1. Hazu ge ga ha hio ma ngimɔ hio wan-tom bɛ Jéhovah peut mɔ zɔk nde mbua ka ndang?

NA AMBENI ngoi, mingi ti e abâ so ala yeke gï ala oko. Ti ambeni, ala bâ so ala yeke gï ala oko teti kete ngoi. Ti ambeni, peut-être a yeke ninga. E lingbi ti bâ so e yeke gï e oko même tongana azo ayeke na terê ti e. A yeke ngangu na ambeni ita ti wara akamarade na yâ ti fini congrégation. Ambeni ita ayeke na yâ ti sewa so azo ni ayeke sara aye mingi ndo oko, me tongana ala gue na mbeni ndo so ayo na afami ti ala, ala bâ so ala yeke gï ala oko. Ti ambeni, vundu asara ala ndali ti so ala peut ti sara lisoro encore ape na mbeni zo so ala ye lo so akui. Nga ti ambeni, mbilimbili ala so amanda tâ tënë fini fini, ala bâ so ala yeke gï ala oko na ngoi so afami ti ala nga na angbene kamarade ti ala so ayeke aTémoin ape ake ala wala asara aye ti ngangu na ala.

2. Hio gete anamɔ ga ɔ be kifiri wen ha yo?

² Jéhovah ahinga nga lo comprendre ye kue na ndö ti e. Tongana e bâ so e yeke gï e oko, lo hinga ni na lo ye ti mû maboko na e. Tongana nyen la Jéhovah ayeke mû maboko na e? Nyen la e peut ti sara ti bâ so e yeke gï e oko ape? Tongana nyen la e peut ti aidé aita ti congrégation ti e so abâ so ala yeke gï ala oko? Zia e bâ akiringo tënë ni.

3. Mɛng ga Jéhovah osa nde wɛnɛ pensé ha Élie?

³ Jéhovah aye ti tene awakua ti lo kue aduti na ngia. Lo yeke nduru na e oko oko kue, nga tongana vundu asara e wala e découragé, lo hinga ni (Ps. 145:18, 19). Bâ tongana nyen la Jéhovah afa so lo pensé mingi na prophète ti lo Élie. Koli so ayeke be-ta-zo so avivre lani na mbeni ngoi so ayeke ngangu mingi na yâ ti mbaï ti azo ti Israël. A sara lani aye ti ngangu mingi na awakua ti Jéhovah, na awato so ayeke ngangu so ake Nzapa aye lani mbilimbili ti sara sioni na Élie (1 aGbia 19:1, 2). Mbeni ye so apeut nga lani ti sara si li ti Élie aga kirikiri ayeke so lo bâ so lo yeke oko prophète so angbâ ti sara na Jéhovah (1 aGbia 19:10). Nzapa asara lani mbeni ye hio ti aidé Élie. Lo tokua lani mbeni ange ti tene na prophète ti lo so lo yeke gï lo oko ape, gbâ ti azo ti Israël so akpe mbeto ti Nzapa ayeke lani dä.—1 aGbia 19:5, 18.

4. Mɛng ga Marc 10:​29, 30 osa nde Jéhovah pensé pentɛ ha hio wan-tom bɛa ka hio wi mɔ haa kɔ ha mbua bona nde?

⁴ Jéhovah ahinga so tongana e soro ti sara na lo, ambeni na popo ti e ayeke perdre aye mingi. Mbeni ye so e peut ti perdre ayeke mungo maboko ti afami nga na akamarade ti e so ayeke aTémoin ape. Peut-être ndali ti so bazengele Pierre agi bê ti lo, mbeni lâ lo hunda Jésus, lo tene: “E dö aye kue e zia na e mû peko ti mo. Tongaso, e yeke wara ande nyen?” (Mat. 19:27). Na nzoni bê, Jésus atene na adisciple ti lo so aita ti congrégation ayeke ga tongana sewa ti ala. (Diko Marc 10:29, 30.) Nga Jéhovah, Babâ ti e ti yayu, amû zendo so lo yeke mû maboko na azo so aye ti sara na lo (Ps. 9:10). Bâ ambeni ye so mo peut ti sara ti tene Jéhovah a-aidé mo si mo bâ so mo yeke gï mo oko ape.

5. Hazu ge ga yo nɛ dedea nde mɛ ba zu ha zu lifar ka Jéhovah aidé nɛ mɛ?

⁵ Gbu li na ndö ti lege so Jéhovah ayeke aidé mo (Ps. 55:22). Ye so ayeke aidé mo ti bâ so mo yeke gï mo oko ape. Carol, * mbeni  ita-wali kumbamba so mbeni fami ti lo oko ayeke Témoin ape, atene: “Tongana mbi bâ tongana nyen la Jéhovah amû lani maboko na mbi na yâ ti angoi ti ngangu, a aidé mbi biani ti bâ so mbi yeke gï mbi oko ape. A sara nga si mbi hinga so Jéhovah ayeke ngbâ lakue ti aidé mbi.”

