1, 2. Wuvɛ̌ tɛ lɛ Jozuwée ka mɔ ɖò kú Mɔyizi tɔn gudo?

JOZUWÉE kpó ɖò xó Jehovah tɔn elɔ lɛ flín wɛ: “Mɛsɛntɔ́ ce Mɔyizi kú. Dìn ɔ, hwi wɛ na kplá togun ɔ bǐ, bɔ hwi kpo ye kpo na dó asá Judɛ́ɛn tɔ̀ ɔ, bo na yì tò e un na ye ɔ mɛ.” (Joz. 1:1, 2) Huzuhuzu ajijimɛ tɔn ɖé wɛ enɛ na ko nyí nú Jozuwée ee dó alɔ Mɔyizi nú xwè 40 mɔ̌ é!

² Ðó Mɔyizi ko nɔ nukɔn nú Izlayɛli-ví lɛ nú xwè gegě wutu ɔ, Jozuwée sixu ko kan lee togun ɔ na yí gbè nú nukɔntɔ́ e é nyí nú ye é gbɔn é byɔ éɖée. (Sɛ́n. 34:8, 10-12) Alɔdlɛndónǔ Biblu tɔn ɖé ɖɔ xó dó Jozuwée 1:1, 2 wu, bo ɖɔ: “Ðò hwexónu kpo égbé kpo ɔ, enyi è na gosin gǎn ɖé sín acɛ glɔ́, bo na jɛ ɖevo sín acɛ glɔ́ ɔ, táan enɛ mɛ nɔ nyí hwenu baɖabaɖa tawun ɖé nú ayijayǐ tò ɖé tɔn.”

3, 4. Nɛ̌ mǐ ka wà gbɔn bo tuùn ɖɔ jiɖe e Jozuwée ɖó dó Mawu wu é sɔgbe? Etɛ mǐ ka sixu kanbyɔ mǐɖée?

³ Xɛsi ɖó na ko ɖi Jozuwée, bɔ hwɛ tɔn ka jɔ, amɔ̌, ɖò azǎn yɔywɛ ɖé mɛ ɔ, é wà nǔ taji ɖé. (Joz. 1:9-11) Jiɖe e é ɖó dó Mawu  wu é sɔgbe. Lee Biblu xlɛ́ gbɔn é ɔ, Jehovah gbɔn wɛnsagun e sɔ́ afɔ tɔn ɖó te é ɖé gblamɛ, bo xlɛ́ ali Jozuwée kpo togun Tɔn Izlayɛli kpo. É sɔgbe ɖɔ è ni lin ɖɔ wɛnsagun enɛ wɛ nyí Xó ɔ, enɛ wɛ nyí nukɔngbeví Mawu tɔn.—Tín. 23:20-23; Jaan 1:1, nwt.

⁴ Jehovah d’alɔ Izlayɛli-ví lɛ bɔ ye bló huzuhuzu ɔ bo gosin Mɔyizi glɔ́ bo wá Jozuwée glɔ́. Mǐ lɔ ɖò gbɛ̀ nɔ wɛ ɖò táan e mɛ è ɖò huzuhuzu nukúnɖeji lɛ bló wɛ é. Bɔ mǐ sixu kanbyɔ mǐɖée ɖɔ, ‘Ðó tutoblonunu Mawu tɔn ɖò nukɔn yì wɛ bléblé wutu ɔ, mǐ ka ɖó hwɛjijɔ ɖagbe lɛ, bo na ɖeji dó Jezu e nyí Gǎn mǐtɔn é wu à?’ (Xà Matie 23:10.) Ganji, mi nú mǐ ni gbéjé lee Jehovah na gǎn ɖejid’ewu lɛ ɖò hwexónu, ɖò huzuhuzu sín táan lɛ mɛ gbɔn é kpɔ́n.

