SINSƐN ɖěɖee gbɔn gbɛ̀ ɔ mɛ lɛ é ɖi Sinsɛn Katolika Hlɔma tɔn, sinsɛn Orthodoxe tɔn vovo lɛ, sinsɛn Bouddha tɔn kpo ɖevo lɛ kpo nɔ ɖɔ ɖɔ sinsɛngán yetɔn lɛ kpo yɛhwenɔgán yetɔn lɛ kpo ɖó na nɔ tlɛnmɛ. Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, mɛ gègě nɔ lin ɖɔ nǔ enɛ wɛ dɔn nùblibliwiwa xyɔwǔ e mɛ sinsɛn gègě sín sinsɛngán lɛ ɖ’alɔ ɖè ɖò azǎnví elɔ lɛ mɛ é wá.

Enɛ wu ɔ, é sɔgbe ɖɔ è ni kanbyɔ ɖɔ: Mawuxówema ɔ jɛn ka byɔ ɖɔ sinsɛnzɔ́watɔ́ Klisanwun lɛ ni nɔ tlɛnmɛ à? Bo na dó mɔ xósin nú nùkanbyɔ enɛ ɔ, mi nú mǐ ni gbéjé fí e walɔ enɛ gosin é, lee é gbakpé gbɔn é, kpo linlin e Mawu ɖó d’ewu é kpo kpɔ́n.

Encyclopædia Britannica tinmɛ nǔ e tlɛnmɛninɔ nyí é bo ɖɔ ɖɔ “ninɔmɛ mɛ e ma da asì alǒ asú ǎ é tɔn wɛ, enɛ wu ɔ, é nɔ nyì alɔ nú xóɖóxámɛ ɖó sinsɛnzɔ́ alǒ devizɔ́ e é nɔ wà é wu.” Ðò xóɖiɖɔ e Pápà Benoît XVI xwlé Sinsɛngán Katolika Hlɔma tɔn tɔn lɛ ɖò 2006 é mɛ ɔ, é ɖɔ ɖɔ tlɛnmɛninɔ dandan ɔ nyí “aca ɖé bɔ è ko ɖò xwixwedó wɛ sín hwenu e mɛsɛ́dó lɛ kú gudo tlolo é ɖokpoo.”

É ɖò mɔ̌ có, tlɛnmɛninɔ nyí sinsɛn sín aca ɖé bonu Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn lɛ xwedó ǎ. Nugbǒ ɔ, mɛsɛ́dó Pɔlu e nɔ gbɛ̀ ɖò xwè kanweko nukɔntɔn ɔ mɛ é gb’akpá nú nùɖitɔ́ lɛ dó sunnu ɖěɖee “nɔ flú mɛ lɛ kpodo yɛ nyanya lɛ sín nùkplɔnmɛ kpo” bo nɔ “dó sɛ́n ɖɔ è ma da asú ó, è ma ka da asì ó” lɛ é wu.—1 Timɔtée 4:1-3.

Xwè kanweko wegɔ ɔ mɛ wɛ tlɛnmɛninɔ sín aca ɔ jɛ tíntɔ́n jí ɖè ɖò sinsɛn “Klisanwun” tɔn ɖěɖee wá huzu Sinsɛn Katolika Hlɔma tɔn ɖò nukɔnmɛ lɛ é mɛ. Sɔgbe kpo wema nukúnɖeji ɖé kpo ɔ, nǔ enɛ “sɔgbe kpo alɔ nyinyi nú xóɖóxámɛ  sín sɛ́n yɔyɔ̌ e gbakpé Axɔsuɖuto Hlɔma tɔn mɛ é kpo.” (Celibacy and Religious Traditions)

Ðò xwè kanweko e bɔ d’ewu lɛ é mɛ ɔ, sinsɛn sín vaxɔ lɛ kpo Tɔ́ Sinsɛn tɔn enyíì lɛ kpo jɛhun dó tlɛnmɛninɔ sinsɛngán lɛ tɔn jí. Ye ɖi ɖɔ xóɖóxámɛ nɔ hɛn mɛ blí bo kún sɔgbe kpo yɛhwenɔzɔ́wiwa kpo ó. É ɖò mɔ̌ có, Encyclopædia Britannica ɖɔ nyì wɛn ɖɔ “kaka jɛ xwè kanweko 10gɔ́ ɔ mɛ ɔ, yɛhwenɔ gègě kaka jɛ yɛhwenɔgán ɖé lɛ jí d’asì.”

Ðò Vaxɔ Latran tɔn e è bló ɖò Rome ɖò 1123 kpo 1139 kpo é hwenu ɔ, è lɛ́ dó zǒgbe tlɛnmɛninɔ yɛhwenɔ lɛ tɔn jí, bɔ gbeta enɛ jí wɛ Sinsɛn Katolika Hlɔma tɔn ɔ kpó ɖè kaka wá jɛ égbé. Kpo tito enɛ kpo ɔ, sinsɛn ɔ gbò kpò nyì ali jí nú acɛ kpo akwɛ e é sú, hwenu e yɛhwenɔ e d’asì lɛ é jló na yí sinsɛn ɔ sín nǔ lɛ nú vǐ yetɔn lɛ é, bonu ɖě ma sɔ́ jɛ ó.

Linlin e Mawu ɖó dó tlɛnmɛninɔ wu é ɖò wɛn ɖò Xó tɔn Biblu ɔ mɛ. Ðò Biblu ɔ mɛ ɔ, mǐ xà xó e Jezu ɖɔ dó ye mɛ e jló bo ɖò tlɛnmɛ éɖɔhun “ɖó axɔsuɖuto [jixwé] tɔn wu” lɛ é wu é. (Matie 19:12) Ðò ali ɖokpo ɔ nu ɔ, mɛsɛ́dó Pɔlu ɖɔ xó dó Klisanwun ɖěɖee jló bo xwedó tlɛnmɛninɔ sín kpɔ́ndéwú éyɛtɔn, ɖó “wɛnɖagbe ɔ wu” lɛ é wu.—1 Kɔlɛntinu lɛ 7:37, 38; 9:23.

