1. Étɛ́ ka nɔ d’alɔ mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ bɔ yě ná bo ɖo tagba lɛ́ ɖí xwi xá wɛ ɔ, yě nɔ kpo ɖo sinsɛn ɛ wɛ?

 BIBLU ɖɔ dó hwenu e nɔ gbɛ ɖe wɛ mǐ ɖe é wú ɖɔ “hwenu e syɛ́n bo vɛ́ wǔ bɔ è ná ɖí xwi xá lɛ́ é” wɛ yě nyí. (2 Tim. 3:1) Gbɔn vo nú wǔvɛ́ e mɛ bǐ nɔ ɖí xwi xá ɖo gbɛ élɔ́ mɛ lɛ́ é ɔ, mɛ Jexóva tɔn lɛ́ ɖó ná lɛ́ ɖí xwi xá gbeklánxámɛ kpó yadónúmɛ kpó. Étɛ́ ka nɔ d’alɔ mǐ bɔ tagba énɛ́ lɛ́ nɔ ɖo fínɛ́ có, mǐ ka nɔ kpo ɖo Jexóva sɛn wɛ? Nǔ tají e nɔ d’alɔ mǐ é ɖokpó wɛ nyí ɖɔ mǐ kplɔ́n bo tuun Jexóva éé nyí “Mawu gbɛɖe ɔ” é.—Jel. 10:10, nwt; 2 Tim. 1:12.

2. Ali tɛ́ nu Jexóva ka nyí Mawu gbɛɖe ɔ ɖe?

² Jexóva tíin nǔgbó, bo nɔ hɛn sɔ mǐ ɖo tagba mǐtɔn lɛ́ hwenu, lobo nɔ ba ali ɖěɖěe nu é ná nɔ gǔdo nú mǐ ɖe lɛ́ é. (2 Tan 16:9; Ðɛh. 23:4) Ényí mǐ nɔ kpɔ́n ɛ dó mɔ Mawu gbɛɖe ɔ ɔ, énɛ́ sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná dɛ ɖo wǔvɛ́ ɖěbǔ e ná wá xwetɔ́n ɖo nukɔn mǐtɔn é nu, bɔ é ná kpa mǐ. Ð’ayi lěe énɛ́ nyí nǔgbó ɖo ninɔmɛ axɔ́sú Davídi tɔn mɛ gbɔn é kpɔ́n.

3. Étɛ́ ɖɔ wɛ Davídi ka ɖe hwenu e é ɖɔ ɖɔ “Jexóva ɖo gbɛ” é?

³ Davídi tuun Jexóva, bo nɔ ɖeji dó wǔ tɔn. Hwenu e axɔ́sú Sawúlu kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bá hu Davídi é ɔ, Davídi xo ɖɛ sɛ́dó Jexóva ɖɔ é ní d’alɔ émí. (Ðɛh. 18:7) Ée Mawu se ɖɛ Davídi tɔn bo hwlɛ́n ɛ gúdo é ɔ, Davídi ɖɔ: “Jexóva ɖo gbɛ!” (Ðɛh. 18:46, nwt) Xógbe énɛ́ lɛ́ e Davídi zán é xlɛ́ ɖɔ é kún tuun kpowun ɖɔ Mawu tíin ó. Wěma alɔdlɛ́ndónǔ tɔn ɖé ɖɔ ɖɔ Davídi ɖo ɖɛ̌ tɛ jí wɛ ɖɔ Jexóva wɛ nyí Mawu  nǔgbó e nɔ d’alɔ mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ hwebǐnu é. Ɛɛn, Davídi tuun gbɔn nǔ e éɖésúnɔ mɔ kpɔ́n lɛ́ é gblamɛ ɖɔ Mawu émítɔn ɖo gbɛ, bɔ jiɖe énɛ́ e é ɖó é zɔ́n bɔ kán e é kán ɖ’é jí bo ná sɛn Jexóva, lobo lɛ́ kpa susu n’i é lɛ́ jɛjí.—Ðɛh. 18:29, 30, 50.

4. Ényí mǐ nɔ mɔ ɖɔ Jexóva ɔ, Mawu gbɛɖe wɛ é nyí ɔ, nɛ̌ mǐ ka nɔ ɖu le tɔn gbɔn?

