1-2. Ni kaineti ma 1 Timoteo 6:20, tera ae e mwiokaki iai Timoteo?

N ANGIIN te tai, ti mwiokoiia tabemwaang n ara bwai aika kakawaki. N te katoto, ti kona ni karina ara mwane n te bangke. Ni karaoan anne, ti kantaningaia bwa e na kawakinaki raoi ara mwane ao e na aki bua ke n iraeaki. Ngaia are ti ota bwa tera ae irekereke ma mwiokoan temanna n ara bwai ae rangi ni kakawaki.

² Wareka 1 Timoteo 6:20. E kauringa Timoteo te abotoro Bauro bwa e anganaki te bwai ae rangi ni kakawaki, ae te atatai ae eti ibukin ana kantaninga te Atua ibukia aomata. E mwiokoaki naba Timoteo bwa te tia “uarongorongoa te taeka” ao e na “karaoa ana mwakuri te tia tataekina te euangkerio.” (2Tim. 4:2, 5) E kaungaa Timoteo Bauro bwa e na kawakina raoi te baere anganaki. N aron Timoteo, ti a tia naba n anganaki baika rangi ni kakawaki. Ae baikara? Ao e aera bwa ti riai ni kawakin raoi baika rangi ni kakawaki ake e anganira Iehova?

3-4. E aera ngkai a rangi ni kakawaki koaua man te Baibara?

³ E akoira Iehova n anganira te atatai ae eti ni kaineti ma koaua aika rangi ni kakawaki ake a mena n ana Taeka ae te Baibara. A rangi ni kakawaki koaua aikai, bwa a reireinira arora ae ti kona iai ni karekea ara iraorao ma Iehova, ao a tuangira naba aron reken te kakukurei ni koaua ni maiura. Ngkana ti butimwaei koaua aikai ao ni maiuakin, ti a kainaomataaki iai man tautoronakira n reirei aika kewe ao aroaro aika aki riai.​—1Kor. 6:9-11.

⁴ Bukina riki teuana ngkai a rangi ni kakawaki koaua ake n Ana Taeka te Atua, bwa e kaotii koaua aikai Iehova nakoia aika a nanorinano ao a “tauraoi nanoia ni butimwaea te koaua.” (Mwa. 13:48) Te koraki  anne a butimwaea te toro ae kakaonimaki ma ni wanawana bwa ngaia ae anganganira koaua akanne ni boong aikai. (Mat. 11:25; 24:45) Ti aki kona n reiakini koaua akanne i bon iroura, ao akea riki te bwai ae kakawaki nakoni karekean otara iai.​—TaeRab. 3:13, 15.

5. Tera riki ae e anganira Iehova?

⁵ E kakabwaiaira naba Iehova n anganira mwiokoara ae reireinaia aomata te koaua ibukina ma ana kantaninga. (Mat. 24:14) E rangi ni kakawaki te rongorongo ae ti tataekinna, bwa e buokiia aomata bwa a na riki bwa kaain ana utu Iehova, ao a kona ni karekea iai te maiu are aki toki. (1Tim. 4:16) E ngae ngke ti kona ni karaoa ae bati ke ae uarereke ibukin uataboan te makuri ni minita, ma ti boni boutokaa te mwakuri ae moan te kakawaki ae karaoaki n taai aikai. (1Tim. 2:3, 4) Ai kakabwaiaakira ngaira ngkai ti riki bwa raon te Atua ni mwakuri!​—1Kor. 3:9.

6. Tera ae riki nakoia tabeman ake a aki teimatoa n taratara raoi?

⁶ N ana tai Timoteo, iai tabeman aika e aki kakawaki irouia tibwangaia ae te riki bwa raon te Atua ni mwakuri. E tangira te waaki i aon te aba Tema ao e kitana mwiokoana ae te uaia ni beku ma Bauro. (2Tim. 4:10) N taraana, a kitana aia mwakuri ni minita Bukero ao Eremokene, bwa a maaka ae a na rinanon naba te bwainikirinaki are e kaitaraa Bauro. (2Tim. 1:15) A riki bwa taan tannako man te koaua Umenaio ma Arekantero ao Bireto ao a kitana Iehova. (1Tim. 1:19, 20; 2Tim. 2:16-18) N taraana, bon aomata aika korakora n te onimaki naakai n te moantai, ma a aki taratara raoi ao ibukin anne e a aki kakawaki irouia mwiokoaia ake a anganaki.

