1, 2. (1) ¿Jamüshii nnojoliika sünainpünaain waya tü kasa eekai mojujiraain anainjee wayuu? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat.) (2) ¿Kaseerü alataka wayoujiraale saaʼu woumain jee weʼiruku? (3) ¿Kasa alataka sutuma jülüjüin naaʼin waneeinnua wayuu nayain kojutüleein suulia wayuu süpüshuaʼa?

«ANASHAATASÜ toumain suulia puumain, anashaatasü teʼiruku, takuwaʼipa», eeshi wayuu makai anüiki niʼipomüin wanee wayuu yalejee. Ee müsüjaʼa mapa mojujirawaa suluʼujee tia. Akanasaʼa wayakana aʼyataakana nümüin Jeʼwaa, nnojotsü müin wakuwaʼipa jee nnojoliishii waya sünainpünaain tü kasa eekai mojujiraain anainjee wayuu. Makaʼa wakuwaʼipa shia süka alin wapüla Jeʼwaa jee oonooshii waya sümaa nünüiki (1 Juan 5:3). Jaʼitainna jalain kepiain waya, jalain joʼuuin waya, ayatüshii waya jüüjüüin sümüin tü nuluwataakalü anain waya Maleiwa. Shia kojutüleeka maʼin wamüin nümaain waya Jeʼwaa jee kojutüsü wamüin tü Nuluwataayakat (Mat. 6:33, TNM). Müsüjeseʼe nnojoluin wanaawain wakuwaʼipa namaa na manoujainsaliikana (paashajeʼera Juan 17:11, 15, 16, TNM; Is. 2:4).

² «Atüjashaatainjaʼa ashaittaa teʼekiipoin», eeshii eekai namüin. Shiasaʼa suluʼujee tia, ayoujiraashii naya, peʼipajiraashii naya jee eeshii eekai noʼutüin naaʼin na nnojoliikana wanaawain aaʼin namaa. Mayaapejeʼe nnojoluin sünainpünaain waya tia makat, eeshiijaʼa süpüla jamajüin waya atumawaa sümaa wapüshi. Aisü wamüin saainjünüle  kasa mojusü wamüin, süka jamüin, nukumajüin waya Jeʼwaa maʼaka nukuwaʼipa (Gén. 1:27; Deut. 32:4). Suluʼujee tia, eesü süpüla mojuin wanüiki nüchiki wanee sülaülashi mma eekai naaʼinrüin kasa mojusü sümüin wayuu. Waainjüle tia, sünainpünaashii waya poliitika, ¿aashi müin?

3, 4. (1) ¿Jamüshii nnojoliika sünainpünaain waya poliitika jee atkawaa? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?

³ Watta saalii wayuu atkaaka sümaa poliitiko, aluwanaajuushii naya natuma na sülaülashiikana mma. Akanasaʼa wayakana anoujashii shiimainshiikana, nnojoishii waya namaajanain na poliitikokana jee nnojoishii waya atkaain namaa, süka jamüin, niain washatüin akuwaʼipa Jesuu (Mat. 26:52). Makaʼa nnojoliin waya sünainpünaain tia shia süka watüjaain saaʼu wanaawain nakuwaʼipa napüshuaʼa na nuluwataakana aaʼu Satanaa (2 Cor. 2:11). Müshiijeseʼe nnojoliin sünainpünaain waya natkaala na nuluwataakana aaʼu Satanaa (paashajeʼera Juan 15:18, 19).

⁴ Süka waleʼeruʼuin tü kaainjalaakat, eesüjaʼa süpüla ayatayülin mojuin nashoʼu wamüin na wayuu naatakana akuwaʼipa woulia (Jer. 17:9; Éf. 4:22-24). Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaweerü anain tü sümakat tü Wiwüliakat süpüla nnojoliinjanain sünainpünaain waya tü kasa eekai mojujiraain anainjee wayuu. Wekirajaweerü anain kojutüinjatüin wamüin wayuu süpüshuaʼa maʼaka saaʼin nutuma Jeʼwaa ooʼulaka Jesuu. Waainjüle tia, icheena waya sünain Nuluwataaya Maleiwa.

5, 6. (1) ¿Kojutüshiiche nümüin Jesuu na wayuukana? (2) ¿Jamüsü maka nukuwaʼipa Jesuu?

⁵ Suchuntaale paaʼin sünainpünaainjachin pia atkawaa, püsakireʼera paaʼin sünain tüü: «¿Kasaje naainjaka Jesuu?». Wanaa sümaa yaajachin Jesuu yaa Mmapaʼa, manüijiraashii na wayuu chejeʼewaliikana Judea namaa na chejeʼewaliikana Galilea otta Samaria (Juan 4:9). Aʼülüjaajiraʼawaishii na fariseokana namaa na saduceokana (Aluw. 23:6-9). Na judío ekirajaakana sünain tü nuluwataakalü anain Moisés, atüjüshii maʼin naya naaʼinruʼu noulia na mekirajaainsaliikana sünain tia (Juan 7:48, 49). Na judíokana kanainshii naaʼin na okotchojüliikana nneerü, kanainshii naaʼin na romaanokanaʼaya (Mat. 9:11). Nnojotpejeʼe müin nukuwaʼipa Jesuu. Ekirajüshi maʼin nia nüchiki Jeʼwaa jee nütüjaa aaʼu nüneeküin Maleiwa na judíokana süpüla nupueuloseinjanain naya. Nnojotsü yaletüin naaʼin na nikirajüinkana Jesuu süka nnojoluin nikirajüin naya sünain tia (Juan 4:22). Nikirajüin naya süpüla alinjatüin napüla wayuu süpüshuaʼa (Luc. 10:27).

