EKIRAJAAYA 37
Eesü süpüla weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana
«Shiimüinre sünain alin tapüla wayuu, [...] tanoujeerü waneepia tü nüküjakat tamüin. Jaʼitashi kaainjalain nia, nnojoleechi taleejüin» (1 COR. 13:4, 7).
JAYEECHI 124 Wanaawa waaʼin waneepia nümaa Jeʼwaa
SÜCHIKI TÜ WEKIRAJAAINJATKALÜ ANAIN *
1. ¿Jamüsü nnojotka ponuin waaʼin nnojoluin neʼitaain naaʼin na wayuukana nanain na waneinnua?
SAAʼUJEE nuluwataain Satanás naaʼu na manoujainsaliikana, eeshii na nnojoliikana neʼitaain naaʼin nanain na waneinnua. Mojusü naaʼin sutuma tü kasa mojusü naaʼinrakat na sülaülashiikana compañía, na polítikokana otta na shikiipüʼükana tü iküleesiakalüirua. Sutuma tia wainma na nnojoliikana neʼitaain naaʼin nanain naʼaleewainyuu, nanain na kepiakana naʼütpünaa otta müsia nanain na napüshikana. Nnojotpejeʼe ponuin waaʼin tia, süküjatüjülia tü Bibliakat sülüʼütpa sükalia sajaʼttajatüin tü kasa mojusükat eejeerüin wainma wayuu eekai shiʼrülüin wayumüin sümüin wayuu, eekai mojuin sünüiki sujuuna wayuu jee eekai saaʼinrüin kasa mojusü. Meerü nakuwaʼipa mayaa süka nashatüin nukuwaʼipa Satanás, chi nnojoikai süpüla weʼitaain anain waaʼin (2 Tim. 3:1-4; 2 Cor. 4:3, 4).
2. (1) ¿Jarai chi eekai süpüla weʼitaain maʼin anain waaʼin? (2) ¿Kasa eeka süpüla nüsakireʼerüin anain naaʼin wanee wawala?
2 Naatapejeʼe wakuwaʼipa waya anoujashii shiimainshiikana süka weʼitaain waaʼin nünain Jehová (Jer. 17:7, 8). Watüjaa aaʼu alin waya nüpüla jee waneepieechin nia namaa na naʼaleewainyuukana (Sal. 9:10). Otta eeshii süpüla weʼitaain waaʼin nünain Jesucristo süka naapajiraain nikii waaʼu (1 Ped. 3:18). Watüjaa aaʼu eein süpüla weʼitaain waaʼin sünain tü pütchi sümakat tü Bibliakat (2 Tim. 3:16, 17). Wayaawata aaʼu eein süpüla weʼitaain waaʼin nünain Jehová, nünain Jesús jee sünain tü Bibliakat. Eeshii eekai nasakirüin naaʼin eere süpüla weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana. Wekirajaa sünain jamüin eeka süpüla weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana.
CHOʼUJAASHII WAMÜIN NA WAWALAYUUKANA
3. ¿Kasa naaʼinraka Jehová wapüleerua? (Marcos 10:29, 30).
3 Anashaatasü maʼin tü naaʼinrakat Jehová wapüleerua saaʼujee nüneeküin waya süpüla napüshin waya na wayuu aʼyataakana nümüin. Wainma kasa anasü weʼraka sünainjee tia (paashajeʼera Marcos 10:29, 30). Sainküin mmakat süpüshuaʼa eeshii wawalayuu aikana apüla Jehová jee kojutukana amüin tü nuluwataakalü anain. Aishii naya wapüla weʼraajaiwaʼaya naya mayaainjeʼe naatain nanüiki, nakuwaʼipa jee sukuwaʼipa naʼanaaya. Kamalainsü maʼin wamüin waʼwaajüin chi Washi iipünaajachikai namaa na wawalayuukana (Sal. 133:1).
4. ¿Jamüshii choʼujaaka wamüin na wawalayuukana?
