1-2. (a) Éé ní e sìgà kpóó bẹlbẹ̀l ni náa kilma ló gbò níí Jìhóvà ẹ, vaá pá vígà ólò labví láb naa vàẹ? (b) Mósĩ́ deè ní e bíígá ló é láá naa kọọ̀nyíè nen á ẹẹ ẹ́? (Ló nágé bel boo fùtó ea di boo kóó kpáí.)

 KÁTOGÓÍ, baa kub bẹẹ sìtóm kọ̀ kpẹ̀a mm̀ nú ea sígá ló 30 kà dó beeá ló bàlà booí. Gbẹá sìgà gbò dóí, kpóó ea gé bẹl a síi pá vígà nvee kpọ́gọ́lọ́. Mókà pọ́lọ́ ní e bà sí é? Jìhóvà gáà bugi togó kọ à íe pọ́lọ́ e bà sí. Áá gé bugi nè ge nó Kpá Káí, ge kọ́ gbò nú e bà zigà ló nè dõòna gbò, nè ge sí nònù ní e bà ólò naa ẽ́. Bà náa ólò gbaaá ló bìlà bẹlbẹ̀l. * Náa kal ló béè kọọ̀ bà gé bíì gè ló pá vígàí, bà kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà. Vaá gè naa vó ólò ẹẹlẹ̀ va nyíe!

² Be à sẹlẹ, tṍó eo beè mòn fùtó pá vígà e bà íe agẹ lóí ba beè sẹlẹ sĩ́ mang. Nyíé va ẹ́ẹ boo béè kọ bà nyímá kọọ̀ bà náànìè nú ea léémá Jìhóvà tṍó e bà kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo. (1 Kró. 29:17a) Jíízọ̀s beè kọọ̀: “Nyíè gbò e bà bíìgè va ló boo béè lé lab dògò á ẹẹ . . . Õi kaagai vaá ò íei zààvà, boo béè kọọ̀ bọọ kpẽ́ mm̀ káála palàge bọọ.”​—Máát. 5:​10-12, NW.

3. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Tóm 4:​19, 20, gbò tómá beè labví láb naa vàẹ tṍó e ba beè biigè va ló mm̀ túá gbò gbááá ẹ́, vaá éé ní ea beè naa kọ bàá labví láb naa vóé?

³ Pá vígà gé téní bá nú e gbò tóm beè tení bá mm̀ túá gbò gbááá boo béè kọọ̀ bà kọ́ kpẹ̀a ea kil ló Jíízọ̀s. Gbò  beela e ba beè di pọ̀b tọ bèèla pá Júù beè olòó kọ́ nèva kọ bàá ‘gá kpáá tuná bée Jíízọ̀s loománá bel àbèè ge noòmà nu gbò nen.’ (Tóm 4:18; 5:​27, 28, 40) Gbò tómá beè labví láb naa vàẹ? (Bugi Tóm 4:​19, 20.) Ba beè nyimá kọọ̀ nen ea palàge bọọ ní ea beè ‘kọ́ nèva kọ bàá kọ́ kpẹ̀a nè gbò nen vaá sí neǹ ditõ̀ò’ kilma ló Kráìst e. (Tóm 10:42) Vó beè naa kọọ̀ Pítà nè Jọ́ọ̀n á kọ́ nè gbò bèèlaá kọọ̀ bàé íè ge gbanìè tṍ ló Bàrì èlmà nen, vaá kilsĩ́ gè kọ́ nú ea kil ló Jíízọ̀s. Àé belí kọ bà géè bĩiná gbò bèèlàá kọọ̀, ‘É kọ ò doomàì kọọ̀ boólò log bọọ èl níí Bàrì?’

4. Dì belí bé ea ẽ́á mm̀ kpá Tóm 5:​27-29 naa, mókà nu dòòmà bá ní gbò tómá beè gbẹẹ́ kẽ nè kà kà gbò nyòòne nvéè Kráìst e, vaá mósĩ́ deè ní e beele é láá nó vaẹ́?

