Nú a jló na tuùn mɛɖé ganji ɔ, enyi a tuùn nǔ e é ko wà é kpo wuvɛ̌ e jí é ko ɖu ɖè lɛ é kpo ɔ, é na d’alɔ we tawun. Mɔ̌ ɖokpo ɔ, enyi a jló na tuùn Mawu ganji ɔ, a ɖó na kplɔ́n nǔ dó nǔ e é ko wà lɛ é wu. Ee a na ɖò mɔ̌ wà wɛ é ɔ, é sixu kpaca we ɖɔ a na mɔ lě dò nǔ e é ko wà wá yì lɛ é hɛn lè wá nú mǐ dìn, bo ka lɛ́ kúnkplá sɔgudo mǐtɔn sɔ́ é.

Jehovah Mawu wɛ nyí Gbɛɖotɔ́ Ðaxó ɔ, bɔ “nǔ e é nyí bɔ è ma nɔ mɔ ǎ ɔ, é wɛ nyí ɖɔ: hlɔnhlɔn tɔn mavɔmavɔ ɔ kpodo nǔ e é nyí nǔgbo ɔ kpo ɔ, è nɔ tuùn gbɔn nǔ e é wà lɛ gblamɛ.” (Hlɔmanu lɛ 1:20) “Mawu ɔ, hlɔnhlɔn tɔn wɛ é dó ɖó ayikúngban ɔ, nǔwukpíkpé tɔn wɛ é dó ɖó gbɛ̀ ɔ, nǔnywɛ tɔn wɛ é dó ɖó jinukúnsin ɔ.” (Jelemíi 10:12) Lee nǔɖiɖó lɛ jiwǔ sɔ́ é lɛ́ xlɛ́ ɖɔ nǔ mǐtɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú Mawu.

Lin tamɛ dó lee Jehovah kɔn nyɔna dó gbɛ̀ mǐtɔn jí, bo ɖó mǐ ɖó “akpajlɛ éɖesunɔ tɔn mɛ” gbɔn é jí. (Bǐbɛ̌mɛ 1:27) Enɛ xlɛ́ ɖɔ mǐ sixu ɖè jijɔ tɔn e è ma sixu jlɛ́ ǎ lɛ é xlɛ́ ɖò ali klewun ɖé nu. É ɖó mǐ kpodo nǔwukpíkpé gbigbɔ tɔn lɛ kpo; enɛ wɛ nyí nǔwukpíkpé ɔ bo na mɔ nukúnnú jɛ linlin tɔn lɛ kpo nǔgbododó tɔn lɛ kpo mɛ. Ee mǐ na ɖò gǎn dó wɛ bo na zán gbɛ̀ gbɔn mɔ̌ é ɔ, mǐ na ɖu vivǐ awǎjijɛ ɖaxó kpo gbɛzán e ɖó nu é kpo tɔn. Hugǎn mɔ̌ ɔ, é lɛ́ na mǐ nǔwukpíkpé ɔ, bonu mǐ na ɖó kancica ɖé xá ɛ.

Ayikúngban ɔ nyí kúnnuɖenú nǔ e Mawu nɔ lin dó mǐ wu é tɔn. Ðò xógbe mɛsɛ́dó Pɔlu tɔn lɛ mɛ ɔ, Mawu nɔ “gɔn kúnnu ɖè nú éɖée gbɔn ɖagbe e é nɔ wà lɛ gblamɛ ǎ. É nɔ sɛ́ jǐ dó [mǐ], bo nɔ na jinukún [mǐ] dó hwetɔnnu. É nɔ na nǔɖuɖu [mǐ] túnflá; é nɔ na xomɛhunhun [mǐ].” (Mɛsɛ́dó 14:17) Mawu na nǔ mǐ hugǎn dandannú e sín hudo mǐ ɖó bo na nɔ gbɛ̀ lɛ é. Lee nǔ e é na mǐ lɛ é sukpɔ́ gbɔn é kpo lee ye gbɔn vovo gbɔn é kpo túnflá, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ sixu ɖu  vivǐ gbɛ̀ tɔn. Amɔ̌, nǔ e Mawu ɖò linlin wɛ bo na wà nú mǐ ɖò sɔgudo lɛ é na hugǎn nǔ enɛ lɛ flaflá tɔn.

