1, 2. (1) ¿Jamüsü nakuwaʼipa na wayuukana sutuma matüjain naya achechera naaʼin? (2) ¿Jamüsü choʼujaaka maʼin wachecherüinjatüin waaʼin?

NIA ountaka Jeʼwaa akaaliinjain waya süpüla wachecherüin waaʼin (Gal. 5:22, 23). Atüjashi maʼin nia achecheraa naaʼin. Isapejeʼe wachiki tia sutuma waleʼeruʼuin tü kaainjalaakat. Nnojotsü anain sukuwaʼipa wayuu maaʼulu sutuma matüjain achecheraa saaʼin. Müsüjeseʼe nnojoluin anain nakuwaʼipa naʼyataaleruʼu jee shiale eere koleejiain naya, naata neʼe tü jülüjakat naaʼin. Süka matüjain achechera naaʼin, airuʼutsü nanüiki, asüliishii maʼin naya, aainjashii kasa mojusü, ooʼulaajiraashii suulia naʼwayuuse, kojuyaalashii, keejiasü namüin kasa mojusü, püreesashii naya, mojusü naaʼin, aapüsü namüin ayuulii maʼaka saaʼin tü SIDA münakat otta ipuotsü jieyuu natuma (Sal. 34:11-14).

² Nnojotsü anain nukuwaʼipa chi eekai matüjain achechera naaʼin otta mojusü sukuwaʼipa wayuu nutuma. Moju moju müsü sukuwaʼipa wayuu shiʼipaʼaya sutuma matüjain achechera saaʼin. Nnojotpejeʼe ponuinjatüin waaʼin tia süka süküjatüjülüin tü Wiwüliakat müinjatüin sukuwaʼipa wayuu maaʼulu, sülüʼütpa süpüla sajaʼttüin tü kasakalüirua (2 Tim. 3:1-3).

3. ¿Jamüsü choʼujaaka wachecherüinjatüin waaʼin?

 ³ ¿Jamüsü choʼujaaka wachecherüinjatüin waaʼin? Eesü piamasü kasa waaʼinrajatka aaʼujee tia. Palajana, shia süka nnojoleenain waya aainjain kasa mojusü, nnojoleena waya mojujiraain sümaa wayuu, nnojoleena waya aashichijaamaatüin, nnojoleerü shapaain maʼin waaʼin otta nnojoleerü mojuin waaʼin. Tü wane wachecherüinjatkalü aaʼujee waaʼin, shia süpüla anainjatüin wakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa otta suulia waaʼinrüin tü kasa mojusü suchuntaakat waaʼin. Ichaʼasa kaainjalain Adán sümaa Eva sutuma nnojoluin nachecherüin naaʼin (Gén. 3:6). Wainma wayuu mojukana akuwaʼipa maaʼulu sutuma matüjain achechera naaʼin.

4. ¿Jarai chi akaaliinjeenakai waya süpüla wachecherüin waaʼin?

⁴ Kapüleesü wamüin wachecherüin waaʼin sutuma waleʼeruʼuin tü kaainjalaakat. Nütüjaapejeʼe saaʼu Jeʼwaa eejiraain waya sümaa tü kasa mojusü suchuntaakat waaʼin otta nükaaliinjeein waya süpüla ayatüin eejiraain waya sümaa tia (1 Rey. 8:46-50). Süka Aleewain Nia namaa na aʼyataakana nümüin, nükaaliinjain naya süpüla nachecherüin naaʼin suulia naaʼinrüin tü kasa mojusü suchuntaakat naaʼin. Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain niain Jeʼwaa atüjain achechera naaʼin. Wekirajaajeerü anain nachiki waneinnua wayuu achechetkana naaʼin otta na nnojoliikana achecherüin naaʼin. Otta müsia, aküjüneerü wamüin tü waaʼinrajatkat süpüla wachecherüin waaʼin.

5, 6. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nütüjain achechera naaʼin Jeʼwaa?

⁵ Süka nütüjain achechera naaʼin Jeʼwaa, anasü sukuwaʼipa süpüshuaʼa tü naaʼinrakat (Deut. 32:4). Nnojotpejeʼe müin wakuwaʼipa maʼaka naaʼin niakai. Süpüla wachecherüinjatüin waaʼin jee süpüla washatüinjatüin nukuwaʼipa Maleiwa, wekirajaainjatü anain palajana tü nukuwaʼipakat. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nütüjain Jeʼwaa achechera naaʼin?

