1-2. Ali tɛ́ nu ninɔmɛ e mɛ gbɛtɔ́ lɛ́ ɖe é ka cí dɔ̌nkpɛvú e xó è ɖɔ ɖo akpáxwé nukɔntɔn ɔ mɛ é tɔn ɖɔhun ɖe?

 MǏ NÍ ɖɔ ɖɔ dɔ̌nkpɛvú ɖé su ɖo xwédo e jɛ dɔkun tawun é ɖé mɛ. Gbe ɖokpó ɔ, nǔ baɖabaɖa ɖé jɛ dó mɛjitɔ́ tɔn lɛ́ jí bɔ yě kú. Nǔ e jɛ é zɔ́n bɔ é byɔ́ aluwɛ ɖaxó mɛ. Amɔ̌, wɛn nyanya ɖěvo kpo ɖo nukɔn ja nú dɔ̌nkpɛvú énɛ́. É se ɖɔ mɛjitɔ́ émítɔn lɛ́ zán akwɛ́ xwédo ɔ tɔn dó akpa mɛ, bo dɔn axɔ́ gěgé nyi kɔ. Dǒ nukún mɛ kpɔ́n, é sɔ́ nyí dɔkun wɛ yě jó dó n’i din ǎ, loɔ, axɔ́ wɛ yě jó dó nyi kɔ jí n’i, bɔ axɔ́tɔ́nɔ lɛ́ jɛ axɔ́ byɔ́ ɛ jí. É sixú kpé wú bo sú axɔ́ énɛ́ bǐ gbeɖé ǎ.

² Ðo ali ɖé nu ɔ, ninɔmɛ mǐtɔn cí dɔ̌nkpɛvú énɛ́ tɔn ɖɔhun. Mɛ maɖóblɔ̌ wɛ mɛjitɔ́ mǐtɔn nukɔntɔn lɛ́, Adámu kpó Ɛvu kpó nyí, bo nɔ palaɖísi ɖɛkpɛ ɖɛkpɛ ɖé mɛ. (Bǐb. 1:27; 2:7-9) Yě hɛn ɔ, yě ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi ɖo awǎjijɛ mɛ. Amɔ̌, nǔ bǐ hǔzú. Yě ba palaɖísi e nyí xwé yětɔn é kpó nukúnɖíɖó e yě ɖó bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi é kpó kpo. Gǔ tɛ́ yě ka sixú jó dó nú vǐ e yě ná wá ji lɛ́ é? Biblu ɖɔ nú mǐ ɖɔ: “Hwɛhuhu byɔ́ gbɛ ɔ mɛ gbɔn gbɛtɔ́ ɖokpó [Adámu] jí, bɔ hwɛhuhu ɔ dɔn kú wá, énɛ́ wú ɔ, gbɛtɔ́ lɛ́ bǐ nɔ kú ɖó yě mɛ bǐ wɛ hu hwɛ.” (Hlɔ̌. 5:12) Gǔ e Adámu jó dó nú mǐ é wɛ nyí hwɛhuhu, bɔ hwɛhuhu ɔ nɔ dɔn kú wá. Hwɛhuhu sín gǔ énɛ́ e mǐ ɖu é cí axɔ́ ɖaxó ɖé ɖɔhun, bɔ mǐ mɛ ɖěbǔ sixú sú ǎ.—Ðɛh. 49:9.

 3. Étɛ́wú è ka sixú sɔ́ hwɛ mǐtɔn lɛ́ jlɛ́ dó “axɔ́” wú?

³ Jezu sɔ́ hwɛ jlɛ́ dó “axɔ́” wú. (Mat. 6:12; Luk. 11:4) Ényí mǐ hu hwɛ ɔ, é nɔ cí ɖɔ axɔ́ wɛ mǐ ɖu dó Jexóva ɖɔhun. Mǐ ɖó ná sú hwɛ e mǐ hu é sín axɔ́. Ényí è ma ko sú  axɔ́ énɛ́ wɛ ǎ ɔ, kú jɛ́n mǐ ná kú cóbɔ é ná gosín kɔ nú mǐ.—Hlɔ̌. 6:7, 23.