5. Nǔmaɖónukún tɛ ka kpannukɔn Jozuwée hwenu e é ɖò sisɛkpɔ Jeliko wɛ é? (Kpɔ́n ɖiɖe e ɖò bǐbɛ̌mɛ é.)

⁵ Hwenu e Izlayɛli-ví lɛ d’asá Judɛ́ɛn Tɔ̀ ɔ gudo tlolo é ɔ, nǔmaɖónukún ɖé kpannukɔn Jozuwée. Ee é ɖò sisɛkpɔ Jeliko wɛ é ɔ, é mɔ nya ɖé, bɔ é hɛn hwǐ e é ko sún sín akpa mɛ é ɖé. Ðó Jozuwée ma tuùn nya ɔ ǎ wutu ɔ, é kanbyɔ ɛ ɖɔ: “Mǐdɛɛ lɛ jí wɛ a ɖè à, abǐ kɛntɔ́ mǐtɔn lɛ jí wɛ a ɖè?” É kpaca Jozuwée ɖɔ ahwanfuntɔ́ ɔ ɖɔ mɛ e é nyí é. É sɔ́ nyí mɛ ɖevo zɛ “ahwangán [Jehovah] tɔn” e ɖò gbesisɔmɛ, bo na jɛhun dó togun Mawu tɔn jí é wu ǎ. (Xà Jozuwée 5:13-15.) Tan ɔ xlɛ́ ɖò akpá ɖevo lɛ xwé ɖɔ Jehovah ɖɔ xó nú Jozuwée tlɔlɔ có, é ɖò wɛn ɖɔ wɛnsagun e sɔ́ afɔ Mawu tɔn ɖó te é ɖokpo jí wɛ Mawu gbɔn, lee é ko bló gbɔn hwɛhwɛ wá yì é.—Tín. 3:2-4; Joz. 4:1, 15; 5:2, 9; Mɛ. 7:38; Ga. 3:19.

6-8. (a) Etɛwu alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn ɖé lɛ ka sixu cí nǔ e ma sɔgbe dín ǎ é ɖɔhun ɖò nukún gbɛtɔ́ tɔn mɛ? (b) Nɛ̌ alixlɛ́mɛ lɛ ka nyí nǔnywɛnú, bo lɛ́ nyí nǔ e wá dó ganmɛ é gbɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n tinmɛ e ɖò dò é.)

⁶ Wɛnsagun e nyí Gǎn é na alixlɛ́mɛ e zawě lɛ é Jozuwée dó lee è na yí toxo Jeliko tɔn gbɔn é wu. Jɛ nukɔn ɔ, ɖé lɛ ɖò alixlɛ́mɛ ɔ mɛ bo jló na cí nǔ e ma na w’azɔ̌ ganji ǎ é ɖɔhun. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Jehovah ɖegbe ɖɔ sunnu lɛ bǐ ni gbò ada, enɛ ka na zɔ́n bɔ ye na nɔ ganji ǎ nú azǎn gegě. Hwenu e è na gbò ada nú sunnu enɛ lɛ e ɖò ganji ɖò agbaza mɛ, bɔ é na sɔgbe dó é jɛn nɛ à?—Bǐb. 34:24, 25; Joz. 5:2, 8.

⁷ Vlafo sɔja Izlayɛlinu enɛ lɛ e na ɖò adaxɔmɛ é sixu ko kan lee ye na cyɔn alɔ xwédo yetɔn jí gbɔn, hwenu e kɛntɔ́ yetɔn lɛ na tɔ́n ahwan ye é byɔ yeɖée. Amɔ̌, ajijimɛ kpowun ɔ, ye sè wɛn ɖé ɖɔ “è sú hɔntogbo Jeliko tɔn lɛ bǐ dó Izlayɛli-ví lɛ kpánwúnkpánwún, bo ján bǐ.” (Joz. 6:1) Nǔmaɖónukún enɛ e jɛ é na zɔ́n bɔ jiɖe e ye ɖó dó alixlɛ́mɛ Mawu tɔn wu é na syɛn à cé?

