EKIRAJAAYA 22
Kojuta wamüin tü kasa nnojotkat weʼrüin
«Jülüjainjatü waaʼin tü kasa nnojotkat weʼrüin, nnojotsü shiainjatüin tü kasa weʼrakat. Süka jamüin, tü kasa weʼrakat maaʼulu nnojoleerü waneepiain shia, akaajasaʼa tü kasa nnojotkat weʼrüin, eejeerü süpüla kaʼikat süpüshuaʼa» (2 COR. 4:18, TNM).
JAYEECHI 45 Jülüjawaika maʼin taaʼin
SÜCHIKI TÜ WEKIRAJAAINJATKALÜ ANAIN *
1. ¿Kasa nüküjaka Jesuu süchiki tü kasa nümaʼanajeejatkat Maleiwa?
TÜ KASA kojutuleekat maʼin shia tü kasa meʼrujusatkat. Soʼu chajachin Jesuu ekirajüin saaʼu wanee namüna, aashajaashi nia süchiki waneirua kasa nümaʼanajeejatkat Maleiwa. Alanaʼaleesia sujutu suulialeʼeya tü kasa sümaʼanakat wayuu. Jee nümaka: «Shieerü jülüjaka paaʼin waneepia tü kasa kojutukat pümüin» (Mat. 6:19-21, TNM). Shieerü kachiiruaka maʼin waaʼin tü kasa kojutukat wamüin. Meerü wainmakai saaʼin kasa wamaʼana chaa iipünaa anale wakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa jee talatüle naaʼin wamaa. Tia, matüjainsat ajaʼttinnaa otta matüjainsat aʼluwajünaa naashin Jesuu.
2. (1) Saashin 2 Corinto 4:17, 18, ¿kasa waaʼinrajatka naashin Pablo? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?
2 Naashin Pablo, shia jülüjainjatka waaʼin tü kasa nümaʼanajeejatkat Maleiwa nnojotka weʼrüin (paashajeʼera 2 Corinto 4:17, 18, TNM). Soʼutku tü kasa nnojotkat weʼrüin, shia tü kasa anasü eejeetkat nutuma Maleiwa suluʼu tü mma jeketü nüküjakalü achiki. Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain pienchisü kasa nümaʼanajeejatka Maleiwa nnojotka weʼrüin: aleewaa nümaa, oʼuraajaa nümüin, nükaalinjain waya nükajee chi naaʼinkai jee nükaalinjain waya Jeʼwaa, Jesuu otta na aapieekana waküjapa pütchi. Otta wekirajaajeerü anain tü waaʼinrajatkat süpüla kojutuinjatüin tia wamüin.
ALEEWAA NÜMAA JEʼWAA
3. (1) ¿Jarat tü kasa alanaʼaleekat ojutu? (2) ¿Jamüsü eeka süpüla aleewain wayuu nümaa Maleiwa?
3 Saʼakajee süpüshuaʼa tü kasa naapakat Jeʼwaa wamüin, shia alanaʼaleeka ojutu aleewaa nümaa (Sal. 25:14). Aleewashi Maleiwa sümaa wayuu mayaainjeʼe niain wanee Maleiwa wule akuwaʼipachi. ¿Jamüsü naaʼinraka tia? Shia süka sülaʼajaanüitpain saainjala wayuu saaʼu naapajiraain nikii Jesuu (Juan 1:29). Süpülapünaa outuin Jesuu, nütüjaatüjülia aaʼu Jeʼwaa naaʼinreerüin tü nuluwataakalü apüla nia süpüla suʼttaainjatüin wayuu. Müshijeseʼe aleewain Maleiwa namaa waneinnua wayuu eetüjüliikana süpülapünaa naapajiraain nikii Jesuu (Roma 3:25, 26).