⁴ Gbò tómá beè zogè lé nu dòòmà bá e dénè kà kà gbò nyòòne nvéè Kráìst ólò biia nvée lọ̀l gé tṍóá dọ̀ kátogóí, ea dú gè “gban tṍ ló Bàrì èlmà nen.” (Bugi Tóm 5:​27-29.) Tṍó e ba ni bom gbò tómá boo béè kọ bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo lọ̀l, ba beè gbóó aa tọ bèèlaà pá Júùa vaá “ṍ kaagà kọọ̀ Bàrì bugieva naamàè gbò e bà bọ́ẹ̀ ló gè monìè tã̀àgã̀ vaá tuàẹ̀ kẹ́ẹ boo béè Jíízọ̀s,” vaá ba beè kilsĩ́ gè kọ́ kpẹ̀a!​—Tóm 5:​40-42.

5. Mókà bíb ní ea dú bíi kọ é aalá ẹ́?

⁵ Nu dòòmà bá e gbò tómá beè gbẹẹ́ kẽ náa kọ é bĩiná sìgà bíb. Dì belí nu dòòmà bá, mósĩ́ deè ní e ba béèlàfùl ge gbàntṍ ló Bàrì èlmà nen gbááá ló log ea di mm̀ Kpá Káí ea kọ́ é “tõo kè kẽè gbò e bà gé bẹl” ẹ́? (Róm̀ 13:1) Dì belí bé e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè kọ́ naa, mósĩ́ deè ní èé láá “tõó kè kẽè gbò e bà di boo kpò té lẹ̀ẹ̀là bel nè gbò e kpóó di bá” vaá láá kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Bàrì ea íe Kpóó Lẹ̀ẹ̀là Bel ea bọọ lọ̀l vaá à leeá ẹ́?​—Táítọ̀s 3:1.

6. (a) Bà mée ní e bà dú “gbò e bà gé bẹl” e kpá Róm̀ 13:1 kọ́ nú ea kil lóá ẹ́, vaá éé ní ea bọ́ló kọọ̀ beele é naa nèva ẹ́? (b) Éé ní ea dú kà kà ea kil ló dénè gbò e bà gé bẹl ẹ́?

⁶ Bugi Róm̀ 13:1. Mm̀ nakà gã́belí, tã́á  bel ea kọ́ọ̀, “gbò e bà gé bẹl” gé lóá bel kilma ló gbò e bà íe kpóó ge lẹ̀ẹ̀mà bel ló dõòna gbò. À bọ́ló kọọ̀ gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst á gbàntṍ ló gbò e bà gé bẹl. Bà ólò naa kọọ̀ fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló á dì, naa kọọ̀ gbò nen á gbàntṍ ló log, vaá sìgà tṍó bà ólò kpènà gbò níí Jìhóvà. (Kùùà 12:16) Vóà naa, èé kpẽ́ gbò kpègè gbáá e bà bĩ́íná, fã̀ va dẽe, vaá è nveè va ka ló. (Róm̀ 13:7) Gbò e bà gé bẹl íe kpóó lẹ̀ẹ̀là bẹl boo béè kọọ̀ Jìhóvà sọ́va tọ́ deè kọ bàá ié. Jíízọ̀s beè palàge baatẽ́ níí tṍó e Méné pá Róm̀ ea kọlà Póntiọs Páílẹ̀t géè bĩináe bel. Tṍó e Páílẹ̀t beè kọ́ nè Jíízọ̀s kọ à íèè kpóó gè kọ bàá sọ̀ẹ bá àbèè ge fẹ́ẹ, Jíízọ̀s beè kọ́ nèe kọọ̀: “Be náa è dú kọọ̀ Bàrì né ni na kà kpóó, nóo gáẹ̀ iém kpóó ló.” (Jọ́ọ̀n 19:11) Belí nágé Páílẹ̀t, dénè gbò e bà gé bẹl nè gbò bìlà bẹlbẹ̀l íe nagé kiẽ́e e ba kpóó iná elá.