⁸ Gɔ́ na ɔ, é ɖegbe nú Izlayɛli-ví lɛ ɖɔ ye ni ma tɔ́n ahwan Jeliko ó, loɔ, ye ni lɛlɛ̌ dó toxo ɔ azɔn ɖokpo gbè ɖokpo kaka nú azǎn ayizɛ́n, bɔ azǎn tɛnwegɔ́ ɔ gbè ɔ, ye na lɛlɛ̌ dó toxo ɔ azɔn tɛnwe. Ahwanfuntɔ́ ɖé lɛ sixu ko lin ɖɔ: ‘Hwenu kpo hlɔnhlɔn kpo hinhɛn gú tawun wɛ nyí enɛ!’ Amɔ̌, Gǎn Izlayɛli tɔn e nukún ma nɔ mɔ ǎ é tuùn nǔ e bló wɛ é ɖè é. Enyi nǔɖiɖi Izlayɛli-ví lɛ tɔn kɛɖɛ wɛ wlɛnwín enɛ hɛn lidǒ ǎ, loɔ, é lɛ́ zɔ́n bɔ ye sɔ́ fun ahwan tlɔlɔ xá ahwanfuntɔ́ hlɔnhlɔnnɔ Jeliko tɔn lɛ ǎ.—Joz. 6:2-5; Ebl. 11:30. *

9. Etɛwu mǐ ka ɖó na xwedó alixlɛ́mɛ e tutoblonunu Mawu tɔn nɔ na mǐ lɛ é? Nǎ kpɔ́ndéwú ɖé.

⁹ Etɛ tan enɛ ka sixu kplɔ́n mǐ? Mǐ sixu nɔ ma mɔ nukúnnú jɛ hwɛjijɔ ɖěɖee wu tutoblonunu ɔ na alixlɛ́mɛ yɔyɔ̌ ɖé lɛ é wu  mlɛ́mlɛ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mǐ sixu ko kan nǔ e wu è na zán tablɛti alǒ nǔnywɛ xwitixwiti sín nǔ ɖevo lɛ ɖò nǔkplɔnkplɔn mɛɖesunɔ tɔn hwenu, ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ, abǐ ɖò kplé lɛ jí é byɔ mǐɖée. Dìn ɔ, mǐ na ko mɔ ɖɔ nǔ enɛ lɛ zinzan nɔ hɛn lè gegě wá. Enyi mǐ na bo ko xò nǔ kpɔ́n dó nǔ enɛ lɛ zinzan wu ɖò alɔkpa ɖebǔ mɛ, bo ka mɔ ɖagbe e ɖò tíntɔ́n sín mɛ wɛ dìn lɛ é ɔ, nǔɖiɖi mǐtɔn kpo bǔninɔ mǐtɔn kpo nɔ jɛji.

10. Mɛ̌ ka nɔ gudo nú kplé taji e hagbɛ̌ alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ bló ɖò Jeluzalɛmu é?

¹⁰ Kɔnɛyi huzu Klisanwun bɔ é ɖó xwè 13 mɔ̌ gudo é ɔ, Jwifu nǔɖitɔ́ ɖé lɛ kpó ɖò adagbigboxó ɔ sɔ́ ɖó ajo wɛ. (Mɛ. 15:1, 2) Hwenu e gbemanɔkpɔ́ ɖé wá ɖò Antyɔci é ɔ, è bló tuto bɔ Pɔlu na sɔ́ xó ɔ yì xwlé hagbɛ̌ alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ ɖò Jeluzalɛmu. Amɔ̌, mɛ̌ ka ɖò gudo nú alixlɛ́mɛ enɛ? Pɔlu ɖɔ: “Un yì dɔ̌n ɖó Mawu ɖexlɛ́ mì ɖɔ un ɖó na yì.” É ɖò wɛn ɖɔ, Klisu xlɛ́ ali hagbɛ̌ alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ bɔ é ɖeɖɛ nǔdindɔn ɔ.—Ga. 2:1-3.

