30 TOGÓ BEL GE NÒ
Ge Láá Kọ́ Kpẹ̀a Nè Gbò E Bà Náa Ólò Sí Tọ́ọ̀ Kà Bõ̀ònaló Fã̀
“M̀ ólò tõo belí bé e gbò e m gé vee Lé Kpèa nè tõo naa, kọ bé m̀ láá dùùlà sìgà ọ̀và m kọ̀láá sĩ́ deè e a dú bíi.”—1 KỌ́R. 9:22.
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 82 “Ẹ́ẹ́ Dee Ea Di Mm̀ Boolo Á Dọ Bàlà Kẽ”
GE TENÍ BOO *
1. Mókà nyààa ní ea ni bã́ kẽ mm̀ sìgà òb gbáá ea kil nvéeá ẽ́?
GÃ́BUG gbáá ea kil nvéeá, kà tõ̀ò gbò e bà di bàlà booí íe bõ̀ònaló fã̀ e bà ólò sì. Sõò nyààa a palàge bã ló níí mm̀ sìgà òb gbáá ea kil nvéeá. Gã́bug nen náa íe na bõ̀ònaló fã̀ e bà ólò sì. Kàsĩ́, gã́bug gbò nen e bà di sìgà dó kọ́ bà náa ólò siè tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀. *—Máát. 24:12.
2. Éé ní ea náa vaá sìgà gbò nen náa sí ná tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀e?
2 Éé ní ea náa vaá kà tõ̀ò nen à dì e bà gé kpáá òòà aa ló bõ̀ònaló fã̀ ẽ? * Àé láá dú gè kọ bà ká nyíe gbẹẹ́ boo kpéè ló àbèè gbò tã̀àgã̀ ea di mm̀ dùm. (Lúùk 8:14) Sìgà ọ̀và e ba beè olòó sí enè íb bõ̀ònaló fã̀ náa a dú dṹùnà gbò e bà náa zigà kọ Bàrì dì. Dõòna gbò à ziga ló Bàrì sõò bà ẹb kọọ̀ ge sí enè íb bõ̀ònaló fã̀ náa síá ná tóm, náa dọ bélè, vaá náa gbáá ló nòòmà nù sã́ìns nè bé e gbò nen ólò bugi togó naa. Àé láá dú kọọ̀ bà ólò dã́ tṍó e ba gbò kóò, gbò nen dò bá, nu e ba ẹb boo TV, àbèè boo lédiò gé kọ́ọ̀ nen beè mèà aa mm̀ dõòna kà nu, vaá bà náa íe nen ea é baatẽ́ gbò lé bug ea zógè kọ Bàrì dì. Láb gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀ à kpó dõòna gbò boo béè ba gọ̀l òò nyòòmà kpègè nè ge ié kpóó. Mm̀ sìgà gbò dó, kpóó ea gé bẹl a ténmá kọ gbò nen á gá fã̀ Bàrì.
3. Éé ní ea dú Tóm̀ búlà ea di nvéè nakà kpò nònùí?
3 Jíízọ̀s beè lẹ̀ẹ̀lài kọọ̀ “aalii gé naanii kọ dénè gbò nen á nyooné.” (Máát. 28:19) Mósĩ́ deè ní eé láá nvèè bá nè gbò e bà náa ólò sí tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀ kọ bàá nó gè vùlè Bàrì vaá dú gbò nyòòne nvéè Kráìst e? Èé íè ge nyimá kọọ̀ bé e nen lábví láb nyòòmà bẹẹ kọ̀ kpẹ̀a naa é láá dẹ̀ẹ̀a boo kiẽ́e e ba beè bumàe lọl kẽ. Dì belí nu dòòmà bá, sìgà gbò e bà di bálásĩ́ Asia náa é láá dã́ lé kpẹ̀aí dì belí gbò e bà di bálásĩ́ Europe. Ló éé? Gã́bug gbò e bà di Europe nyímá nú ea kil ló Kpà Káí vaá nyimá kọọ̀ Bàrì ní ea beè dèm dénè nu ẽ́. Sõò gbẹá bálásĩ́ Asia, gã́bug nen nyímá pọ́ì ńkem̀ nu àbèè kọ bà náa nyímá tọ́ọ̀ nu ea kil ló Kpá Káí, vaá níí é láá naa kọ bàá gá zìgà kọọ̀ Neǹ Dèmnù dì. Tóm̀ búlà ea di nvéè nakà kpò nònùí dú gè nvèè bá nèi kọ é láá kọ́ kpẹ̀a nè kọ̀láá gbò e ínà ló, kabèe bà aa dõòna kà bálásĩ́ àbèè nú e bà ziga ló dú kele.