⁶ Jülüja waaʼin tü naaʼinrakat Jeʼwaa wanaa sümaa niʼrüijaain wayumüin Satanaa nümüin. Eeshiijaʼa jashichire jee mojule naaʼin na aapiee waneepiakana nümaa Jeʼwaa suʼunnaa tia. Eesüjaʼa müle waaʼin sutuma weʼrüin müliain maʼin saaʼin wayuu nutuma chi Yolujaakai. Eekajasaʼa Jeʼwaa nnojoishi jashichijaain, jama nütüjaain saaʼu tü naaʼinrajatkat shiʼipajee niʼrala wayumüin Satanaa. Shiimainya nnojoluin naashichijaamaatüin Jeʼwaa, anasüjeseʼe sukuwaʼipa nutuma tü naaʼinrakat süpüla nunouteʼerüin tü numojujeʼerakat Satanaa (Éx. 34:6; Job 2:2-6). ¿Jamaka nnojotka najaʼlajeʼeramaatüin Jeʼwaa tü kasa mojusükat? Shia süka keeʼireein naaʼin suʼttaainjatüin wayuu otta shiyaawajaainjatüin suulia saainjala (2 Ped. 3:9).

7. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa?

⁷ Akaʼaya wayakana washatüinjatü nukuwaʼipa Jeʼwaa, nnojoliinjana waya jashichijaamaatüin, wayaawatüinjatü saaʼu wanüiki sümaa tü waaʼinrajatkat. Waaʼinrajatpa wanee kasa ayaawajaainjana waya saaʼu otta achuntajana waya kekiiwaa nümüin Jeʼwaa süpüla anainjatüin wanüiki sümaa tü waaʼinrajatkat  (Sal. 141:3). Waaʼinrüle wanee kasa sümaa jashichin waya, eesü süpüla sülanaain wanüiki sümaa waaʼinrüin kasa mojusü. Müsüjeseʼe mojuin waaʼin süchikijee waküjain otta waaʼinrüin wanee kasa sümaa mayaawajaain waaʼin (Prov. 14:29; 15:28; 19:2).

8. (1) ¿Jalasü ashajünüin nachiki waneinnua wayuu achechetkana naaʼin? (2) ¿Jamüshi nüchechetka naaʼin José wanaa sümaa nuuʼulakünüin aaʼin? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa suluʼukat süpana 3).

⁸ Ashajünüsü suluʼu tü Wiwüliakat nachiki waneinnua wayuu namaiwajannuu achecherakana naaʼin wanaa sümaa neʼrüin namüliala. Jamüshijaʼa José chi nüchonkai Jacob, aʼyataapuʼushi nia nümüin Potifar chi sülaülakai nusurulaatse Faraón. Shiasaʼa joo tü nuʼwayuusekat Potifar müliasü niiʼiree José süka niain «wane wayuu anashi aaʼinchi maʼi». Kojuyatua shimeʼejüin naaʼin shiiʼiree nüinkaainjachin sümaa. Nümakalaka sümüin: «¿Jamataalainjachikalaka taya süpüla taaʼinrüinjatüin wane kasa eekai mojuin maʼi, wane kaainjala nuʼupalapünaa Maleiwakai?». ¿Jamüshi nnojoika noonooin José sümaa tia jietkat? Jülüjasü naaʼin mojeerüin nukuwaʼipa noonoole sümaa, müshijeseʼe nüpattajaain suulia wanaa sümaa sükacheraain nünain (Gén. 39:6, 9; paashajeʼera Proverbios 1:10).

9. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoliinjanain wojutuuin wachikuaʼa sünain aaʼinraa kasa mojusü?