11. (a) Ninɔmɛ e kúnkplá adagbigboxó ɔ é tɛ ka nɔ ayǐ nú hwenu gegě ɖò Jwifu nǔɖitɔ́ lɛ tɛntin? (b) Nɛ̌ jlǒ e Pɔlu ɖó, bo na nɔ gudo nú mɛxo e ɖò Jeluzalɛmu lɛ é ka gbɔn tɛnkpɔn mɛ gbɔn? (Lɛ̌ kpɔ́n tinmɛ e ɖò dò é.)

¹¹ Ðò alixlɛ́mɛ Klisu tɔn glɔ́ ɔ, hagbɛ̌ alixlɛ́mɛtɔ́ ɔ xlɛ́ nyi wɛn ɖɔ é kún ɖò dandan bonu Klisanwun e ma nyí Jwifu ǎ lɛ é ni gbò ada ó. (Mɛ. 15:19, 20) Amɔ̌, è wá gbeta enɛ kɔn, bɔ é ɖó xwè ɖé lɛ gudo é ɔ, Jwifu e nyí nǔɖitɔ́ lɛ é gegě kpó ɖò ada gbò nú vǐ yetɔn lɛ wɛ. Hwenu e mɛxo e ɖò Jeluzalɛmu lɛ é sè ɖɔ è ɖò ɖiɖɔ dó Pɔlu wu wɛ ɖɔ é kún nɔ nyi Mɔyizisɛ́n ɔ ó é ɔ, ye na alixlɛ́mɛ maɖónukún ɖé lɛ ɛ. * (Mɛ. 21:20-26) Ye ɖɔ nú Pɔlu ɖɔ é ni kplá sunnu ɛnɛ yì tɛmpli ɔ mɛ, bonu é kpo ye kpo na slá wǔ, enɛ ɔ, mɛ lɛ na mɔ ɖɔ é “nɔ nyi Mɔyizisɛ́n lɛ.” Pɔlu sixu ko kanbyɔ ɖɔ nǔnywɛnú jɛn nǔ e ye ɖɔ emi ni wà é nyí à jí, bo ɖɔ ɖɔ Klisanwun Jwifu e ma mɔ nukúnnú jɛ adagbigboxó ɔ mɛ ganji ǎ lɛ é wu wɛ xó kpò ɖè. Amɔ̌, Pɔlu xlɛ́ ɖɔ emi ɖò gudo nú jlǒ e mɛxo lɛ ɖó, bo na xò bǔninɔ kan ɖò nǔɖitɔ́  lɛ tɛntin é, bo wà nǔ sɔgbe xá alixlɛ́mɛ e ye na lɛ é kpo mɛɖéesɔ́hwe kpo. Mǐ sixu kanbyɔ mǐɖée ɖɔ, ‘Kú Jezu tɔn ko ɖó nǔ Mɔyizisɛ́n ɔ nu có, etɛwu é ka tin bɔ tagba enɛ nɔ ayǐ nú táan tobutobu enɛ?’—Kolo. 2:13, 14.

12. Nɛ̌ è ka sixu tín nǔ e wu Klisu tin nú táan gegě cobo wá ɖeɖɛ adagbigboxó ɔ é mɛ gbɔn?

¹² É nɔ byɔ hwenu ɖò mɛɖé lɛ sí, cobɔ ye na huzu sɔgbe xá nukúnnúmɔjɛnǔmɛ yɔyɔ̌ ɖé. Jwifu e nyí Klisanwun lɛ é ɖó hudo hwenu e kpé é tɔn, cobo na huzu linlin yetɔn lɛ. (Jaan 16:12) Mɛɖé lɛ mɔ ɖɔ é vɛwǔ bɔ è na yí gbè ɖɔ adagbigbo kún sɔ́ nyí wuntun e nɔ xlɛ́ kancica bǔnɔ e mɛɖé ɖó xá Mawu é é ó. (Bǐb. 17:9-12) Xɛsi nɔ ɖi mɛ ɖevo lɛ ɖɔ enyi emi gbɔn vo ɖò Jwifu lɛ tɛntin ɔ, ye táa dó ya nú emi. (Ga. 6:12) Amɔ̌, ɖò hwe ɔ nu ɔ, Klisu na alixlɛ́mɛ ɖevo lɛ, gbɔn xó e Mawu sɔ́ dó ayi mɛ nú Pɔlu, bɔ é wlan lɛ é gblamɛ.—Hlɔ. 2:28, 29; Ga. 3:23-25.