OLÒÓ TÚ LÉ BÁ Ẹ̀BMÀ KỌ̀LÁÁ NEN
4. Éé ní ea náa vaá èé tú lé bá ẹ̀bmà kọ̀láá nen ẽ́?
4 Tú Lé Bá Ẹ̀bmà Kọ̀láá Nen. Buù gbáá, à íe gbò e bà náa ólò sí tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀ e bà ni dú gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà kátogóí. Gã́bug ọ̀và beè olòó ọví pọ́lọ́ nu vaá dùm bààsĩ́ ea di mm̀ gbò bõ̀ònaló fã̀ ólò bẽemá va. Dõòna gbò beè olòó tõó mm̀ pọ́lọ́ dùm vaá íe gbò pọ́lọ́ láb ea bĩ́íná kọ bàá òòà aa ló mm̀ dùm. Tení dú ló nvèè bá ea aa bá Jìhóvà, èé láá àgala boo kọọ̀ èé mon “gbò e Bàrì beè sà kọ bà é ié dùm e bè náa tá.”—Tóm 13:48; 1 Tím. 2:3, 4.
Nyaaná bá ló sĩ́deè eo bãàma ló nen tṍó eo gé kọ́ kpẹ̀a nè gbò e bà náa ólò ziga ló Kpá Káí (Ẹ̀b 5-6 kpò) *
5. Éé ní ea ólò naa kọọ̀ gbò nen á tú lé tuumá bẹẹ lẹ̀ẹ̀la tóm ẽ́?
5 Dú Gbọ́ọ́-gbọọ̀ Ló Vaá Ò Tú Kèèlè Loomá Bel. Gã́bug tṍó, gbò nen ólò tú lé bá tuumá bẹẹ kọ̀ kpèa, níì boo béè nú e kọ́ọ̀ nì, sõò boo béè bá e lóòmà bel. À ólò leemá va tṍó e dúù gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló, tú kyèèlè loomá bel vaá palàge ié va lèèmá . Née ólò tú bá kpóó siimá va kọ bàá ziga ló nú e kọ́ọ̀. Tãa vó, è ólò pììga boo gè dã́tẽ́ ló bé e bà ẹb nu naa. Dì belí nu dòòmà bá, náa ólò leemá sìgà gbò ge zọ̀ neǹ kyáà loá bel boobõ̀ònaló fã̀. Sìgà gbò à bugi togó kọọ̀ náa dú lé gè bĩiná bé e nen bugi togó naa ea kil ló Bàrì. Nagé, kẹ́ẹ ólò sii sìgà gbò tṍó e dõòna gbò mon va kọ bà gé bugi Kpá Káí, èlmà tõ̀ò tṍó e enè Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà dì vá ló. Kọ̀láá bé ea meà naa, è ólò pììga boo gè dã́va tẽ́ ló.—2 Tím. 2:24.
6. Mósĩ́ deè ní e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè láá nyaaná bá ló a kọ̀ kpẹ̀aẹ́, vaá mósĩ́ deè ní e beele é láá nóe ẽ́?