⁴ Kú e mǐ kú d’é jí ɖɔ Jexóva wɛ nyí Mawu gbɛɖe ɔ é sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná sɛn ɛ kpó kanɖódónǔwú kpó. Mǐ ná ɖó hlɔ̌nhlɔ́n, bá dɛ ɖo wǔvɛ́ lɛ́ nu, lobo ɖó jlǒ ɔ bá kpo ɖo azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n wa wɛ ɖo sinsɛnzɔ́ Mawu tɔn mɛ. Mǐ ná lɛ́ kán ɖ’é jí, bá kpo ɖo Jexóva sɛkpɔ́ wɛ.

MAWU GBƐÐE Ɔ NÁ NÁ WE HLƆ̌NHLƆ́N

5. Étɛ́ ka sixú ná mǐ jiɖe hwenu e mǐ ɖo tagba lɛ́ ɖí xwi xá wɛ é? (Filípunu lɛ́ 4:13)

⁵ Ényí mǐ nɔ flín ɖɔ Jexóva ɖo gbɛ, bo ɖo fínɛ́ bá nɔ gǔdo nú mǐ ɔ, mǐ ná kpé wú bo dɛ ɖo wǔvɛ́ ɖěbǔ nu, é ná bo tlɛ nyí ɖaxó, alǒ kpɛví ɔ nɛ́. È ná ɖɔ ɔ, tagba ɖěbǔ e mǐ nɔ mɔ é nɔ hú gǎn Mawu mǐtɔn ǎ. Nǔbǐwúkpétɔ́ wɛ é nyí, bɔ é sixú ná mǐ hlɔ̌nhlɔ́n bɔ mǐ ná dɛ. (Xa Filípunu lɛ́ 4:13.) Énɛ́ wú ɔ, mǐ ɖó hwɛjijɔ lɛ́ bǐ bo ná dɛ ɖo wǔvɛ́ lɛ́ nu kpó jiɖiɖe kpó. Mɔ e mǐ nɔ mɔ alɔdó Jexóva tɔn ɖo wǔvɛ́ kpɛví kpɛví lɛ́ mɛ é nɔ ná gǎnjɛwú mǐ ɖɔ é ná lɛ́ d’alɔ mǐ ɖo wǔvɛ́ ɖaxó ɖaxó lɛ́ mɛ.

6. Étɛ́ lɛ́ Davídi ka mɔ kpɔ́n hwenu e é ɖo wǐnnyáwínnyá mɛ é bɔ yě gɔ́ so nú jiɖe e é ɖó dó Jexóva wú é?

⁶ Mǐ ní ɖɔ xó dó nǔ e Davídi ɖésúnɔ mɔ kpɔ́n bɔ é zɔ́n bɔ jiɖe e é ɖó dó Jexóva wú é lɛ́ jɛjí é we wú. Hwenu e Davídi ɖo wǐnnyáwínnyá mɛ bo ɖo tɔ́ tɔn sín lɛ̌ngbɔ́ lɛ́ nyi wɛ é ɔ, lɔnmɔ ɖé wlí lɛ̌ngbɔ́ lɛ́ ɖokpó’; nǔ e kinnikínní ɖé lɔ wa é nɛ́. Ðo ninɔmɛ énɛ́ lɛ́ ɖokpó ɖokpó mɛ ɔ, Davídi nya kanlin ɔ kpó akɔ́nkpinkpan kpó, bo hwlɛ́n lɛ̌ngbɔ́ ɔ. Amɔ̌, Davídi lin ɖɔ émí wa nǔ énɛ́ lɛ́ kpó hlɔ̌nhlɔ́n émíɖésúnɔ tɔn kpó ǎ. É tuun ɖɔ Jexóva wɛ ɖo gǔdo ná. (1 Sam. 17:34-37) Davídi wɔn nǔ énɛ́ lɛ́ e é mɔ kpɔ́n é gbeɖé ǎ. Tamɛ e é lin dó nǔ énɛ́ lɛ́ jí é zɔ́n bɔ jiɖe e é ɖó ɖɔ Mawu gbɛɖe ɔ ná ná hlɔ̌nhlɔ́n émí ɖo sɔgúdo é lɛ́ jɛjí.

