1. ¿Kasa naataka anainjee waya suulia tü mürütkalüirua?

NAAPÜIN Jeʼwaa wamüin wanee kasa naataka anainjee waya suulia tü mürütkalüirua, tia shia watüjaain ayaawataa saaʼu tü anasükat jee saaʼu tü mojusükat. Niyaawata aaʼu Adán sümaa Eva tü anakat jee tü mojukat süpüla naaʼinrüin. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu tia? Watüjaa aaʼu tia süka nounjulaain nuulia Maleiwa süchikijee kaainjalain naya. Nayaawata aaʼu mojuin tü naaʼinrakat.

2. ¿Jamüsü meemataka aka saaʼin wanee brújula tü wakuwaʼipakat sünain watüjain ayaawataa saaʼu tü anasükat jee tü mojusükat? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

² Sutuma watüjain ayaawataa saaʼu tü anasükat jee saaʼu tü mojusükat, oʼunusü wakuwaʼipa süchiirua tia waaʼinrüinjanapa wanee kasa. Jamüshijaʼa wanee wayuu nnojoikai ayaawatüin saaʼu tü anasükat jee saaʼu tü mojusükat, müshi aka saaʼin wanee anuwa eekai sumojujaain tü brújula oʼunirakat shia. Oʼuneerü neʼe tü anuwakat eepünaale neʼe sülüʼüjain shia joutai otta tü sümünakat palaa. Eekajasaʼa anale tü brújula sünainkat, nütüjaajeerü aaʼu chi oʼunirakai  tü anuwakat eepünaainjatüle shia nutuma. Müsia neʼe wakuwaʼipa, watüjale ayaawataa saaʼu tü anasükat süpüla waaʼinrüinjatüin shia jee tü mojusükat süpüla wayoutuinjatüin shia, aneerü wakuwaʼipa.

3. ¿Jameerü wakuwaʼipa nnojorüle wayaawatüin saaʼu tü anakat jee tü mojukat süpüla waaʼinrüin?

³ Isale wachiki ayaawataa saaʼu tü anakat jee tü mojukat süpüla waaʼinrüin, nnojoleerü wayoutuin tü eekat mojuin süpüla waaʼinra (1 Tim. 4:1, 2). Müle wakuwaʼipa aneerü wamüin tü eekat mojuin (Isa. 5:20). Müshinka Jesuu namüin na nikirajüinkana: «Chi eekai nuʼuteein jaaʼin, talateechi Maleiwa nümaa naashin müleka nuʼutüle jaaʼin» (Juan 16:2). Tia shia jülüjaka naaʼin na oʼutakana naaʼin Esteban (Aluw. 6:8, 12; 7:54-60). Na suluʼukana tü iküleesiakalüirua oʼutakana naaʼin wainma wayuu, jülüjasü naaʼin anain tia naaʼinrakat noʼuluʼu Maleiwa. Niyoutapejeʼe Jeʼwaa tü naaʼinrakat naya wayuukana (Éx. 20:13). Isasü nachiki nayaawatüin saaʼu tü anakat jee tü mojukat süpüla naaʼinrüin.

4. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluin shimeejüin waya tü waaʼinkat?

⁴ ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluin shimeejüin waya tü waaʼinkat? Tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa jee tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa saashin tü Wiwüliakat, jalouisü «süpüla wekirajüinjatüin wayuu sünain. Je na aapaakana shia, achiajaaneena naya sütüma suulia kaainjalaa, anouktüneena akuaippa sütüma, je akaaliijüneena naya sütüma sünain aaʼinraa tü kasa anasükat» (2 Tim. 3:16). Müsüjeseʼe choʼujaain maʼin waashajeʼerüin tü Wiwüliakat, wasakireʼerüin waaʼin sünain otta müsia weʼitaain suluʼu wakuwaʼipa tü sümakat. Müle shia watuma, pansaajeerü tü jülüjakat waaʼin sümaa tü jülüjakat naaʼin Jeʼwaa süchiki wanee kasa otta aneerü wakuwaʼipa. Süpüla wayaawatüin saaʼu tü anakat jee tü mojukat süpüla waaʼinrüin, wekirajaainjatü anain tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa jee tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa. Wekirajaa süchiki tia.

5, 6. ¿Jamüsü anaka maʼin aaʼinraa tü nuluwataakalü anain waya Maleiwa?