6. Mɛng ga 1 Pierre 5:​9, 10 peut mɔ ngasisi hio wi ka zɔka nde mbua ka ndang?

⁶ Gbu li na ndö ti lege so Jéhovah ayeke aidé aita ti e so abâ so ala yeke gï ala oko. (Diko 1 Pierre 5:9, 10.) Hiroshi, mbeni ita-koli so teti angu mingi gï lo oko la lo yeke Témoin na yâ ti sewa ti lo, atene: “Na yâ ti congrégation, a yeke ngangu ape ti bâ so azo kue ayeke na akpale. Ti hinga so e kue e yeke sara kue ti sara na Jéhovah apeut ti kpengba aita so gï ala oko la ayeke Témoin.”

7. Mɛng ga sombalamɔ be aidé mɛ nde?

⁷ Ngbâ ti sara aye so mo yeke sara ka ti voro na Nzapa. A lingbi mo fa na Jéhovah polele tënë ti bê ti mo (1 Pi. 5:7). Massiel, mbeni ita-wali so ade maseka so abâ so lo yeke gï lo oko ndali ti so afami ti lo ayeke sara na Jéhovah ape, atene: “Mbeni kpengba ye so a-aidé mbi lani ti bâ so mbi yeke mbi oko ape ayeke so mbi yeke sambela Jéhovah na bê ti mbi kue. Lo yeke lani vrai Babâ ti mbi, mbi sambela lo fani mingi lango oko oko mbi fa na lo tënë ti bê ti mbi.”

8. Tɔla Bible fin nɛ baa zu ha zua be haa kɔ ha mɛ mɛng nde?

⁸ Diko Bible lakue nga gbu li na ndö ti ambaï so afa so Jéhovah aye mo. Bianca, mbeni ita-wali so adoit ti gbu ngangu na gbele atënë so afami ti lo ayeke tene na lo ti découragé lo, atene: “So mbi diko ambaï ti Bible nga na ambaï ti fini ti awakua ti Jéhovah so awara amara kpale ti mbi nga mbi gbu li na ndö ni amû maboko na mbi mingi.” Ambeni Chrétien abata na li aversê so adë bê ti zo mingi, na tapande Psaume 27:10 nga na Ésaïe 41:10. Na ngoi so ambeni ita ayeke leke bungbi wala ala yeke diko Bible, ala bâ so mango audio ti aye so ala yeke manda a-aidé ala ti bâ so ala yeke gï ala oko ape.

9. Nɛa bungbi be aidé mɛ mɛng nde?

⁹ Sara kue ti gue na bungbi lakue. Kapa ti bungbi ayeke kpengba mo, na mo lingbi nga ti hinga aita ti mo (aHéb. 10:24, 25). Massiel, so e sara tënë ti lo fade, atene: “Atâa so mbi yeke kamene mingi, mbi leke na bê ti mbi ti gue na abungbi kue nga ti mû commentaire. Ye so asara si mbi bâ so mbi yeke nduru na aita ti congrégation.”

10. Hazu ge ga yo nɛ gasamɔ mɔ de tanga nɛ hio Chrétien ka mbua nɛ be-ta-zo?

¹⁰ Sara kamarade na aChrétien so ayeke  be-ta-zo. Gi ti sara kamarade na aita so mo peut ti manda ye na mbage ti ala, atâa so ngu ti ala wala ngobo ti ala ayeke nde na ti mo. Bible adabe ti e so a yeke wara ndara “na popo ti ambakoro”. (Job 12:12). Ambakoro nga alingbi ti manda aye mingi na mbage ti amaseka so ayeke be-ta-zo. David ayeke lani maseka mingi na Jonathan, me ye so akanga lege na ala ape ti ga akota kamarade (1 Sam. 18:1). David na Jonathan a-aidé lani mba ti sara na Jéhovah atâa angangu kpale so ala wara (1 Sam. 23:16-18). Irina, mbeni ita-wali so laso gï lo oko la lo yeke Témoin na yâ ti sewa ti lo, atene: “Aita ti bungbi alingbi biani ti ga tongana ababâ na amama ti e wala aita ti e. Jéhovah apeut ti sara kua na ala ti duti sewa so e bezoin ni.”