7. Baikara ana anga Tatan ake e kataia ni kamwaneira iai?

⁷ E kangaa Tatan ni kataia ni karirira bwa ti na kaaki taekani baika rangi ni kakawaki ake e anganira Iehova? Nori ana anga ni kamwane tabeua. E kamanenai waaki ni kaakibotu ao ni kanakorongorongo bwa a na kauekei koaua, iango, ao aroaro, ake a na kamamaarai arora ni kawakina raoi te koaua. E kataia ni kakamaakuira rinanoia tabonrorora ke te bwainikirinaki, n te aro are ti nang katoka ara uarongorongo. Ao e kataia n anai nanora bwa ti na ongoraei baike “aongkoa te atatai” ae nako mairouia taan tannako man te koaua, bwa ti aonga ni kitana te koaua.​—1Tim. 6:20, 21.

8. Tera reireiam man rongorongon te tari te mwaane ae Daniel?

⁸ Ngkana ti aki taratara raoi, ti a kona ni kaaki taekan te koaua teutana imwin teutana.  Iangoa ana katoto Daniel * ae mamate nanona n te takaakaro n te keim n te viteo. E taku teuaei: “I moana au takaakaro n te keim ngke tao tebwina au ririki. N te moantai, I takaakaro ni keim aika raraoi. Ma teutana imwin teutana, I a takaakaro n taiani keim aika tiritiri ao n tabunea.” Imwina riki, e a kakabanea teuaei 15 te aoa ni katoabong n ana keim. E taku teuaei: “I ataia i nanou ae I a karaureaki ma Iehova n au keim ake I tatakaakaro iai, ao n au tai are I a kakabanea iai. Ma e a moanna ni matoatoa nanou ao I a iangoia bwa a aki kaineti nakoiu ana boto n reirei te Baibara.” Ngkana ti aki taratara raoi, e kona te kaakibotu ni waekoa ni kairira bwa ti na aki kawakina raoi te koaua. Ngkana e riki anne, ti na boni kona ni kabuai baika rangi ni kakawaki ake e anganira Iehova.

9. Ni kaineti ma 1 Timoteo 1:18, 19, e kabotaua Timoteo Bauro ma antai?

⁹ Wareka 1 Timoteo 1:18, 19. E kabotaua Timoteo Bauro ma te tautia, ao e kaungaa bwa e na “teimatoa ni buaka . . . n te buaka ae raoiroi.” Te buaka anne bon te buaka n taamnei. N te aro raa ae a titeboo iai Kristian ma tautia ake a irira te buaka? Baikara aroaro aika ti riai ni karikirakei ngkai ana tautia Kristo ngaira? Ti na nori reirei aika nimaua aika ti kona ni karekei man ana kaikonaki Bauro. Ti na buokaki n reirei akanne ni kawakina raoi te koaua.

10. Tera ae irekereke ma tangiran te Atua, ao e aera ngkai ti kainnanoia?

¹⁰ Karikirakea tangiran te Atua. Te tautia ae raoiroi e kakaonimaki ni koaua. E na boni buaka ni kamanoa te aomata ae e tangiria, ke te bwai ae kakawaki irouna. E kaungaa Timoteo Bauro bwa e na karikirakea tangiran te Atua, ae taekan ae e na nimta Iehova ao ni kakaonimaki ni koaua nakoina. (1Tim. 4:7) Ngkana e ririkirake tangiran te Atua iroura, e na korakora riki iai nanora ni kani kawakina raoi te koaua.​—1Tim. 4:8-10; 6:6.