7. Nɛ̌ linlin e sɔgbe é ɖíɖó ka d’alɔ Davídi bɔ é kpé hun xá Goliyáti gbɔn?

⁷ Nukɔnmɛ, hwenu e Davídi kpo ɖo wǐnnyáwínnyá mɛ é ɔ, é yi ba ahwankpá Izlayɛ́li ví lɛ́ tɔn kpɔ́n. É mɔ ɖɔ sɔ́ja lɛ́ bǐ ɖi xɛsi, ɖó Filisitɛ́ɛn jinganjingan e nɔ nyí Goliyáti é “nyi gbehwan sɛ́dó” yě wútu. (1 Sam. 17:10, 11) Sɔ́ja lɛ́ ɖi xɛsi, ɖó yě sɔ́ ayi ɖó lě do Goliyáti ɖó agbɔ̌n sɔ é kpó xó e ɖɔ nú yě wɛ é ɖe lɛ́ é kpó jí wútu. (1 Sam. 17:24, 25) Amɔ̌, ali ɖěvo nu wɛ Davídi kpɔ́n ninɔmɛ ɔ ɖe. Davídi mɔ ɖɔ cá e cá nú ahwankpá Izlayɛ́li tɔn wɛ Goliyáti ɖe é ɔ, “Mawu gbɛɖe ɔ sín ahwangɔnu” zun wɛ é ɖe. (1 Sam. 17:26) Davídi ɖo tamɛ lin dó Jexóva jí wɛ. É ɖeji ɖɔ Mawu e d’alɔ émí hwenu e émí ɖo lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ nyí wɛ é ná lɛ́ d’alɔ émí ɖo ninɔmɛ énɛ́ mɛ. Kú e Davídi kú d’é jí ɖɔ Mawu ɖo gǔdo émítɔn é zɔ́n bɔ é kpé hun xá Goliyáti, bo ka ɖu ɖ’é jí nǔgbó.—1 Sam. 17:45-51.

8. Nɛ̌ mǐ ka sixú hɛn Jexóva d’ayi mɛ hwenu e mǐ ɖo tagba lɛ́ ɖí xwi xá wɛ é gbɔn? (Kpɔ́n fɔtóo ɔ lɔmɔ̌.)

⁸ Ényí mǐ nɔ flín ɖɔ Mawu gbɛɖe ɔ ɖo gbesisɔmɛ bá nɔ gǔdo nú mǐ ɔ, mǐ lɔ sixú ɖí xwi xá tagba lɛ́ bɔ é ná kpa mǐ. (Ðɛh. 118:6) Mǐ sixú ná hlɔ̌nhlɔ́n jiɖe e mǐ ɖó ɖo ali énɛ́ nu é gbɔn nǔ e é ko wa wá yi lɛ́ é gbígbéjé kpɔ́n gblamɛ. Nɔ xa tan Biblu tɔn ɖěɖěe ná flín we lěe Jexóva ko hwlɛ́n mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ gbɔn é. (Eza. 37:17, 33-37) Nɔ lɛ́ xa, alǒ kpɔ́n nǔ ɖěɖěe ɖo tɛn Ɛntɛnɛ́ti tɔn mǐtɔn jw.org jí bo xlɛ́ lěe Jexóva ko nɔ gǔdo nú nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn égbé tɔn lɛ́ gbɔn é. Gɔ́ ná ɔ, nɔ flín hwe ɖěɖěe nu Jexóva ko wa nǔ dó  hwiɖésúnɔ takúnmɛ lɛ́ é. Bóyá a sixú mɔ ɖɔ Jexóva kún wa nǔjíwǔ ɖé nú émí gbɔn émí hwínhwlɛ́n sín kinnikínní ɖé, alǒ lɔnmɔ ɖé nu mɛ gblamɛ ó. Nǔgbó ɔ wɛ nyí ɖɔ, Jexóva ko wa nǔ gěgé nú we ɖo gbɛzán towe mɛ. É bló bɔ hwi kpó é kpó zun xɔ́ntɔn. (Jaan 6:44) É ná bo tlɛ nyí ɖo din ɔ, alɔdó tɔn wɛ nyí tɔn bɔ a kpo ɖo nǔgbó ɔ mɛ. Étɛ́wú a ma ka ná byɔ́ ɛ ɖɔ é ní d’alɔ we nú a ná flín hwe ɖěɖěe nu é ná sin nú ɖɛ towe lɛ́, nɔ gǔdo nú we ɖo hwenu e a ɖó hudó tɔn dó é pɛ́pɛ́pɛ́, kabǐ d’alɔ we hwenu e a ɖo ninɔmɛ syɛ́nsyɛ́n ɖé ɖí xwi xá wɛ é ǎ? Tamɛ linlin dó nǔ mɔ̌hun lɛ́ jí ná ná hlɔ̌nhlɔ́n kán e a kán ɖ’é jí ɖɔ Jexóva ná kpo ɖo nǔ wa dó ta towe mɛ wɛ é.