4. Püküja nachiki waneinnua wayuu aleewakana nümaa Maleiwa süpülapünaa naapajiraain nikii Jesuu.
4 Wekirajaa nachiki waneinnua wayuu aleewakana nümaa Maleiwa süpülapünaa naapajiraain nikii Jesuu. Wayuu kanoulashaatashi maʼin Abrahán. Sülatapa maʼaka saaʼin 1.000 juya süchikijee outuin nia, müshi Jeʼwaa nüchiki: «Abrahán chi taʼaleewainkai» (Is. 41:8). Jaʼitaichi outuin wanee wayuu aleewakai nümaa Maleiwa, ayateechia nia sotuin naaʼin. Jamüshijaʼa Abrahán, ayatshia nia sotuin naaʼin Jeʼwaa (Luc. 20:37, 38). Wanee wayuu aleewakai maʼin nümaa Jeʼwaa, nia Job. Anuu nünüiki Jeʼwaa nüchiki soʼu nakotchojiraain na aapieekana chaa iipünaa: «Nia wanee wayuu lotokoi akuwaʼipa, mmoluwaakai neema Maleiwa otta nnojoikai aaʼinrüin kasa mojusü» (Job 1:6-8). ¿Jamüsü nünüiki Maleiwa nüchiki Daniel, wanee wayuu aʼyataakai maʼin nümüin maʼaka saaʼin 80 juya suluʼu wanee mma eere suʼwaajünüin maleiwayaasü? Laülaapa Daniel, apünüintua süküjünüin nümüin natuma aapieekana niain wanee wayuu kojutukai maʼin nümüin Maleiwa (Dan. 9:23; 10:11, 19). Watüjaa aaʼu keeʼireein maʼin naaʼin Jeʼwaa nüsoʼireʼerüin naaʼin na naʼaleewainkana (Job 14:15).
5. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla aleewain maʼin waya nümaa Jeʼwaa?
5 Maaʼulu yaa, watta naalii na wayuu aleewakana maʼin nümaa Jeʼwaa. Sainküin mmakat süpüshuaʼa, eeshii wayuu tooloyuu, jieyuu, tepichi jaʼyakana aaʼu aleeweein naya nümaa Maleiwa. Saashin tü Wiwüliakat, aleewashi maʼin Jeʼwaa namaa na wayuu lotokana akuwaʼipa (Prov. 3:32). Aleewashii naya nümaa süka nanoujain sünain shikeraajeerüin tü nümakat Jeʼwaa saaʼu naapajiraain nikii Jesuu. Sükajee naapajiraain nikii Jesuu waaʼu, eeinapa süpüla waapüin waaʼin nümüin Maleiwa jee woutiisain waya. Waaʼinrüle tia, napüsheena waya na wayuu woutiisakana otta na aapakana naaʼin nümüin Jeʼwaa, chi Miyoʼushikai saaʼu kasakat süpüshuaʼa.
6. ¿Kasa waaʼinrajatka kojutule wamüin aleewaa nümaa Maleiwa?
6 ¿Kasa waaʼinrajatka kojutule wamüin aleewaa nümaa Maleiwa? Washatüinjatü nukuwaʼipa Abrahán otta Job. Alatüshii naya suulia 100 juya sünain aleewaa nümaa Maleiwa. Eesü süpüla waaʼinrüin tia jaʼitashii kakaliainnain otta jekenain waya sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa. Washatüinjatü nukuwaʼipa Daniel, shiainjatü waaʼinmaaka maʼin aleewain waya nümaa Jeʼwaa jaʼitashii woʼutunuin aaʼin sünainjee tia (Dan. 6:7, 10, 16, 22). Nükaalinjeena waya Jeʼwaa süpüla wachecherüin waaʼin soʼunnaa tü kasa mojusü alatakat wamüin otta süpüla ayatüinya aleewain waya nümaa (Filip. 4:13).
OʼURAAJAA NÜMÜIN JEʼWAA
7. (1) ¿Jamüsü sünüiki Proverbios 15:8 nüchiki Jeʼwaa naapapa wanüiki sünain oʼuraajaa? (2) ¿Kasa naaʼinraka Jeʼwaa süpüla nusoutuin shiʼipajee tü wachuntakat nümüin?