11. Ge ga mɛ doit mɔ de mɔ kpaa hio gasa gdidan?

¹¹ Ti wara afini kamarade ayeke kete ye ape, mbilimbili tongana mo yeke zo ti kamene. Ratna, mbeni ita-wali so ayeke kamene so amanda tâ tënë atâa so a kanga lege na lo, atene: “Mbi ga ti bâ so mbi bezoin lani mungo maboko ti aita ti mbi ti bungbi.” A peut ti duti ngangu ti fa tënë ti bê ti mo na mbeni zo, me tongana mo sara ni, ala peut ti ga akota kamarade. Akamarade ti mo aye ti kpengba mo nga ti aidé mo, me ala bezoin ti hinga tongana nyen la ala peut ti sara ni.

12. Mɛng ga osa wen peut mɔ aidé mɛ mɔ kpaa hio dede gdidan?

¹² Mbeni pendere lege ti wara akamarade ayeke ti tene mo na amba ti mo Chrétien afa tënë. Carol, so e sara tënë ti lo fade, atene: “Mbi wara gbâ ti anzoni kamarade na lege so mbi na aita-wali e fa tënë nga e sara ambeni kua ti Jéhovah nde. Jéhovah amû maboko na mbi na yâ ti angu mingi na lege ti akamarade so.” Ti sara kamarade na aChrétien so ayeke be-ta-zo ayeke lakue nzoni ndali ti e. Jéhovah ayeke sara kua na akamarade so ti kpengba e tongana e découragé, na tapande tongana e bâ so e yeke gï e oko.—aProv. 17:17.

13. Wange tom ga hio gdia fɛt ka mbua ha zang congrégation ne yo nde?

¹³ Kua ti aita kue na yâ ti congrégation ayeke ti sara si ndoye nga na siriri aduti dä si zo oko abâ pëpe so lo yeke gï lo oko (Jean 13:35). Aye so e sara nga na atënë so e tene apeut ti kpengba zo mingi. Mbeni ita-wali atene: “Na ngoi so mbi manda tâ tënë, aita ti congrégation aga sewa ti mbi. Sân mungo maboko ti ala, mbi peut lani ti ga Témoin ti Jéhovah ape.” Aye wa la mo peut ti sara ti mû maboko na aita so afami ti ala ayeke aTémoin ape ti hinga so aita ti congrégation aye ala?

14. Getemɔ ga mɛ peut mɔ de mɔ de gdidan nɛ hio mbombe wi?

¹⁴ Gi ti sara kamarade na afini zo. E peut ti komanse na barango afini zo so aga na yâ ti congrégation na ngia (aRom. 15:7). Me a doit ti ngbâ gï na bara ape. E ye ti ngbâ ti duti na kpengba songo na ala. Tongaso, sara ye na nzoni bê nga fa na afini zo so mo pensé biani na ala. Gi ti comprendre akpale ti ala sân ti yôro yanga na yâ ti ye so abâ gï ala. A peut ti duti ngangu na ambeni ti fa na mo atënë ti bê ti ala, tongaso forcé ala ape ti sara tënë. Me na nzoni bê hunda atënë so apeut ti pusu ala ti fa atënë ti bê ti ala, nga kanga bê mo mä ala na ngoi so ala yeke kiri tënë. Na tapande, mo peut ti hunda ala tongana nyen la ala ga na yâ ti tâ tënë.

15. Mɛng ga hio Chrétien ka mbua nɛ biazo peut mɔ aidé hio gdia ha zang congrégation?

¹⁵ Mabe ti azo kue na yâ ti congrégation ayeke kpengba tongana aChrétien so ayeke biazo, mbilimbili a-ancien, apensé na ala.  Melissa, so mama ti lo so ayeke Témoin la abata lo, atene: “Mbi kiri singila mingi na aita-koli so ayeke tongana ababâ ti mbi, so amû ngoi ndali ti mbi nga apensé na mbi na yâ ti angu mingi. Na ngoi kue so mbi bezoin ti sara tënë, mbeni zo ayeke lakue dä ti mä mbi.” Mauricio, mbeni ita-koli so ade maseka, so abâ lani so a dö lo a zia awe na ngoi so zo so amanda Bible na lo azia tâ tënë, atene: “A-ancien afa so ala pensé na mbi na ye so a-aidé mbi mingi. Ala yeke sara lisoro lakue na mbi. Mbi na ala e fa tënë, ala fa na mbi anzoni ye so ala wara na yâ ti Bible nga e na ala e sara même sport.” Melissa na Mauricio aga awakua ti ngoi kue.

16-17. Gete hio ma mɔ ɔ peut mɔ de mɔ haa kɔ ha hio dan ɔ nde?