6 Éé ní eé láá naa be à bélí kọ náa léémá nen e gé kọ́ kpẹ̀a nè tṍó e túù gbò moǹ bel ea dì belí, “Kpá Káí,” “dèmnù,” “Bàrì,” àbèè “bõ̀ònaló fã̀” loomá bel é? Èé láá nó neǹ tóm Pọ́ọ̀l vaá è nyááná bá ló bẹẹ lòbèl. Tṍó e Pọ́ọ̀l géè ló bel nè pá Júù, a beè zọ̀va bugi togó boo nú ea di mm̀ Kpá Káí. Vaá tṍó ea géè ló bel nè gbò nyìmànù pá Gríìk gbẹá kèsĩ́ gbò bèèla, náa beè kọ à gé kólìè a bel lọl mm̀ Kpá Káí. (Tóm 17:2, 3, 22-31) Mósĩ́ deè ní eé láá nó nu dòòmà bá Pọ́ọ̀lẹ? Be ò íná ló nen e bè náa zigà kọ ó bugiè Kpá Káí neèe, àé palàge dú lé be nóò kólì dọ̀ Kpá Káí kiẽ́e eo túù o bel lọ̀l tṍó eo gé zọ́ẹ loá bel. Be à náa ò òn kọọ̀ náa léémá nená kọọ̀ gbò nen monìè ẽ kọ à gé zọẹ̀ ni bugiè Kpá Káí, pììga boo gè zọ̀ẹ bugi Kpá Káí mm̀ sĩ́deè e gbò nen náa é nyímá, dì belí gè zogèe lọl boo fóòn.
7. Kọbé è láá belí Pọ́ọ̀l, dì belí bé e 1 Kọ́rìnt 9:20-23 baatẽ́ naa, éé ní ea bọ́ló kọ é naa ẽ́?
7 Dã́tẽ́ Ló Nen Vaá Ò Pãanée Tṍ Ló. Èé íè ge pììga boo gè dã́tẽ́ ló nú ea náa vaá nen e gé zọ loá belá à bugi togó belí bé ea gé bugi naa ã́. (Pró. 20:5) Zẹ́ẹ́ kpáá bugi togó boo nu dòòmà bá Pọ́ọ̀l. A beè bọọ aa kẽ gbẹá zẹ̀ẹ̀ pá Júù. Àé íè ge dú bíi kọ á nyaaná bá ló a nòòmà nù tṍó ea gé kọ́ kpẹ̀a nè gbò e bè níì pá Júù nì, ea dú gbò e bà nyímá pọ́ì ńkem̀ àbèè kọ bà náa nyímá tọ́ọ̀ nu ea kil ló Jìhóvà nè Kpá Káí. Èé láá gbĩ́tẽ́ ló nu àbèè ge bĩiná bel gbò e togó va ni tulà nu mm̀ bõ̀ònatõ̀ò kọbé è palàge dã́tẽ́ ló bé e gbò e gé kọ́ kpẹ̀a nè bugi togó naa.—Bugi 1 Kọ́rìnt 9:20-23.
8. Éé ní ea dú enè sĩ́deè ge dààmà togó gè zọ̀ nen loá sọ́l boo Kpá Káí é?
8 È gbĩ́ gè gbĩ́ gbò e bà “íe tàn.” (Máát. 10:11) Kọbé è láá naa níí, èé íè ge bĩiná gbò nen nú ea dú ba bùlà vaá è palàge pãané va tṍ ló. Ene kà vígà págbálà ea di England ólò bĩiná gbò nen nú ea dú ba bùlà kilma ló nú ea é ne ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe dóm nè va, sĩ́deè ge bumá gbò pá nvín, àbèè ge ié ĩ̀ìmà kèbá pọ́lọ́ bèèla. Tṍó ea ni dã́ ba bùlà lọ̀l, à ólò gbóó kọọ̀, “Ńlóò bulà kọ́ vàẹ kilma ló nakà bel dùùlà bá deè tṍ e ba beè emí mm̀ nú ea é dú 2,000 gbáá ea kil nvéeá ẽ́?” Tṍóá, boo tṍó e náa é zẹ́ẹ́ kọ à aa mm̀ “Kpá Káí,” à ólò gbóó zogè va dọ̀ Kpá Káí ea beè sà lọl boo a fóòn.