7 Wanee kasa naapaka wamüin Jeʼwaa, shia eein süpüla woʼuraajüin nümüin. Aleewajiraale maʼin wanee wayuu, kamalainsü namüin yootojirawaa süchiki tü alatakat namüin otta süchiki jamüin naaʼin saalinjee wanee kasa. Akaataajaʼa neʼe wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa, aashajaashi nia wamaa sükajee tü sümakat tü Wiwüliakat. Nüküjain wamüin kasain jülüjain naaʼin otta jamüin naaʼin saalinjee wanee kasa. Aashajaashii waya nümaa woʼuraajapa nümüin. Sükajee tia, eesü süpüla waküjain nümüin tü jülüjakat waaʼin otta tü kasa suluʼukat waaʼin. Anasü Proverbios 15:8). Süka miyoʼuin maʼin waalin nüpüla Jeʼwaa, nnojotsü naapajüin neʼe wanüiki. Asoutushi nia shiʼipajee tü wachuntakat nümüin. Eeshi nusoutamaatüle wamüin jee nnojorüle nusoutamaatüin. Ayatüinjanapejeʼe waya sünain achuntaa nümüin. Watüjaa aaʼu nusouteechin wamüin anashiipa shia nümüin otta sükajee wanee kasa aneetkalü atuma wakuwaʼipa. Eesü süpüla naatain tü naaʼinrakat suulia tü wachuntakat nümüin. Jamüshiijaʼa wachuntule nümüin niyuluinjanain waya suulia wanee müliaa, eesü süpüla wayaawatüin nutuma tü waaʼinrajatkat otta eesü süpüla nükatchinrüin waaʼin süpüla wachecherüinjatüin waaʼin soʼunnaa tia (1 Cor. 10:13).
nümüin Jeʼwaa woʼuraajüle nümüin (paashajeʼera8. ¿Kasa waaʼinrajatka kojutule wamüin woʼuraajüin nümüin Maleiwa?
8 ¿Kasa waaʼinrajatka kojutule wamüin woʼuraajüin nümüin Maleiwa? Ayatüinjana waya oʼuraajüin nümüin waneepia (1 Tes. 5:17). Nnojotsü nüpüleeruain waaʼin Jeʼwaa süpüla woʼuraajüinjanain nümüin. Nuuʼulaain wachuntuin nümüin sükajee waaʼin wamüiwaʼa. «Jüchunta waneepia», müshi nia (Roma 12:12). Niʼreerü Jeʼwaa kojutuin wamüin woʼuraajüin nümüin waaʼinrüle tia kojuyatua süpüla kaʼikat. Nnojotpejeʼe motuinjatüin waaʼin aapaa analuʼut nümüin Jeʼwaa otta waʼwaajüinjachin nia woʼuraajapa nümüin (Sal. 145:2, 3).
9. (1) ¿Jamüsü naaʼin chi wawalakai Chris nuʼuraajapa nümüin Maleiwa? (2) ¿Jamüsü paaʼin puʼuraajapa?
9 Kakaliainnale maʼin waya sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa otta jülüjale waaʼin nusoutuin shiʼipajee tü wachuntakat nümüin, kojuteerü maʼin wamüin woʼuraajüin nümüin. Jülüjataa waaʼin tü nümakat Chris, wanee wawala aʼyataakai waneepia nümüin Jeʼwaa soʼu 47 juya. Anuu nünüiki: «Atamaʼawaishi taya wattaʼa maalü otta kamaʼawaishi taya sünain achuntaa nümüin Jeʼwaa. Anasü oʼuraajaa nümüin Jeʼwaa niweetaiwaʼaya chi kaʼikai süka anain maʼin tü mmapaʼakat wattaʼa maalü. Taaʼinrapa tia, taapeein analuʼutkat nümüin Jeʼwaa saaʼu süpüshuaʼale tü kasa anasü naapakat tamüin otta saaʼu eein süpüla toʼuraajüin nümüin. Süpülapünaa tatunkuin, oʼuraajüshi taya nümüin Jeʼwaa. Anasü taaʼin sutuma taaʼinrüin tia».
NÜKAALINJAIN WAYA JEʼWAA NÜKAJEE CHI NAAʼINKAI
10. ¿Jamüsü kojutuinjatka wamüin naapüin Jeʼwaa chi naaʼinkai wamüin?
10 Wanee kasa naapaka Jeʼwaa wamüin, shia tü nütchinkat. Nüküjain wamüin Jesuu wachuntajachin chi naaʼinkai Maleiwa (Luc. 11:9, 13). Nükaalinjain waya Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai «süpüla niiʼiyatüin sünain nükajeejatüin niakai nümüiwa tü yalayalaakat» (2 Cor. 4:7; Aluw. 1:8). Nükaalinjain waya Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai süpüla wachecherüin waaʼin soʼunnaa tü müliaa weʼrakat.
