Paul beè kọọ̀: “Tṍó e nvín vígà ndáà kà daamà togó gè bém, m beè siíe kpóó òò vaá dààmà togó gè mìn. M beè gbĩ́ gè fẹ́ẹ.”

Marco beè kọọ̀: “Tṍó em di tọ, pọ́ì ńkem nu ólò vàlẹ̀ bá nvèèm súng. M̀ ólò kyọ̀gàlà kpòté, nu ge bìlmà bil, nè kọ̀láá kà nú e bá m tulà.

Gã́bug bẹ̀ì née ólò bọọ̀gẹ̀ bã̀ súng zelmá kẽ naaá. Sõò, à ólò tàvala ló dénè bẹ̀ì ge lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá sìgà tṍó. Níí dú boo béè kọọ̀ e beè ié tàn pọ́lọ́ lọ̀l bá túá kà bẹẹ tẹ̀, Ádàm. (Róm̀ 5:12) À ólò tàvala ló sìgà nen gè lẹ̀ẹ̀là bel ló a bá belí nágé Paul nè Marco. À dú nu ànà-ànà ló sìgà gbò ge láá lẹ̀ẹ̀là bel ló ba gbò tóm̀ bùlà. Dì belí nú dòòmà bá, bà ólò kilsĩ́ gè bugi togó boo gbò nú ea é síìmà va pọ̀ àbèè ge ọọvẹ́ va ló. Boo tṍó ea tavala ló sìgà gbò ge kìn dùm kúnà gã̀, ge ṍ míí tẽeá dẽe, àbèè ge ṍ pọ́lọ́ biè.

Gbò e bà naa láà lẹ̀ẹ̀là bel ló ba bug togó, ba gbò tàn, nè ba gbò láb é láá kyọ̀gàlà ba dùm. Sõò beele é láá kpèg níá. Mósĩ́ deè e? Tení dú ló gè lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá. Kọbé è láá naa vó, naanii mè é ló sọ́l boo táa kà bíb, ea kọọ̀: (1) Éé ní ea dú gè lẹ̀ẹ̀là bel ló o bá ẹ́? (2) Éé ní ea náa à palàge dú bíi é? (3) Mósĩ́ deè ní e beele é láá toní nakà kpãá e “nyómá káí” ólò domáí ẽ́? (Gàl. 5:22, 23) Tṍóá, èé gbóó ló sọ́l boo nú e buù bẹ̀ì é láá náa be à gá náa vaá née ólò láá lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá sìgà tṍó.

Nen ea lẹẹlà bel ló a bá náa ólò labví láb dẹ̀ẹ̀a boo kọ̀láá kà nuù súng ea náaé ló. Tãa vó, à ólò aa ló gè ló bel àbèè ge labví láb mm̀ gbò sĩ́deè ea é bẽ́émá Bàrì.

Jíízọ̀s beè zogèi nú e gè lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá tõó dọ̀. Kpá Káí kọ́ọ̀: “Náa beè òn gbò e bà oníe. Tṍó e a mon tã̀àgà, náa ã gbò e bà nveèe tã̀àga lóá. Sõò à tú dénè nu gbẹẹ bá Bàrì, e a ólò beelá bel leleá.” (1 Pít. 2:23) Jíízọ̀s beè lẹ̀ẹ̀là bel ló a bá tṍó e pá a gbò ọ́b nveemàe lẹ́ gbẹá boo té tã̀àgã̀a. (Máát. 27:39-44) Besĩ́ à kalá dọ̀ tṍóá, a beè lẹ̀ẹ̀là nàgé bel ló a bá tṍó e gbò tùle fã̀ bĩ́íná gíe gbò bíb ea gáẹ̀ beè láá naa kọ á ló gbò bel e bè náa bọ́ló. (Máát. 22:15-22) Ẹ̀b bé ea beè zogè nàgé kà lé nú dòòmà bá tṍó e sìgà pá Júù beè tú kpò dém tobmáe naaà! Tãa vó ea kpẽ́, “Jíízọ̀s beè gboó gũá aa boo be Tọ Káíá.”—Jọ́ọ̀n 8:57-59.