4 Choʼujaasü maʼin maaʼulu paaʼinwain waya namaa na wawalayuukana. Nakaalinjain waya weʼrapa müliaa (Roma 15:1, 2; Gal. 6:2). Otta natütüleʼerüin waaʼin süpüla waaʼinmaain maʼin tü waʼyataainkat nümüin Jehová jee nakaalinjain waya süpüla katchin wanoula (1 Tes. 5:11; Heb. 10:23-25). Jülüjataa waaʼin jameerüin wakuwaʼipa nnojorüle nakaalinjain waya na wawalayuukana soʼunnaa tü müliaa weʼrakat nutuma Satanás jee na nümaajanakana. Alüʼütsü maʼin tü kaʼi nushutuinjachikalü oʼu chi Yolujaakai jee na nümaajanakana naaʼu na aʼyataashiikana nümüin Maleiwa. Kojuteerü maʼin wamüin eein na wawalayuukana wamaa soʼunnaa tia.
5. ¿Jamüsü kapüleeka namüin waneinnua wawalayuu neʼitaain naaʼin nanain na wawalayuukana?
5 Eepejeʼe waneinnua wawalayuu kapüleekana amüin neʼitaain naaʼin nanain na wawalayuukana. ¿Jamüsü kapüleeka tia namüin? Eesüjaʼa nüküjale wanee wawala wanee kasa nnojotka süpüla natüjaain saaʼu na waneinnua. Niasaʼa chia wawala aküjünakai amüin, nüküjainña shia namüin na waneinnua. Eesüjaʼa kapüleere namüin na wawalayuukana neʼitaain naaʼin nanain na waneinnua sutuma nnojoluin nikeraajüin nünüiki wanee wawala jee shiale sutuma naaʼinrüin jee nüküjain wanee kasa airuʼutka namüin. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla weʼitaain maʼin waaʼin nanain na wawalayuukana?
WEʼITAAJEERÜ WAAʼIN NANAIN NA WANEINNUA AIRE NAYA WAPÜLA
6. ¿Jamüsü weʼitaajeetka waaʼin nanain na wawalayuukana aire naya wapüla? (1 Corinto 13:4-8).
6 Aire wapüla wayuu, weʼitaajeerü waaʼin nanain. Suluʼu 1 Corinto kapiitulo 13 aküjünüsü süchiki tü naaʼinrakat wanee wayuu süka alin wayuu nüpüla. Wekirajaale maʼin sünain tia, eesü süpüla weʼitaain waaʼin nanain na waneinnua jee weʼitaain waaʼin wachikuaʼa nünain chi kaʼalainpalakai waya paala (paashajeʼera 1 Corinto 13:4-8). Jamüsüjaʼa suluʼu wetsiikulokot 4, aküjünüsü süchiki nnojoleenain wakulajaain aaʼin sünain kamanewaa aire wapüla wayuu. Nnojoishi aashichijaamaatüin Jehová wamüin jaʼitainna kaainjalain waya noʼuluʼu. Müshiʼiya wayakana, nnojoishii waya aashichijaamaatüinjanain namüin na wawalayuukana naaʼinrüle wanee kasa aika wamüin. Süküjain wetsiikulokot 5, aire wapüla wayuu nnojoleena waya aashichijaamaatüin maalü namüin otta nnojoleerü jülüjakuʼu müin waaʼin tü kasa mojusü naaʼinrakat wamüin. Aküjünüsü suluʼu Eclesiastés 7:9 nnojoliinjanain waashichijaamaatüin. Anasü waaʼinrüle tü sümakat Éfeso 4:26, 27, tü makat: «Juuʼulaa suulia jashiee süpülapünaa atunkaa».
7. ¿Jeʼtsü tü pütchi jalouijeetkat wamüin suluʼujee Mateo 7:1-5 süpüla weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana?
7 Wanee kasa weʼitaajeetka atuma waaʼin nanain na wawalayuukana shia kojutule naya wamüin maʼaka kojutuin naya nümüin Jehová. Aishii naya nüpüla otta nnojotsü shiain naaʼinmaain tü kasa mojusü naaʼinrakat, müinjatia watuma wayakanaʼaya (Sal. 130:3). Nnojotsü shiainjatüin waaʼinmaain tü kasa mojusü naaʼinrakat na wawalayuukana, shiainjatü waaʼinmaaka tü kasa anasü naaʼinrakat otta tü kasa eekat süpüla nountuin (paashajeʼera Mateo 7:1-5, TNM). Aire wapüla wayuu, wanoujeerü nanüiki. Nnojoleerü shiain jülüjain waaʼin naaʼinjeein tü kasa mojusü naaʼinrakat wamüin (1 Cor. 13:7). Tü nüküjeekalü achiki wamüin Jehová, nnojotsü shiain weʼitaainjatüin waaʼin sünain wayuu süpüshuaʼa, shia weʼitaainjatüin waaʼin nanain na wayuu weʼraajakana. *
8. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla weʼitaain waaʼin nanain na waneinnua?