11. ¿Kasa eeka süpüla wountuin nükajee chi naaʼinkai Jeʼwaa?
11 Nükaalinjain waya Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai süpüla wekeraajüin tü waʼyataainkat nümüin. Tü wountakat sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa, nnojotsü sükajeejatüin watchin wamüiwaʼa, nükajeejatü chi naaʼinkai Jeʼwaa.
12. ¿Kasa eeka süpüla wachuntuin nümüin Maleiwa saashin Salmo 139:23, 24?
12 Wanee kasa waaʼinrajatka kojutule wamüin naapüin Jeʼwaa chi naaʼinkai wamüin, shia wachuntule nümüin süpüla wayaawatüin saaʼu jülüjale waaʼin kasa eekai mojuin jee suchuntaale waaʼin wanee kasa nnojotka anain (paashajeʼera Salmo 139:23, 24). Eesü süpüla wayaawatüin saaʼu nutuma Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai eere wanee kasa wanoutajatka sünain wakuwaʼipa. Müle tia, wachunta chi naaʼinkai süpüla wachecherüin waaʼin suulia tü kasa mojusü suchuntaakat waaʼin. Waaʼinrüle tia, niʼreerü Jeʼwaa nnojoluin waaʼinreein wanee kasa nnojotka anain nümüin otta ayateenaʼaya waya nükaalinjain nükajee chi naaʼinkai (Éf. 4:30).
13. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla kojutuin wamüin naapüin Jeʼwaa chi naaʼinkai wamüin?
13 Kojuteechi maʼin wamüin chi naaʼinkai Maleiwa jülüjale waaʼin tü kasa nuuntakat Jeʼwaa nükajee maaʼulu yaa. Süpülapünaa nuʼunuin Jesuu iipünaamüin müshi nia namüin na nikirajüinkana: «Nüntapeena chi Naaʼinkai Maleiwa suluʼumüin jaaʼin, pülashiijeena jia nütüma chi Maleiwakai. Ojuitteena jia [...] suluʼupünaa süpüshuaʼa mma wattapünaa maʼi sünain aküjaa süchikü tü takuaippa jiʼrajakat Aluw. 1:8). Ekeraajüsü maaʼutpünaa pütchikat tüü. Alatüshii suulia 8 miyoone na wayuu aʼyataakana nümüin Jeʼwaa sükajee nükaalinjain naya nükajee chi naaʼinkai. Maaʼulu yaa, müshii suluʼukai waaʼin wanee paʼaraiisü, süka jamüin, nükaalinjain waya chi naaʼinkai Maleiwa süpüla eeinjatüin akuwaʼipa anasü wanain, maʼaka saaʼin aipüralin waya wayuu, talatüin waaʼin, jimatüin waaʼin, watüjain aʼatapajaa, waaʼinrüin kasa anasü, kamaneein waya, kanoulain waya, anamiain waya otta wachecherüin waaʼin (Gal. 5:22, 23). Anashaatasü maʼin tü naaʼinrakat wapüleerua Jeʼwaa. Naapüin wamüin chi naaʼinkai.
akua» (NÜKAALINJAIN WAYA JEʼWAA OTTA NA MEʼRUJUSALII CHAKANA IIPÜNAA
14. ¿Jaralii na akaalinjakana waya waküjapa pütchi?
14 Wanee kasa naapaka wamüin Jeʼwaa nnojotka weʼrüin, shia waʼyataajiraain nümaa otta namaa na meʼrujusalii chakana iipünaa (2 Cor. 6:1, TNM). Nükaalinjain waya Jeʼwaa wekirajapa wayuu. Anuu tü nümakat Pablo süchiki tia: «Aʼyataajiraashii waya nümaa Maleiwa» (1 Cor. 3:9, TNM). Waküjapa pütchi, aʼyataashiʼiya waya nümaa Jesuu. Soto waaʼin tü nümakat namüin na nikirajüinkana süchikijee nüjütüin naya sünain ekirajaa wayuu. «Shiimüin sünain jümaainjachin taya süpüla kaʼikat süpüshua», müshi nia namüin (Mat. 28:19, 20). Akaʼaya waya, akaalinjünüshii waya natuma na aapieekana sünain aküjaa «tü pütchi shiimüinkat [...] sainküin mmakat süpüshua» (Alat. Map. 14:6).