⁹ ¿Kasa watüjaka sünainjee tü naaʼinrakat José? Eejiraainjana maʼin waya sümaa tü ooʼulakünakalü aka waaʼin. Jee akaaʼinraainjana waya suulia. Eeshii wawalayuu eekai naaʼinrapuʼuin kasa mojusü süpülapünaa neʼraajüin Jeʼwaa otta woutiisain naya. Eeshi eekai koʼutunapuʼuin maʼin, eekai nüsüipuʼuin maʼin, eekai nükaijapuʼuin sikariia otta yüi jee chi eekai jieyuuipuʼuin. Shiasaʼa süchikijee woutiisain naya, eeshii nojutuweere nachikuaʼa sünain aaʼinraa tü kasa mojusü naaʼinrapuʼukat. Suchuntaale waaʼin aaʼinraa tü kasa mojusü waaʼinrapuʼukat, jülüjeesü waaʼin sumojujaajeerüin wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa nnojorüle wachecherüin waaʼin. Anasü pukumajüle sukuwaʼipa tü paaʼinrajatkat süpüla nnojoluinjachin pujutuuin püchikuaʼa saʼaka tü kasa mojusü paaʼinrapuʼukat. Jülüjeesü paaʼin kasain wayu tü eekat süpüla paaʼinrüin atuma kasa mojusü (Sal. 26:4, 5; Prov. 22:3). Jee müsia suuʼulakünüle paaʼin süka kasa mojusü, achunteeshi pia nümüin Jeʼwaa süpüla kekiinjachin maʼin pia nutuma jee süpüla püchecherüin paaʼin suulia paaʼinrüin kasa mojusü.

10, 11. (1) ¿Kasa eejiraaka amaa wainma jimaʼalii otta majayünnüü chaa koleejialuʼu? (2) ¿Kasa naaʼinrajatka na jimaʼaliikana otta na majayünnüükana süpüla nnojoluin naaʼinrüin kasa mojusü?

¹⁰ Watta naalii jimaʼalii otta majayünnüü alatakana amüin tü alatakat nümüin José. Jülüjataa waaʼin tü alatakat sümüin Kim. Aʼwaajaashii na koleejiajiraakana sümaa süka naainjiraain nakuwaʼipa saawanoʼu otta rimiinkoʼu. Saashin Kim, mojuwaisü saaʼin sutuma tia otta nnojotsü jaralin aleewain sümaa saaʼujee nnojoluin wanaawain saaʼin namaa na  sukonpanyeetsekana. «Malasü neʼe pia» münüsü saaʼu nnojolin kamüraajüin shia. Atüjapejeʼe maʼin Kim. Sütüjaa aaʼu suchuntaain maʼin naaʼin na jimaʼaliikana jee na majayünnüükana tü kasa mojusükat maʼaka saaʼin aainjirawaa akuwaʼipa (2 Tim. 2:22). Asakinnawaisü Kim natuma na sukonpanyeetsekana nnojoyürüle sünainpünaain shia tooloyuu. Shiasaʼa shiakat, süküjain namüin jamüin nnojotka saaʼinrüin tia. Talatüshii waya namaa napüshuaʼa na jimaʼalii otta majayünnüü nnojoliikana aʼyarülajaweein nakuwaʼipa. Akaʼaya Jeʼwaa, talatüshi maʼin namaa.

¹¹ Aküjünüsüya suluʼu tü Wiwüliakat nachiki waneinnua wayuu mojukana süpüla washatüin akuwaʼipa, süka jamüin, nnojoluin nachecherüin naaʼin suulia namaʼüjiraain nakuwaʼipa. Jee aküjünüsü suluʼu tü Wiwüliakat süchiki tü kasa mojusü alatakat namüin saaʼujee naainjala. Sülatüle pümüin tü alatakat sümüin Kim, anasü jülüjale paaʼin tü alatakat nümüin chi jimaʼai maaʼinsai aküjünakai achiki suluʼu Proverbios kapiitulo 7. Jee müsia, jülüjeesü paaʼin tü naaʼinrakat Amnón otta tü kasa mojusü alatakat nümüin sünainjee tia (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32). Eeshii süpüla nakaaliinjünüin na tepichikana natuma nashi nekirajaale namaa nachiki naya wayuukana soʼu tü kaʼi naʼwaajakalü oʼu Maleiwa.

12. (1) ¿Jamüsü nüchechetka naaʼin José noʼupala na nuwalayuukana? (2) ¿Jouja anain ashataa nukuwaʼipa José?