KỌ́ KPẸ̀A MM̀ Sĩ́DEÈ EA É TỌ́Á LÓ GBÒ NEN
9. Mósĩ́ deè ní eé láá nvèè bá nè gbò e náa ólò gbĩ́ gè ló bel ea kil ló Bàrì e?
9 Èé láá kọ́ kpẹ̀a mm̀ sĩ́deè ea é tọ́á ló gbò e bà náa ólò zìgà ge ló bel ea kil ló Bàrì tení dú ló gè kọ́ nú ea kil ló nú ea tọ́a vá ló. Dì belí nu dòòmà bá, gbò nú e Bàrì beè dèm ólò bọọ́ ló gbele tõ̀ò nen. Boo béè vó, èé gbóó láá kọọ̀: “Àé láá dú gè kọọ̀ ò nyímà kọọ̀ gbò e ba beè nó sã́ìns ólò nó nu lọl ló nú e Bàrì beè dèm vaá dènmà dõòna kà. Dì belí nu dòòmà bá, gbò e ba ólò dèm kpẹ́ lóòmà bel beè nó bé e tṍ ólò dã́ nu naa, vaá gbò e ba ólò dèm nu gè tuumá fùtó beè nó nú ea kil ló bé e dẽe ólò mòn nu naa. Tṍó e olo ẹbvì gbò nú ea di mm̀ bàlà booí, à tõó ní ló naa vàẹ? É kọ ò bulà kọọ̀ kà àgẹbá kpóó, nen, sẹ̀ dõòna kà nu ní ea beè naa kọ bàá dìe?” Tṍó e ni dã́ ba bùlà lọ̀l, èé láá kpáá kọọ̀, “Tṍó e gbò nen nó nu lọl ló tṍ nè dẽe vaá dènmà dõòna kà nu, èé láá gbĩ́ gè nyimá nen e bà gé nó nu lọl bá. Bel e enèneǹ émì kpà deè kéléá beè kọ̀ beè palàge leemá nda. A beè emí kọọ̀: ‘É kọọ̀ nen ea beè naa tṍ náa é láá dã́ nu? É kọọ̀ nen ea beè naa dẽe náa é láá mòn nu? . . . Ẹlẹ ní ea ne nyìmànù gbò nen ẽ́!’ Sìgà gbò e ba gé nó sã́ìns a ziga ló níí.” (Ps. 94:9, 10) Tṍóá, èé gbóó láá zogè ene kà vídiò ea di boo jw.org® kè kẽè “Interviews and Experiences” ea di gbàà “Viewpoints on the Origin of Life.” (Ẹ̀b kè kẽè PUBLICATIONS > VIDEOS.) Àbèè ò ne bróshọ̀ ea kọlà Was Life Created? àbèè The Origin of Life—Five Questions Worth Asking.
10. Mósĩ́ deè ní eé láá dààmà togó gè zọ̀ nen e bè náa ólò gbĩ́ gè ló bel ea kil ló Bàrì loá sọ́lẹ́?
10 À ólò tàn gã́bug nen gè ié kà lé dì deèsĩ́. Sõò, pọ̀ síi gã́bug nen kọọ̀ àé beè dú gè kyọ̀sĩ́ bàlà booí àbèè kọọ̀ gbò nen náa é láá beè tõó ná boo. Enè nen ea géè kudẽe ló sẹ́kiùt gbẹá dó Norway beè kọọ̀ à ólò leemá gbò e bà náa ólò gbĩ́ gè ló bel ea kil ló Bàrì ge ló bel ea kil ló gbò dìtõ̀ò ea di bàlà booí. Tṍó ea ni kanà moǹ gbò nen lọ̀l, à ólò gbóó kọọ̀: “Ńlóò bùlà kọ́ vàẹ kilma ló bẹẹ ból dẽesĩ́ nyòòmà kà lé dì deèsĩ́ ẽ́? É kọ èé dẹlẹ́ nyíé boo gbò e bà di mm̀ bìlà bẹbẹ̀l, gbò e bà gé nó sã́ìns, sẹ̀ dõòna nèn ẽ? Tṍó ea ni dã́ ba bùlà lọ̀l, à ólò gbóó bugi àbèè à kólí dọ̀ Kpá Káí ea kọ́ nú ea kil ló kà lé dì deèsĩ́. Zìgànù ea di mm̀ Kpá Káí ea kóọ̀ boo kunukẽ̀í é di lee nè ge kọọ̀ gbò nen é tõó boo dọ̀ dè-dè ólò leemá sìgà gbò.—Ps. 37:29; Ẹ̀klì. 1:4.
11. Éé ní ea náa vaá à bọ́ló kọ é tú kele-kele bá bã̀àma ló gbò nen ẽ́, vaá mósĩ́ deè ní eé láá nó nu dòòmà bà Pọ́ọ̀l, dì belí bé e kpá Róm̀ 1:14-16 baatẽ́ naa ẽ́?