15. Püküja tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki tü naaʼinrakat Jeʼwaa napüleerua na wayuu waküjakana amüin pütchi.
15 ¿Kasa wountaka maaʼulu süka nükaalinjain waya Jeʼwaa, Jesuu otta na aapieekana? Waküjapa pütchi süchiki nukuwaʼipa Maleiwa sünain aluwatawaa, eeshii na wayuu aapakana nünüiki sümaa noonooin sümaa (Mat. 13:18, 23). ¿Jarai chi akaalinjakai na wayuukana süpüla naapaain sümaa tü pütchikat otta noonooin sümaa? Naashin Jesuu, nnojoishi süpüla nürütkaain wanee wayuu nünainmüin nnojorüle neenakuushin nutuma chi nüshikai (Juan 6:44). Süküjain tü Wiwüliakat tü alatakat soʼu wanee kaʼi wanaa sümaa nüküjain pütchi Pablo namüin wanee jieyuu chaa anuuipaʼa sünain tü pueulokot Filipos. Anuu tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki Lidia, wanee wayuu eejatka naʼaka naya jieyuukana: «Je Maleiwakai nütanatkalaka saaʼin süpüla kacheʼejüinjatüin süpüla tü nüküjakat Pablo» (Aluw. 16:13-15). Watta naalii na wayuu nükaalinjakana Jeʼwaa süpüla suluʼuinjanain naya nupueulose maʼaka saaʼin Lidia.
16. ¿Jarai chi kojutuinjachika atumawaa sünainjee tü wountakat sünain aküjaa pütchi?
16 ¿Jarai chi kojutuinjachika atumawaa sünainjee tü wountakat sünain aküjaa pütchi? Anuu tü nümakat Pablo namüin na anoujashii chajanakana Corinto: «Tayakai, süka taküjüin paala nüchiki chi Oʼtteʼerüikai jümüin, müshi aka naaʼin chi apünajakai. Otta Apolos, süka nikirajüin jia tachikiruʼu, müshi aka naaʼin chi oʼyonüikai wüin. Otta chi Maleiwakai, nia chi lotokai atüma tü jünoulakat [...]. Anashi kojutüle jütüma chi Maleiwakai, süka niain lotüin atüma tü jünoulakat» (1 Cor. 3:6, 7). Anale wakuwaʼipa sünain aküjaa pütchi, nia kojutuinjachika Jeʼwaa watuma maʼaka naaʼinrüin shia Pablo.
17. ¿Kasa waaʼinrajatka kojutule wamüin waʼyataajiraain nümaa Jeʼwaa, Kürisüto otta na aapieekana?
17 ¿Kasa waaʼinrajatka kojutule wamüin waʼyataajiraain nümaa Jeʼwaa, Kürisüto jee na aapieekana? Wachajaainjatü sukuwaʼipa süpüla waküjainjanain pütchi sümüin wayuu süpüshuaʼa. Waaʼinrüin tia wojuʼitüle sünain aküjaa pütchi sainküin miichi otta eere joouluin wayuu (Aluw. 20:20). Wainma na wawalayuu kamalainkana amüin aküjaa pütchi eepünaale naya. Jamüshiijaʼa nantiraale nümaa wanee wayuu nnojoikai neʼraajüin, nasaküin nia sümaa kamaneein naya nümüin. Otta nachajaain sukuwaʼipa süpüla yootuinjanain naya nümaa. Kapürale naaʼin chia wayuukai tü namakat nümüin, naküja namüsia nümüin süchiki nukuwaʼipa Maleiwa sünain aluwatawaa.
18, 19. (1) ¿Kasa waaʼinrajatka kapürale naaʼin wanee wayuu tü pütchi waküjakat nümüin? (2) Püküja süchiki tü naaʼinrakat Jeʼwaa nüpüleerua wanee wayuu ekirajaakai sünain tü Wiwüliakat chaa Sudáfrica.