13. Etɛ ka sixu d’alɔ mǐ bɔ gǎn e Klisu nyí ɖò égbé é na sù nukún mǐtɔn mɛ?

¹³ Enyi mǐ na bo ma tlɛ mɔ nukúnnú jɛ hwɛjijɔ ɖěɖee wu è bló huzuhuzu ɖé lɛ ɖò tutoblonunu ɔ mɛ é wu ǎ ɔ, é na nyɔ́ ɖɔ mǐ ni lin tamɛ dó lee Klisu nyí gǎn gbɔn ɖò hwexónu é jí. Ðò Jozuwée sín azǎn gbè, alǒ ɖò xwè kanweko nukɔntɔn ɔ mɛ ɔ, Klisu na alixlɛ́mɛ e nǔnywɛ kpé lɛ é dó nya xɛ ɖò togun Mawu tɔn blebu jí, bo dó hlɔnhlɔn hlɔnhlɔn jí nú nǔɖiɖi yetɔn lobo bló bɔ bǔninɔ tíìn ɖò mɛsɛntɔ́ Mawu tɔn lɛ tɛntin.—Ebl. 13:8.

14-16. Nɛ̌ alixlɛ́mɛ e “[deví] gbejinɔtɔ́, ayiɖotenanɔ” ɔ nɔ na é ka xlɛ́ lee ganjininɔ mǐtɔn ɖò gbigbɔ lixo nɔ ɖu ayi mɛ nú Klisu tawun gbɔn é céɖécéɖé gbɔn?

¹⁴ Alixlɛ́mɛ e “[deví] gbejinɔtɔ́, ayiɖotenanɔ” ɔ nɔ na dó hwetɔnnu é xlɛ́ lee ganjininɔ mǐtɔn ɖò gbigbɔ lixo nɔ ɖu ayi mɛ nú Jezu tawun gbɔn é céɖécéɖé. (Mat. 24:45) Marc e nyí tɔ́ ɖé, bo ɖó vǐ ɛnɛ é ɖɔ: “Satáan ɖò tintɛnkpɔn wɛ, bo na vɔ́da nú agun lɛ gbɔn ahwan tíntɔ́n xwedó lɛ gblamɛ. Dìn ɔ, wusyɛn e è nɔ dó lanmɛ nú mɛ ɖɔ è ni nɔ bló sinsɛn-biblo xwédo tɔn ɖò aklunɔzán gbla lɛ bǐ mɛ é zɔ́n bɔ wɛn elɔ zawě nú tatɔ́ xwedó tɔn lɛ: Nɔ cyɔn alɔ xwédo towe jí!”

¹⁵ Enyi mǐ ɖó ayi alixlɛ́mɛ Klisu tɔn wu ɔ, mǐ nɔ mɔ ɖɔ é jló tawun ɖɔ mǐ ni yì nukɔn ɖò gbigbo lixo. Patrick e nyí mɛxo agun tɔn ɖé é ɖɔ: “Ðò bǐbɛ̌mɛ ɔ, é kú awakanmɛ nú mɛɖé lɛ ɖɔ è na nɔ kplé ɖò gbɛ̌ta klewun klewun lɛ mɛ ɖò aklunɔzán gblamɛ fifó lɛ, bo na nɔ yì kúnnuɖegbé. Amɔ̌, jijɔ Jezu tɔn taji lɛ ɖokpo, enɛ wɛ nyí lee mɛ e nɔ kú winnya lɛ é sín nǔ nɔ ɖu ayi mɛ n’i gbɔn é tɔ́n ɖò tuto enɛ mɛ céɖécéɖé. Nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo e nɔ kú winnya, alǒ ee ma nɔ tɔ́n nú kúnnuɖegbé sɔmɔ̌ ǎ lɛ é nɔ mɔ ɖɔ emi xɔ akwɛ hugǎn, bo lɛ́ nyɔ́ zán hugǎn; bɔ wǎgbɔ tɔn ɔ, ye sù ɖò gbigbɔ lixo.”