9. Étɛ́ mǐ ka ɖó ná flín hwenu e mǐ ɖo tagba lɛ́ ɖí xwi xá wɛ é? (Nǔnywɛ́xó 27:11)

⁹ Ényí mǐ nɔ mɔ ɖɔ Jexóva ɔ, mɛɖé wɛ é nyí bo ɖo gbɛ ɔ, é ná zɔ́n bɔ mǐ ná nɔ ɖó linlin e sɔgbe é dó tagba mǐtɔn lɛ́ wú. Gbɔn nɛ̌ é? Mǐ nɔ jɛ mimɔ jí ɖɔ tagba mǐtɔn lɛ́ ɔ, akpáxwé xó tají e ɖo atɛ jí, bo ɖo Jexóva kpó Satáan kpó tɛ́ntin é tɔn ɖé wɛ é nyí. Awǒvi ɖɔ ɖɔ ényí mǐ ɖo tagba syɛ́nsyɛ́n lɛ́ ɖí xwi xá wɛ ɔ, mǐ ná jó Jexóva dó. (Jɔb. 1:10, 11; xa Nǔnywɛ́xó 27:11.) Amɔ̌, ényí mǐ nɔ ɖí xwi xá tagba mǐtɔn lɛ́ bɔ é nɔ kpa mǐ ɔ, mǐ nɔ xlɛ́ ɖɔ mǐ yí wǎn nú Jexóva, bɔ Awǒvi ɔ, adingbannɔ wɛ. A ka ɖo xwi ɖí xá nǔ élɔ́ lɛ́ wɛ wɛ a?: Gbeklánxámɛ acɛkpikpa tɔn, akwɛ́yózo, gbɛ̌ e mɛ lɛ́ nɔ gbɛ́ wɛn ɔ yí é, alǒ nǔ ɖěvo. Ényí mɔ̌ wɛ hǔn, flín ɖɔ ninɔmɛ towe hun ali ɖé nú we bɔ a ná dó xomɛhunhun nú Jexóva. Lɛ̌ vɔ́ flín ɖɔ é kún ná yí gbe gbeɖé bɔ a ná mɔ mɛtɛ́nkpɔ́n e zɛ nǔwúkpíkpé towe wú lɛ́ é ó. (1 Kɔ. 10:13) É ná ná we hlɔ̌nhlɔ́n bɔ a ná dɛ.

MAWU GBƐÐE Ɔ NÁ D’AJƆ WE

10. Étɛ́ Mawu gbɛɖe ɔ ka ná wa nú mɛ ɖěɖěe ɖo sinsɛn ɛ wɛ lɛ́ é?

¹⁰ Jexóva wɛ nyí Mɛ e nɔ d’ajɔ mɛ e ɖo sinsɛn ɛ wɛ lɛ́ é. (Ebl. 11:6) É nɔ ná mǐ fífá kpó awǎjijɛ kpó din, bɔ ɖo sɔgúdo ɔ, é ná ná mǐ gbɛ mavɔmavɔ. Mǐ sixú ɖó nukún Jexóva, lobo ɖeji ɖɔ é ɖó jlǒ kpó hlɔ̌nhlɔ́n kpó bá d’ajɔ mǐ. Gɔ́ ná ɔ, jiɖe énɛ́ nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ  kpo ɖo alɔnu mǐtɔn hɛn ján wɛ ɖo mawusinsɛn mǐtɔn mɛ, lěe mɛsɛntɔ́ gbejínɔtɔ́ Mawu tɔn hwexónu tɔn lɛ́ wa gbɔn é. Nǔ e Timɔtée wa é nɛ́.—Ebl. 6:10-12.