Jehovah ɖó ayikúngban ɔ, bonu gbɛtɔ́ lɛ na nɔ gbɛ̀ ɖ’eji kaka sɔyi. Biblu ɖɔ: “É na ayikúngban ɔ gbɛtɔ́ lɛ,” “é ka ɖó è sɔ́ nyi vɔ̌ ǎ. Loɔ, é bló bɔ è na nɔ jí wɛ.” (Ðɛhan 115:16; Ezayíi 45:18) Mɛ̌ mɛ̌ e ka na nɔ jí? Táan nabi ye ka na nɔ jí na? “[Ayikúngban] ɔ na nyí hwɛjijɔnɔ lɛ tɔn, bɔ ye na nɔ [jí] kaka sɔyi.”—Ðɛhan 37:29.

Enɛ wu ɔ, Jehovah ɖó Adamu kpo Ɛvu kpo ee nyí sunnu kpodo nyɔnu kpo nukɔntɔn ɔ é, bo sɔ́ ye ɖó palaɖisi ayikúngban jí tɔn ɖé mɛ “bonu [ye] na nɔ lɛ̀, bo na nɔ kpé nukún d’ewu.” (Bǐbɛ̌mɛ 2:8, 15) Mawu zɔ́n azɔ̌ e nɔ sɔ́ akpakpa mɛ é we ye: “Mi jì, mi gbà kún, bo kpé ayikúngban ɔ jí, bo sɔ́ ɛ ɖó acɛ mitɔn glɔ́.” (Bǐbɛ̌mɛ 1:28) Enɛ wu ɔ, nukúnɖiɖó gbɛ̀ mavɔmavɔ ɖò ayikúngban jí tɔn ɖé wɛ ɖò nukɔn nú Adamu kpo Ɛvu kpo. É blawǔ ɖɔ ye wá gbeta ɔ kɔn bo tlitó nú Mawu, bɔ enɛ wu ɔ, ye hɛn nukúnɖiɖó e ye ɖó bo na nɔ “hwɛjijɔnɔ” e tɔn “[ayikúngban] ɔ na nyí” lɛ é mɛ é bú. É ɖò mɔ̌ có, lee mǐ na wá ɖɔ xó d’eji gbɔn é ɔ, nǔwalɔ yetɔn huzu linlin Jehovah tɔn nú mǐ, alǒ, nú ayikúngban ɔ ǎ. Nukɔntɔn ɔ, mi nú mǐ ni lin tamɛ dó nǔ e Mawu wà é ɖé jí.

È tuùn Biblu ɖesu ɖɔ é nyí Xó Mawu tɔn. Etɛwu Jehovah ka na mǐ Biblu? Nukɔntɔn ɔ, bonu mǐ na kplɔ́n nǔ dó wǔtu tɔn. (Nǔnywɛxó 2:1-5) Nǔgbo wɛ ɖɔ Biblu na xósin nú nǔ e mǐ sixu kanbyɔ dó Mawu wu lɛ é bǐ ǎ; wema ɖě ka sixu kpéwú lɔ ǎ. (Nǔnywɛtɔ́xó 3:11) Amɔ̌, nǔ e ɖò Biblu mɛ lɛ é bǐ nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ tuùn Mawu. Mǐ nɔ mɔ mɛ alɔkpa e é nyí é gbɔn lee é nɔ wà nǔ xá gbɛtɔ́ lɛ gbɔn é gblamɛ. Mǐ nɔ mɔ mɛ alɔkpa e é nɔ yí wǎn na lɛ é kpo mɛ alɔkpa e é nɔ gbɛ́ wǎn na lɛ é kpo. (Ðɛhan 15:1-5) Mǐ nɔ kplɔ́n linlin e é nɔ ɖó dó sinsɛn, walɔ kpo agbaza sín nǔ lɛ kpo wu é. Gɔ́ na ɔ, Biblu lɛ́ jlɛ́ mɛ alɔkpa e Mawu nyí é nú mǐ hugǎn gbɔn xó kpo nǔwalɔ Vǐ tɔn Jezu Klisu tɔn kpo gblamɛ.—Jaan 14:9.