¹⁶ Gɔ́ na ɔ, bo na dó kpé nukún dó hudo gbigbɔ tɔn mǐtɔn lɛ wu ɔ, Klisu d’alɔ mǐ, bɔ mǐ sɔ́ ayi dó azɔ̌ taji hugǎn e è ɖò wiwa wɛ ɖò ayikúngban jí égbé é jí. (Xà Maki 13:10.) André e nyí mɛxo agun tɔn yɔyɔ̌ ɖé é nɔ sɔ́ ayi ɖó alixlɛ́mɛ yɔyɔ̌ e è na ɖò tutoblonunu Mawu tɔn mɛ lɛ é jí hwebǐnu. É ɖɔ: “Hagbɛ̌ alaxɔ tɔn e è ɖekpo lɛ é flín mǐ ɖɔ è kún ɖó na dan lɛjɛlɛjɛ ɖò táan e mɛ mǐ ɖè é ó, bɔ mǐ ɖó na lɛ́ zán hlɔnhlɔn mǐtɔn dó wɛnɖagbejijlazɔ́ ɔ takúnmɛ.”

17, 18. Etɛwu é ka nyɔ́ ɖɔ mǐ ni lin tamɛ dó lè ɖěɖee nǔwiwa sɔgbe xá huzuhuzu agaɖanu dìn tɔn lɛ hɛn wá lɛ é jí?

¹⁷ Lee alixlɛ́mɛ Axɔsu mǐtɔn Jezu Klisu e ɖò axɔsu ɖu wɛ é tɔn xlɛ́ gbɔn é ɔ, é ɖò sɔgudo kpɔ́n sɛ́dó wɛ tlítlí. Enɛ wu ɔ, mi nú mǐ ni j’awǎ, ɖó lè e mǐ mɔ ɖò huzuhuzu agaɖanu tɔn lɛ xwixwedó mɛ é wu. È bló huzuhuzu vovo lɛ bɔ ye kúnkplá kplé aklunɔzán gblamɛ tɛntin tɔn kpo sinsɛnzɔ́ ɔ kpo. Xóɖiɖɔ dó lè e a mɔ ɖò huzuhuzu enɛ lɛ mɛ é  jí ɖò sinsɛn-biblo xwédo tɔn hwenu na dó wusyɛn lanmɛ nú we.

¹⁸ Nú mǐ ɖó ayi linlin e wu tutoblonunu Jehovah tɔn nɔ na alixlɛ́mɛ lɛ mǐ é kpo ɖagbe e ye nɔ wà nú mǐ é kpo wu ɔ, é sixu zɔ́n bɔ mǐ na xwedó alixlɛ́mɛ enɛ lɛ kpo awǎjijɛ kpo. É sù nukún mǐtɔn mɛ ɖɔ ɖè e è ɖè wema e è nɔ zín lɛ é kpò é ɖè akwɛzinzan kpò, bɔ nǔnywɛ xwitixwiti sín nǔ yɔyɔ̌ lɛ zɔ́n bɔ azɔ̌ Axɔsuɖuto ɔ tɔn ɖò nukɔn yì wɛ gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ. Enyi mǐ hɛn enɛ dó ayi mɛ ɔ, mǐ sixu kpéwú bo zán wema ɛntɛnɛti jí tɔn mǐtɔn lɛ, video lɛ kpo xóyidókanji lɛ kpo hugǎn. Mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ na ɖè lee nǔ tutoblonunu ɔ tɔn lɛ zinzan kpo nǔnywɛ kpo nɔ ɖu ayi mɛ nú Klisu gbɔn é xlɛ́.