7. Mó tṍó ní e bè née é gban tṍ ló gbò e bà gé bẹl ẹ́, vaá éé ní ea dú bíi kọ bàá nyimá ẽ́?

⁷ Dénè gbò níí Kráìst é íè ge gbàntṍ ló kpóó ea gé bẹl mm̀ kọ̀láá kà nú e bà gé náa beè log e bà ne náa bé uú boo Kpá Káí. Sõò née é gban va tṍ ló tṍó e bà kọ́ é naa nú ea bẽ́émá Bàrì àbèè tṍó e bà kọ́ é gá naa nú e Bàrì kọ́ é naa. Dì belí nu dòòmà bá, bàé láá kọọ̀ gbò nvín ãa á bé-bé nè ba dó. * Àbèè kọ bàé láá tenmà log kọ é gá tuná bẹẹ Kpá Káí àbèè bẹẹ gbò kpá siimá ná tóm, vaá kọ é gá kọ ná kpẹ̀a àbèè ge bõoná fã̀ Bàrì. Tṍó e gbò e bà gé bẹl tú ba kpóó siimá tóm boo pọ́lọ́ bá, dì belí gè biigè ló gbò nyòòne nvéè Kráìst, Bàrì náa é pĩ́íé va. Jìhóvà dì ea gé ẹb va!​—Ẹ̀klì. 5:8.

8. Mókà kele ní ea di zẹ̀ẹ̀ “gbò e bà gé bẹl” nè “nen ea bọọ lọ̀l vaá à lee é,” vaá éé ní ea náa vaá à dú bíi é?

⁸ Moǹ bel ea kọọ̀ “gbò e bà gé bẹl” tõó dọ̀ gbò e bà dú lé, bọọ kpãa vaá ié pọ̀b dọ̀.” Sõò náa tõó dọ̀ gbò e bà palàge dú lé, bọọ kpãa, vaá ié pọ̀b dọ̀ ea bọọ lọ̀l vaá à lee.” Níá baatẽ́ dõòna kà mòn bel ea dú​—“nen ea bọọ lọ̀l vaá à lee.” Náa kal ló béè kọọ̀ à loá bel nyòòmà “gbò e bà gé bẹl,” à ié dõòna kà kpóó lẹ̀ẹ̀là bel ea bọọ lọ̀l vaá à lee. Ténì ketõ̀ò ea di mm̀ Kpá Káí ní e bà tú bée ea kọlà “Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee” kolmá Jìhóvà Bàrì e.​—Dán. 7:​18, 22, 25, 27.

9. Mókà mòànù dẽe ní e neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Dániẹ̀l beè mòn ẽ?

⁹ Neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Dániẹ̀l beè mòànù dẽe ea zógè bé e Jìhóvà palàge bọọ èlmà bẹlbẹ̀l gbò nen naa. Túá kà, Dániẹ̀l beè mòn ténì kà nom ea palàge bọọ́ kà, ea tõó dọ̀ gbò kpóó lẹ̀ẹ̀là bel e ba beè bẹ̀l bàlà booí tṍó ea kìl nvéeá nè ní ea gé bẹl kátogóí, ea bà dú​—Bábilòn, Medo-Persia, Gríìs, nè Róm̀, vaá Anglo-America ní ea gé bẹl kátogóí é. (Dán. 7:​1-3, 17) Tṍóá Dániẹ̀l beè mòn Jìhóvà Bàrì ea di ĩ́ìtẽ́ boo a kpòté méné gbẹá tọ bèèla ea di káála. (Dán. 7:​9, 10) Nú e neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea beè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé booí beè kpáá mòn dú nu ã̀àne nè gbò e bà gé bẹl deè nieí.

10. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Dániẹ̀l 7:​13, 14, 27, bà mée ní e Jìhóvà tú kpóó gè bẹ̀l bàlà booí nvee bá ẹ́, vaá éé ní e níí tẹlẹ bàlà kẽ kìlmàé ló é?

¹⁰ Bugi Dániẹ̀l 7:​13, 14, 27. Bàrì ólò tú dénè kpóó bẹlbẹ̀l lọl bá gbò ea beè di bá vaá nè dõòna gbò e bà palàge léè èl vaá ié kpóó èl va. Kátogóí, à ne bà mée ẽ́? À ne “nen ea belí sã́áná nen,” ea dú  Jíízọ̀s Kráìst, nè “gbò e bà di káí e bà dì nè Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee,” e bà dú 144,000 nen e bàé bẹl “dọ̀ọ̀mà dè-dè.” (Dán. 7:18) Mm̀ kà kà Jìhóvà ní ea dú “Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee” é, vaá áá ẹlẹ ní ea ié kpóó gè tú kpóó lẹ̀ẹ̀là bel nè nen ea léémáe ẽ́.

11. Dõòna kà éé e Dániẹ̀l beè emí ní ea zógè kọọ̀ Jìhóvà palàge bọọ èl boo dénè gbò e bà gé bẹl ẹ́?

¹¹ Gbò nú e Dániẹ̀l moní gbááá ló gbò nú ea beè zẹ́ẹ́ kọ̀. Tṍó ea kọọ̀ “Bàrì ea di káála . . . ólò tú gbò méné lọl boo kpòté vaá tú gbò méné ĩgẽ boo.” A beè kọ nagé kọọ̀: “Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee ní ea gé bẹl mm̀ boǹ méné gbò nen ẽ́, nè gè kọọ̀ à ólò nè kọ̀láá nen ea léémáe.” (Dán. 2:​19-21; 4:17) É kọ à íe tṍó e Jìhóvà ni tú méné lọl boo kpòté vaá ĩgẽ méné boo kpòté? Ẽei à ólò naa vó!

12. Nè nu dòòmà bá ea kil ló bé e Jìhóvà beè tú gbò méné lọl boo ba kpòté tṍó ea kil nvéeá naa. (Ẹ̀b fùtó.)

¹² Jìhóvà beè tẹlẹ bàlà kẽ kọọ̀ à íéè kpóó ea bọọ lọ̀l vaá à lee boo “gbò e bà gé bẹl.” Bugi togó boo taà kà nu dòòmà bá. Fẹ́rò ea géè bẹ̀l Íjèpt beè tú gbò níí Jìhóvà naamá gyóòlo vaá náa beè zìgà ge sọ̀va bá. Sõò Bàrì beè naa kọọ̀ bàá ié dì pọ́ì vaá naa kọ Fẹ́rò á pè gbẹá mm̀ Mii-Miì Pène. (Ẹ́xọ. 14:​26-28; Ps. 136:15) Méné Bẹ̀lsházà ea géè bẹ̀l Bábilòn beè sẹlẹ sẹ̀lẹ̀nù vaá ‘dàlà a lóó boo èlmà Dõò ea di káála vaá lèèlà gbò ńbàlì ẹ́ẹ́ kpé nè nóò kpé” tãa vó ea leelà Jìhóvà. (Dán. 5:​22, 23) Vó beè naa kọọ̀ Bàrì á tú gbálà ea beè dàlà kpá ló booí kìlma kẽ. Kà “lèlà bílá dee deeá,” ba beè fẹ́ Bẹ̀lsházà vaá tú a boǹ méné nè pá Míìd nè Pésìà. (Dán. 5:​28, 30, 31) Méné Hẹ́rọ̀d Ágripà I ea dú Pàlẹ́stìn beè kọ bàá fẹ́ neǹ tóm Jém̀z vaá sii neǹ tóm Pítà nvee kpọ́gọ́lọ́ kọbé à fẹ́ẹ. Sõò Jìhóvà náa beè zìgà kọọ̀ Hẹ́rọ̀d á naa nú ea beè noo. ‘Nyómá tóm Bàrì beè tãae bá lọl boo a kpò té sá kẽ naa ní ea ú.’​—Tóm 12:​1-5, 21-23.