 4. (a) Ényí è ma ko d’alɔ hwɛhutɔ́ lɛ́ wɛ ǎ ɔ, étɛ́ ka ná jɛ dó yě mɛ bǐ wú? (Ðɛhan 49:8-10) (b) Étɛ́ xókwín “hwɛ” ɔ ka nɔ dó gesí ɖo Biblu mɛ? (Kpɔ́n gbǎví “ Hwɛ” ɔ.)

⁴ É ka sixú nyɔ́ bló bɔ mǐ ná lɛ́ mɔ nǔ e Adámu kpó Ɛvu kpó ko hɛn bú lɛ́ é bǐ a? Mǐɖésúnɔ sixú kpé wú ǎ. (Xa Ðɛhan 49:8-10.) Alɔdó mɛvo ɔ, mǐ ná ɖó nukúnɖíɖó gbɛ ninɔ ɖo sɔgúdo tɔn alǒ fínfɔ́n sín kú tɔn ɖě ǎ. Nǔgbó ɔ, kú mǐtɔn ná cí kú e kanlin lɛ́ nɔ kú é ɖɔhun kpowun.—Nǔt. 3:19; 2 Pi. 2:12.

 5. Nɛ̌ Tɔ́ mǐtɔn wǎnyíyínɔ ɔ ka sú hwɛ e mǐ hu lɛ́ é sín axɔ́ dó d’alɔ mǐ gbɔn? (Kpɔ́n ɖiɖe ɔ.)

⁵ Mǐ ní lin tamɛ dó dɔ̌nkpɛvú e xó è ɖɔ ɖo bǐbɛ́mɛ é jí. Ényí nya dɔkunnɔ ɖé ɖɔ ɖɔ émí ná sú axɔ́ tɔn lɛ́ bǐ n’i ɔ, nɛ̌ nǔ ka ná cí n’i? É ɖo wɛn ɖɔ, é ná su dɔ̌nkpɛvú ɔ sín nukúnmɛ tawun bɔ é ná yí gbe nú alɔhundónánǔmɛ sín nǔ énɛ́ e è xwlé è é. Ðo ali ɖokpó ɔ nu ɔ, Tɔ́ mǐtɔn wǎnyíyínɔ Jexóva ná nǔníná ɖé mǐ, b’ɛ sú hwɛxɔ́ e sín gǔ Adámu jó dó nú mǐ é. Jezu ɖɔ xó dó nǔníná Mawu tɔn énɛ́ wú gbɔn lě: “Mawu yí wǎn nú gbɛ ɔ sɔmɔ̌, bo ná Vǐɖokpónɔ tɔn, bónú mɛ ɖěbǔ e ná ɖe xlɛ́ ɖɔ émí ɖi nǔ n’i é ní ma dɔn ó, loɔ, é ní mɔ gbɛ mavɔmavɔ.” (Jaan 3:16) Gɔ́ ná ɔ, nǔníná ɖokpó énɛ́ ɔ hun ali nú mǐ bɔ mǐ ná zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Jexóva.

 6. Xókwín Biblu tɔn tɛ́ lɛ́ mǐ ka ná gbéjé kpɔ́n ɖo xóta élɔ́ mɛ? Étɛ́wú?

⁶ Nɛ̌ mǐ ka sixú ɖu le nǔníná ɖagbe ɖagbe énɛ́ tɔn bɔ è ná sɔ́ hwɛ mǐtɔn lɛ́, alǒ “axɔ́” mǐtɔn lɛ́ kɛ mǐ gbɔn? Xósin nǔkanbyɔ́ énɛ́ tɔn tɔ́n ɖo xókwín élɔ́ lɛ́ e Biblu zán lɛ́ é mɛ: hwɛdógbɔ, hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ, gbɛxixɔ, hwlɛngán kpó è ɖɔ ɖɔ è nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ kpó. Ðo xóta élɔ́ mɛ ɔ, mǐ ná ɖɔ xó dó xókwín énɛ́ lɛ́ ɖokpó ɖokpó sín tínmɛ jí. Ée mǐ ná ɖo tamɛ lin dó tínmɛ énɛ́ lɛ́ jí wɛ é ɔ, nǔ e jí Jexóva nɔ zɔn dó dó sɔ́ hwɛ kɛ mɛ é ná lɛ́ su nukún mǐtɔn mɛ d’é jí.