Hwɛjijɔ ɖevo e wu Jehovah na Xó tɔn Biblu ɔ mǐ é wɛ nyí ɖɔ mǐ na dó sixu tuùn lee mǐ na zán gbɛ̀ e ɖó awǎjijɛ bo lɛ́ ɖó nu é gbɔn é. Gbɔn Biblu sín yɛkan mɛ ɔ, Jehovah ɖɔ lee mǐ sixu ɖó xwédo awǎjijɛnɔ ɖé gbɔn é, lee mǐ sixu ɖó awǎjijɛ gbɔn é, kpo lee mǐ sixu ɖí xwi xá adohu adohu lɛ gbɔn é kpo nú mǐ. Lee è na tinmɛ gbɔn ɖò nukɔnmɛ ɖò xójlawema elɔ mɛ é ɔ, xósin nǔkanbyɔ taji hugǎn gbɛmɛ tɔn lɛ tɔn ɖò Biblu mɛ, ɖi: Etɛwu wuvɛ̌ mimɔ ka sukpɔ́ sɔmɔ̌? Etɛ sɔgudo ka hɛn nu? É lɛ́ tinmɛ nǔ e Mawu wà bo ganjɛwu ɖɔ linlin e emi ɖó ɖò bǐbɛ̌mɛ é na jɛnu é.

Biblu nyí wema nukúnɖeji ɖé nǔgbo, bɔ nǔ gegě ɖevo lɛ xlɛ́ ɖɔ é gosin Mawu gɔ́n. Sunnu 40 mɔ̌ wɛ wlan, ɖò xwè 1 600 jɛji gblamɛ, é ɖò mɔ̌ có, xóta taji e ɖ’emɛ é bú nu ǎ, ɖó Mawu wɛ nyí Dǒwatɔ́ tɔn nǔgbo nǔgbo wutu. (2 Timɔtée 3:16) É gbɔn vo nú wema hwexónu tɔn lɛ bǐ, ɖó è cyɔn alɔ jǐ tɔn ganji ɖò xwè lɛ gblamɛ, lee alɔnuwema Biblu tɔn hwexónu tɔn lɛ kanweko mɔkpan xlɛ́ gbɔn é. Ee lɛ́ ɖò taji é wɛ nyí ɖɔ mɛ lɛ dó gǎn lɛ bǐ bo na ɖó Biblu lilɛ lilɛ dó gbè ɖevo lɛ mɛ, mimǎ tɔn kpo xixa tɔn kpo te có, é ka ɖu ɖ’eji. É wɛ nyí wema e è má hugǎn bo lɛ́ lilɛ dó gbè ɖevo lɛ mɛ hugǎn ɖò égbé é. Ðó Biblu tíìn kaka jɛ dìn wutu ɔ, enɛ xlɛ́ ɖɔ “xó e Mawu mǐtɔn ɖɔ ɔ na nɔ ayǐ kaka sɔyi.”—Ezayíi 40:8.

Nǔ ɖevo e Mawu wà é wɛ nyí jiɖe bǔnɔ e é na mǐ dó jijɛnu linlin tɔn lɛ tɔn wu é. Lee mǐ ɖɔ gbɔn ɖò bǐbɛ̌mɛ é ɔ, linlin Mawu tɔn wɛ nyí ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ na nɔ gbɛ̀ ɖò ayikúngban ɔ jí kaka sɔyi. Amɔ̌, hwenu e Adamu wá gbeta ɔ kɔn bo tlitó nú Mawu bo gbɔn mɔ̌ mɛ hu hwɛ é ɔ, é hɛn ali e hun n’i bɔ é na nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ɖò ayikúngban jí é bú, é ka nyí nú éɖokponɔ ǎ, loɔ, é lɛ́ hɛn bú nú vǐ tɔn sɔgudo tɔn lɛ lɔ. “Hwɛhuhu ɔ, gbɛtɔ́ ɖokpo géé jí wɛ é gbɔn bo wá gbɛ̀ ɔ mɛ; mɛ enɛ wɛ nyí Adamu; hwɛhuhu ɔ ka dɔn kú wá. Enɛ ɔ, gbɛtɔ́ lɛ bǐ nɔ kú, ɖó mɛ bǐ wɛ hu hwɛ.” (Hlɔmanu lɛ 5:12) Tótlítlí Adamu tɔn zɔ́n bɔ é sixu cí ɖɔ linlin Mawu tɔn kún sɔ́ na jɛnu ó ɖɔhun. Nɛ̌ Jehovah ka wà nǔ gbɔn?

Nǔwalɔ Jehovah tɔn cá kan xá jijɔ tɔn lɛ. Kpo hwɛjijɔ kpo wɛ é ɖó hwɛ nú Adamu kpo Ɛvu kpo ɖó nǔwalɔ yetɔn wu, loɔ, é na nǔ e sín hudo kúnkan  sɔgudo tɔn yetɔn ɖó é kpodo wanyiyi kpan. Ðò nǔnywɛ Jehovah tɔn mɛ ɔ, é mɔ lee é sixu ɖí xwi xá wuvɛ̌ ɔ gbɔn é, bo yawǔ ɖɔ nǔ e na ɖeɖɛ é. (Bǐbɛ̌mɛ 3:15) Mawu Ví Jezu Klisu wɛ na bló bɔ è na gán sín hwɛhuhu kpo kú kpo sí. Etɛ enɛ ka byɔ?