8 Nnojotsü weʼitaamaatüin waaʼin nünain wanee wayuu. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla weʼitaain waaʼin nanain na waneinnua? Weʼraajüinjana naya palajana, yootuinjana waya namaa sünain tü outkajawaakat otta aküjainjana waya pütchi namaa. Walatirüle kaʼi namaa, wayaawateerü aaʼu anale naya süpüla weʼitaain waaʼin nanain. Nnojoire weʼraajüin maʼin wanee wayuu, nnojoleerü waküjamaatüin nümüin süchiki tü kasa alatakat wamüin. Weʼraajapa maʼin wanee wayuu, aneerü waaʼin nümaa otta eesü süpüla waküjain nümüin jamüin waaʼin (Luc. 16:10). ¿Kaseerü waaʼinraka naʼalainparale waya wanee wawala weʼitaakai anain waaʼin? Nnojo jashichijaamaatüin waya nümüin sünainjee tü naaʼinrakat wamüin. Nnojo wayüülajaain sünainjee naʼalainpalain waya wanee wawala. Ayataʼaya weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana. Wekirajaa jooluʼu nachiki waneinnua wayuu aʼyataapuʼukana nümüin Jehová, ayatakana eʼitaain naaʼin nanain na waneinnua mayaainjeʼe saʼalainpalain naya wayuu.
WATÜJA NANAINJEE NA AYATAKANA EʼITAAIN NAAʼIN NANAIN NA WANEINNUA
9. (1) ¿Kasa saaʼinraka Ana mayaainjeʼe naainjain kasa mojusü waneinnua aʼyataalii nümüin Jehová? (2) ¿Kasa pütüjaka sünainjee sukuwaʼipa Ana? (Piirakaa sümüin tü ayaakuakat).
9 ¿Eeichiche naʼalainpalain pia wanee wawala kajapuluʼukai aʼyatawaa suluʼu tü outkajaaleekat? Wekiraja süchiki tü saaʼinrakat Ana soʼu sülatüin tia sümüin. Nia Elí chi laülaashikai napüleerua na sacerdote chainjanakana Israel soʼu kaʼikat tia, nnojotpejeʼe anain sukuwaʼipa nüpüshi. Aʼluwajiraashii nakuwaʼipa na nüchonniikana eerejeʼe sacerdotein naya, nnojoishii nüchiaain naya Elí saalinjee tü naainjalakat. Mayaainjeʼe müin tia, nnojotsü nüsünneʼeramaatüin Jehová nuulia Elí tü niʼyataainkat. ¿Kasakaʼa saaʼinrüin Ana? Nnojotsü ooʼulaain shia suulia aʼwaajaa Jehová suluʼu tü aʼwaajüleekat mayaainjeʼe ayatüin Elí suluʼu. Soʼunnaa suʼuraajüin saaʼujee shapaain maʼin saaʼin, nnojotsü niyaawatüin saaʼu Elí sünüiki. «Epeʼtsü neʼe pia», müshi neʼe nia sümüin (1 Sam. 1:12-16). Süküjain Ana nümüin Jehová müleka kachonle shia, saapüinjachin chi süchonkai süpüla niʼyataainjachin nümüin suluʼu tü aʼwaajüleekat. Saaʼinreein tia mayaainjeʼe sütüjaain saaʼu niainjachin Elí aaʼinmajakai chi süchonkai (1 Sam. 1:11). ¿Choʼujaashiiche nachiaanüin na nüchonniikana Elí? Jamüsaʼa shia. Naaʼinrüin tia Jehová soʼu tü kaʼi anakalü oʼu shia (1 Sam. 4:17). Sümaʼinruʼu süntüin tia kaʼikat, anasü sukuwaʼipa Ana nutuma Jehová. Kachonsü Ana mapa, Samuel nünülia sutuma (1 Sam. 1:17-20).
10. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu ayatüin niʼitaain naaʼin David nanain na waneinnua mayaainjeʼe shiʼrülüin wayumüin wayuu nümüin?
10 ¿Eeichia naʼalainpalain pia wanee paʼaleewain? Mülejeʼe tia, jülüja paaʼin nukuwaʼipa David, chi aluwataaikai. Eejachi wanee nüchon, Absalón nünülia, eʼrüijaashi nia wayumüin nümüin otta nüsüteein nuulia chi nüshikai tü aluwatawaakat. Niasaʼa Ahitofel chi naʼaleewainkai David, eʼrüijaashi nia wayumüin wanaa nümaa Absalón. Aikajasaʼa maʼin nümüin David tü aainjünakat nümüin. Mayaainjeʼe sülatüin tia nümüin, ayatüsia niʼitaain naaʼin nanain na waneinnua. Ayatüsia niʼitaain naaʼin nünain Husái chi naʼaleewain nnojoikai eʼrülin wayumüin wanaa namaa na waneinnua. Anasü nukuwaʼipa David süka niʼitaain naaʼin nünain Husái chi naʼaleewain akaalinjakai nia mayaainjeʼe eein süpüla nuʼutunuin aaʼin naaʼujee (2 Sam. 17:1-16).
11. ¿Jamüsü jaʼyaka naaʼu chi aʼyataakai nümüin Nabal niʼitaain naaʼin nanain na waneinnua?
11 Jülüjataa waaʼin nukuwaʼipa wanee aʼyataai nümüin Nabal, chi israelita washitkai maʼin. Kamaneeshi David namaa na nümaajanakana namüin na aʼyataashiikana nümüin Nabal otta naaʼinmajüin naya. Shiasaʼa mapa, ojulijüshi eküülü David naaʼu Nabal nayaaluʼu na nümaajanakana. Sükajee jeʼiyein Nabal, aashichijaashi David, nüküjaka nuʼutajachin aaʼin Nabal namaa napüshuaʼa na kepiakana nümaa. Niasaʼa wanee aʼyataai nümüin Nabal, naapiramaataka Abigaíl, tü nuʼwayuusekat Nabal. Niʼitaain naaʼin sünain sükaalinjeenain naya Abigaíl, nnojoishi aʼluwataain nia. Niʼitaain naaʼin sünain sukumajeerüin sukuwaʼipa tia Abigaíl süka wayuuin kekiisü shia. Anasü nukuwaʼipa sünainjee niʼitaain naaʼin sünain Abigaíl. Oʼunamaatüsü shia nümaʼanamüin David süpüla sukumajüin sukuwaʼipa tü alatakat (1 Sam. 25:2-35). Akaʼaya Abigaíl, shiʼitaainña saaʼin sünain naapaajeerüin amaa David tü sünüikikat.
12. ¿Jamüsü jaʼyaka naaʼu Jesús niʼitaain naaʼin nanain na nikirajüinkana?
12 Ayatüsia niʼitaain naaʼin Jesús nanain na nikirajüinkana mayaainjeʼe eein tü kasa mojukat natuma (Juan 15:15, 16). Wanaa sümaa nuchuntuin Santiago otta Juan nümüin Jesús süpüla nüikaleʼerüinjanain naya naʼatoʼu nuluwataapeena, nnojoishi jashichin nia namüin otta nnojoishi niyüülajüin naya (Mar. 10:35-40). Soʼu tü ai nütaʼünakalü oʼu Jesús, apütünüshi nia nümüiwaʼa natuma na nikirajüinkana (Mat. 26:56). Mayaainjeʼe naaʼinrüin tia, ayatüsia niʼitaain naaʼin Jesús nanain sümaa alin naya nüpüla (Juan 13:1). Süsoʼiraapa naaʼin Jesús süchikijee outaa, nuluwataain na polookana waneemüin aluwataaushi süpüla nekirajüin wayuu nüchiki Maleiwa otta süpüla naaʼinmajüin na anoujashiikana (Mat. 28:19, 20; Juan 21:15-17). Nnojotsü amülain neʼe niʼitaain naaʼin Jesús nanain na nikirajüinkana, waneepiashii naya nümaa Jehová kataiwaʼaya noʼu yaa mmapaʼa. Wekirajaaitpa anain niʼitaain naaʼin Jesús, David otta chi wayuu aʼyataakai nümüin Nabal nanain na wayuu nnojoliikana lotuin maʼin akuwaʼipa. Müsia tü saaʼinrakat Ana sümaa Abigaíl. Meesü wakuwaʼipa maʼaka naaʼin nayakana.