¹² Wekirajaa sünain tü naaʼinrakat José sutuma nüchecherüin naaʼin. Soʼu chajanain na nuwalayuukana sünain ayaʼlajaa eküülü chayaa Egipto, nnojotsü nüküjain namüin niain Joséin, süka jamüin, nütüjaweein saaʼu kasain wayu tü jülüjakat naaʼin. Shiasaʼa shiʼyalajeepa naaʼin, oʼunushi namaʼanajee sünain ayaʼlajaa nümüiwaʼa (Gén. 43:30, 31; 45:1). Anasü maʼin washatüle tü nukuwaʼipakat José aire wamüin nünüiki wanee wapüshi jee niale wanee wawala sünain anoujaa. Wachecherüinjatü waaʼin suulia sülaülaajaain waaʼu tü jashieekat jee suulia airuʼulajüin wanüiki (Prov. 16:32; 17:27). Eere wanee wapüshi eekai nujuʼitinnüin naʼakajee na wawalayuukana, wachecherüinjatü waaʼin süpüla nnojoliinjanain yootuin waya nümaa. Süpüla nnojoluin kapüleein wamüin aaʼinraa tia, anasü jülüjale waaʼin niain washatüin akuwaʼipa Jeʼwaa otta woonooin sümaa nünüiki.

13. ¿Kasa watüjaka sünainjee nukuwaʼipa David?

¹³ Wanee wayuu anakai süpüla washatüin akuwaʼipa nia chi aluwataaikai David. Wanaa sümaa nuʼutuneein aaʼin nutuma Saúl nnojoishi aashichijaain nooʼomüin eerejeʼe wainmain nusurulaatse. Akaataajaʼa neʼe wanaa sümaa wattain saalii nünüiki Simeí nümüin, nnojoishi jamüin nutuma (1 Sam. 26:9-11; 2 Sam. 16:5-10). Nnojotpajaʼa nüchecherüin naaʼin waneepia. Watüjaa aaʼu tia sutuma kaainjalain nia sümaa Bat-seba jee sutuma naashichijaain sutuma tü naaʼinrakat Nabal nümüin (1 Sam. 25:10-13; 2 Sam. 11:2-4). ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nukuwaʼipakat David? Nachecherüinjatü naaʼin na laülaashiikana suulia nalanaʼaleein sünain aluwatawaa naaʼu na wawalayuukana. Jee müsia nnojoliinjana aʼwaataain waya suluʼu wakuwaʼipa sünain nnojoleenain waaʼinrüin kasa mojusü waashin. Eejüinjatü waaʼin wayakana wapüshuaʼa (1 Cor. 10:12).

14. (1) ¿Kasa alataka nümüin wanee wawala? (2) ¿Jamüsü anaka wachecherüle waaʼin wayale alatüin amüin tia?

¹⁴ ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wachecherüinjatüin waaʼin suulia aaʼinraa kasa mojusü? Wekirajaa süchiki tü alatakat nümüin wanee wawala Luigi nünülia. Asheʼetinnüsü neʼejena süchiiruajee sutuma wanee kemion. Niasaʼa chi asheʼetitkai nia, aʼülüjashi nümüin sümaa nütkaweein nümaa. Nuʼuraajaka Luigi nümüin Jeʼwaa süpüla nüchecherüin naaʼin otta naashajaaka nümaa chi wayuukai süpüla nuuʼulaain suulia jashiee. Ayatapajaʼa woottuin chi wayuukai nümüin. Nüshajaka Luigi sunuumerose tü seguro eejatkat nümaʼana chia wayuukai sümaa nüpütüin nia sünain wootto. Waneemüin semaana süchikijee tia, ouyantaashi Luigi sümaʼanamüin wanee wayuu ekirajaweeka sünain tü Wiwüliakat, niyaawataka saaʼu Luigi shiain nuʼwayuusein chi wayuu asheʼetitkai neʼejena. Japüishi maʼin chia wayuukai. «Aashajaweechi taya süpüla sukumajünamaatüin tü peʼejenakat», müshi nümüin Luigi. Otta eejachi chia wayuukai sünain aapajaa tü nikirajakalü anain Luigi suluʼujee tü Wiwüliakat jee kamalainsü nümüin. Niyaawata aaʼu Luigi tü kasa anasü eekat sutuma nüchecherüin naaʼin (paashajeʼera 2 Corinto 6:3, 4).

15, 16. ¿Jamüshi püchechereechika paaʼin pikirajaale sünain tü Wiwüliakat? ¿Jamüsü nachechereetka naaʼin na püpüshikana naaʼinrüle tia?