Bo na dó xɔ gbɛtɔ́ lɛ sín nǔ e gǔfínfɔ́n Adamu tɔn hɛn wá lɛ é sí ɔ, Jehovah sɛ́ Jezu dó ayikúngban ɔ jí, bonu é na kplɔ́n gbɛtɔ́ lɛ lee ye na zán gbɛ̀ gbɔn é lobo na lɛ́ “sɔ́ gbɛ̀ [tɔn] jó dó xɔ gbɛ̀ nú mɛ gegě.” a (Matie 20:28; Jaan 14:6) Jezu sixu xɔ gbɛ̀ nú mɛ, ɖó é nyí mɛ maɖóblɔ̌ ɖé Adamu ɖɔhun. Amɔ̌, é gbɔn vo nú Adamu, ɖó é setónú bɔ nǔ bǐ vɔ ɖ’ewu kaka jɛ kú. Ðó Jezu ma jɛxa kú ǎ wutu ɔ, Jehovah fɔ́n ɛ wá gbɛ̀ dó jixwé. Dìn ɔ, Jezu sixu bló nǔ e Adamu gbɛ́ blobló é; enɛ wɛ nyí nukúnɖiɖó gbɛ̀ mavɔmavɔ tɔn nina gbɛtɔ́ tónúsétɔ́ lɛ. “Ðó lee tónúmase gbɛtɔ́ ɖokpo géé tɔn zɔ́n bɔ gbɛtɔ́ gegě huzu hwɛhutɔ́ ɔ, mɔ̌ jɛn tónúsíse gbɛtɔ́ ɖokpo géé tɔn zɔ́n bɔ gbɛtɔ́ gegě huzu hwɛjijɔnɔ ɖò Mawu nukúnmɛ.” (Hlɔmanu lɛ 5:19) Gbɔn vɔsisa gbɛxɔnúmɛ tɔn Jezu tɔn gblamɛ ɔ, Mawu na bló bɔ akpá e é dó ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ na nɔ gbɛ̀ ɖò ayikúngban ɔ jí kaka sɔyi é na jɛnu.

Mǐ kplɔ́n nǔ gegě dó Jehovah wu ɖò lee é ɖeɖɛ wuvɛ̌ ɖěɖee tótlítlí Adamu tɔn hɛn wá lɛ é gbɔn é mɛ. Mǐ mɔ ɖɔ nǔ ɖě kún sixu sú ali dó Jehovah bonu é na gɔn nǔ e é bɛ́ é fó ó; xó tɔn na jɛ jlɔ́ jɛn wɛ. (Ezayíi 55:11) Lee wanyiyi e Jehovah ɖó nú mǐ é gɔ́ngɔ́n sɔ́ é nɔ lɛ́ sù nukún mǐtɔn mɛ. “Lee Mawu ɖè wanyiyi e é ɖó nú mǐ ɔ xlɛ́ mǐ gbɔn ɔ ɖíe: é sɛ́ vǐɖokponɔ tɔn dó gbɛ̀ ɔ mɛ, bonu mǐ na nɔ gbɛ̀ gbɔn jǐ tɔn. Wanyiyi enɛ ɔ, nǔ e ɖ’emɛ é ɖíe: enyi mǐdɛɛ lɛ wɛ yí wǎn nú Mawu jɛ nukɔn ǎ; éyɛ wɛ yí wǎn nú mǐ jɛ nukɔn, bo sɛ́ Vǐ tɔn dó, bɔ é sɔ́ éɖée dó savɔ̌, bonu Mawu na sɔ́ hwɛ mǐtɔn lɛ kɛ mǐ.”—1 Jaan 4:9, 10.

Mawu “hwlɛn Vǐ éɖesunɔ tɔn ǎ, bo sɔ́ ɛ jó dó mǐ tamɛ,” mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ sixu kúdeji ɖɔ é na “na nǔ” e sín akpá é ko dó lɛ é “bǐ mǐ.” (Hlɔmanu lɛ 8:32) Nǔ tɛ lɛ sín akpá Mawu ka dó ɖɔ emi na wà nú mǐ? Mǐ ni kpɔ́n.