NǓ E GBÉ NYA WƐ È ÐE É: HWƐDÓGBƆ

 7. (a) Nǔ ɖěvo tɛ́ Adámu kpó Ɛvu kpó ka hɛn bú? (b) Ðó mǐ nyí kúnkan Adámu kpó Ɛvu kpó tɔn wútu ɔ, étɛ́ sín hudó mǐ ka ɖó vɛ́návɛ́ná? (Hlɔ̌manu lɛ́ 5:10, 11)

⁷ Gɔ́ nú nukúnɖíɖó gbɛ mavɔmavɔ tɔn e Adámu kpó Ɛvu kpó hɛn bú é ɔ, xɔ́ntɔn vívɛ́ e yě zun xá Tɔ́ yětɔn Jexóva é lɔ gblé. Ðo bǐbɛ́mɛ ɔ, xwédo Mawu tɔn mɛ wɛ Adámu kpó Ɛvu kpó ɖe. (Luk. 3:38) Amɔ̌, ée yě tlí tó nú Jexóva é ɔ, è nya yě sín xwédo tɔn mɛ cóbɔ yě jɛ vǐ lɛ́ ji jí. (Bǐb. 3:23, 24; 4:1) Ðó kúnkan yětɔn  lɛ́ wɛ mǐ nyí wútu ɔ, é byɔ́ ɖɔ mǐ ní dó hwɛ gbɔ xá Jexóva. (Xa Hlɔ̌manu lɛ́ 5:10, 11.) Ðo xógbe ɖěvo mɛ ɔ, é byɔ́ ɖɔ mǐ ní tɛ́n kpɔ́n bo zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá ɛ. Sɔgbe kpó nǔ e wěma alɔdlɛ́ndónǔ tɔn ɖé ɖɔ é kpó ɔ, xókwín Glɛ̌kigbe tɔn e è zán nú “hwɛdógbɔ” ɖo fí é sín tínmɛ sixú nyí “kɛntɔ́ mɛtɔn kpó mɛ kpó ní húzú xɔ́ntɔn.” É jí wǔ ɖɔ, Jexóva wɛ nyí mɛ e ɖe afɔ nukɔntɔn ɔ bɔ énɛ́ dó sixú nyɔ́ bló é. Gbɔn nɛ̌ é?

TUTO Ɔ: HWƐSÚNSÚNSÍNKƆNÚMƐ

 8. Étɛ́ ka nɔ nyí hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ?

⁸ Hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ ɔ, tuto e Jexóva sɔ́ ɖ’ayǐ bónú gbɛtɔ́ hwɛhutɔ́ lɛ́ ná dó sixú lɛ́ zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá ɛ é wɛ. É byɔ́ ɖɔ è ní sɔ́ nǔ e xɔ akwɛ́ é ɖé dó ɖyɔ́ nǔ e xɔ akwɛ́ ɖó bǎ ɖokpó ɔ mɛ é ɖěvo ná. Mɔ̌ mɛ ɔ, è sixú lɛ́ mɔ alǒ ɖyɔ́ nǔ e bú é, kabǐ nǔ e gblé é ɖé. Nǔwlánwlán mímɛ́ Glɛ̌kigbe tɔn lɛ́ lɔ ɖɔ xó dó nǔ e Jexóva wa b’ɛ zɔ́n bɔ mɛɖé sixú zun xɔ́ntɔn xá ɛ é wú.—Hlɔ̌. 3:25.

