Pẹẹ nyoone togó bel ea di m

Pẹẹ nyoone a gbò togó bel

40 TOGÓ BEL GE NÒ

Kilsĩ́ Gè Olòó Naa Bùlà Bàrì “M Gbò Dee E Tṍó” É Gé Tàí”

Kilsĩ́ Gè Olòó Naa Bùlà Bàrì “M Gbò Dee E Tṍó” É Gé Tàí”

Kilii sĩ́ gè elai agalai. . . . kilii sĩ́ gè sii tóm neíe.”—1 KỌ́R. 15:58.

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 58 Gbĩ́ Gbò Fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ Ló

GE TENÍ BOO *

1. Éé ní ea náa vaá è àgala boo kọọ̀ è di mm̀ “gbò dee e tṍó é gé tà” ẹ?

É KỌỌ̀ olo beè meà tṍó e gbáá 1914 ni téní tà? Beè vó, ò tõò dùm mm̀ “gbò dee e tṍó é gé tà.” (2 Tím. 3:1) Dénè bẹ̀ì e dã́ nú ea kil ló kpẹa ea kil ló gbò nú e Jíízọ̀s beè kọ́ gbẹẹ́ sĩ́ẽ kọ àé nááá mm̀ gbò tṍóí. A beè kọ́ nú ea kil ló bé gím, kíì gyã́á, zùgà kunukẽ̀, pọ́lọ́ kom, bé e pọ́lọ́ é el ló kẽ naa, nè bíígá ló ea é dọ́ boo gbò níí Jìhóvà. (Máát. 24:3, 7-9, 12; Lúùk 21:10-12) E mon nagé gbò e bà gé lábví láb mm̀ sĩ́deè e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè gbẹẹ sĩ́ kọ́ nú ea kil lóá. (Ẹ̀b ńkpó ea togó bel kọ́ọ̀: “ Bé E Gbò Nen Gé Tõó Dùm Naá Deè Nieí.”) Dì belí gbò e gé fã Jìhóvà, è palàge nyimá kọọ̀ è di mm̀ “gbò dee e tṍó é gé tà.”—Máí. 4:1.

2. Mókà gbò bíb ní e íè bíi ló ààla ẹ́?

2 Boo béè gã́bug tṍó ea ni téní lọl gbáá 1914 na, è gbóò àgala boo kọọ̀ è di mm̀ dee deè nvéè “gbò dee e tṍó é gé” tàí. Tã́gíní bé e kùbmà nakà bàlà booí a íná kà ku lóá, è íè bíi ló gè nyimá ààla ea kuu sìgà gbò bíb ea palàge dì bíi, ea kọ́ọ̀: Gbò éé ní ea é nááá mm̀ dee deè nvéè “gbò dee e tṍó é gé tà” ẹ? Vaá éé ní e Jìhóvà gbĩ́ kọ é naa tṍó e gé élá bànà gbò nú ea é náááí ẽ́?

ÉÉ NÍ EA É NÁÁÁ MM̀ DEE DEÈ NVÉÈ “GBÒ DEE E TṌÓ É GÉ TÀ” Ẹ?

3. Dẹ̀ẹ̀a boo kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ 1 Tẹ̀sàlónaikà 5:1-3, éé ní e gbò e bà gé bẹl bàlà booí é vee é?

3 Bugi 1 Tẹ̀sàlónaikà 5:1-3. Pọ́ọ̀l kọ́ nu ea kil ló “dee e Dõò [Jìhóvà, NW.] é dú.” Nakà dọ̀ Kpá Káíí gé lóá bel nyòòmà gbò tṍó e kyọ̀àsĩ́ ea é dọ́ boo “Gbele Bábìlọ̀n” ea dú bõ̀ònaló kyáá fã̀ é daamà togó, vaá iná mm̀ bé Amagẹ́dọ̀n. (Kùùà 16:14, 16; 17:5) Besĩ́ì ‘deeá’ kalá dààmà togó, gbò dó àla é vee kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá.” (Sìgà Kpá Káí kọ́ọ̀: “Fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló nè kpènà.”) Sìgà tṍó, gbò e bà gé bẹl bàlà booí ólò tú gbò tã́á bel ea bélí vóá loomá bel tṍó e bà gé kọ́ nú ea kil ló ba gè naa kọọ̀ gbaa ló á di zẹ̀ẹ̀ gbò dó. * Kọ̀láá bé ea dì naa, vèènù ea kil ló kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá” e Kpá Káí kọ́ nú ea kil lóá é dú kele. Ló éé? Tṍó ea é nááá, gbele tõ̀ò nen é bugi togó kọọ̀ gbò e bà gé bẹl bàlà booí a láá naa kọọ̀ bàlà booí á dú lé vaá dú ketõ̀ò dĩ̀ìnè ló. Sõò, ‘pọ̀b kpo tã̀àgã̀a’ é gbóó dààmà togó vaá “bù ló kyọ̀à sĩ́” é gbóó dọ̀vá boo.—Máát. 24:21.