⁵ Süpüla anainjatüin wakuwaʼipa sutuma tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa nnojotsü neʼe waashajeʼerüinjatüin otta watüjaainjatüin saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat, choʼujaasü kojutuinjatüin tia wamüin. Anuu sünüiki tü Wiwüliakat: «Jüleraja tü kasa mojusükat, shia jücheka tü kasa anasükat» (Amós 5:15). Süpüla wountuin waaʼinrüin tia, jülüjainjatü waaʼin tü jülüjakat naaʼin Jeʼwaa süchiki wanee kasa. Jamüshiijaʼa kakaliainnale waya sünain nnojoluin anain watunkia otta nuluwataale waya chi tottootkai sünain aainjaa ejercicio, nüküjale wamüin tü anakat süpüla weküin otta tü wanouteʼerüinjatkat sünainjee wakuwaʼipa, waainjeerü tia. Anale waya sutuma tia, ¿aashin kojuteerüin maʼin wamüin tü nümakat chia tottootkai wamüin?

⁶ Müsia neʼe tü naaʼinrakat chi Kakumalakai waya, nuluwataain waya sünain tü waaʼinrajatkat süpüla nnojoliinjanain kaainjalain waya jee süpüla anainjatüin wakuwaʼipa. Nüküjain wamüin sükajee tü Wiwüliakat tü nnojoluinjatkat waaʼinrüin maʼaka saaʼin aküjaa alawaa, emeejaa wayuu, aʼluwajaa, amaʼüjirawaa akuwaʼipa, atkawaa jee aaʼinraa wanee kasa sukuwaʼipamaajatka yolujaa (paashajeʼera Proverbios 6:16-19; Alat. Map. 21:8). Wanaa sümaa weʼrüin anain maʼin wakuwaʼipa sutuma woonooin nümaa Jeʼwaa, kooʼomüinsü maʼin tü naalinkat wapüla otta kojutuleesia wamüin tü nuluwataakalü anain waya.

7. ¿Jamüsü anaka aashajeʼeraa tü sümakat tü Wiwüliakat nachiki na wayuu namaiwajannuukana?

⁷ Nnojoishii waya eʼrüinjanain müliaa saaliijee kaainjalaa süpüla watüjain ayaawataa saaʼu tü anasükat jee tü mojusükat. Atüjeena waya sükajee waashajeʼerüin nachiki na wayuu  kaainjalakana namaiwa saashin tü Wiwüliakat. Anuu sünüiki Proverbios 1:5: «Atüjashi aapajaa chi eekai kekiin maʼin otta atüjaleeshia maʼin sünainjee tü münakat nümüin». Tia «münakat», nümaʼanajeejatü Maleiwa otta alanaʼaleesia suluʼu anain shia. Jülüjataa waaʼin tü alatakat nümüin David saaʼujee moonooloin nia sümaa nünüiki Jeʼwaa otta nümaʼüjiraain nukuwaʼipa sümaa Bat-seba (2 Sam. 12:7-14). Suʼunnaa waashajeʼerüin tia nüchikikat David, wasakireʼera waaʼin sünain tüü: «Waneerejeʼe wayuu David, ¿kasajeʼe naaʼinraka süpüla nnojolin kaainjalain nia? Sülatüle tia tamüin, ¿kaseerü taaʼinraka? ¿Kaainjaleeiche taya maʼaka naaʼin David apantajaataajeeichipa taya maʼaka naaʼin José?» (Gén. 39:11-15). Jülüjale waaʼin tü alatakat nümüin chi eekai kaainjalain, walerajeerü maʼin tü kasa mojusükat.

8, 9. (1) ¿Jamüsü anaka watüjale ayaawataa saaʼu tü anakat jee tü mojukat süpüla waaʼinrüin? (2) ¿Jamüsü süpüla sunoutaain tü jülüjakat waaʼin sutuma tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa?

⁸ Nnojoishii waya sünainpünaain tü kasa nülerajakat Jeʼwaa. Eepejeʼe waneirua kasa nnojotka saashajaain maʼin achiki tü Wiwüliakat. ¿Jamüsüche süpüla watüjaain saaʼu tü anakat süpüla waaʼinrüin? Müleka watüjale ayaawataa saaʼu tü anakat jee tü mojukat süpüla waaʼinrüin saashin tü Wiwüliakat, aneerü watuma süneekia tü waaʼinrajatkat.