11. E aera bwa ti kainnanoa te kataneiai?

¹¹ Kataneiako bwa ko na kakaraoa ae raoiroi. E riai te tautia ni kakataneiai i bon irouna bwa e aonga n teimatoa n tau nakon ana beku. E teimatoa naba n tau Timoteo ibukina bwa e ongeaba n ana taeka n reirei Bauro are e na birinako man te kaibwabwaru, e na ukoukora tangiran te Atua, ao n ikoikotaki ma raona n te onimaki. (2Tim. 2:22) E kainnanoaki te kataneiai ibukin anne. Ti bon riai ni kataneiaira bwa ti na kakaraoa ae raoiroi bwa ti aonga n tokanikai n ara kabokorakora ma kaibwabwarun rabwatara. (IRom 7:21-25) Irarikin anne, ti riai naba ni kataneiaira bwa ti na teimatoa ni buuta te aroaro nikawai ao ni karina te aroaro ae boou. (IEbe. 4:22, 24) Ao ngkana ti a kua n tokin te bong ae bati ara mwakuri iai, tao ti a riai ni kakorakoraira riki bwa ti aonga ni kaea te taromauri.​—Ebera 10:24, 25.

12. N aaro raa ake ti kona riki iai ni kanakoraoa arora ni kamanena te Baibara?

¹² E riai te tautia ni kataneia ma aroni kamanenaan ana bwai ni buaka. Ngkana e na mwaatai, e riai ni katoatai ni kataneiai. N aron anne, ti riai naba ni mwaatai ni kamanena Ana Taeka te Atua. (2Tim. 2:15) Ti kona ni karekei rabakaura tabeua man ara bobotaki. Ma ngkana ti na anai nanoia aomata bwa a na kakoauaa ae e rangi ni kakawaki te koaua man te Baibara, ti riai ni katoatai n ukeuke n reirei i bon iroura man te Baibara. Ti riai ni kamanena Ana Taeka te Atua ibukini kakorakoraan ara onimaki. Ma e bati riki ae kainnanoaki nakon tii warekan te Baibara. Ti riai naba ni kananoa ara iango n te baere ti warekia ao ni karaoa ara kakaae n ara boki nako bwa ti aonga n ota raoi n te Koroboki ae Tabu ao ni kona ni kabwarabwaraa. (1Tim. 4:13-15) Ti a kona ngkanne ni kamanena Ana Taeka te Atua n reireinia iai aomata. Ae nanona bwa ti na aki tii wareka te Baibara. Ti kani buokiia naake a ongora iroura bwa a na ota n te kibu ao a na kangaa ni buokaki iai. Man irirakin ara babaire ibukin te ukeuke n reirei n te Baibara i bon iroura, ti na karikirakea riki iai rabakaura ni  kamanena Ana Taeka te Atua, n reireinia iai aomata.​—2Tim. 3:16, 17.

13. Ni kaineti ma Ebera 5:14, e aera bwa ti riai ni bwaina te ataibwai?

¹³ Bwaina te ataibwai. E riai te tautia ni kaman ataa te kangaanga ao ni kararoaa mai iai. Ti riai naba ngaira n atai bwaai ake ti kona n ruanikai iai ao ti na kamanoira mai iai. (TaeRab. 22:3; wareka Ebera 5:14.) N te katoto, ti riai ni bwaina te wanawana n rinean ara kaakibotu ao ara kaokiri. N angiin te tai a kaotaki aroaro aika kammaira n taian taamnei ao kaongora n te TV. A kamatauningaa te Atua aroaro akanne, ao a na boni karekeira n te kangaanga. Ngaia are ti riai n rarawa nakoni kaakibotu ake a kona ni kamamaraa tangiran te Atua iroura teutana imwin teutana.​—IEbe. 5:5, 6.

14. E kangaa te ataibwai ni buoka Daniel?

¹⁴ E a moanna n ataia Daniel are taekinaki mai mwaina bwa bon iai te kangaanga n te takaakaro n taiani keim aika tiritiri ao n tabunea. E karaoa ana kakaae n te Watchtower Library i aoni kaongora ake a na buokia n ana kangaanga anne. Tera mwina? E a katoka ana takaakaro n ana keim aika aki raraoi. E buuta arana man taian takaakaro ake i aon te intanete ao e katoka reitakina ma taan tatakaakaro naba n te keim. E taku teuaei: “N oneani mwin are I takaakaro n te keim, I a kabanea au tai ni karaoi bwaai i tinaniku ke n ikoikotaki ma raoraou man te ekaretia.” E a beku ngkai Daniel bwa te bwaiania ao te unimwaane n te ekaretia.