Ó gá zìgà kọọ̀ vèènù ea aa bá gbò e bà gé bẹl bàlà booí ea kọ́ọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá” á kẹlẹ́ ni” (Ẹ̀b 3-6 kpò) *

4. (a) Éé ní e íè bíi ló gè nyimá ea kil ló vèènù kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá” ẹ́? (b) Éé ní e zẹ́ẹ̀ nyimá ea kil ló é?

4 È nyímà sìgà gbò nu ea kil ló vèènù ea kọ́ọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá.” Sõò, à íe dõòna kà gbò nu e bè née nyímà. Beele née nyímá gbò nu ea é náa kọọ̀ gbò e bà gé bẹl bàlà boo á vee nu naa vó. Née nyímà be bàé vee gã́bug nu àbèè kọọ̀ áá tẽ̀ènè kà nu ní e bàé vee é. Kọ̀láá bé ea dì naa, è nyímà kọọ̀: Née é zigà kọ bàá dàgẹ̀i kọ é bugi togó kọọ̀ gbò e bà gé bẹl bàlà booí é láá aa deè naa kọọ̀ fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló á di bàlà booí. Tãa vó, nakà vèènùí ní e Kpá Káí beè kọ́ é ọẹ̀ dẽe ea kil ló é. À dú kpíí ea zógè kọọ̀ “dee e Dõò [Jìhóvà, NW.] é dú” a íná kuló!

5. Éé ní e 1 Tẹ̀sàlónaikà 5:4-6 kọ́ nèi kọ é naa kọbé è dí kpènà ló nyòòmà “dee e Dõò [Jìhóvà, NW.] é dú” é?

5 Bugi 1 Tẹ̀sàlónaikà 5:4-6. Dùùlà bá deè tṍ Pọ́ọ̀l kọ́ nèi nú eé íè ge naa kọbé è láá di kpènà ló nyòòmà “dee e Dõò [Jìhóvà, NW.] é dú.” Beele “née é dáa belí na gbòa.” Èé íè ge di “kpènà ló” vaá di zìle. Dì belí nu dòòmà bá, à bọ́ló kọ é tõó kele, nè ge kọọ̀ é gá tú bẹẹ lóó nvee mm̀ bẹbẹ̀l bàlà booí. Be è tú bẹẹ lóó gbá ló gbò nuí, èé dṹùnà “pá bàlà boo.” (Jọ́ọ̀n 15:19) È nyímà kọọ̀ áá Boǹ Méné Bàrì ní ea é náa kọọ̀ fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló á di boo bàlà booí é.

6. Éé ní e gbĩ́ì ge nvèè bá nè dõòna gbò kọ bàá naaé, vaá boo béè éé?

6 Gbá ló gè kọọ̀ beéle é dí kpènà ló, à dú bíi kọ é nvèè bá nè dõòna gbò kọ bàá dì nàgé kpènà ló nyòòmà gbò nú e Kpá Káí beè kọ àé nááá mm̀ bàlà booí. À dú bíi kọ é naa vó kátogóí, boo béè kọọ̀ tṍó e pọ̀b kpo tã̀àgã̀a é daamà togó, àé dú kà kpẹ̀ nvée ló gbò nen gè fã̀ Jìhóvà. Níà nú ea náa vaá à palàge dú bíi kọ é kọ́ kpẹ̀a kátogóí é! *

KILSĨ́ GÈ OLÒÓ KỌ́ KPẸ̀A

Boo tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a deè nieí, è zógè kọọ̀ áá Boǹ Méné Bàrì ní ea é láá naa kọọ̀ kà kà kpènà nè dĩ̀ìnè ló á di bàlà booí (Ẹ̀b 7-9 kpò)

7. Éé ní e Jìhóvà gbĩ́ kọ é naa kátogóí é?