13. Nè nu dòòmà bá ea kil ló bé e Jìhóvà beè bé èlbá gbò e bà gé bẹl e bà gbááá ló naa uué boo naa.

¹³ Jìhóvà beè zógè nàgé kọọ̀ a kpóó bọọlìè èl níí gbò e bà gé bẹl e bà gbááá ló naa uué boo. A beè bé-bé nè pá Ízràẹ̀l naa ní e bà kyọsĩ́ 31 kà gbò méné e bà  géè bẹ̀l Kénaàn, naa ní e bà tú gã́bug ketõ̀ò ea di ló Kunukẽ̀ ea beè Zìgà nè vaá. (Jós. 11:​4-6, 20; 12:​1, 7, 24) Jìhóvà beè tu nágé kà agẹbá kyọ̀àsĩ́ tẹlẹ boo Méné Benhadad nè dõòna kà 32 méné pá Sìríà e bà géè naa uú boo pá Ízràẹ̀l.​—1 Kíǹ. 20:​1, 26-29.

14-15. (a) Éé ní e Méné Nèbukadnezzà nè Méné Dèráíọ̀s beè kọ̀ ea kil ló bọ́ọ́-bọọ̀ Jìhóvà ẹ? (b) Éé ní e neǹ ọ́lì sọ́l beè kọ́ kilma ló Jìhóvà nè a dó é?

¹⁴ Gã́bug tṍó, Jìhóvà beè zogè kọọ̀ ẹlẹ ní ea dúè Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee é! Jìhóvà beè naa kọọ̀ ménè Nèbukadnezzà ea géè bẹ̀l Bábilọ̀n á bọ̀ dáa tṍó ea beè põómi boo béè a kpóó, bọ́ọ́-bọọ, nè ka ea íe dì belí méné, tãa vó ea kilma kpá ló kẽ vaá nvèè ka ló Jìhóvà dì belí nen ea bọ́ló lèèlà. Tṍó e dáa táẹ́ dẽe, a beè gbóó “lèèlà Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee á” vaá kọ́ tẹlẹ bàlà kẽ kọọ̀ “bẹlbẹ̀l [Jìhóvà] dú ní ea dì dọ̀ọ̀mà dè-dè.” A beè gbóó kpáá kọọ̀: “Tọ́ọ̀ nen náa é láá eláẹ́ deè.” (Dán. 4:​30, 33-35) Tṍó e bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boò Dániẹ̀l bã́ kèbá ẹ̀bmà, vaá Jìhóvà à duulàẹ lọl mm̀ bànà kpẹẹ̀a, Méné Dèráíọ̀s beè gbóó tenmà log kọọ̀: “gbò nen á ié kéné ló pọ̀ gbẹá kèsĩ́ Bàrì Dániẹ̀l. Boo béè kọọ̀ à dú Bàrì ea di dùm vaá à dì dọ̀ dè-dè. Bà náa é láá kyọ̀sĩ́ a boǹ méné, vaá a bọ́ọ́-bọọ dì dọ̀ọ̀mà dẹ̀-dè.”​—Dán. 6:​7-10, 19-22, 26, 27, ekk.

¹⁵ Nen ọ́lì sọ́l beè kọọ̀: “Jìhóvà a zaali nòònù gbò dó àla; a kyọgàlà nòònù gbò nen.” A beè kpáá kọọ̀: “Nyíè dó e ba Bàrì dú Jìhóvà á ẹẹ, gbò ea ni sa naamá a ìènù.” (Ps. 33:​10, 12) Níà nú ea náa vaá èé kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà ẹ!

16. Éé ní eé láá àgala boo kọ àé nááá tṍó pọ̀b kpo “tã̀àgã̀e,” vaá ló éé? (Ẹ̀b fùtó.)