WAAʼINRAJATKA SÜPÜLA WEʼITAAIN WAAʼIN WACHIKUAʼA NANAIN NA WANEINNUA
13. ¿Kasa kapüleejeetka atuma weʼitaain waaʼin nanain na waneinnua?
13 ¿Eeiria waküjain wanee kasa nümüin wanee wawala nnojotka süpüla sütüjaain saaʼu wayuu süpüshuaʼa sümaa waapüin süchiki nüküjain tia yalapünaa? Aisü wamüin saʼalainparale waya wayuu. Soʼu wanee kaʼi, süküjain wanee wawala nümüin wanee laülaashi süchiki tü alatakat sümüin. Shiasaʼa waneemüin kaʼi, shiyamaajaka shia tü nuʼwayuusekat chia laülaashikai süpüla sütütüleʼerüin saaʼin. Shiyaawataka saaʼu tü wawalakat nüküjain chia laülaashikai süchiki tü alatakat sümüin. Sutuma naaʼinrüin tia chia laülaashikai, ayüülajaasü tü wawalakat. Anapejeʼe maʼin tü saaʼinrakat mapa tü wawalakat, aashajaasü shia nümaa wane laülaashi jee nükaalinjaka shia süpüla shiʼitaainjatüin saaʼin süchikuaʼa nanain na laülaashiikana.
14. ¿Jamüsü süpüla niʼitaain naaʼin nüchikuaʼa wanee wawala nanain piamashii laülaashii?
14 Eeshi wanee wawala kakaliakai jashichin namüin piamashii laülaashii, nnojotsü niʼitaain naaʼin nanain nayakana. Soʼu wanee kaʼi sotusü naaʼin wanee pütchi nümaka wanee wawala kojutukai nümüin, tü makat: «Nia waʼünüüka Satanás, nnojoishii nayain na wawalayuukana». Jülüjaa müsü naaʼin tia pütchikat chia wawalakai jee nuʼuraajaka. Shiasaʼa mapa, anajiraashi nia namaa na piamashiikana laülaashii.
15. ¿Jamüsü kakaliaka süpüla weʼitaain waaʼin wachikuaʼa nanain na waneinnua? Püküja tü alatakat sümüin Grete.
15 ¿Eeiria amüloulin puulia wanee aʼyatawaa eʼitaanaka pajapuluʼu suluʼu tü outkajaaleekat? Aishaatasü maʼin tia makat. Waashajaa süchiki tü alatakat sümüin Grete sümaa tü shiikat, kepiapuʼushii naya chaa Alemania süpülapünaa tü Segunda Guerra Mundial münakat. Waneepiashii naya nümaa Jehová soʼunnaa süpüleeruaanüin naaʼin saaʼujee süpülajünüin noulia tü naʼyataainkat nümüin Jehová natuma na kanüliakana nazi. Aʼyateʼennüsü Grete süpüla shiyuʼluinjatüin sukoopiase tü rewiisütakat Aapiria Wayuu napüleerua na wawalayuukana. Naapaka süchiki na wawalayuukana mojuin nümüin chi süshikai naʼyataain nümüin Jehová. Müsüjeseʼe nooʼuleʼerüin na wawalayuukana Grete suulia tia aʼyatawaakat. Wainmajüsü naaʼin suulia nüküjain chi süshikai nachiki na wawalayuukana namüin na kanüliakana nazi. Eepejeʼe waneirua kasa alataka sümüin Grete. Soʼunnaa tü Segunda Guerra Mundial münakat, nnojoishii nasaküin naya na wawalayuukana otta nnojotsü naapüin tü rewiisütakat sümüin sümaa tü shiikat süka wainmajüin naaʼin. Mojusü maʼin saaʼin Grete sutuma tia. Alatüsü wainma juya süpüla motuin saaʼin naainjala na wawalayuukana jee süpüla shiʼitaain saaʼin süchikuaʼa nanain. Kakalia mapa, shiyaawata aaʼu motuin naaʼin Jehová naainjala naya wawalayuukana otta shiyaawata aaʼu saaʼinrüinjatüin tia. *
«Nia waʼünüüka Satanás, nnojoishii nayain na wawalayuukana»
16. ¿Jamüsü anaka ayatüle weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana mayaainjeʼe naʼalainpalain waya paala?