7 Mm̀ pọ́ì ńkem̀ tṍó ea sígá besĩ́ì ‘deeá’ kálá dààmà togóí, Jìhóvà gbĩ́ kọọ̀ é kilsĩ́ ló gè sí tóm kọ̀ kpẹ̀aí. À dú bíi kọ é ‘kil sĩ́ gè sí tóm nèe.’ (1 Kọ́r. 15:58) Jíízọ̀s beè kọọ̀ èé náa vó. Tṍó ea géè ló bel ea kil ló gbò nú ea é nááá mm̀ gbò dee e tṍó é gé tàí, a beè kọ́ tẹlẹ ló kọọ̀: “Sõò kọ bé à kálá dú kùbmà nvée tṍó, bà íè ge zẹ́ẹ́ vee Lé Kpẹaí inmá ló kọ̀láá gbò.” (Máàk 13:4, 8, 10; Máát. 24:14) Zẹ́ẹ́ na bugi togó boo níí: Kọ̀láá tṍó eo aà gé kọ́ kpẹ̀a, ò gé nveè bá mm̀ ge mm-mè nakà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káíá!

8. Mósĩ́ deè ní e sìtóm kọ̀ kpẹ̀aí dì ea gé kil sĩ́é?

8 Mósĩ́ deè ní e sìtóm kọ̀ kpẹ̀aí dì ea gé kilsĩ́ ẽ́? Kọ̀láá gbáá, gã́bug gbò nen dì e bà gé dã́ lé kpẹ̀a ea kil ló Boǹ Méné Bàrì. Dì belí nu dòòmà bá, zẹ́ẹ́ bugi togó boo nú ea kil ló bé e gbò e bà ólò kọ́ kpẹ̀a Boǹ Ménéí ni bọọ dọ ló beeá ló bàlà booí mm̀ gbò dee e tṍó é gé tàí naa. Mm̀ gbáá 1914, gã́bug gbò kọ̀ kpẹ̀a beè tóólá 5,155 mm̀ 43 kpò kunukẽ̀. Deè nieí, è íe nú ea é dú 8.5 gãà gbò nen e bà ólò kọ́ kpẹ̀a mm̀ 240 kpò kunukẽ̀! Sõò, bẹẹ tómí gáà ina kùbmà. Èé íè ge olòó kọ́ nè dõòna gbò kọọ̀ áá Boǹ Méné Bàrì ní ea é láá kpoogè dee ló tã̀àgã̀ gbò nen ẽ́.—Ps. 145:11-13.

9. Éé ní ea náa vaá èé ólòó kọ́ kpẹ̀a ea kil ló Boǹ Méné Bàrì e?

9 Bẹẹ sìtóm kọ̀ kpẹ̀aí náa é íná kùbmà dọ̀ọ̀mà tṍó e Jìhóvà é kọ́ọ̀ a lée. Begè dẽè tṍó ea tõò vàẹ ní ea sígá nè gbò nen kọ bàá dù gé nó nu ea kil ló Jìhóvà Bàrì nè Jíízọ̀s Kráìst e? (Jọ́ọ̀n 17:3) Née nyímà. Sõò è nyímà kọọ̀ dọ̀ọ̀mà tṍó e pọ̀b kpo tã̀àgã̀a é daamà togó, kọ̀láá gbò e “Bàrì beè sà kọ bà é ié dùm e bè naa tá” é láá kpáá dã́ lé kpẹ̀aí vaá beeláfùl ge fã̀ Jìhóvà. (Tóm 13:48) Mósĩ́ deè ní eé láá nvèè bá nèvabesĩ́ à kálá dú kà kpẹ̀ nvée ẽ́?

10. Mókà nvèè bá ní e Jìhóvà gé néi mm̀ ge noòmà kà kà belí gbò nen ẽ́?

10 Jìhóvà dì ea gé néi dénè nu e íè bíi ló ge noòmà kà kà belí gbò nen tení dú ló a bõ̀ònaló. Dì belí nu dòòmà bá, è ólò ié búma buù sè gbẹá nònù èèlè nyíè zẹ̀ẹ̀ sè. Nakà nònùí ólò nvèè bá nèi kọ é nyimá nú eé kọ́ túá dee gè iná ló nen nè tṍó e gé kãa nen. Vaá à ólò noòmà nài gé bé eé nóòmà Kpá Káí nen naa. Bõ̀ònatõ̀ò Jìhóvà a nenài gé gbò nú ea di mm̀ bẹẹ Teaching Toolbox. Gbò nuí ólò nvèè bá nèi kọ é . . .