15. E aera ngkai a karuanikai karaki aika kewe?

¹⁵ N aron Timoteo, ti riai naba n ataa karuanikain te rongorongo ae kewe ae nako mairouia taan tannako man te koaua. (1Tim. 4:1, 7; 2Tim. 2:16) N te katoto, a kona ni kataia ni kabutiinako karaki aika kewe ibukia tarira n te onimaki, ke ni kauekea te nanououa ibukin ana botaki Iehova. A kona rongorongo akanne ni kamamaraa ara onimaki. Ma ti bon riai n rarawa ni mwamwanaaki iai. Bukin tera? Ibukina bwa a kabutakinako irouia “aomata aika buakaka aia iango, aika a aki ataa te koaua.” Tiaia bwa a na  kauekea “te kauntaeka ma te kaborabakau.” (1Tim. 6:4, 5) A tangirira bwa ti na kakoauai aia kabuakaka bwa ti aonga n aki onimakinia tarira n te onimaki.

16. Baikara baika a kona ni katikiiranako aika ti riai n rarawa iai?

¹⁶ Rarawa nakoni baika a na katikikonako. Ngkai Timoteo bon “ana tautia ae raoiroi Kristo Iesu,” e riai ni kaatuua ana iango n te mwakuri ni minita ao e na aki katikakinako n uaiakinan te kaubwai ke bwaai riki tabeua. (2Tim. 2:3, 4) N aron Timoteo, ti na bon aki kariaia bwa ti na katikakinako n tangirani bwaikoraki. E kona “te kaubwai ae kona ni mwamwanaa te aba” ni karibwaa tangiran Iehova iroura, nanora ni kakaitau ibukin Ana Taeka te Atua, ao nanora ni kan tibwaia nakoia aomata. (Mat. 13:22) Ti riai n teimatoa ni kabebetei maiura ao ni kamanena ara tai ma korakorara bwa ti na “teimatoa n ukoukora moa ana Tautaeka n Uea te Atua.”​—Mat. 6:22-25, 33.

17-18. Tera ae ti kona ni karaoia bwa e aonga n aki ruanikai ara onimaki?

¹⁷ Bwaina te tatauraoi. E riai te tautia ni kamani karaoa ana babaire ibukin te bwai ae e na karaoia. Ngkana ti na kawakin raoi baike e anganira Iehova, ti riai ni bwaina te tatauraoi ngkana ti nora te kangaanga. Tera ae kona ni buokira ni karaoa anne? Ti riai ni kamani karaoa ara babaire bwa tera arora ni kaitaraa te kangaanga.

¹⁸ E kangai kaikonakana: Ngkana e karaoaki te kamataku teuana ae bubura, a a kaman tuangaki naake a roko bwa a na kakaaea te mataroa n otinako ae uakaan ma ngaiia, imwaini waakinan te kamataku. Bukin tera? Bwa a aonga ni waekoa n otinako ngkana e karina n riki te kabuanibwai. N aron anne, ti riai ni kamani bairea te bwai ae ti na karaoia ngkana arona bwa e a tii kaoti naba te taamnei ae kammaira ke ae riao te iowawa iai, ke aia rongorongo taan tannako man te koaua, n te tai are ti kamanena iai te intanete, ke ngkana ti taamnei, ke ti mataku n te TV. Ngkana ti tatauraoi imwain te bwai ae kona n riki, ti kona ni waekoa ni kamanoira man ruanikain ara onimaki, ao n teimatoa n itiaki i matan Iehova.​—TaiAre. 101:3; 1Tim. 4:12.

19. Baikara kakabwaia aika ti na karekei ngkana ti kawakin raoi baika kakawaki ake e anganira Iehova?

¹⁹ Ti riai ni kawakini baika kakawaki ake e anganira Iehova, ae taekani koaua aika rangi ni kakawaki man te Baibara, ao mwiokoara ae reireinaia aomata i aoni koaua akanne. Mani karaoan anne, ti na boni karekea mataniwin nanora ae itiaki, maiura ae manena, ao kimwareireira ngkana ti buokiia aomata bwa a na kinaa Iehova. Man ana ibuobuoki Iehova, ti boni kona ni kawakina raoi te baere ti mwiokoaki iai.​—1Tim. 6:12, 19.