 ¹⁵ Wekirajaale waneepia sünain tü Wiwüliakat, wounteerü wachecherüin waaʼin suulia aaʼinraa kasa mojusü. Soteesü waaʼin tü nümakat Jeʼwaa nümüin Josué: «Paashajeʼerüinjatü weinshi tü pütchi nuluwataakalü anain Maleiwa. Paashajeʼerüinjatü sümaa jiattain pünüiki saʼwai jee soʼukai süpüla poonooin sümaa süpüshuaʼa tü ashajünakat yala. Aneetkalaka pukuwaʼipa eepünaale puʼunuin ooʼulaka kekiijeechi pia sünain tü paainjainjatkat» (Jos. 1:8, TNM). ¿Jamüshii wachechereenaka waaʼin wekirajaale sünain tü Wiwüliakat?

¹⁶ Wekirajaa anainrü anain maʼin nakuwaʼipa na wayuu achechetkana naaʼin noulia na nnojoliikana achecherüin naaʼin saashin tü Wiwüliakat. Nüshajirüin Jeʼwaa nachiki naya wayuukana süpüla watüjain nanainjee (Roma 15:4). Müsüjeseʼe waashajeʼerüinjatüin tü ashajünakat nachiki, wekirajaainjatü anain tia otta wasakireʼerüinjatü waaʼin sünain. Wachajaa sukuwaʼipa süpüla watüjain sünainjee otta süpüla natüjain na wapüshikana. Achunteeshii waya nümüin Jeʼwaa süpüla nükaaliinjain waya sünain aaʼinraa tü wekirajaakalü anain. Piyaawatüle saaʼu choʼujaain püchecherüinjatüin paaʼin suulia aaʼinraa kasa mojusü, puʼuraaja nümüin Jeʼwaa otta piʼyataa süchiirua punouteʼerüin pukuwaʼipa (Sant. 1:5). Jee müsia, anashi pikirajaale sünain tü karaloʼutairua eekat wamaʼana.

17. ¿Kasa jaaʼinrajatka süpüla natüjain achechera naaʼin na jüchonniikana?

¹⁷ Jiakana kachonshiikana, ¿kasa jaaʼinrajatka süpüla natüjain achechera naaʼin na jüchonniikana? Choʼujaashii jikirajüinjanain naya. Nashateerü na jüchonniikana tü jaaʼinrakat napüleerua (Éf. 6:4). Isaleje nachiki na jüchonniikana nachecherüin naaʼin, jülüjeesü jaaʼin eere tü kasa nnojotkalü anain jutuma. Choʼujaasü jujuʼitawaliinjanain sünain aküjaa pütchi, juʼunawaliinjanain waneepia sünain tü outkajawaakat otta jikirajaʼawaliinjanain soʼu tü ai juʼwaajakalü oʼu Maleiwa sümaa jüpüshi. «Nnojo» jüma namüin na jüchonniikana naaʼinreere wanee kasa nnojotka anain. Jamüshijaʼa Jeʼwaa, nüpülajüin nuulia Adán sümaa Eva tü nnojotkalü anain süpüla naaʼinrüin. Naaʼinrüin tia süpüla kojutuinjachin nia namüin süka laülaain nia naaʼu. Atüjeena na jüchonniikana achechera naaʼin jüchiajaale naya süka anakalü akuwaʼipa jee anale jukuwaʼipa napüleerua. Kojutuinjachi jümüin Jeʼwaa süka niain laülaain jaaʼu otta kojutuinjatü jümüin tü nuluwataakalü anain jia, nashateetkalaka na jüchonniikana tia jüchiirua (paashajeʼera Proverbios 1:5, 7, 8).

18. ¿Jaralii na waʼaleewajaainjanakana amaa?

¹⁸ Aʼaleewajaainjana waya namaa na aikana apüla Jeʼwaa, süka jamüin, nakaaliinjeenain waya süpüla waʼyataain nümüin Jeʼwaa otta suulia waaʼinrüin kasa mojusü (Prov. 13:20). Jee müsia washateerü nakuwaʼipa otta atüjeena waya achechera waaʼin maʼaka naaʼin nayakana. Anale wakuwaʼipa noʼupala, talateena naya wamaʼaya. Watüjale achechera waaʼin, aneerü wakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa, talateena waya otta aaʼinreena waya kasa anasü napüleerua na wapüshikana.