  • dààmà togó loa sọ́l,

  • ló bel mm̀ sĩ́deè e nen é ié lèèma m,

  • nvèè bá nè gbò e bà gbĩ́ gè nó nu ea kil ló Kpá Káí bọ̀ọ̀vẹ̀,

  • noòmà kà kà belí tṍó e gé nóòmà Kpá Káí nen, nè

  • ge kọ́ nè gbò e bà íe lèèma kọ bàá sí boo bẹẹ website nè ge sí bẹẹ gbò Kíndòm Họ́ọ̀l.

À dú kà kà kọọ̀, née íè bíi ló áá gè ié gbò nuù tómí. Èé íè ge tú va siimá tóm. * Dì belí nu dòòmà bá, tṍó eo ni zọ nen loá sọ́l lọ̀l, òó láá tú trákt àbèè màgàzíìn gbẹẹẹ́ bá. Àé gbóó láá ié nú ea é bugi dọ̀ọ̀mà tṍó eo é kpáá kãáe. À dú tóm ea di bá buù bẹ̀ì ge olòó kọ́ kpẹ̀a ea kil ló Boǹ Ménéí buù ẽ́.

11. Éé ní ea náa vaá ba beè naa Online Bible Study Lessons ẽ?

11 Dõòna kà nu dòòmà bá ea zógè bé e Jìhóvà gé nveè bá nè gbò nen kọ bàá nó kà kà belí naa, dú Online Bible Study Lessons ea di boo jw.org®. (Ẹ̀b kè kẽè BIBLE TEACHINGS > ONLINE LESSONS.) Éé ní ea náa vaá bà emí gbò nu gè nòí ẽ́? Buù ẽ́, gã́bug gbò nen beeá ló bàlà booí ólò gbĩ́ gbò nu gè nò ea kil ló Kpá Káí boo íntanèt. Gbò nu gè nò ea di boo bẹẹ websiteí é láá nvèè bá nè gbò nen kọ bàá nó nu ea kil ló Moǹ Bel Bàrì. Nagé, be à sẹlẹ sìgà gbò e kọ́ọ̀ kpẹ̀a nè náa é zigà kọ é zọẹ̀ va noá Kpá Káí. Be à válí, dò bá kiẽ́e bàé láá mon boo bẹẹ website nèva mm̀ dém bel e bà dã́tẽ́ ló àbèè ò lẹẹlà gbò nu gè nòí tenmá boo link má va. *

12. Nú e nen é láá nó lọl mm̀ Online Bible Study Lessons.

12 Bẹẹ Online Bible Study Lessons ló sọ́l boo gbò togó bel ea kọ́ọ̀: “The Bible and Its Author,” “The Bible’s Main Characters,” nè “The Bible’s Message of Hope.” Boo tṍó e nen gé nó gbò nuí, àé nyímá:

  • Bé e Kpá Káí é láá nvèè bá nè nen naa

  • Nen e Jìhóvà, Jíízọ̀s, nè gbò nyómá tóm dú

  • Nú ea náa vaá Bàrì beè dèm gbò nen

  • Nú ea náa vaá mòn tã̀àgã̀ nè pọ́lọ́ à dì

Gbò nu gè nòí ló sọ́l boo bé e Jìhóvà é . . .

  • nveè kùbmà ló mòn tã̀àgã̀ nè ú naa,

  • kẽee gbò e ba beè ù naa, nè

  • bé ea é tú Boǹ Méné Bàrì nyaamá ló bẹbẹ̀l gbò nen e náa dọ tọ́ọ̀ kà bélèí naa.

13. É kọọ̀ gbò nu gè nò ea di boo bẹẹ website nyááá ló nòònù ge noòmà Kpá Káí nen? Baatẽ́.