 9. Tuto e ná nɔ ayǐ nú hwenu kléwún ɖé é tɛ́ Jexóva ka bló bo ná dó sixú sɔ́ hwɛ kɛ Izlayɛ́li ví lɛ́?

⁹ Bónú Izlayɛ́li ví lɛ́ ná dó sixú kpé wú bo ɖu xɔ́ntɔn vívɛ́ ɖé zunzun xá Jexóva sín vǐví ɔ, Jexóva zé tuto hwenu kléwún tɔn ɖé ɖ’ayǐ bá dó sɔ́ hwɛ yětɔn lɛ́ kɛ yě. Izlayɛ́li ví lɛ́ ɖó ná nɔ ɖu xwe bǔnɔ ɖé nú azǎn ɖokpó ɖo xwe ɖokpó ɖokpó mɛ. È nɔ ylɔ́ ɖɔ Hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛzán. Ðo azǎn énɛ́ jí ɔ, vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ ɖaxó ɔ ná sɔ́ kanlin lɛ́ dó sá vɔ̌ dó togun ɔ sín tamɛ. É ɖo wɛn ɖɔ, vɔ̌ e è nɔ sɔ́ kanlin lɛ́ dó sá lɛ́ é kún sixú súnsún hwɛ mɛɖé tɔn bǐ mlɛ́mlɛ́ ó, ɖó gbɛtɔ́ hú gǎn kanlin. Amɔ̌, nú Izlayɛ́li ví lɛ́ kpo ɖo vɔ̌ e Jexóva byɔ́ ɖo yě sí lɛ́ é sá wɛ jɛ́n wɛ ɔ, Jexóva ná sɔ́ hwɛ yětɔn lɛ́ kɛ yě kpó jlǒ kpó. (Ebl. 10:1-4) Vɔ̌ e Izlayɛ́li ví lɛ́ nɔ sá ɖo Hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛzán ɔ gbe kpó hwe ɖěvo lɛ́ nu kpó é nɔ d’alɔ yě bɔ yě nɔ mɔ nǔ jɛ wú ɖɔ émí nyí hwɛhutɔ́, bo ɖó hudó nǔ e ná súnsún hwɛ émítɔn lɛ́ bǐ mlɛ́mlɛ́ é tɔn.

10. Tuto e ná nɔ ayǐ káká sɔ́yi é tɛ́ Jexóva ka bló bá dó sɔ́ hwɛ kɛ mɛ?

¹⁰ Étɛ́ Jexóva ka wa bɔ é zɔ́n bɔ è hɛn ɔ, è ná sɔ́ hwɛ gbɛtɔ́ lɛ́ tɔn kɛ yě? É bló tuto bɔ Vǐ vívɛ́ná tɔn “sɔ́ éɖée dó sá vɔ̌ azɔn ɖokpó bɔ xó fó, bo ná dó hɛn hwɛ mɛ gěgé tɔn.” (Ebl. 9:28) Jezu “sɔ́ gbɛ tɔn jó dó xɔ gbɛ nú mɛ gěgé.” (Mat. 20:28) Étɛ́ ka nɔ nyí gbɛxixɔ?

AXƆ́ E È SÚ É: GBƐXIXƆ Ɔ

11. (a) Sɔgbe xá Biblu ɔ, étɛ́ ka nɔ nyí gbɛxixɔ? (b) Mɛ ɖokpó géé tɛ́ ka sixú xɔ gbɛ nú mɛ?

¹¹ Sɔgbe xá Biblu ɔ, gbɛxixɔ wɛ nyí axɔ́ e è sú b’ɛ hun hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ kpó hwɛdógbɔ kpó sín ali nú mɛ é. Ðo Jexóva nukúnmɛ ɔ, é nɔ ná nǔ e jí è ná zɔn dó bo lɛ́ mɔ nǔ e ko bú é é. Ðo ali tɛ́ nu? Flín ɖɔ, Adámu kpó Ɛvu kpó hɛn gbɛ maɖóblɔ̌ e yě ɖó é kpó nukúnɖíɖó e yě ɖó bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi é kpó bú. Énɛ́ wú ɔ, gbɛxixɔ ɔ ɖó ná sú axɔ́ nǔ e yě hɛn bú é tɔn pɛ́pɛ́pɛ́. (1 Tim. 2:6) Súnnu e ko nyí mɛxó bo (1) nyí mɛ maɖóblɔ̌, (2) ɖó nǔwúkpíkpé ɔ bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi ɖo ayǐkúngban jí, (3) lobo lɛ́ ɖo gbesisɔmɛ bo ná sɔ́ éɖée jó alǒ sɔ́ éɖée dó sá vɔ̌ é kɛ́ɖɛ́ jɛ́n sixú xɔ gbɛ énɛ́ nú mǐ. Gbɛ mɛ mɔ̌hun tɔn jɛ́n è sixú sɔ́ dó ɖyɔ́, alǒ, sɔ́ dó xɔ gbɛ e bú é ná.