11 À bọ́ló kọ é tú kele-kele bá bã̀àma ló gbò e gé kọ́ kpẹ̀a nè. Ló éé? Boo béè kọọ̀ buù nen dú kele. Nú ea léémá nakà nená é láá bẽemá dõòna nèn. À ólò leemá sìgà gbò ge ló bel boo Kpá Káí àbèè Bàrì, boo tṍó ea ólò leemá dõòna gbò tṍó e túù kalì bá bã̀àmàé ló. Kọ̀láá bé ea meà naa, à bọ́ló kọ é tú kọ̀láá kà nèa deè e íè kọọmà kpẹ̀a nè kọ̀láá íb gbò nen. (Bugi Róm̀ 1:14-16.) Vaá à dú kà kà kọọ̀ è ólò kẽ̀èa boo kọọ̀ áá Jìhóvà ní ea ólò naa kọọ̀ kà kà belí à dum mm̀ nyíè gbò e bà gbĩ́ gè naa nú ea lelà ẹ.—1 Kọ́r. 3:6, 7.
GE KỌ́ KPẸ̀A NÈ GBÒ E BÀ DI BÁLÁSĨ́ ASIA
Gã́bug gbò kọ̀ kpẹ̀a íe lèèma mm̀ dõòna gbò e bà aa boo gbò kunukẽ kiẽ́e e bà náa ólò fã̀ Bàrì vaá zọ̀ va dõ̀ònà dìtõ̀ò ló nyìmànù ea di mm̀ Kpá Káí (Ẹ̀b 12-13 kpò)
12. Éé ní eé láá naa kọbé è kọ́ kpẹ̀a nè gbò gbò e bà di bálásĩ́ Asia e bà gáà bugi togó boo be nen ea beè dèm nu dì?
12 Beeá ló bàlà booí, gã́bug gbò kọ̀ kpẹ̀a dì e bà gé kọ́ kpẹ̀a nè gbò e bà aa gbò dó ea di bálásĩ́ Asia, bã̀àna gbò e bà aa kiẽ́e e kpóó ea gé bẹl kpèg tóm gbò bõ̀ònaló fã̀. Mm̀ gã́bug dó ea di bálásĩ́ Asia, gã́bug nen gáà zẹẹ bugi togó boo be nen ea beè dèm nu dì àbèè kọ á gé. Sìgà ọ̀và ólò ié lèèma vaá zìgà kọ Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà á zọẹ̀ va noàè Kpá Káí, boo tṍó e náa ólò leemá dõòna gbò ge nó ãa nu. Éé ní eé láá naa kọbé è nveè bá nè vaẹ́? Sìgà gbò kọ̀ kpẹ̀aí kọ́ọ̀ kà lé sĩ́deè ge kọ́ kpẹ̀a nèva dú gè zẹ́ẹ́ zọ̀va lọá pọ́ì loa sọ́l, zogè kọ ò íèè va lèèma m, vaá tṍó ea bọ́ló ò gbóó kọ́ nèva bé e ńlóò dùm beè nyaaá dú lé naa tṍó eo túè gbò nòòkúu ea di mm̀ Kpá Káí siimá tóm.
13. Éé ní ea é láá nvèè bá kọ gbò nen á ié lèèma mm̀ Kpá Káí é? (Ẹ̀b fùtó ea di boo kóó.)
13 Nyìmànù ea di mm̀ Kpá Káí ní ea ólò zẹ́ẹ́ leemá sìgà gbò e. (Ẹ̀klì. 7:12) Ene kà vígà pábia ea ólò sì gé kãa gbò e bà ólò ló dém bel Mandarin gbẹá New York beè kọọ̀: “M̀ ólò pììga boo gè zogè kọ m̀ íè va lèèmá m vaá pãané va tṍ ló. Be m̀ mon kọ bà ã́àa aa dõòna kà dó dù, m̀ ólò láá bĩiná kọọ̀: ‘kĩí mèà naa vàẹ lóó ní ẽ́? É kọ o mon tóm? É kọ gbò e bà di kĩí tú lé bá faamá ni gé? Sìgà tṍó níí ólò nèi deè kọ é láá noòmà va Kpá Káí. Tṍó e dìtõ̀ò ne deè, vígà pábiaí ólò láá kpáá kọọ̀: “Éé ní e olo bulà kọ à dú nú eé íè ge naa kọbé è láá zọ̀ gbò nen naaá nu mm̀ kà lé báẹ́? É kọ m̀ḿ láá zogè ni ene kà kìnabel ea di mm̀ Kpá Káí? À kọ́ọ̀: ‘Ge dààmà togó bé dì belí gè kùùlà nùtọ lọl ló múú; aa kĩé àà besĩ́ kàna kálá bã kẽ.’ É kọ ò bulà kọ na gbò dùùlà bá deè tṍá é láá nvèè bá nèi kọ é zọ̀ dõòna gbò naaá nu mm̀ kà lé bá?” (Pró. 17:14) Íb gbò loa sọ́lá é láá nvèè bá nèi kọ é nyimá ló gbò ea é tan va kọ é dú dõòna dè.