13 Gbò nu gè nò ea di boo bẹẹ websiteí náa nyááá ló nòònù ge noòmà Kpá Káí nen. Jíízọ̀s beè nèi nèà deè ge naa kọọ̀ gbò nen á nyoonìèe nvée. Ba beè naa gbò nu gè nò ea di boo bẹẹ websiteí mm̀ sĩ́deè e gbò e bà íe lèèma é láá bugi gbò nuí vaá ié tań gè kpáá nó bọ̀ọ̀vẹ̀. Be à dì naa vó, bàé láá bĩiná kọ ó noòmàè va Kpá Káí. Dee deè nvéè buù kà nu gè nòí, à dú gè kolí bùlà nen ea gé bugi nuí kọ á bĩiná nen ea é zọ́ẹ noá Kpá Káí. Buù dee, È ólò íe nú ea é dú 230 lẹ̀ẹ̀là tóm boo bẹẹ website ea aa bá gbò e bà gé bĩ́íná kọ nen á noòmàè va Kpá Káí beeá ló zivèkà bàlà booí! Ge kọọ̀ nen dú gé zọ̀ ni noá nu palàge dì bíi!

KILSĨ́ GE PÌÌGA BOO GÈ NAA KỌỌ̀ GBÒ NEN Á NYOONE NVÉÈ KRÁÌST

14. Dẹ̀ẹ̀a boo tùle Jíízọ̀s ea di mm̀ kpá Máátìù 28:19, 20, éé ní eé piiga boo gè naaé, vaá boo béè éé?

14 Bugi Máátìù 28:19, 20. Boo tṍó e gé nóòmà Kpá Káí nen, èé piìgà inmá kiẽ́e bẹẹ kpóó sim tùlà ge ‘naa kọ gbò nen á nyoone [nvéè Kráìst] . . . , ge noòmà va kọ bà á gbàn tṍ ló dénè lẹ̀ẹ̀là e [Jíízọ̀s] beè nè.’ À bọ́ló kọ é nvèè bá nè gbò nen kọ bàá dã́tẽ́ ló bé ea dú bíi naa gè beeláfùl ge fã̀ Jìhóvà vaá nvèè sãa kúm a Boǹ Méné. Níí tõó dọ̀ kọọ̀ èé síè kpóó ló gbò nen kọ bàá tú gbò nú e bà nó siimá tóm mm̀ ba dùm, kìn ba dùm nè Jìhóvà, vaá dììa múú. Níí áá sĩ́deè ea é náa kọ bàá dùùa deè Jìhóvà ẹ.—1 Pít. 3:21.

15. Éé ní e née íè tṍó gè naamá ẽ́, vaá boo béè éé?

15 Dì belí bé e beè zẹ́ẹ́ kọ́ naa lọl dààmà togóá, pọ́ì ńkem̀ tṍó ea sígá vaá kùbmà é gbóó bã ló nakà bàlà booí é. Boo béè vó, née íè tṍó gè noòmà Kpá Káí gbò e bà náa gbĩ́ gè nyaaná ba dùm vaá zogè kọ bà gbĩ́ gè duè gyóòlo Jìhóvà. (1 Kọ́r. 9:26) Bẹẹ tóm palàge gbalá! È íè gã́bug gbò e bà íe bíi ló gè dã́ lé kpẹ̀aí besĩ́ à kálá dú kpẹ̀ nvée.

KIL KPÃ́Á LÓ KỌ̀LÁÁ NU EA KIL LÓ KYÁÁ FÃ̀

16. Dẹ̀ẹ̀a boo kpá Kùùà Nù 18:2, 4, 5, 8, éé ní e dénè bẹ̀ì é íè ge naa ẽ́? (Ẹ̀b émì nu ea di kè kẽí.)

16 Bugi Kùùà Nù 18:2, 4, 5, 8. Nagbò gã́belí tẹ́lẹ bàlà kẽ dõòna kà nu e Jìhóvà gbĩ́ kọọ̀ pá a gyóòlo á naa. Kà kà gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst íè ge mòn kọọ̀ bà náa dṹùnàè Gbele Bábìlọ̀n. Besĩ́ì nen ea géè nó Kpá Káí à kálá bã mm̀ kà kàí, be à sẹlẹ a beè dũunà kyáá fã̀. A beè láá sí kẽ ba gbò sẹ̀lẹ̀nù nè ge zọ̀ va siá tóm. Àbèè kọọ̀ a beè tú kpègè nvee mm̀ bõ̀ònalóá. Besĩ́ à kálá dú gè tenmá kọọ̀ nen ea gé nó Kpá Káí á dú nen kọ̀ kpẹ̀a ea gáà diia múú, àé íè ge mòn kọọ̀ náa dṹùnàè kyáá fã̀. Àé íè ge emí kpá tẹlẹ tọ Bàrì ea beè olòó sì àbèè kọ̀láá kà bõ̀ònaló ea dṹùnà kyáá fã̀ ea beè di gbàà ge kọọmá nèva kọọ̀ náa dúnàè ba nen. *