11. Étɛ́ ka sísɛ́ Timɔtée bɔ é wa azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n ɖo agun ɔ mɛ? (1 Timɔtée 4:10)

¹¹ Xa 1 Timɔtée 4:10. Timɔtée ɖó nukún Mawu gbɛɖe ɔ. Nǔ e wú é wa azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n nú Jexóva kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó é nɛ́. Ðo ali tɛ́ lɛ́ nu? Mɛsɛ́dó Pɔ́lu dó wǔsyɛ́n lanmɛ n’i ɖɔ é ní yi nukɔn ɖo mɛkplɔ́nkplɔ́n kpó nǔ kplɔ́nkplɔ́n mɛ ɖo agbawungba kpó kpáxwé. Timɔtée ɖó ná lɛ́ sɔ́ kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖ’ayǐ nú nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ tɔn lɛ́, mɛ wínnyáwínnyá kpó mɛxó kpó bǐ. Gɔ́ ná ɔ, è sɔ́ azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n ɖé lɛ́ d’así n’i; wě syɛ́nsyɛ́n ɖiɖe xá mɛ ɖěɖěe ɖó hudó tɔn lɛ́ é, bo ka ná wa mɔ̌ kpó wǎnyíyí kpó lɔ ɖ’é mɛ. (1 Tim. 4:11-16; 2 Tim. 4:1-5) Timɔtée sixú kú d’é jí ɖɔ ényí mɛ ɖěvo lɛ́ ná bo ma tlɛ mɔ azɔ̌ e wa wɛ émí ɖe é, alǒ ma tlɛ yí wǎn ná ǎ ɔ, Jexóva ná dó ajɔ émí.—Hlɔ̌. 2:6, 7. 

12. Étɛ́ ka sixú sísɛ́ mɛxó agun tɔn lɛ́ bɔ yě ná kpo ɖo alɔnu yětɔn hɛn ján wɛ ɖo azɔ̌ e yě nɔ wa ɖo agun ɔ mɛ lɛ́ é kɔn? (Kpɔ́n fɔtóo ɔ lɔmɔ̌.)

¹² Égbé ɔ, mɛxó agun tɔn lɛ́ ɖésú sixú kú d’é jí ɖɔ Jexóva nɔ mɔ azɔ̌ ɖagbe e wa wɛ yě ɖe é bɔ é nɔ su nukún tɔn mɛ. Gbɔn vo nú lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́zɔ́, mɛkplɔ́nkplɔ́nzɔ́ kpó wɛnɖagbejíjlázɔ́ ɔ kpó ɔ, mɛxó agun tɔn gěgé nɔ nɔ gǔdo nú tuto xɔgbígbá tɔn lɛ́ kpó sɔhɛnmɛzɔ́ lɛ́ kpó. Mɛ ɖěvo lɛ́ ɖo Gbɛ̌ta e nɔ ba azinzɔnnɔ lɛ́ kpɔ́n é mɛ, alǒ ɖo Wěɖegbɛ́ e nɔ kpé nukún dó dotóoxwéxó lɛ́ wú lɛ́ é mɛ. Mɛxó agun tɔn e nɔ sɔ́ yěɖée jó bo nɔ wa azɔ̌ mɔ̌hun lɛ́ é nɔ mɔ ɖɔ agun ɔ, Jexóva wɛ bló tuto tɔn, é kún nyí tutomɛ gbɛtɔ́ tɔn ɖé ó. Wǎgbɔ tɔn ɔ, yě nɔ wa azɔ̌ yětɔn lɛ́ kpó lǐndɔ̌n yětɔn bǐ kpó, bo nɔ ɖeji bǐ mlɛ́mlɛ́ ɖɔ Mawu ná d’ajɔ yě ɖó nǔ e wa wɛ yě ɖe lɛ́ é wú.—Koló. 3:23, 24.