É kọ beele é láá nó nu dòòmà bá Jíízọ̀s? À íe kiẽ́e e beele é láá naa inmá. Neǹ tóm Pítà beè emí kọọ̀: “Boo bée kọ Kráìst beè mòn tã̀àga boo boolo vaá gbẹẹ nu dòmà bá kẽ sẹ̀ẹ̀i, kọ boolo ó tõonii belíi bé e ẹlẹ beè tõonìè naa.” (1 Pít. 2:21) Náa kal ló béè kọ née gbõoma, èé láá nó bé e Jíízọ̀s beè lẹ̀ẹ̀là bel ló a bá naa vaá tõo belíé. Éé ní ea náa à palàge dú bíi kọ é naa vó é?

Ge lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá dú bíi kọbé Jìhóvà ténmài. Kọbèè e tú gã́bug gbáá fã̀àmà Jìhóvà, èé láá pee bẹẹ gbaa ló e íè kìlmàé ló be née lẹ̀ẹ̀là bel ló nú e náà nè bel e lóò.

Zẹ́ẹ́ ni bugi togó boo Mózìs, ea dú nen ea beè “kìlmà kpá ló kẽ lọ̀l vaá à lee zẹ̀ẹ̀ gbò e ba beè di boo kunukẽ̀í” tṍóá. (Nóm. 12:3) Mózìs beè ĩ̀ìmà nùùmì bel ea aa gã́ pá Ízràẹ̀l mm̀ gã́bug gbáá, sõò enè dee, náa beè láá lẹ̀ẹ̀là nà bel ló a bá. Mózìs beè bã̀ súng tṍó e bà kpáá nuumi bel kọọ̀ bà náa íèè múú ge õ̀. A beè tú súng loomá bel nè gbòa kọọ̀: “Gbanii tṍ, é booló gbò lọ̀l togó kèbá! É kọọ̀ beele é íè ge nèi múú lọ̀l gbaa demí?”—Nóm. 20:2-11.

Mózìs náa beè láá lẹ̀ẹ̀là nà bel ló a bá. Náa beè tú ka ea kuu Jìhóvà nèe, àbèè ge õáe zaa belí Nen ea beè nè va múúá. (Ps. 106:32, 33) Nú ea beè sìlà aa m dú gè kọọ̀, Jìhóvà náa beè zìgà kọ á bã boo Kunukẽ̀ Zìgàa. (Nóm. 20:12) Àé láá dú gè kọọ̀ Mózìs beè palàge ọgá kọ náa láà lẹẹlàẹ̀ bel ló a bá dọ̀ọ̀mà deé ea ú.—Dìt. 3:23-27.

Éé ní e níí nóòmà beele é? Kọbèè e ni tú gã́bug gbáá dììma mm̀ kà kàí, née gé tú súng loomá bel nè nen ea náa nuù súng nèi mm̀ sĩ́deè e bè náa zógè fã̀ dẽe, àbèè neǹ ea bĩ́íná gè lelée dee bá. (Ẹ́fẹ. 4:32; Kọ́l. 3:12) À dú kà kà kọọ̀, buù bé e gé dú kànen naa, níà bé e gè ié ĩ̀ìmà ólò tàvàlàí ló naa ẽ́. Sõò, kẽ̀èa boo Mózìs. Beele née gbĩ́ì ge kyọ̀gàlà begè dẽè tṍó e ni siimá tóm mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo, boo béè nán gè lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá. Éé ní e beele é náa kọbé è láá toní nakà kpãa ea palàge dú bíií é?

Bàn nyómá káí. Ló éé? Boo béè kọọ̀ ge lẹ̀ẹ̀là bel ló o bá dṹùnà ene gá ea di ló ból súú nyómá káí Bàrì, vaá Jìhóvà ólò nè gbò e bà bĩ́ínáé bá. (Lúùk 11:13) Jìhóvà, ólò nèi kói e íè bíi ló gè lẹ̀ẹ̀mà bel ló bẹẹ bá tení dú ló a nyómá káí. (Fíl. 4:13) Àé láá nvèè nàgé bá nèi kọ é láá toní dõòna kà gbò kpãa ea di ló ból súú nyómá káíá, dì belí vulè, ea é náa kọ á valíí ló gè láá lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá.—1 Kọ́r. 13:5.