16 Sülatüirüle pümüin tü alatakat namüin na wayuu waashajaainnapakana achiki, ayataʼaya püchajaain sukuwaʼipa süpüla piʼitaain paaʼin nanain na wawalayuukana. Eesüjaʼa kakalieerüle süpüla piʼitaain paaʼin püchikuaʼa sünain wayuu, aneetpejeʼe paaʼinrüle tia. Jamüsüjaʼa mojule eküülü wamüin, eejeerü waaʼin suulia weküin shia piantua, nnojotpejeʼe maluʼuluin tia ooʼulaainjanain waya suulia ekaa. Müsia wakuwaʼipa namaa na wawalayuukana, nnojo wooʼulaain suulia weʼitaain waaʼin nanain napüshuaʼa saaʼujee naʼalainpalain waya wanee wawala. Jülüja waaʼin nnojoluin lotuin maʼin wakuwaʼipa wapüshuaʼa. Weʼitaale waaʼin wachikuaʼa nanain na wawalayuukana, talateena waya otta jülüjeerü maʼin waaʼin tü waaʼinrakat süpüla neʼitaain naaʼin na wawalayuukana nanain na waneinnua.
17. (1) ¿Jamüsü weʼitaainjatka waaʼin nanain na wawalayuukana? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain tü wane ekirajaayakat?
17 Saaʼujee nuluwataain Satanás naaʼu na manoujainsaliikana, kapüleesü sümüin wayuu shiʼitaain saaʼin nanain na waneinnua. Eekajasaʼa wayakana, weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana süka aijiraain waya. Saaʼujee müin wakuwaʼipa talatüshii waya, paaʼinwashii waya otta akaalinjiraajeena waya süntapa müliaa wanainmüin. ¿Kasa waaʼinrajatka naʼalainparale waya wanee wawala? Ayateeria weʼitaain waaʼin wachikuaʼa nünain wayaawatüle saaʼu tü jülüjakat naaʼin Jehová nüchiki, waaʼinrüle tü sümakat tü Bibliakat, aijiraale maʼin waya namaa na wawalayuukana otta wekirajaale nachiki na wayuu namaiwajanakana. Waaʼinrüle tia, watteena naalii na waʼaleewainyuu aijeenakana apüla waya (Prov. 18:24). Nnojoluinjatpejeʼe neʼe weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana, wachajaainjatiaʼaya sukuwaʼipa süpüla neʼitaain naaʼin wanain. Sünain tü wane ekirajaayakat, wekirajaajeerü anain tü waaʼinrajatkat süpüla neʼitaain naaʼin wanain.
JAYEECHI 85 Kamaneejiraainjana waya
^ Choʼujaasü maʼin weʼitaain waaʼin nanain na wawalayuukana. Kapüleepejeʼe tia süka eein süpüla naaʼinrüin wanee kasa airuʼujeetka wamüin. Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain süchiki waneirua pütchi anaka süpüla waaʼinrüin suluʼujee tü Bibliakat otta nachiki waneinnua wayuu namaiwajana anakana süpüla washatüin akuwaʼipa, süpüla weʼitaain maʼin waaʼin nanain na wawalayuukana otta süpüla weʼitaain waaʼin süchikuaʼa nünain wanee wayuu naʼalainparale waya.
^ Süküjatüjülia tü Bibliakat eejeenain naʼaka na wawalayuukana wayuu nnojoliikana anain süpüla weʼitaain waaʼin nanain (Jud. 4). Eejeerü kaʼi eejeenakana oʼu wawalayuu piamakana oʼupünaa ekirajeenaka sünain alawaa (Aluw. 20:30). Müsüjeseʼe nnojoluinjatüin weʼitaain waaʼin nanain wayuu makana akuwaʼipa jee nnojoluinjatü waapajüin nanüiki.
^ Pütüjeere sooʼomüin tü süchikimaajatkat Grete, paashajeʼera Anuario de los testigos de Jehová para 1974, süpana 129 otta 130.