà ɖò wǔ we wɛ, alǒ, ɖò nǔ gbɛ́ nú we wɛ mɔ̌ nɛ.​—Nùx. 2:1-5.

15, 16. (a) Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖu mɛxo agun tɔn lɛ sín lè gbɔn? (b) Nɛ̌ mǐ ka sixu wà gbɔn bɔ azɔ̌ na nyɔ́ wà nú mɛxo agun tɔn lɛ?

¹⁵ Klisu lɛ́ na “nùnina” lɛ agun ɔ, ye wɛ nyí mɛxo agun tɔn lɛ bɔ ye nɔ kpé nukún dó lɛngbɔ̌kpó Mawu tɔn wu. (Efɛ. 4:8, 11-13) Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖu nùnina xɔ akwɛ enɛ lɛ sín lè gbɔn? Ali e nu mǐ sixu wà mɔ̌ ɖè é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ mǐ na ɖi nǔ mɛxo agun tɔn lɛ ɖɔhun, bo na lɛ́ xwedó kpɔ́ndéwú ɖagbe yetɔn. Ðevo wɛ nyí ɖɔ mǐ na xwedó wěɖexámɛ yetɔn e junjɔn Biblu jí lɛ é. (Xà Eblée lɛ 13:7, 17.) Flín ɖɔ mɛxo agun tɔn lɛ yí wǎn nú mǐ, bo jló ɖɔ mǐ ni zin ɖò gbigbɔ lixo. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nú ye ɖó ayi wu ɖɔ mǐ jɛ kplé lɛ gɔn jí, alǒ, ɖɔ akpàkpà e nɔ sɔ́ mǐ dó nǔ gbigbɔ tɔn lɛ wu é jɛ ɖiɖekpo jí ɔ, é ɖò wɛn ɖɔ ye na yawu wá d’alɔ mǐ. Ye na ɖótó mǐ, bo tɛ́n kpɔ́n bo dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ, lobo ɖè wě e junjɔn Biblu jí bo sɔgbe lɛ é xá mǐ dó hɛn mǐ lidǒ. A ka nɔ mɔ ɖɔ alɔdo mɔhun nyí xlɛ̌ wǎn e Jehovah yí nú we é tɔn à?

¹⁶ Hɛn dó ayi mɛ ɖɔ é sixu vɛwǔ nú mɛxo lɛ bɔ ye na sɛkpɔ mǐ, bo ɖè wě e sín hudo mǐ ɖó é xá mǐ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é ɖó na ko vɛwǔ nú Natáan tawun ɖɔ é ni ɖɔ xó  nú Axɔsu Davidi hwenu e Davidi hu hwɛ syɛnsyɛn ɖé bo sɔ́ hwla é. (2 Sam. 12:1-14) Ðò ali ɖokpo ɔ nu ɔ, mɛsɛ́dó Pɔlu ɖó na ko kpankɔ́n tawun cobo gbɛ́ nǔ nú Piyɛ́ɛ e nyí ɖokpo ɖò mɛsɛ́dó 12 lɛ mɛ, bo ka nɔ nyɔ́ xomɛ dó nɔví tɔn Jwifu lɛ wu hugǎn mɛ e ma nyí Jwifu ǎ lɛ é é. (Ga. 2:11-14) Nɛ̌ a ka sixu bló gbɔn bɔ azɔ̌ ma na kpɛn mɛxo e ɖò agun towe mɛ lɛ é ǎ? Nɔ sɔ́ hwiɖée hwe, nyɔ̌ lya, bo nɔ dokú nú mɛ. Mɔ ɖɔ alɔ e dó we wɛ ye ɖè ɔ nyí xlɛ̌ wanyiyi e Mawu ɖó nú we é tɔn. É nyí lè tɔn kɛɖɛ wɛ a na ɖu ǎ, loɔ, ye lɔ na lɛ́ ɖó awǎjijɛ ɖò azɔ̌ e wà wɛ ye ɖè é kɔn.

17. Nɛ̌ nɔví nyɔnu ɖé ka ɖu lè alɔ e mɛxo agun tɔn lɛ dó è kpo wanyiyi kpo é tɔn gbɔn?

¹⁷ Ðó nǔ e mɛ nɔví nyɔnu ɖé ko gbɔn dín wá yì é wutu ɔ, é mɔ ɖɔ é na vɛwǔ bɔ emi na yí wǎn nú Jehovah. É ɖɔ: “Hwenu e nǔ e un ko wà wá yì é kpo nǔ ɖevo lɛ kpo zɔ́n bɔ nǔ wá cikɔ nú mì bǐ ɖò lanmɛ é ɔ, un mɔ ɖɔ un ɖó na ɖɔ nú mɛxo agun tɔn lɛ. Ye wà adǎn dó mì, alǒ, mɔ xó ɖɔ dó wutu ce ǎ, loɔ, ye dó wusyɛn lanmɛ nú mì, bo lɛ́ na hlɔnhlɔn mì. Ðò kplé agun tɔn lɛ bǐ gudo ɔ, ye na bo ján gbɔn ɖebǔ ɔ, é hwe bǐ ɔ, mɛ ɖokpo nɔ ɖò ye mɛ, bo nɔ kàn lee un ɖè gbɔn é byɔ mì. É sín nǔ e un ko wà wá yì é wutu bɔ é nɔ vɛwǔ nú mì bɔ un na mɔ ɖɔ un jɛxa wanyiyi Mawu tɔn. Amɔ̌, azɔn gègě wɛ Jehovah gbɔn agun ɔ kpo mɛxo lɛ kpo gblamɛ, bo xlɛ́ mì ɖɔ emi yí wǎn nú mì. Un xoɖɛ ɖɔ un kún sɔ́ na jó è dó gbeɖé ó.”

