Reireiara Mairoun Ioana
A BATI aomata aika ataia ae 12 ana abotoro Iesu. Ma a bae n aki ataia ae i buakoia taan rimwin Iesu, iai naba aine aika raona ni mwakuri. Ioana bon temanna mai buakoia aine akanne.
Tera te bwai ae karaoia Ioana n ana mwakuri ni minita Iesu, ao tera reireiara n ana katoto neiei?
ANTAI IOANA?
Ioana boni “buuni Kuta are mataniwin ana auti Erote.” E bae n tia n riki Kuta bwa te mataniwi i aon ana bwai nako Erote Antibati. Ioana bon temanna mai buakoia aine ake e katoki aorakia Iesu. E iriraki Iesu ma ana abotoro iroun neiei ma aine riki tabeman.—Ruka 8:1-3.
A reirei rabi aika I-Iutaia bwa a aki riai aine n ikoikotaki ma mwaane aika tiaki aia koraki, riki n te mwamwananga. Ni koauana, a na aki bati ni mamaroro mwaane aika I-Iutaia nakoia aine. N aki ongei katei akanne, e kariaia Iesu Ioana ao aine riki tabeman ake taan onimaki, bwa a na ira ana kurubu.
E kaitaraaki Ioana ma aia kabuakaka mataniwin Aro, ana utu ao raoraona ibukin raonakin Iesu ao abotoro. A riai n tauraoi naake a na irira Iesu nakoni bitaki ni baike a kakaraoi ni katoabong. E taku Iesu ibukia taan rimwina akanne: “Tinau ao tariu bon te koraki aikai, aika ongo ana taeka te Atua, ma n toua mwina.” (Ruka 8:19-21; 18:28-30) E aki kaungaaki nanom n ataan ae e rangi ni kaan Iesu ma naake a tauraoi n anga ngaiia ibukin irirakina?
E AKOI NEIEI N ANA BWAI
E akoaki Iesu ao naake Tengauni ma Uoman, iroun Ioana ao aine riki aika bati “n aia bwai.” (Ruka 8:3) E koreia te tia kororongorongo temanna ni kangai: “E aki tuangia taan wareware Ruka, bwa a kuuka, a teboki bwainnamwarake ao a itui kunnikai aine aikai. Tao a karaoi baikanne . . . , ma e bon aki taekinna Ruka.” Ni koauana, a kabongana aia mwane, aia bwai ke abaia aine aikai ibukia raoia ni mwakuri akanne.
E aki kareketianti Iesu ke ana abotoro n aia tai n uarongorongo. Ngaia are, a bae n akea aia mwane ibukini kanaia ao bwaai riki tabeua aika a kainnanoaki ibukia aomata aika tao 20 mwaitiia. E ngae ngke a tia n akoaki, ma e oti n aroia n uouota te “bwaoki ni mwane” bwa a aki kakantaningaa te mwakuri n akoi nakoia. (Ioa. 12:6; 13:28, 29) Tao e a tia Ioana ao aine tabeman n anga te mwane ibukini kaitaraani kabanemwane.
A tua tabeman bwa e aki riai n reke te mwane ke te aba iroun te aine ae te I-Iutaia. E ngae n anne, a kaotaki ni booki rimoa ake a koreaki n ana tai Ioana, bwa e kona ni karekea kaubwaina te aine mai buakoia I-Iutaia n aanga tabeua: (1) e na bwaibwai ngkana e mate tamana ae akea natina mwaane, (2) ngkana e bon anganaki te aba, (3) e na nakoina te mwane man te boraraoi n te mare ngkana e buuraure, (4) e na anganaki tibwana te mwane ke te aba i aan te tua imwini mateni buuna, ke (5) ana mwane are e boni karekea.
Akea te nanououa, bwa a bwaintangira n te mwane taan rimwin Iesu n aron are a konaa. E bae n iai naba taan rimwina aine aika kaubwai. A taekinna tabeman bwa e kaubwai Ioana, ngkai ngaia buun ana mataniwi Erote. E bae temanna ae aron neiei ni karekea te kunnikai ae bobuaka ae akea tomana are bwainna Iesu. E katerea te tia koro rongorongo temanna bwa aei te kunnikai ae, “a aki kona ni karekea buuia taan akawa.”—Ioa. 19:23,24.
E aki katereaki raoi n te Baibara, bwa e anga te mwane Ioana. Ma, e karaoa ae kona ni karaoia, ao aei are e reke reireiara mai iai. E nakoira bairean ara bwaintangira ae ti na anga ibukini boutokaan te Tautaeka n Uea. Ma ae tangiraki iroun te Atua, boni karaoan ae ti konaa ma te kukurei.—Mat. 6:33; Mareko 14:8; 2 Kor. 9:7.
NI MATEN IESU AO IMWINI MATENA
E taraa n ae a nora tiringan Iesu Ioana ma aine tabeman, ake ‘a iriria bwa a na buokia ngke e mena i Kariraia, ao a bati riki aine ake a kaai n roko mangaia mai Ierutarem.’ (Mareko 15:41) Ngke e karuoaki rabwatan Iesu man te kai bwa e na taunaki, ao “a ririmwi aine ake a irira ngkoa Iesu mai Kariraia, ao a matakuakina te ruanimate ma aroni kawenean rabwatana. Ao a okinako ni katauraoi baika boiarara ma bwaa aika boiarara.” Imwin okia n te bongi n Taabati teuana, a noriia anera ake a kaongoia taekani mangautin Iesu aine aikai, ake e mwaneweia Ruka aika “Maria te I-Maketara, ao Ioana, ao Maria are tinan Iakobo.”—Ruka 23:55–24:10.
E bae n ae Ioana bon temanna naba te tia rimwini Kristo, n ikotaki ma tinan Iesu ao tarina ake a bane ni botaki i Ierutarem ni Bentekota 33 C.E. (Mwa. 1:12-14) Kioina ngkai e mwakuri buun neiei iroun Erote Antibati, e bae Ruka ni karekei rongorongon Erote Antibati iroun Ioana, moarara riki ngkai bon tii ngaia te tia korea te Euangkerio are e mwanea iai aran neiei.—Ruka 8:3; 9:7-9; 23:8-12; 24:10.
A reke reireiara tabeua ibukini kammwakuran te iango man rongorongon Ioana. E kabanea ana konaa ni beku ibukin Iesu. E bae ni kukurei neiei ngkana e ataia ae e ibuobuoki ana mwane ibukin Iesu, naake Tengauni ma Uoman ao taan rimwin Kristo tabeman, ngke a kaai ni mwamwananga ao n uarongorongo. E akoa Iesu Ioana, ao e kakaonimaki ni koaua nakoina i buakoni kataaki. A kona naba aine aika Kristian ni kakairi n aroaron neiei aika boraoi ma nanon te Atua.