13. Nɛ̌ nǔ ka nɔ cí nú Jexóva dó gǎn e mǐ mɛ ɖokpó ɖokpó nɔ dó ɖo sinsɛnzɔ́ tɔn mɛ é wú?

¹³ Mǐ mɛ bǐ sixú nyí mɛxó agun tɔn ǎ. Amɔ̌, mǐ mɛ bǐ ɖó nǔɖé bo sixú ná Jexóva. Ényí mǐ  nɔ wa nǔ e wú mǐ kpé é bǐ dó sɛn Mawu mǐtɔn ɔ, é nɔ su nukún tɔn mɛ. É nɔ ɖ’ayi fún e mǐ nɔ jɔ dó azɔ̌ e è nɔ wa gbɔn gbɛ ɔ bǐ mɛ é takúnmɛ é wú, ényí é ná bo hwe gbɔn ɖěbǔ ɔ nɛ́. Ényí mǐ dó gǎn bo ɖu ɖo winnyá e nɔ hu mǐ é jí, bo zé alɔ bo ná xósin ɖo kplé lɛ́ jí ɔ, xomɛ nɔ hun i; ényí mǐ mɔ nǔ zɛ xomɛsin e è dó nú mǐ é wú bo sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɔ, é nɔ víví n’i. Ényí a tlɛ nɔ mɔ ɖɔ émí kún sixú wa nǔ yi ɖó bǎ e mɛ ba ɖó wɛ émí ɖe é ó hǔn, ɖeji ɖɔ nǔ e wú a kpé é wiwa nɔ su nukún Jexóva tɔn mɛ. É yí wǎn nú we ɖó énɛ́ wú, bo ná d’ajɔ we.—Luk. 21:1-4.

TƐ́ DÓ MAWU GBƐÐE Ɔ WÚ

14. Ényí mǐ kpo ɖo vǐvɛ́ xá Jexóva wɛ ɔ, nɛ̌ é ka nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ kpo ɖo gbejí gbɔn? (Kpɔ́n fɔtóo ɔ lɔmɔ̌.)

¹⁴ Ényí mǐ zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Jexóva ɔ, mǐ ná mɔ ɖɔ é ná bɔ wǔ nú mǐ hú gǎn bɔ mǐ ná kpo ɖo gbejí nɔ n’i wɛ. Mɔ̌ wɛ nǔ nyí gbɔn nú Jozɛ́fu. É gbɛ́ bǐ gbídígbídí ɖɔ émí kún ná lɛ aga ó. É tuun ɖɔ nǔ e émí nɔ wa lɛ́ é nɔ ɖu ayi mɛ nú Jexóva, bɔ é ba ná gblé ɖo así tɔn ǎ. (Bǐb. 39:9) Bo ná dó zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Jexóva ɔ, é byɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ ba hwenu bo nɔ xo ɖɛ sɛ́dó è, lobo nɔ kplɔ́n Xó tɔn. Énɛ́ ɔ, xɔ́ntɔn e mǐ zun xá ɛ é ná lí dǒ. Ényí mǐ zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Jexóva Jozɛ́fu ɖɔhun ɔ, mǐ ná ba ná wa nǔ ɖěbǔ e ná dó xomɛsin n’i é ǎ.—Ja. 4:8.

15. Étɛ́ nǔ e jɛ dó Izlayɛ́li ví lɛ́ jí ɖo gbětótló mɛ é ka sixú kplɔ́n mǐ? (Eblée lɛ́ 3:12)

¹⁵ É sixú bɔ wǔ bɔ mɛ ɖěɖěe nɔ wɔn ɖɔ Jexóva wɛ nyí Mawu gbɛɖe ɔ lɛ́ é ná jɛ zɔ n’i. Lin tamɛ dó nǔ e jɛ dó Izlayɛ́li ví lɛ́ jí hwenu e yě ɖo gbětótló mɛ é jí. Yě tuun ɖɔ Jexóva tíin, amɔ̌, yě jɛ nǔ xo kpɔ́n jí ɖɔ é ka ná kpé nukún dó émí wú a jí. Yě tlɛ kan nǔ élɔ́ byɔ́: ‘Jexóva ɖo tɛ́ntin mǐtɔn a? Abǐ é ɖo tɛ́ntin mǐtɔn ǎ?’ (Tín. 17:2, 7) Wǎgbɔ tɔn ɔ, yě fɔ́n gǔ dó Mawu jí. É ɖo wɛn ɖɔ, mǐ ba ná nyi alɔ nú gbejímanɔ núwiwa yětɔn, éé nyí kpɔ́ndéwú akpágbanúmɛ tɔn ɖé nú mǐ é.—Xa Eblée lɛ́ 3:12.

16. Étɛ́ ka sixú tɛ́n nǔɖiɖi mǐtɔn kpɔ́n?