17. Mó íb tóm bàlà boo ní e nen ea gé nyoone nvéè Kráìst é íè ge kpòòlà lóó lọl ló é, vaá ló éé?

17 Kà kà nen ea gé nyoone nvéè Kráìst íè ge mòn kọọ̀ a tóm náa gbááá ló kyáá fã̀ mm̀ tọ́ọ́ sĩ́deè. (2 Kọ́r. 6:14-17) Dì belí nu dòòmà bá, náa é dú nen e bà túe ló tóm tọ Bàrì. Nagé, nen ea gé nyoone nvéè Kráìst e bà túe ló tóm dõòna ketõ̀ò náa é bọọgẹ̀ sí tóm boo tọ e bàé tú nvèèmà sãa kúm kyáá fã̀. Vaá be à ié ńlẹ́ẹ̀ bá tóm, à bọ́ló kọ á gá zìgà ge sí tóm àbèè ge tú tóm ea bãàa mm̀ kyáá fã̀. Éé ní ea náa vaá è palàge elá àgala boo níí ẽ́? Boo béè kọọ̀ née gbĩ́ì ge dũunà kyáá bõ̀ònaló fã̀ mm̀ ba pọ́lọ́ láb nè lọ̀ noòmànù e náa õoa kèsĩ́ Bàrì.—Àìz. 52:11. *

18. Mósĩ́ deè ní e ene kà vígà beè gbàntṍ ló gbò nòòkúu ea di mm̀ Kpá Káí tṍó ea géè sí tóm bàlà boo é?

18 Gbò gbáá ea kil nvéeá, ene kà gbálà e ba beè kolíe ló tóm kọ á tú gbò nen ló tóm beè kọ́ nè ene kà neǹ kànen ea íe ńlẹ́ẹ̀ bá tóm kọ á dù gé ká nú boo tọ Bàrì ea di bon kiẽ́e neǹ vígàí dú. Nen ea ólò tú gbò nen siimá tómí beè nyimá kọọ̀ neǹ vígàa náa ólò zìgà ge sí tóm boo be tọ Bàrì. Sõò nen ea ólò tú gbò nen ló tómá náa beè mòn tọ́ọ̀ nen ea é síímá tómá. Kabèè vó, neǹ vígàa beè dẹ̀ẹ̀a boo gbò nòòkúu ea di mm̀ Kpá Káí vaá kìn ge sí tómá. Sè ea bẽene, ba beè gbóó zogè fùtó dõòna kà neǹ káà nu ea gé ká bàà gbànà té ló tọ Bàrìa dẽè níús pẹpà. Be è vígàa beè nyaaná a bùlà vaá zìgà ge sí tómá, à gáẹ̀ beè láá dù ńlẹ́ẹ̀ fùtó ní e bàé zógè boo níús pẹpàá ẹ́. Ẹ̀b bé e níá gáẹ̀ beè kyọ̀gàlà a lé bée zẹ̀ẹ̀ gbò e bà gé gbá nyoone nvéè Kráìst naaà! Bugi nagé togó boo bé ea gáè beè tọá ló Jìhóvà naa.

ÉÉ NÍ E NI NÓ Ẽ́?

19-20. (a) Éé ní e ni nóé? (b) Dõòna kà gbò éé ní e íè bíi ló gè nòe?