⁹ Süka alin waya nüpüla Jeʼwaa, naapüin wamüin tü pütchiirua oʼunirajatkat wakuwaʼipa süpüla watüjain ayaawataa saaʼu tü anakat jee tü mojukat süpüla waaʼinrüin. Anuujeseʼe nünüiki: «Tayakai Jeʼwaa, taya chi Pümaleiwasekai, Chi ekirajakai pia süpüla anainjatüin pukuwaʼipa,  Chi oʼunirakai pia suluʼupünaa tü wopu anasükat» (Isa. 48:17, 18). Wanaa sümaa wasakireʼerüin waaʼin sünain tü pütchiirua oʼunirajatkat wakuwaʼipa sümaa sütanalüin waaʼin, anoutaasü tü jülüjakat waaʼin wanaapünaa sümaa tü jülüjakat naaʼin Jeʼwaa. Jee müsia, mapüleejeerü wamüin aneeka tü anakat süpüla waaʼinrüin.

10. (1) ¿Kasa wayu tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa? (2) ¿Jamüshii nikirajaka Jesuu na nikirajüinkana sünain tü pütchi oʼunirajatkat nakuwaʼipa?

¹⁰ Tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa, shia tü anainjatkalü atuma tü jülüjakat waaʼin jee akaaliinjeenaka waya süpüla watüjain aneeka tü waaʼinrajatkat. Wayaawatüle saaʼu tü sünainpünaakat tia pütchikalüirua, wayaawateerü saaʼu tü jülüjakat naaʼin Jeʼwaa otta kasapülajatüin tü pütchi nuluwataakalü anain waya. Soʼu yaajachin Jesuu yaa mmapaʼa, niʼiküin na nikirajüinkana sünain waneirua pütchi oʼunirajatka nakuwaʼipa. Nikirajüin naya sünain tia süpüla natüjaain saaʼu tü eekat sünainjee tü kasa naaʼinrakat jee tü jülüjakat naaʼin. Jamüshijaʼa nia, nüküjain eein atkawaa sünainjee tü jashieekat otta nüküjain nümaʼüjiraajeechin nukuwaʼipa wanee wayuu sümaa wanee jierü müleka jülüjakuʼu sümüle naaʼin tia (Mat. 5:21, 22, 27, 28). Woonoole sümaa tü pütchi nuʼunirakalü akajee Jeʼwaa wakuwaʼipa, atüjeena waya ayaawataa saaʼu tü anasükat jee tü mojusükat otta waaʼinreerü tü kasa kojutukalü akajee Jeʼwaa (1 Cor. 10:31).

11. ¿Jamüsü nnojotka wanaawain süpüshuaʼa tü waaʼinrakat mayaapejeʼe wanaawain tü pütchi oʼunirakat wakuwaʼipa?

¹¹ ¿Wanaawainjatche süpüshuaʼa tü kasa waaʼinrajatkat sutuma wanaawain tü pütchi oʼunirakat wakuwaʼipa? Nnojotsü wanaawain. Jülüjataa paaʼin motsomüin tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki tü asaakat yootshi. Nnojotsü süküjain tü Wiwüliakat mojuin asaa yootshi, shia süküjaka mojuin sülataleere tü asüüshikat otta nipeʼraleere wanee wayuu (Prov. 20:1; 1 Tim. 3:8). Waneeküinjanapa müleka wasüinjanale jee nnojoliinjanale wasüin, nnojotsü shiainjatüin neʼe jülüjain waaʼin nnojoluinjatüin sülataleein wasüin. Jaʼitairü nnojoluin mojushiin wamüin asaa yootchon yootshi, jülüjeesü waaʼin jamüin naaʼin na waneinnua sutuma waaʼinrüin tia.

12. ¿Kasa waaʼinrajatka sutuma tü sümakat Roma 14:21?