¹⁶ Sara ambeni ye ti mû maboko na amba ti mo (aGal. 6:10). Leo, so asara kua ti missionnaire na mbeni kodro so ayo mingi na sewa ti lo, atene: “Fani mingi, ye so mo bezoin ni ayeke gï ti tene a sara nzoni bê na mo na tâ ngoi ni. Mbi dabe ti mbi na mbeni ngoi so mbi sara accident na oto. Tongana na nda ni mbi si na yanga-da, li ti mbi ayeke lani kpô ape. Me mbeni couple atisa mbi na ndo ti ala ti te mbeni kete ye. Mbi girisa kobe so e te lani, me mbi dabe ti mbi so ala duti kpô ala mä mbi nzoni. Na pekoni, mbi bâ so mbi yeke nzoni.”

¹⁷ A nzere na e kue ti wara terê na amba ti e aTémoin nga ti sara lisoro na ala na ndö ti adiskur so e mä, na tapande na ngoi ti akota bungbi. Ye oko, Carol, so e sara tënë ti lo fade, atene: “Mbi bâ so ngoi ti akota bungbi ayeke ngangu mingi na mbi.” Ngbanga ti nyen? Lo tene: “Atâa so mbi yeke na popo ti aita ngbangbo mingi wala même saki mingi, mingi ni ala yeke duti ndo oko na azo ti sewa ti ala. Tongana mbi bâ ala, mbi bâ so mbi yeke tâ gï mbi oko.” Ambeni ita abâ so a yeke ngangu na ala ti gue na mbeni kota bungbi ti kozoni na peko ti kuâ ti wali wala koli ti ala. Mo hinga mbeni ita so ayeke na mara ti akpale so? Mo peut ti tisa lo ti tene mo na lo na sewa ti mo ague na kota bungbi ti peko.

18. Mɛng ga ɔ lɛma deamɔ mɔ lɛm nɛ 2 aCorinthien 6:​11-13 ha ngimɔ ka ɔ ha invité hio wi ha tua bɔ nde?

¹⁸ Mû ngoi ti duti ndo oko na aita. Gi ti mû ngoi ti duti ndo oko na aita nde nde, mbilimbili  ala so peut-être abâ so ala yeke gï ala oko. E ye ti “maï ndoye so ayeke na bê ti [e]”, mbilimbili na mbage ti aita tongaso. (Diko 2 aCorinthien 6:11-13.) Melissa, so e sara tënë ti lo fade, atene: “Lakue a nzere lani na e mingi tongana akamarade ti e atisa e ti gue na ndo ti ala na afami ti ala wala ti tene e na ala e gue e bâ ambeni ndo.” Eskê na yâ ti congrégation ti mo, mbeni ita ayeke dä so mo peut ti tisa lo na ndo ti mo?

19. Ha gete hio ngimɔ ga mɔ dung ndang nɛ hio dan ɔ chrétien peut mɔ aidé mbua pentɛ?

¹⁹ Ambeni ngoi ayeke dä so tongana e duti ndo oko na amba ti e aChrétien, a yeke nzere na ala mingi. Peut-être a yeke ngangu na ambeni ti duti ndo oko na afami ti ala so ayeke aTémoin ape na ngoi ti amatanga ti dunia so. Ti ambeni, vundu apeut ti sara ala mingi na ambeni mbilimbili lango, na tapande lango ti kuâ ti zo so ala ye lo mingi. Tongana e tisa aita so ayeke na akpale so ti tene e na ala e duti ndo oko, e fa na ala so e yeke ‘bâ biani lege ti’ ala.—aPhil. 2:20.

20. Mɛng ga hio wen bɛ Jésus ka yo Matthieu 12:​48-50 peut mɔ aidé ɔ ka ɔ zɔka nde ɔ ka ndang nde?

²⁰ Araison ayeke mingi so ndali ni, na ambeni ngoi, mbeni Chrétien apeut ti bâ so lo yeke gï lo oko. Ye oko, a lingbi e girisa lâ oko ape so, tongana e bâ so e yeke gï e oko, Jéhovah ahinga ni nzoni mingi. Lo yeke mû na e aye so e bezoin ni, mingi ni na lege ti amba ti e aChrétien. (Diko Matthieu 12:48-50.) Ti e, e yeke fa so e kiri singila na Jéhovah ndali ti aita so lo mû na e tongana e sara kue ti mû maboko na ala. Atâa peut-être na ambeni ngoi e bâ so e yeke gï e oko, e yeke gï e oko lâ oko ape ndali ti so Jéhovah ayeke lakue na terê ti e.