¹⁶ Gbɛ ɔ nɔ zɔ́n bɔ é nɔ vɛ́ wǔ nú mǐ bónú mǐ  ná kpo ɖo vǐvɛ́ kpó Jexóva kpó wɛ. Mɛ gěgé nɔ gbɛ́ ɖɔ Mawu kún tíin ó. Hwɛhwɛ ɔ, é nɔ cí ɖɔ nǔ lɛ́ nɔ yi ganjí nú mɛ ɖěɖěe nɔ wɔn ya nú nǔ e Mawu byɔ́ ɖo mǐ sí lɛ́ é ɖɔhun. Ényí mǐ ɖo nǔ énɛ́ lɛ́ mɔ wɛ ɔ, é sixú tɛ́n nǔɖiɖi mǐtɔn kpɔ́n. Mǐ ná gbɛ́ ɖɔ Mawu kún tíin ó ǎ có, mǐ sixú jɛ nǔ xo kpɔ́n jí ɖɔ é ka ná wa nǔ dó ta mǐtɔn mɛ a jí. Mɛ e wlán Ðɛhan 73​gɔ́ ɔ é kan nǔ byɔ́ éɖée dó nǔ énɛ́ wú. É mɔ bɔ mɛ e lɛ́ lɛ̌ dó è lɛ́ é nɔ ɖo ya wɔn nú sɛ́n Mawu tɔn lɛ́ wɛ, cóbɔ gbɛ ka nɔ ɖo nyǐnyɔ́ nú yě wɛ. Wǎgbɔ tɔn ɔ, é jɛ kinkanbyɔ́ jí ɖɔ Mawu sinsɛn ka ɖó le a jí.—Ðɛh. 73:11-13.

17. Étɛ́ ka ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná kpo ɖo vǐvɛ́ xá Jexóva wɛ?

¹⁷ Étɛ́ ka wá d’alɔ ɖɛhanwlántɔ́ ɔ bɔ é jlá linlin tɔn ɖó? É lin tamɛ dó nǔ e ná jɛ dó mɛ ɖěɖěe nɔ wɔn Jexóva lɛ́ é jí é jí. (Ðɛh. 73:18, 19, 27) É lɛ́ lin tamɛ dó nyɔ̌ná ɖěɖěe Mawu sinsɛn nɔ hɛn wá lɛ́ é jí. (Ðɛh. 73:24) Mǐ lɔ sixú lin tamɛ dó nyɔ̌ná ɖěɖěe Jexóva ko kɔn dó mǐ jí lɛ́ é jí, bo sɔ́ jlɛ́ dó lěe gbɛ mǐtɔn ná ko cí, ényí mǐ ma ɖo Jexóva sɛn wɛ ǎ ɔ wú. Mɔ̌ wiwa sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná kpo ɖo gbejí nɔ wɛ, bo ná wá gbeta élɔ́ kɔn ɖɛhanwlántɔ́ ɔ ɖɔhun: “Nyɛ ɔ, Mawu kpá ninɔ wɛ nyí ɖagbe nú nyɛ.”—Ðɛh. 73:28.

18. Étɛ́wú mǐ ma ka ɖó ná ɖi xɛsi dó sɔgúdo wú ǎ?

¹⁸ Wǔvɛ́ ɖěbǔ sixú wá xwetɔ́n ɖo nukɔn mǐtɔn ɖo azǎn gǔdo gúdo tɔn élɔ́ lɛ́ mɛ, ɖó mǐ ɖo “azɔ̌” wa nú “Mawu gbɛɖe e lɛ́ nyí Mawu nǔgbó ɔ é” wɛ “kannumɔ ɖɔhun” wútu. (1 Tɛ. 1:9) Mawu mǐtɔn e tíin nǔgbó é nɔ wa nǔ dó mɛ e nɔ sɛn ɛ lɛ́ é takúnmɛ. É ko ɖe xlɛ́ ɖɔ émí nɔ kpɔ́ xá mɛsɛntɔ́ émítɔn lɛ́ ɖo hwexónu, bo lɛ́ ɖo kpɔ́ xá mǐ lɔ égbé. Zaanɖé din ɔ, mǐ ná mɔ wǔvɛ́ ɖaxó hú gǎn e ma ko tíin kpɔ́n ɖo ayǐkúngban jí ǎ é. Amɔ̌, mǐ ná gbɔn mɛ dín mǐɖokpónɔ ǎ. (Eza. 41:10) Mǐ bǐ ní “kpankɔ́n mlɛ́mlɛ́ bo ɖɔ: ‘Jexóva wɛ nyí mɛ e nɔ d’alɔ mì é; un ná ɖi xɛsi ǎ.’”—Ebl. 13:5, 6.