19. Etɛwu mǐ ka ɖó na nɔ xwedó alixlɛ́mɛ Klisu tɔn?

¹⁹ Enyi mǐ nɔ xwedó alixlɛ́mɛ Klisu tɔn kpo ayi bǐ kpo ɔ, mǐ nɔ hɛn nǔɖiɖi mɛ ɖevo lɛ tɔn lidǒ, bo nɔ gɔ́ sò nú bǔninɔ. Ee André lin tamɛ dó ɖè e è ɖè hagbɛ̌ xwédo Betɛli tɔn tɔn lɛ kpò gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ é jí é ɔ, é ɖɔ: “Linlin ɖagbe e mɛ ɖěɖee nyí azɔ̌watɔ́ Betɛli tɔn ɖ’ayǐ, bo ka wà nǔ sɔgbe xá huzuhuzu mɔhun lɛ é ɖexlɛ́ é zɔ́n bɔ un ɖeji dó Gǎn e Klisu nyí é wu, bo nɔ lɛ́ ɖó sísí nú azɔ̌watɔ́ Betɛli tɔn ɖ’ayǐ tɔn enɛ lɛ. Ye nɔ zɔn xúsúxusu xá ahwankɛkɛ Jehovah tɔn, gbɔn awǎjijɛ ɖiɖó ɖò azɔ̌ ɖebǔ e è sɔ́ dó alɔ mɛ nú ye é wiwa mɛ gblamɛ.”

20, 21. (a) Etɛwu mǐ ka sixu ganjɛ Klisu e nyí Gǎn mǐtɔn é wu? (b) Nǔkanbyɔ tɛ jí mǐ ka na ɖɔ xó dó ɖò xóta e bɔ d’ewu é mɛ?

²⁰ Zaanɖé dìn ɔ, Gǎn mǐtɔn Jezu Klisu “na ɖu ɖ’eji,” bo na ‘sɔ́ hlɔnhlɔn tɔn dó dó nǔ sin b’ɛ na vɛ́ jlɛ́.’ (Nǔɖe. 6:2; Ðɛh. 45:5) Dìn hwɛ̌ ɔ, é ɖò nǔ sɔ́ nú togun Mawu tɔn wɛ, ɖó azɔ̌ e è na wà ɖò gbɛ̀ elɔ sín vivɔ gudo lɛ é wu, hwenu e ɖokpo ɖokpo mǐtɔn na ɖ’alɔ ɖò azɔ̌ nǔkplɔnmɛ tɔn kpo xɔgbigbá tɔn kpo e na gbló ada ɖò fínfɔ́n sín kú hwenu é mɛ é.

²¹ Enyi ninɔmɛ lɛ na bo ɖò huzuhuzu wɛ bonu mǐ nɔ ɖeji dó Axɔsu yí ami dó ɖè mǐtɔn wu ɔ, é na kpéwú bo kplá mǐ byɔ gbɛ̀ yɔyɔ̌ ɔ mɛ. (Xà Ðɛhan 46:2-4.) Hweɖelɛnu ɔ, mǐ sixu ɖí xwi xá huzuhuzu ɖé lɛ, ɖò taji ɔ, hwenu e nǔmaɖónukún ɖé lɛ jɛ ɖò gbɛzán mǐtɔn mɛ é. Enɛ wu ɔ, nɛ̌ mǐ ka sixu ɖó fífá ayi mɛ tɔn, bo lɛ́ ɖó nǔɖiɖi nú Jehovah mlɛ́mlɛ́ gbɔn? Mǐ na ɖɔ xó dó nǔkanbyɔ enɛ jí ɖò xóta e bɔ d’ewu é mɛ.