12. Étɛ́wú Jezu ka jɛxá bá sú gbɛxixɔ e ɖo dandan é sín axɔ́?

¹² Mǐ ní gbéjé hwɛjijɔ e wú Jezu jɛxá bá sú gbɛxixɔ énɛ́ sín axɔ́ é atɔn kpɔ́n. (1) É nyí mɛ maɖóblɔ̌, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ, “é hu hwɛ ɖě ǎ.” (1 Pi. 2:22) (2) Énɛ́ wú ɔ, é ɖó nǔwúkpíkpé ɔ bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi ɖo ayǐkúngban  jí. (3) É ɖo gbesisɔmɛ bo ná kú bá dó sɔ́ gbɛ tɔn jó dó ta mǐtɔn mɛ. (Ebl. 10:9, 10) Jezu nyí mɛ maɖóblɔ̌, lěe Adámu e nyí súnnu nukɔntɔn ɔ é lɔ nyí mɛ maɖóblɔ̌ hwenu e é ma ko hu hwɛ ǎ é gbɔn é ɖɔhun. (1 Kɔ. 15:45) Énɛ́ wú ɔ, kú e Jezu kú é zɔ́n bɔ é kpé wú bo sú hwɛ e Adámu hu é sín axɔ́, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ, é ɖyɔ́ nǔ e Adámu hɛn bú é. (Hlɔ̌. 5:19) Mɔ̌ mɛ ɔ, Jezu húzú “Adámu gǔdo tɔn” ɔ. É sɔ́ byɔ́ ɖɔ mɛ maɖóblɔ̌ ɖěvo ní wá bo sú axɔ́ nǔ e Adámu hɛn bú é tɔn ǎ. Jezu kú “azɔn ɖokpó bɔ xó fó.”—Ebl. 7:27; 10:12.

13. Vogbingbɔn tɛ́ ka ɖo tuto hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ tɔn ɔ kpó gbɛxixɔ ɔ kpó tɛ́ntin?

¹³ Vogbingbɔn tɛ́ ka ɖo tuto hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ tɔn ɔ kpó gbɛxixɔ ɔ kpó tɛ́ntin lo? Tuto hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ tɔn ɔ, nǔ e Mawu bló bónú gbɛtɔ́ lɛ́ ná lɛ́ zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá ɛ é wɛ. Gbɛxixɔ ɔ, axɔ́ e è sú bo ná dó súnsún hwɛ gbɛtɔ́ lɛ́ tɔn é wɛ. Axɔ́ énɛ́ nɔ te nú hun xɔ akwɛ́ Jezu tɔn e kɔn nyi ayǐ dó ta mǐtɔn mɛ é.—Efɛ́. 1:7; Ebl. 9:14.

LE E É HƐN WÁ LƐ́ É: HWLƐNGÁN KPÓ È ÐƆ ÐƆ È NYÍ NǓJLƆ́JLƆ́WATƆ́ KPÓ

14. Étɛ́ mǐ ka ná gbéjé kpɔ́n din? Étɛ́wú?

¹⁴ Nɛ̌ mǐ ka nɔ ɖu le nǔ e Jexóva wa nú mǐ é tɔn gbɔn? Bo ná dó mɔ xósin nǔkanbyɔ́ énɛ́ tɔn ɔ, mǐ ná ɖɔ xó dó xókwín e Biblu zán é we sín tínmɛ wú. Tínmɛ xókwín énɛ́ lɛ́ tɔn ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná mɔ nukúnnú jɛ lěe mǐ nɔ ɖu hwɛsɔ́kɛmɛ Jexóva tɔn sín le gbɔn é mɛ.