19 Kpá Káí kọ́ọ̀ dõòna kà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea é beè mm-má pọ́ì ńkem̀ tṍó àla dú tṍó e gbò e bà gé bẹl bàlà booí é vee kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá.” Boo béè gbò nu e Jìhóvà ni nóòmài, è nyímà kọọ̀ gbò e bà gé bẹl bàlà booí náa é láá naa kọọ̀ kàà fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló ea é di lee á dì. Éé ní ea bọ́ló kọ é naa besĩ́ì níí kálá naaá vaá bùló kyọ̀àsĩ́ gbóó dùe? Jìhóvà gbĩ́ kọọ̀ dénè bẹ̀ì é kilsĩ́ gè kọ́ kpẹ̀a ea kil ló a Boǹ Méné vaá pììgà boo gè naa kọọ̀ gã́bug gbò nen á nyoone nvéè Kráìst. Nè nàgé kọọ̀ èé kpoolà lóó lọl ló kyáá fã̀. Níá tõó dọ̀ kọọ̀ èé kub ge dũunà Gbele Bábìlọ̀n vaá née é sí tọ́ọ̀ kà tóm ea gbááa vá ló.

20 À íe dõòna kà gbò nu ea é nááá mm̀ dee deè nvéè “gbò dee e tṍó é gé” tàí. À íe nagé dõòna kà gbò nu e Jìhóvà gbĩ́ kọ é naa. Níà gbò éé, vaá mósĩ́ deè ní eé láá di kpènà ló nyòòmà kọ̀láá kà nú ea é nááá dì deè sĩ́é? Èé nó níá mm̀ kpò nònù ea bẽene.

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 71 Beeleè Gbò Tóm Jìhóvà!

^ par. 5 Pọ́ì ńkem̀ tṍó, èé dã́ kpẹ̀a ea aa ba gbò e bà gé bẹl e bà gé vee kọọ̀ baa náanìè kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá.” Níá é dú kpíí ea zógè kọọ̀ pọ̀b kpo tã̀àgã̀a é gé dààmà togó. Éé ní e Jìhóvà gbĩ́ kọ é náa dọ̀ọ̀mà tṍó e bàé vee nu naa vó é? Nakà kpò nònùí é nveè bá nèi kọ é láá aalá bíbvè.

^ par. 3 Dì belí nu dòòmà bá, pá United Nations kọ́ boo ba website kọ baa náanìè kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá mm̀ bàlà boo.”

^ par. 10 Be ò gbĩ́ì ge kpáá dã́ bọ̀ọ̀vẹ̀ ea kil ló bé eo é láá tú kpá ea di zẹ̀ẹ̀ Gbò Kpá E Ólò Noòmà Gbò Nensiimá tóm naa, bugi togó boo bel ea kọ́ọ̀: “Teaching the Truth” mm̀ Kpá Tọ Kùdẽe Ló e ba beè emí ló October 2018.

^ par. 11 Gbò nu gè nòí di dí mm̀ áá dém bel bèkéè nè dém bel pá Portugal kátogóí, sõò bàé beè tàb nvee mm̀ gã́bug dõòna kà gbò dém bel.

^ par. 16 À dúná gé bíi kọ é òòà aa ló gbò bõ̀ònaló ea dì belí youth camp àbèè ketõ̀ò bõ̀ séi ea dṹùnà kyáá bõ̀ònaló fã̀, dì belí YMCA (Young Men’s Christian Association) nè YWCA (Young Women’s Christian Association). Kọbèè à gá náa vaá gbò e bà dṹùnà YMCA/YWCA e bà di bẹẹ bon à kọọ̀ baálà tóm àbèè nàànù náa aa deè gbaaá ló kyáá fã̀, gbòí dú bõ̀ònaló ea dalà kpãa ló gbò bug togó nè nú e kyáá fã̀ sẹ̀ẹ̀a sĩ́.

^ par. 17 Be ò gbĩ́ì ge kpáá palàge nyimá nú e Kpá Káí kọ́ kilma ló gè sí tóm ea bãàa mm̀ kyáá bõ̀ònaló fã̀, bugi “Questions From Readers” mm̀ Watchtower e ba beè emí ló April 15, 1999.

^ par. 83 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ FÙTÓ: Gbò zálì nu e bà di tọọ̀ dè gyã́á e bà dã́ tṍó e bà gé ne kpẹ̀a boo TV ea kil ló vèènù ea kọ́ọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá.” Dóm nè va e bà dú Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà e bà géè kọ́ kpẹ̀a vaá bà sẹ̀ẹ̀a kĩí ló gè bṍséi, náa zigà kọọ̀ kpẹ̀aí á kẹlẹ̀ẹ̀ va.