Kpèg kọ̀láá kà nú ea é láá naa kọ ó gá láá lẹ̀ẹ̀là bel ló o bá. Dì belí nu dòòmà bá,  kpòòlà lóó lọl ló ge ẹ̀b gbò nú ea di boo íntanèt nè kólì kyáà ea nveè sãa kúm dùm e bè náa õoà. (Ẹ́fẹ. 5:3, 4) Kàsĩ́, èé íè ge kpèg kọ̀láá kà nú ea é láá naa kọ é sí pọ́lọ́. (Pró. 22:3; 1 Kọ́r. 6:12) Dì belí nu dòòmà bá, nen e tàn kúnà gã̀ ólò vàlẹ̀ bá bã̀é m, é láá beeláfùl kọ náa é bugìè gbò kpá nè ge ẹ̀b vídiò ea nveè sãa kúm kúnà gã̀.

Àé láá tàvàlàí ló gè tú nakà dùùlà bá deè tṍí siimá tóm. Sõò, be è piìga boo gè naa vó, Jìhóvà é néi kói ea dú bíi kọbé è láá lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá. (2 Pít. 1:5-8) Ẹlẹ é nveè bá nèi kọ é láá lẹ̀ẹ̀là bel ló gbò nú e bugì togó boo, bẹẹ bel, nè bẹẹ láb. Nú ea zógè kọọ̀ èé láá naa vó dú nu dòòmà bá Paul nè Marco, e beè zẹ́ẹ́ kolí béeá, pálàa ọ̀và beè nó gè lẹ̀ẹ̀là bel ló ba súng. Bugi nagé togó boo dõòna kà vígà ea ólò vàlẹ̀ bá bã̀ súng tṍó ea gé ọ́ví faà. Éé ní e ẹlẹ beè naa kilma ló é? A beè kọọ̀: “M beè olòó tã̀àgã ló Bàrì kọ̀láá dee. M beè bugi gbò kpá ea ló bel boo gè lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá vaá tú gbò dọ̀ Kpá Káí ea é nveè bá nèm gbẹá togó. Náa kal ló béè kọọ̀ m tú gã́bug gbáá siimá tóm boo níí, à nveè nàgé bá nèm kọ ḿ tú gè pĩi gã́ tṍó e súng bã́ m naamá nu em sẹẹ̀à sĩ́. Vaá m̀ ólò nùmà aa tọ sí kiẽ́e e ba beè kolím kọbé ním bọọ̀gẹ̀ gbalá.”

À íe tṍó e bè née ólò láá lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá. Tṍó ea nááá naa vó, kẹ́ẹ ólò siíi gè bã ló Jìhóvà mm̀ tã̀àgã ló. Sõò níà kà lèlà tṍó ea bọ́ló kọ é tã̀àgã ló Bàrì e. Boo béè vó, ó gá pee tṍó ló gè bã ló Jìhóvà mm̀ tã̀àgã ló. Bàn ia ló lọ̀líé bá, gbĩ́ a nvèè bá, vaá ò bééláfùl kọ nóo gé náa nàè vó. (Ps. 51:9-11) Á gá tõó ní ló belí kọọ̀ Jìhóvà náa gé dã́è o tã̀àgã ló kọ á ièè ni sàn nyíé ló. (Ps. 102:17) Neǹ tóm Jọ́ọ̀n kẽeí nyíé kọọ̀ miì Sã́áná Bàrì “gé lógíi lọl m dénè pọ́lọ́.” (1 Jọ́ọ̀n 1:7; 2:1; Ps. 86:5) Kẽ̀èa boo kọọ̀ Jìhóvà nóòmà pá a gyóòlo kọ bàá olòó ia ló pọ́lọ́. Vóà naa, èé láá àgala boo kọọ̀ ẹlẹ é ià nàgé ló nè beele.—Máát. 18:21, 22; Kọ́l. 3:13.

Nyíè Jìhóvà beè bììlà tṍó e Mózìs náa beè láá lẹ̀ẹ̀là bel ló a bá gbẹá boo kpáà bàlà ólá. Náa kal ló béè vó, Jìhóvà beè ia ló nèe. Vaá Kpá Káí kọ́ọ̀ Mózìs beè dú nen ea beè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo e beele é láá nóe. (Dìt. 34:10; Híb. 11:24-28) Jìhóvà náa beè zìgà kọọ̀ Mózìs á bã boo Kunukẽ Zìgàa, sõò, àé náa kọ á tõó mm̀ Páladaìs ea é dí boo kunukẽ̀í vaá nèe dùm é bè náa tá. Beele e láá dé kpéè ló tẽ̀ènè íb ẹ̀b dẽe sĩ́á beè kilsĩ́ gè lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ bá.—1 Kọ́r. 9:25.