15-16. (a) Ðo Biblu mɛ ɔ, étɛ́ xókwín “hwlɛngán” ɔ ka nɔ dó gesí? (b) Nɛ̌ énɛ́ ka kan mǐ gbɔn?

¹⁵ Ðo Biblu mɛ ɔ, hwlɛngán nɔ dó gesí kan jó mɛ e gbɛxixɔ ɔ hun ali ná é. Mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ tínmɛ gbɔn lě: “Mi tuun ɖɔ é kún nyí nǔ e nɔ gblé lɛ́ é, ɖi siká alǒ kpatágan, wɛ è dó tún kan nú mi [blǔju tɔn, “è dó xɔ gbɛ nú mi; è dó vɔ́ mi xɔ”] sín gbɛ maɖótaɖé, éé sín gǔ tɔ́gbó mitɔn lɛ́ jó dó nú mi é sí ó. Loɔ, hun xɔ akwɛ́ Klísu tɔn wɛ, lɛ̌ngbɔ́ví e ma ɖó blɔ̌ ɖěbǔ ǎ, bo mɛ́ é tɔn ɖɔhun.”—1 Pi. 1:18, 19; tínmɛ e ɖo do é.

¹⁶ Ðó vɔ̌sísá gbɛxɔnúmɛ tɔn ɔ wú ɔ, mǐ sixú jɛ mǐɖée sí sín hwɛhuhu kpó kú kpó, éé nɔ dɔn wǔvɛ́ wá nú mɛ tawun é sí. (Hlɔ̌. 5:21) É ɖo wɛn ɖɔ, mǐ ɖó hwɛjijɔ ɖagbe e wú mǐ ná dó kú nú Jexóva kpó Jezu kpó ɖó hwlɛngán e hun xɔ akwɛ́ Jezu tɔn, alǒ, gbɛ Jezu tɔn hɛn wá é wú é.—1 Kɔ. 15:22.

17-18. (a) Étɛ́ ka nyí tínmɛ ɖɔ e è ɖɔ ɖɔ è nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ é tɔn? (b) Nɛ̌ énɛ́ ka kan mǐ gbɔn?

¹⁷ Biblu ɖɔ ɖɔ mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́. Tínmɛ énɛ́ tɔn wɛ nyí ɖɔ Jexóva kún nɔ ɖó nukún ɖɔ mǐ ní sú hwɛ e mǐ hu lɛ́ é sín axɔ́ ó. Mɔ̌ e Jexóva wa é xlɛ́ ɖɔ é tɛ afɔ nǔgbódodó nǔjlɔ́jlɔ́wiwa tɔn éɖésúnɔ tɔn lɛ́ jí ǎ. É ylɔ́ mǐ ɖɔ nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ ɖó mǐ jɛxá wútu ǎ; é ka lɛ́ nyí gbe yí nú hwɛ e mǐ hu lɛ́ é wɛ é ɖe ǎ. Ðó mǐ ɖi nǔ nú tuto hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ tɔn ɔ kpó axɔ́ e è sú dó xɔ gbɛ nú mǐ é kpó wútu ɔ, Jexóva ɖó nǔ e jí é ná zɔn dó dó dɔn nǔ gbɔn axɔ́ mǐtɔn lɛ́ jí é.—Hlɔ̌. 3:24; Ga. 2:16.