14. Mósĩ́ deè ní e ene kà vígà págbálà ea di deè bá kiẽ́e e Nàànì Ólò Baa Àà ólò nvèè bá nè gbò e bà náa zigà kọọ̀ Bàrì dìe?
14 Vaá éé ní eé kọ kilma ló gbò e bà kọ́ bà náa zigàẹ̀ ló Bàrì e? Ene kà vígà págbálà ea ni tú gã́bug gbáá kọọmá kpẹ̀a nè gbò e bà náa ólò sí tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀ ea di deè bá kiẽ́e e Nàànì Ólò Baa Àà baatẽ́ kọọ̀: “Belí bé e kĩí dì naa, tṍó e nen kọ́ọ̀, ‘nda ním ólò ziga ló Bàrì,’ à tõó dọ̀ kọọ̀ nená kọ́ náa ólò fãè gbò ńbàlì e bà náàmà bá. M̀ ólò zọ̀ẹ zìgà kọọ̀ gã́bug gbò ńbàlì dú ní e gbò nen náàmà bá, vaá ọ̀và níì kà kà Bàrì nì. M̀ ólò bọ̀ọ̀gẹ̀ bugi nú ea di mm̀ kpá Jèrèmáìà 16:20, ea kọ́ọ̀: ‘É kọ nen é láá naa nú e bè níì ńbàlì nì nèà a bá vaá kọ níà ńbàlì?’ Tṍóá, m̀ ólò gbóó bĩiná kọọ̀: ‘Èé náà vaá láá nyimá kele ea di zẹ̀ẹ̀ kà kà Bàrì nè gbò ńbàlì e bà náàmà báẹ́?’ M̀ ólò gbóó pãane tṍ ló tṍó ea gé kọ́ a bùlà, vaá gbóó bugi Àìzáíà 41:23 nèe, ea kọ́ọ̀: ‘Kọ́ nèi nú ea é nááá dì deèsĩ́, kọbé è nyímá kọọ̀ booloò gbò ńbàlì.’ Tṍóá m̀ ólò gbóó zogèe nu dòòmà bá ea kil ló bé e Jìhóvà beè kọ́ nú ea é nááá dì deèsĩ́ gbẹẹ́ kẽ naa.”
15. Éé ní e beele é láá nó lọl ló nu dòòmà bá ene kà vígà pagbálà ea di deè East Asia ẹ?
15 Ene kà vígà págbálà ea di deè East Asia ólò tú nagbò sĩ́deèí bã̀àma ló gbò nen tṍó ea gé oòa kẽ sì gé kãá va. À kọ́ọ̀: “M̀ ólò zogè va gbò nu dòòmà bá ea zógè nyìmànù ea di mm̀ Kpá Káí, gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea ni ḿḿ-má, nè gbò log ea lẹẹ̀là bel ló sĩ́dee. Tṍó em ni náa vó lọ̀l, m̀ ólò gbóó kọ́ bé e dénè gbò nuí zógè kọ à íe Neǹ dèmnù ea nyímá nu. Tṍó e nen zigà kọọ̀ Bàrì é láá dì, m̀ ólò gbóó dààmà togó gè zogèe gbò nú e Kpá Káí kọ́ kilma ló Jìhóvà.”
16. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Híbrù 11:6, éé ní ea náa vaá à dú bíi kọọ̀ gbò e ólò noòmà Kpá Káí á ié zìgà mm̀ Bàrì nè Kpá Káí é, vaá mósĩ́ deè ní eé láá nvèè bá nè va kọ bàá iéé?
16 Tṍó e zọọ̀ gbò e bà náa ólò sí tọ́ọ̀ kà bõ̀ònalò fã̀ noá Kpá Káí, èé kilsĩ́ gè olòó agẹlẹ ló ba zìgà kọọ̀ Bàrì dì. (Bugi Híbrù 11:6.) Vaá à dú bíi kọ é nvèè bá nè va kọ bàá agẹlẹ ló ba zìgà. Níí é láá bĩiná kọ é òòa boo ene kà gá e beè ló sọ́l boo gã́bug tṍó. Kòláá tṍó e zọọ̀va noá nu, àé láá dú bíi kọ é ló sọ́l boo gbò nú ea náa vaá è zìgà kọọ̀ Kpá Káí dú Moǹ Bel Bàrì. Níí é láá bã̀àa mm̀ pọ́ì ńkem̀ loa sọ́l ea kil ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea ni ḿḿ-má, bé e Kpá Káí dú kà kà naa tṍó ea ló bel boo sã́ìns nè nòòtẽ́ nómá gbò nen, àbèè bé e nyìmànù ea di mm̀ Kpá Káí ólò nvèe bá nèi buù dee naa.
17. Éé ní e bẹẹ vulè é láá naá ló dõòna gbò e?
17 È ólò nvèè bá nè gbò nen kọ bàá dú gbò nyòòne nvéè Kráìst tení dú ló gè vùlè va, kabèè bà ólò sí enè íb bõ̀ònaló fã̀ àbèè kọ bà náa ólò sì. (1 Kọ́r. 13:1) Boo tṍó e gé nóòmà va nu, è gbĩ́ì gè naa kọ bàá nyimá kọọ̀ Bàrì vulè va vaá à gbĩ́ kọ beele é vùlè va nagé ẹlẹ. Buù gbáá, gã́bug gãà gbò nen e bà náa beè olòó ié lèèma ló gè sí tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀ a diìa múú boo béè kọọ̀ baa nó gè vùlè Bàrì. Boo béè vó, tú lé bá ẹ̀bmà kọ̀láá nen, vaá ò vulè kọ̀láá íb nen. Pãané va tṍ ló. Pììga boo gè dã́tẽ́ ló nú ea náa vaá bà bugi togó naa vó. Noòmà va kọ bàá dú gbò nyòòne nvéè Kráìst tení dú ló o nu dòòmà bá.
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 76 À Tõó Ní Ló Naa Vàẹ?
^ par. 5 Èé láá zọ̀ gbò e bà náa ólò sí tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀ nyòònà kátogóí èlmà tṍó ea kil nvéeá. Mm̀ nakà kpò nònùí, èé ló bel boo bé eé láá noòmà va nú ea di mm̀ Kpá Káí naa nè bé eé láá nvèè bá nè va kọ bàá dẹlẹ nyíé boo Kpá Káí vaá ié zìgà mm̀ Jìhóvà Bàrì naa.
^ par. 1 Nyòòmà nú e sìgà gbĩ̀tẽ́ ló nu kọ́, sìgà gbò dóá dú: Albania, Australia, Austria, Azerbaijan, Canada, China, Czech Republic, Denmark, France, Germany, Hong Kong, Ireland, Israel, Japan, Netherland, Norway, South Korea, Spain, Sweden, Switzerland, United Kingdom, nè Vietnam.
^ par. 2 GE BAATẼ́ MOǸ BEL: Mm̀ nakà kpò nònùí, tã́á bel ea kọ́ọ̀ náa ólò sí tọ́ọ̀ kà bõ̀ònaló fã̀ gé lóá bel nyòòmà gbò e bà náa íe bõ̀ònaló fã̀ e bà ólò sì àbèè gbò e bà náa ólò ziga ló Bàrì.
^ par. 54 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ FÙTÓ: Ene kà vígà págbálà ea gé kọ́ kpẹ̀a nè nen e bà ólò gbá siá tóm tọọ̀ biè, tṍó e tṍó téní, à gbóó àà sí boo bẹẹ website gé ẹ̀b Online Bible Study Lessons.
