Tera te Moani Bure?
Ana kaeka te Baibara
Bon taiani moan aomata ni bure Atam ao Ewa. Ngke a aki ongeaba iroun te Atua ni kanakin uaan “te kai n ataa te raoiroi ao te buakaka” a karaoa iai te baere e aranaki irouia aika bati bwa te moani bure. a (Karikani Bwaai 2:16, 17; 3:6; I-Rom 5:19) A aki riai n roko n te kai arei Atam ma Ewa, ibukina bwa e tei ibukini mwaakan te Atua ni kairiri, ke riaina ni bairea ae eti ao ae kairua ibukia aomata. Ni kanakin uaan te kai arei iroun Atam ma Ewa, a karaoa iai te bwai ae aki riai, ae bairean ae eti ao ae kairua ibukia. Ni karaoan anne, a rawa iai nakoni mwaakan te Atua ni kairiri.
Tera rotakia Atam ao Ewa n “te moani bure”?
Ibukina bwa a bure Atam ma Ewa a a rikirake ni kara ao n tokina a boni mate. A uruana aia iraorao ma te Atua ao a kabuaa te kantaninga are te maiu n aki toki ae kororaoi te marurung iai.—Karikani Bwaai 3:19.
Tera rotakira n “te moani bure”?
A bwaatina te bure anne Atam ma Ewa nakoia kanoaia. Kaanga n aroia kaaro aika bwaatina aorakin aia utu nakoia natiia. (I-Rom 5:12) Ngaia are a bane aomata ni bungiaki “i nanon te bure,” b ae nanona bwa ti bungiaki ma te aki kororaoi ao kani karaoan ae kairua.—Taian Areru 51:5; I-Ebeto 2:3.
Ibukina bwa ti karekea naba te bure ke te aki kororaoi, ti a aoraki, ti a rikirake ni kara, ao ni mate. (I-Rom 6:23) Ti rotakibuaka naba ni mwin nako ara kairua ao aia kairua tabemwaang.—Te Minita 8:9; Iakobo 3:2.
Ti kona ni kainaomataaki mani mwin “te moani bure”?
Eng. E taku te Baibara bwa e mate Iesu bwa “te karea ibukini karekeani kabwaraan ara bure.” (1 Ioane 4:10, kabwarabwara mai nano) E kona ana karea Iesu ni kainaomataira man rotakibuakara ni mwin te bure are ti karekea, ao ni karekea nakoira te baere a kabuaa Atam ma Ewa, ae te kantaninga ae te maiu n aki toki ae kororaoi te marurung iai.—Ioane 3:16. c
Iango aika kairua ibukin “te moani bure”
Te iango ae kairua: Ti aki kona ni karekea ara iraorao ma te Atua bwa mwin te moani bure.
Te koaua: E aki bukinira te Atua n aia bure Atam ma Ewa. E ataia ae ti aki kororaoi, ao e aki kariaa ae riaon ae e ataia bwa ti kona ni karaoia. (Taian Areru 103:14) E ngae ngke ti rotakibuaka ni mwin te bure are ti karekea, ma ti kakabwaiaaki bwa ti kona ni karekea te iraorao ae kaan ma te Atua.—Taeka N Rabakau 3:32.
Te iango ae kairua: E kainaomataaki te aomata mani mwin te moani bure n te bwabetito, ngaia are a riai merimeri ni bwabetitoaki.
Te koaua: E ngae ngke bon te mwaneka ae rangi ni kakawaki te bwabetito ibukin reken te kamaiuaki, ma tii onimakinan ana karea Iesu ae kona ni kaitiaka te aomata man te bure. (1 Betero 3:21; 1 Ioane 1:7) Kioina ngkai onimakinan te Baibara e boboto i aon te atatai, a aki kona ngkanne merimeri ni karekea aia onimaki. Ngaia are e aki boutokaa bwabetitoaia merimeri te Baibara. E teretere te koaua anne irouia Kristian ake rimoa. A aki bwabetitoiia merimeri, ma a bwabetitoiia taan onimaki, aika “mwaane ao aine” ake a onimakina Ana Taeka te Atua.—Mwakuri 2:41; 8:12.
Te iango ae kairua: E karekei kaia aine te Atua ibukina bwa e moani kana uaan te kai are katabuakaki Ewa.
Te koaua: E aki karekei kaia aine te Atua ma e karekea kain “te naeta nikawai, are arana te Riaboro ao Tatan,” are kaira Ewa bwa e na bure. (Te Kaotioti 12:9; Karikani Bwaai 3:14) Ao irarikina naba, bon Atam ae bukinaki iroun te Atua n te moani bure, tiaki buuna.—I-Rom 5:12.
E aera ngke e taku te Atua bwa Atam e na taua aroni buuna? (Karikani Bwaai 3:16) N taekinan anne iroun te Atua, tiaki nanona bwa e a kariaia iai rikin te aroaro anne. E tii taekina te bae e na riki bwa mwin te bure. E kantaningaia te Atua bwa e na tangira buuna te mwaane ao ni karinea, ao e na rangi ni karineia naba aine nako.—I-Ebeto 5:25; 1 Betero 3:7.
Te iango ae kairua: Te moani bure bon te wene n taanga.
Te koaua: E aki kona n riki te wene n taanga bwa te moani bure, ao aikai bukina:
E tua te Atua nakon Atam bwa e na tai amwarake man te kai n ataa te raoiroi ao te buakaka, ngke e tuai n riki buuna.—Karikani Bwaai 2:17, 18.
E anga te kaetieti te Atua nakon Atam ma Ewa ni kangai: “Kam na kabatiaia ami kariki ao kamwaitingkami,” ae nanona bwa a na boni karikiia natiia. (Karikani Bwaai 1:28) E a bon iowawa te Atua ngkana e a manga katuuaaeia te moan taanga ibukini karaoan te baere e bon tua nakoia bwa a na karaoia.
A kaokoro taai ake a karaoa iai te bure Atam ma Ewa, bwa Ewa moa ao imwina buuna.—Karikani Bwaai 3:6.
E kariaiakaki n te Baibara te wene n taanga i marenan te buu te mwaane ao te buu te aine aika a tia ni mareaki.—Taeka N Rabakau 5:18, 19; 1 I-Korinto 7:3.
a Bon akea n te Baibara te taeka ae “te moani bure.” Ni koauana, te moani bure ae koreaki taekana n te Baibara bon ana mwamwanaa te aba Tatan ao ana kewe nakon Ewa.—Karikani Bwaai 3:4, 5; Ioane 8:44.
b N te Baibara ao te taeka ae “bure” e aki tii nanoni mwakuri aika kairua, ma e nanona naba maiura ae aki kororaoi ke te bure ae ti karekea naba.
c Ibukin reiakinan riki taekan ana karea Iesu ao arora ni kona ni buokaki iai, nora te kaongora ae “E Kamaiua te Aba Iesu—N te Aro Raa?”