¹⁸ Ényí Jexóva ɖɔ ɖɔ mǐ nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ ɔ, nɛ̌ mǐ ka nɔ ɖu le tɔn gbɔn? È cyán mɛ ɖěɖěe è ɖɔ ɖɔ yě nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ é ɖé lɛ́ bɔ yě húzú vǐ Mawu tɔn, bo ná kpa acɛ xá Klísu ɖo jǐxwé. (Ti. 3:7; 1 Jaan 3:1) È ko sɔ́ hwɛ yětɔn lɛ́ kɛ yě. É cí nǔ ɖɔ yě kún hu hwɛ énɛ́ lɛ́ gbeɖé ó wɛ ɖɔhun, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, yě jɛxá bá nɔ Axɔ́súɖuto ɔ mɛ. (Hlɔ̌. 8:1, 2, 30) Mɛ ɖěvo ɖěɖěe è ɖɔ ɖɔ yě nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ lɛ́ é ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi ɖo ayǐkúngban ɔ jí. Jexóva ko sɔ́ hwɛ yětɔn lɛ́ kɛ yě, bɔ yě húzú xɔ́ntɔn tɔn lɛ́.  (Ja. 2:21-23) Mɛ wɔ̌búwɔ́bú e ná xo Aamagedɔ́ni zlɛ́ é, ɖó nukúnɖíɖó ɔ bo sɔ́ ná kú gbeɖé ǎ. (Jaan 11:26) È ná fɔ́n “nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́” kpó “nǔagɔwatɔ́” kpó ɖěɖěe ko kú lɛ́ é wá gbɛ. (Mɛ. 24:15; Jaan 5:28, 29) Wǎgbɔ tɔn ɔ, mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn tónúsetɔ́ e ɖo ayǐkúngban ɔ jí lɛ́ é bǐ ná “ɖó mǐmá ɖo mɛɖéesíjijɛ susunɔ vǐ Mawu tɔn lɛ́ tɔn mɛ.” (Hlɔ̌. 8:21) Akpakpa ɖo mǐ sɔ́ wɛ nú hwenu e mǐ ná lɛ́ húzú vǐ maɖóblɔ̌ Tɔ́ mǐtɔn Jexóva tɔn lɛ́ é.

19. Nɛ̌ ninɔmɛ mǐtɔn ka húzú dó ɖagbe jí gbɔn? (Kpɔ́n gbǎví “ Lěe é kan mǐ gbɔn é” ɔ lɔmɔ̌.)

¹⁹ Nǔgbó ɔ, ɖ’ayǐ ɔ, ninɔmɛ mǐtɔn cí nyaví e xó è ɖɔ ɖo bǐbɛ́mɛ bɔ é hɛn nǔ bǐ bú bo ɖu axɔ́ ɖaxó e é ma sixú sú gbeɖé ǎ é sín gǔ é sín ninɔmɛ ɖɔhun. Amɔ̌, Jexóva nyí tɔn bɔ mǐ mɔ alɔdó. Ninɔmɛ mǐtɔn húzú ɖó tuto hwɛsúnsúnsínkɔnúmɛ tɔn ɔ kpó gbɛxixɔ sín axɔ́ e è sú é kpó wútu. Nǔ e mǐ ɖi nú Jezu Klísu é zɔ́n bɔ è vɔ́ mǐ xɔ, alǒ tún kan nú mǐ sín hwɛhuhu kpó kú kpó sí. Gɔ́ ná ɔ, è hɛn ɔ, è ná dɔn nǔ gbɔn hwɛ mǐtɔn lɛ́ jí, bɔ é ná cí ɖɔ mǐ kún hu hwɛ kpɔ́n ó ɖɔhun. Hú gǎn bǐ ɔ, mǐ hɛn din ɔ, mǐ ná zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Tɔ́ mǐtɔn wǎnyíyínɔ jǐxwé tɔn ɔ, Jexóva.

20. Étɛ́ jí mǐ ka ná ɖɔ xó dó ɖo xóta e bɔ d’é wú é mɛ?

²⁰ Ényí mǐ lin tamɛ dó nǔ e Jexóva kpó Jezu kpó wa nú mǐ lɛ́ é jí ɔ, é nɔ su nukún mǐtɔn mɛ tawun. (2 Kɔ. 5:15) Alɔdó yětɔn mɛvo ɔ, mǐ ná ɖó nukúnɖíɖó ɖě ǎ! Amɔ̌, étɛ́ ka nyí hwɛsɔ́kɛmɛ Jexóva tɔn sín tínmɛ tawun nú ɖokpó ɖokpó mǐtɔn? Nǔ e jí mǐ ná ɖɔ xó dó ɖo xóta e bɔ d’é wú é mɛ é nɛ́.