¹² Naashin Pablo, kojutuinjatü wamüin tü jülüjakat naaʼin na waneinnua, müshi nia: «Nnojotsü anain weküle asalaa, wasüle wiino jee waaʼinrüle wanee kasa eeka süpüla nükaaʼinjaain anainjee wanee wawala suulia anoujaa» (Roma 14:21, TNM). Mayaapejeʼe nnojoluin mojushiin wamüin asaa yootchon yootshi, nnojoleena waya asüin müleka nükaaʼinjaweechire wanee wawala suulia anoujaa sünainjee tia. Eeshii wawalayuu eekai nasüliipuʼuin maʼin nnojoluiwaʼaya natüjaain saaʼu tü shiimainkat otta neʼitaain suluʼu nakuwaʼipa nnojoliinjanain nooʼulaküin seʼejü yootshi. Nnojoishii wayainjanain kasirüin nüsüle wanee wawala nüchikuaʼa (1 Cor. 6:9, 10). Jamüshijaʼa nüntüle wanee wawala wepialuʼumüin otta waapüle yootchon wiino nüsüin, nnojoishi wapüleeruainjachin aaʼin süpüla nüsüinjachin müleka niyoutule shia.

13. ¿Kasa naaʼinraka Timoteo süpüla anashiinjatüin sümüin wayuu tü pütchi anasükat?

¹³ Wekirajaa süchiki nukuwaʼipa Timoteo. Wanaa sümaa eein maʼaka 20 nuuyase, niʼyoteʼerüin nüta süpüla nnojoliinjatüin mojushiin nukuwaʼipa namüin na judío nüküjainjanakana amüin pütchi. Sükajee tü naaʼinrakat Timoteo nüshatüin nukuwaʼipa Pablo (Aluw. 16:3; 1 Cor. 9:19-23). ¿Paaʼinreetche wanee kasa napüleerua na waneinnua jaʼitairü kapüleein shia pümüin?

14, 15. (1) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla laülaainjatüin waaʼin sünain anoujaa? (2) ¿Kaseerü waaʼinraka müleka laülaale waaʼin sünain anoujaa?

¹⁴ Keeʼireeinjatü waaʼin wayakana wapüshuaʼa laülaainjatüin waaʼin sünain anoujaa, nnojotsü shiainjatüin neʼe jülüjain waaʼin waneepia tü ekirajünakalü anain waya woʼttaiwaʼaya sünain anoujaa (Heb. 6:1-3). Nnojotsü laülaain neʼe naaʼin wanee wayuu sünain anoujaa sutuma kakaliaichin nia sünain, aʼyataainjachi süchiirua tia. Choʼujaasü watüjainjanain maʼin sünainjee tü Wiwüliakat otta watüjain ayaawataa saaʼu wanee kasa, müsüjeseʼe waashajeʼerüinjatüin tü Wiwüliakat waneepia (Sal. 1:1-3). Waashajeʼerüle tü Wiwüliakat waneepia, watüjaajeerü aaʼu tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa otta tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa.

¹⁵ Tü kasa alanaʼaleekat sünain anain saʼakajee tü nuluwataakalü anain waya Jesuu shia aipüraliinjanain waya wayuu. Anuu nünüiki Jesuu namüin na nikirajüinkana: «Müleka shiimüinre sünain aijiraain jia jüpüla, ayaawatüneena jia sütüma wayuu süpüshua sünain tekirajanain jia» (Juan 13:35). Saashin tü Wiwüliakat, tü aliikat apüla wayuu shia wanee kasa alanaʼaleeka sünain anain otta shia tü ekeraajakalü atuma tü ashajünakat sümaiwa paala (Sant. 2:8, TNM; Roma 13:10). Watüjaa aaʼu shiain wanee kasa anashaatasü maʼin süka süküjain tü Wiwüliakat aipüralin maʼin wayuu Maleiwa (1 Juan 4:8, TNM). Nnojotsü aʼiraain neʼe wayuu nüpüla Jeʼwaa, niiʼiyatüin tü saalinkat wayuu nüpüla sükajee tü kasa anasü naaʼinrakat süpüleerua. Anuujeseʼe nünüiki Juan: «Niiʼiyatüin chi Maleiwakai sünain alin waya nüpüla, nuluwataainjeseʼe chi waneeshikai Nüchon süpüla katüinjatüin woʼu nünainjee» (1 Juan 4:9, TNM). Weeʼiyatüle sükajee wakuwaʼipa alin wapüla Jeʼwaa, Jesuu, na wawalayuukana jee na wane wayuukana, shia süka laülaain waaʼin sünain anoujaa (Mat. 22:37-39).