¹⁶ E nyímá nú e Jìhóvà beè naa tṍó ea kil nvéeá. Beè vó, éé ní e ẹbmà dẽe kọ àé láá nááá dì deèsĩ́ ẽ́? Èé láá àgala boo kọọ̀ Jìhóvà é duulà pá a gbò e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo mm̀ tṍó pọ̀b kpo “tã̀àgã̀.”  (Máát. 24:21; Dán. 12:1) Àé náa níí tṍó e gbò dó é bà gbááá ló, ea dú Gòg ea aa boo kunukẽ̀ Mégòg é náa uú boo gbò níí Jìhóvà e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo beeá ló bàlà booí. Kọbèè à gá náa vaá 193 nen e bà dú United Nation ní e bà gbááá lóé, bà náa é láá bé Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Leeá nè pá a gbò bé e bà di káála! Jìhóvà zigà kọọ̀: “Nda é náa kọ bàá nyimá bé em bọọ̀ naa vaá naa kọ nà bée á di káí, nè ge naa kọọ̀ gã́bug dó á nyimám ló, vaá bàé íè ge nyimá kọọ̀ nda ní em dúù Jìhóvà ẹ.”​—Èzí. 38:​14-16, 23; Ps. 46:10.

17. Éé ní e Kpá Káí kọ́ àé nááá ló gbò méné e bà gé bẹl boo kunukẽ̀í nè gbò e bà kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà mm̀ dì deèsĩ́ ẽ́?

¹⁷ Nàà uú boo ea aa bá Gòg é náa kọọ̀ bé Àmágidòn á beá, ea dú tṍó e Jìhóvà é kyọsĩ́ “dénè gbò méné ea gé bẹl bàlà boo.” (Kùùà 16:​14, 16; 19:​19-21) Sõò, “áá gbò e bà tõo lèlà ní e bàé tõó boo kunukẽ̀í ẽ́, vaá nen ea kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é dí boo lee.”​—Pró. 2:​21, ekk.

18. Éé ní e gã́bug gbò nyòòne nvéè Kráìst ni bééláfùl ge naa ẽ́, vaá ló éé? (Dániẹ̀l 3:28)

¹⁸ Lọl gé gbò gbáá ea kil nvéeá, gbò níí Kráìst a kilsĩ́ gè tú ba dùm nvee kèbá gẹẹ-gẹẹ ló boo béè kọọ̀ bà vulè Jìhóvà vaá túe naamá Nen Ea Bọọ, Vaá Bọ́ló Kọ Á Bẹlìè va. Gbòí a bééláfùl ge bọ́ló dèlẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà belí taà kà nvín Híbrù e ba beè kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ boo nè Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Leeá, e Bàrì beè dùùlà va lọl dáà sã́á.​—Bugi Dániẹ̀l 3:28.

19. Éé ní e Jìhóvà é élá boo beemá bel ló pá a gbò e, vaá éé ní ea bọ́ló kọ é naa ẽ́?

¹⁹ Neǹ ọ́lì sọ́l Dévìd beè emí nú ea kil ló bé e gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Bàrì dú bíi naa, a beè kọọ̀: “Jìhóvà é béélá bel ló gbò nen. Beelám bel ló, e Jìhóvà, dẹ̀ẹ̀a boo nà lé lab dògò nè nà bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo.” (Ps. 7:8) Dévìd beè emí nágé kọọ̀: “Naa kọọ̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè lé lab dògò á kpènàm.” (Ps. 25:21) Ge bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà ní ea dú kà lé sĩ́dee ge tõ̀òma dùm ẽ, kọ̀láá bé e nu meà naa née é aa ló gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo! Tṍóá èé gbóó láá ló nagé bel e neǹ ọ́lì sọ́l beè lòa, ea kọ́ọ̀: “Nyíè gbò e bà kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo á ẹẹ . . . , nè gbò e bà gban tṍ ló log Jìhóvà.”​—Ps. 119:​1, ekk.