18 Süka waʼyataajiraain nümaa Jeʼwaa, nnojoishii aküjainjanain neʼe waya pütchi, ayatüinjanaʼaya waya yootuin namaa na wayuukana. Jamüsüjaʼa kapürale naaʼin wanee wayuu tü pütchi waküjakat nümüin, ouyanteeshii waya wachikuaʼa nümaʼanamüin jee shiale wachuntuin nümüin wanee wawala nikirajaiwa nia. Nunoutule nukuwaʼipa wanee wekirajüin, talatüsü waaʼin süka weʼrüin nükaalinjain nia Jeʼwaa süpüla anainjatüin tü jülüjakat naaʼin.
19 Wekirajaa süchiki nukuwaʼipa wanee wawala kepiakai chaa Sudáfrica, outshi nia nümaiwa. Nikirajaaiwaʼaya sünain tü Wiwüliakat, kamalainshaatasü maʼin nümüin tü nikirajaakalü anain. Kapüleepejeʼe nümüin aaʼinraa tü sümakat tü Wiwüliakat nütüjaapa saaʼu tü sümakat süchiki yooto namaa na outushiikana (Deut. 18:10-12). Nuuʼulaain chia wawalakai nükaalinjünüin nutuma Jeʼwaa süpüla niiʼiratüinjatüin tü jülüjakat naaʼin. Ooʼulaashi nia mapa suulia ooʼulakaa. Mayaainjeʼe shiapuʼuin nükanajüin anainjee nneerü. 60 nuuyase chi wawalakai maaʼulu yaa. Anuu nünüiki: «Talatüshi maʼin taya süka wainmain tü kasa naaʼinrakat tapüleerua na aküjaliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa. Nakaalinjain taya süpüla tousütüin wanee aʼyatawaa. Shiapejeʼe talataleein atuma taaʼin, nükaalinjain taya Jeʼwaa süpüla wuleinjatüin takuwaʼipa noʼuluʼu. Eeichipa süpüla tojuʼitüin sünain aküjaa pütchi sümaa woutiisain taya.
20. ¿Kasa tü kojutuinjatkat wamüin?
20 Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaa anainrü pienchisü kasa nümaʼanajeejatka Maleiwa nnojotka weʼrüin. Saʼakajee süpüshuaʼa tia, shia alanaʼaleeka maʼin ojutu aleewaa nümaa Jeʼwaa. Süka aleewain waya nümaa, eeshii süpüla woʼuraajüin nümüin, nükaalinjain waya nükajee chi naaʼinkai, waʼyataajiraain nümaa otta namaa na meʼrujusalii chakana iipünaa. Kojutuinjatü maʼin wamüin tü kasa nümaʼanajeejatkat Maleiwa nnojotka weʼrüin. Waapüinjatü tü analuʼutkat nümüin saaʼu aleewain nia wamaa.
JAYEECHI 147 Kateerü woʼu waneepia
^ püt. 5 Suluʼu tü ekirajaayakat 21, ekirajaana anainrü süchiki waneirua kasa naapaka Jeʼwaa wamüin. Sünain ekirajaayakat tüü, ekirajaaneerü anain sooʼomüin tü kasa naapakat Jeʼwaa wamüin otta tü waaʼinrajatkat süpüla kojutuinjatüin shia wamüin, jaʼitasü nnojoluin weʼrüin shia. Suluʼujee tia, keeʼireejeerü waaʼin waapüin analuʼut nümüin Jeʼwaa saaʼujee tia.
^ püt. 58 SÜCHIKI TÜ AYAAKUAAKALÜIRUA. (1) Wanee wawala asakireʼeraka saaʼin sünain sukuwaʼipa nümaa Jeʼwaa sümaʼinruʼu jülüjain saaʼin tü kasa nukumajalakat.
^ püt. 60 SÜCHIKI TÜ AYAAKUAAKALÜIRUA. (2) Suchuntuin tü wawalakat nümüin Jeʼwaa yalayalainjatüin saaʼin süpüla süküjainjatüin pütchi.
^ püt. 62 SÜCHIKI TÜ AYAAKUAAKALÜIRUA. (3) Nükaalinjain shia Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai süpüla yalayalainjatüin saaʼin sünain aküjaa pütchi.
^ püt. 64 SÜCHIKI TÜ AYAAKUAAKALÜIRUA. (4) Shikirajüin tü wawalakat tü wayuu süküjakalü amüin pütchi paala. Nakaalinjain shia na aapieekana süpüla süküjainjatüin pütchi otta shikirajüinjatüin wayuu.