É ɖò mɔ̌ có, Jezu kpo Pɔlu kpo ɖě ɖò gbè ɖè wɛ ɖɔ sinsɛnzɔ́watɔ́ lɛ ɖó na nɔ tlɛnmɛ ǎ. Jezu ɖɔ ɖɔ é kún nyí “mɛ bǐ wɛ nɔ yí gbè nú” tlɛnmɛninɔ xó ɔ ó. Enɛ wu ɔ, ahwanvu tɔn lɛ bǐ wɛ nɔ tlɛnmɛ ǎ. Hwenu e Pɔlu ɖò nǔ wlan dó “mɛ e ma da asì ǎ abǐ asú ǎ lɛ” é wu wɛ é ɔ, é ɖɔ nyì wɛn tlɔlɔ ɖɔ: “Aklunɔ ɖɔ xó ɖé nú mì d’ewu ǎ; loɔ, nyɛ . . . ɖɔ nǔ e un lin d’ewu ɔ nú mi.”—Matie 19:11; 1 Kɔlɛntinu lɛ 7:25.

Gɔ́ na ɔ, Biblu xlɛ́ ɖɔ sunnu Klisanwun e wà sinsɛnzɔ́ ɖò xwè kanweko nukɔntɔn ɔ mɛ lɛ é gègě, kaka jɛ mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ jí wɛ d’asì. (Matie 8:14; Maki 1:29-31; 1 Kɔlɛntinu lɛ 9:5) Nugbǒ ɔ, ɖó nùblibliwiwa e gbakpé ɖò Hlɔma yikúngban jí hwenɛnu é wutu ɔ, Pɔlu wlan ɖɔ enyi nukúnkpénuwutɔ́ Klisanwun ɖé d’asì hǔn, “asì ɖokpo wɛ é ɖó na ɖó” bo lɛ́ “ɖó gbè ɖò vǐ tɔn lɛ jí.”—1 Timɔtée 3:2, 4.

Alɔwliwli enɛ lɛ nyí alɔwliwli e mɛ è ma nɔ ɖóxó xá mɛ ɖè ǎ lɛ é ǎ, ɖó Biblu ɖɔ nyì wɛn ɖɔ “ sunnu ɔ ɖó na wà asúzɔ́ tɔn nú asì tɔn” bɔ asú kpo asì kpo lɛ ɖó na “gbɛ́ xɔ nú [ye]ɖée” lɛ ǎ. (1 Kɔlɛntinu lɛ 7:3-5) É ɖò wɛn ɖɔ Mawu kún byɔ ɖɔ mɛɖé ni nɔ tlɛnmɛ ó, mɔ̌ jɛn é ma ɖò dandan nú Klisanwun sinsɛnzɔ́watɔ́ lɛ ǎ é nɛ.

Enyi tlɛnmɛninɔ ma nyí dandan sín nǔ ǎ ɔ, aniwu Jezu kpo Pɔlu kpo ka ɖɔ ɖagbe tɔn sɔmɔ̌ lo? Ðó tlɛnmɛninɔ sixu hun ali gègě nú mɛ e ɖ’emɛ é ɖé bɔ é na jla wɛnɖagbe ɔ nú mɛ ɖevo lɛ. Tlɛnnɔ lɛ sixu sɔ́ yeɖée jó hugǎn ɖó ye nɔ mɔ tagba e mɛ ɖěɖee wlí alɔ lɛ é nɔ mɔ lɛ é ǎ wutu.—1 Kɔlɛntinu lɛ 7:32-35.

Kpɔ́n kpɔ́ndéwú David tɔn. É jló bo jó azɔ̌ e mɛ è nɔ sú axɔ ɛ ɖè ganji é dó ɖò Mexico bo sɛtɛn yì gletoxo ɖé mɛ ɖò Costa Rica bo na yì kplɔ́n Biblu xá mɛ ɖevo lɛ. David ka lin ɖɔ tlɛnmɛninɔ d’alɔ emi à? “Kpɛɖé tɔn wɛ lɔ ǎ” wɛ é ɖɔ. “É nɔ vɛwǔ bɔ è na ɖyɔ sɔgbe kpo aca yɔyɔ̌ ɖé kpo, kpodo ninɔmɛ ɖevo lɛ kpan, amɔ̌, ɖó nyɛɖokponɔ wu jɛn un kpé nukún dó wutu ɔ, ada huzu huzu ɔ bɔwǔ nú mì.”

Claudia, nɔví nyɔnu tlɛnnɔ e sɛ̀ tɛn bo na yì wà sinsɛnzɔ́ ɖò fí e è ɖó hudo wɛnjlatɔ́ gègě tɔn ɖè é ɖé ɖɔ: “Un ɖu sinsɛnzɔ́ e un wà nú Mawu é sín vivǐ. Hwenu e un mɔ lee é kpé nukún dó wutu ce gbɔn é ɔ, nùɖiɖi e un ɖó nú Mawu é kpo kancica e un ɖó kpo é kpo é lɛ́ syɛn d’eji.”

Tlɛnmɛninɔ ɖó na nyí agban bo kpɛ̀n mɛ ǎ. Claudia ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “A wlí alɔ oo, a nɔ tlɛnmɛ oo, a na ɖó awǎjijɛ, enyi a wà nǔ e wu a kpé é bǐ nú Jehovah Mawu ɔ nɛ.”—Ðɛhan 119:1, 2.