16. ¿Jamüsü kojuteetka maʼin wamüin tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa laülaale waaʼin sünain anoujaa?

¹⁶ Laülaweerü waaʼin sünain anoujaa kojutule maʼin wamüin tü pütchi oʼunirajatkat  wakuwaʼipa. Tü pütchi aluwataanakalü anain waya, lotoleesia sünüiki süchiki wanee kasa, eekajasaʼa tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa, sünainpünaasü kojuyasü kasa. Tia müsü aka saaʼin tü alatakat namüin na tepichikana joʼuuiwaʼaya naya, nnojotsü nayaawatüin saaʼu jamüin mojeetka nakuwaʼipa naʼaleewajaale sümaa wayuu mojulaasü. Müsüjeseʼe eein tü kasa nuluwataakalü anain naya nashi jee nei, süpülajatü naaʼinmajüin naya (1 Cor. 15:33, TNM). Shiasaʼa laülaapa naaʼin na tepichikana, nayaawatüin saaʼu kasapülajatüin tü pütchi oʼunirajatkat nakuwaʼipa saashin tü Wiwüliakat otta atüjashii naya aneeka na wayuu anakana süpüla naʼaleewain (paashajeʼera 1 Corinto 13:11; 14:20). Akaataajaʼa neʼe tü wakuwaʼipakat, jülüjale waaʼin tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa saashin tü Wiwüliakat, wanaaweerü tü jülüjakat waaʼin sümaa tü jülüjakat naaʼin Jeʼwaa otta atüjeena waya aneeka tü anakat süpüla waaʼinrüin.

17. ¿Jamüshii wamaka eein wamaʼana süpüshuaʼa tü choʼujaakat süpüla waaʼinrüinjatüin tü anakat noʼuluʼu Jeʼwaa?

¹⁷ Eesü wamaʼana süpüshuaʼa tü kasa choʼujaakat süpüla waaʼinrüinjatüin tü anakat noʼuluʼu Jeʼwaa. Aküjünüsü suluʼu tü Wiwüliakat tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa otta tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa süpüla wountuin waaʼinrüin süpüshuaʼa tü kasa anasü talatakalü atuma naaʼin Jeʼwaa (2 Tim. 3:16, 17). Wayaawatüle saaʼu tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa, watüjaajeerü aaʼu tü jülüjakat naaʼin Jeʼwaa süchiki wanee kasa. Choʼujaapejeʼe wekirajaain sünain tia (Éf. 5:17). Eeshii süpüla wekirajaain sükajee Índice de las publicaciones Watch Tower, Nachajaayainjatü pütchi na aküjaliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa, Watchtower Library, PÜTCHIPÜLEE SULUʼUKA INTERNET sutuma Watchtower otta müsia JW Library. Wekirajaale sükajee tia wamüiwaʼa otta sümaa wapüshi, atüjeena maʼin waya.

18. ¿Jamüsü anaka maʼin waaʼinrüle tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa otta kojutule wamüin tü pütchi oʼunirajatkat wakuwaʼipa?

¹⁸ Wainmeerü kasa anasü weʼraka müleka waaʼinrüle tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa otta kojutule wamüin tü pütchi oʼunirakat wakuwaʼipa. Anuu sünüiki Salmo 119:97-100: «Kojutushaatasü tamüin tü puluwataakalü anain. Jülüjasü shia taaʼin waneepia. Kekiʼireeshia maʼin taya noulia na taʼünüükana sutuma tü puluwataakalü anain, süka jamüin, taaʼinreerüin shia waneepia. Atüjaleeshia taya ayaawataa saaʼu wanee kasa noulia na ekirajakana taya süka jülüjain taaʼin waneepia tü pütchi püsoʼijirakalü anain waaʼin. Atüjaleeshia maʼin taya noulia na wayuu laülaakana toulia süka taaʼinrüin tü puluwataakalü anain». Wasakireʼerawaire waaʼin sünain tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa jee sünain tü pütchi oʼunirakat wakuwaʼipa, kekiijeena maʼin waya jee atüjeena waya ayaawataa saaʼu wanee kasa. Jee müsia wachajaale maʼin sukuwaʼipa süpüla sujutuuin suluʼu waaʼin tia pütchikalüirua, eeshii «süpüla müin aka waya naaʼin Cristo sünain laülaain waaʼin sünain anoujaa» (Éf. 4:13).