18, 19. Etɛ ka sixu lɛ́ nyla hú wuvɛ̌ ɖebǔ e nǔgbɛnúmɛ sixu dɔn wá lɛ é? Nǎ kpɔ́ndéwú ɖé.

¹⁸ Nugbǒ wɛ ɖɔ nǔgbɛnúmɛ sixu zɔ́n bɔ è mɔ wuvɛ̌, amɔ̌, nǔ ɖevo tlɛ nɔ lɛ́ dɔn wuvɛ̌ wá hú mɔ̌, enɛ wɛ nyí nǔ nyanya e nǔgbɛnúmɛ xixo nyì kɛ́n sixu dɔn wá lɛ é. (Ebl. 12:11) Mǐ ni kpɔ́n kpɔ́ndéwú wè: Kanyɛ́ɛ kpo Axɔsu Sedesiyasi tɔn kpo. Hwenu e Kanyɛ́ɛ jɛ wǎn gbɛ́ nú Abɛli jí, bo jɛ biba na hu i jí é ɔ, Mawu ɖɔ nú Kanyɛ́ɛ dó nùjɔnǔ mɛ ɖɔ: “Nɛ̌ wɛ gbɔn bɔ a sìn xomɛ bo nyla nukúnmɛ sɔmɔ̌? Nú nǔ ɖagbe wɛ a ko wà ɔ, a na zé ta dó jǐ; ee a ma ka wà nǔ ɖagbe ǎ ɔ, hwɛhuhu ɖò ayǐ jinjɔn ɖò hɔn towe ta, bo jló na ɖu ɖò jǐ towe; ma ka lɔn ó.” (Bǐb. 4:6, 7) Kanyɛ́ɛ ka ɖótó Mawu ǎ. Bɔ hwɛhuhu ɖu ɖò jǐ tɔn. Nǔ enɛ zɔ́n bɔ Kanyɛ́ɛ dɔn wuvɛ̌ e ma nyí dandan tɔn ǎ lɛ é wá nú éɖée. (Bǐb. 4:11, 12) Enyi è jlɛ́ wuvɛ̌ e nǔgbɛnúmɛ Jehovah tɔn nɔ zɔ́n bɔ è nɔ mɔ é dó enɛ wu ɔ, è na mɔ ɖɔ é kún syɛn sɔmɔ̌ ó.

¹⁹ Axɔsu nyanya ɖé nɔ nyí Sedesiyasi, bo kp’acɛ ɖò hwenu vɛwǔ Jeluzalɛmu tɔn lɛ mɛ. Azɔn mɔkpan wɛ gbeyiɖɔ Jelemíi byɔ Sedesiyasi ɖɔ é ni jó gbɛ̀ nyanya e zán wɛ é ɖè é dó, amɔ̌, axɔsu ɔ xò nǔgbɛnúmɛ tɔn lɛ nyì kɛ́n. Nǔ e mɛ enɛ lɔ tɔ́n kɔ dó é nyla tawun. (Jel. 52:8-11) Jehovah nɔ jló tawun bo na bló bɔ mǐ na nyì alɔ nú wuvɛ̌ enɛ lɛ e ma ɖò dandan ǎ é.​—Xà Ezayíi 48:17, 18.

20. Etɛ ka ɖò sɛxwetɛn nú mɛ ɖěɖee yí gbè nú nǔgbɛnúmɛ Mawu tɔn lɛ é kpo mɛ ɖěɖee gbɛ́ lɛ é kpo?

²⁰ Hwɛhwɛ wɛ gbɛ̀ ɔ nɔ kpɔ́n nǔgbɛnúmɛ kaka jɛ nǔ gbigbɛ́ nú mɛɖesunɔ jí dó mɔ nǔ e hwɛ́n é ɖé. Amɔ̌, xlonɔnúwiwa enɛ na tɔ́n kɔ dó nǔ nyanya mɛ nú mɛ e nɔ wà mɔ̌ lɛ é zaanɖé. (Nùx. 1:24-31) Enɛ wu ɔ, mi nú mǐ ni ‘ɖótó nǔ e è kplɔ́n mǐ lɛ é; enɛ ɔ, mǐ na nyɔ̌nùí.’ Lee Nùnywɛxó 4:13 ɖɔ gbɔn é ɔ, “hɛn nǔ e a kplɔ́n é, ma jó dó ó; hɛn dó wǔ syɛnsyɛn, ɖó é wɛ nyí gbɛ̀ towe.”