⁶ Kojutüshii nümüin Jesuu napüshuaʼa na wayuukana, jaʼitairü waneejatüin neʼiruku. Makaʼa nukuwaʼipa Jesuu shia süka wanaawain naaʼin nümaa Jeʼwaa sünain wainmainjatüin wayuu maʼleekalia yaa mmapaʼa (Gén. 1:27, 28). Kojutüsü wayuu süpüshuaʼa nümüin Jeʼwaa müsia nümüin Jesuu, jaʼitairü naatain shiʼiruku, suumain jee sünüiki (Aluw. 10:34, 35; Alat. Map. 7:9, 13, 14). Müinjatia wakuwaʼipa maʼaka naaʼin Jeʼwaa nümaa Jesuu (Mat. 5:43-48).

7, 8. (1) ¿Jarai kamaajanaka waya? ¿Jamüsü waneekaka tia? (2) ¿Jarai ajaʼlajeʼerüinjachika süpüshuaʼa tü kasa mojusükat?

⁷ Wayakana anoujashiikana nnojoishii waya namaain na poliitikokana, nümaashii waya Jeʼwaa. Makaʼa wakuwaʼipa shia süka watüjaain saaʼu niain neʼe Jeʼwaa anaka süpüla aluwatawaa waaʼu. Naashin Satanaa, matüjüinsai aluwatawaa Jeʼwaa. Tü keeʼireekat naaʼin Satanaa shia woonooinjanain nümaa niakai nuulialeʼeya Jeʼwaa. Nuuʼulaainjeseʼe Jeʼwaa süpüla waneeküinjachin chi aluwataainjachikai waaʼu. Paashajaa suluʼu paaʼin süchiki tüü: «¿Oonooshiche taya sümaa nünüiki Jeʼwaa süka niain anaka süpüla aluwatawaa taaʼu? ¿Tanoujüinche anain shieerüin anoukteʼerajatka kasa süpüshuaʼa tü Nuluwataayakat Maleiwa? ¿Nnojoitaapa anain Maleiwa süpüla aluwatawaa saaʼin tamüin?» (Gén. 3:4, 5).

⁸ «¿Jamüsü saaʼin pümüin tü naainjakat chi poliitiko makai mayaa?», pümünüle sutuma wayuu, ¿jameerü pünüiki? Eeshii na poliitiko keeʼireekana aaʼin nakaaliinjain na wayuukana sünain tü choʼujaakat namüin. Sotuinjatpejeʼe paaʼin shiain  Nuluwataaya Jeʼwaa ajaʼlajeʼerüinjatka süpüshuaʼa tü kasa mojusükat. Müshiijeseʼe nümaain waya Jeʼwaa. Suluʼujee tia, kottiraashii waya namaa na wawalayuukana.

9. (1) ¿Kasa naʼülüjaajiraaka aaʼujee na anoujashii chajanakana Corinto? (2) ¿Jamüsü nünüiki Pablo namüin na anoujashiikana?

⁹ Na anoujashii chajanakana Corinto, aʼülüjaajiraashii naya saaʼujee naʼwaataain suluʼu nukuwaʼipa chi ekirajakai naya. «Nikirajala taya Pablo», eeshii eekai namüin. «Nikirajala taya Apolos», müsü nanüiki waneʼeya. «Nikirajala taya Pedro», eeshi chi makai. «Nia Cristo kekirajalaka taya», eeshi chi makai neʼe. Shiasaʼa wanaa sümaa naapüin Pablo süchiki naʼülüjaajiraain na anoujashii chejeʼewaliikana Corinto, shapaasü maʼin naaʼin sutuma nnojoluin paaʼinwain naya. Müshijeseʼe nümüin Pablo namüin: «Jalia jia suulia aʼülüjaajirawaa. Anakaja müleka ayatüle jia sünain paaʼinwaa sünain anoujaa süpüla wanaawajiraainjatüin jaaʼin». Shiakalaka waaʼinrüinjatüin tia maaʼulu yaa süpüla nnojoliinjanain waʼülüjaajiraain namaa na wawalayuukana (1 Cor. 1:10-13; paashajeʼera Roma 16:17, 18).

10. ¿Kasa shiyaakuayaaka nutuma Pablo süpüla nnojoliinjanain sünainpünaain poliitika jee atkawaa na anoujashii chainjanakana chaa iipünaa?

¹⁰ Nüküjüin Pablo namüin na anoujashii chainjanakana chaa iipünaa, shiainjatüin kachiiruain naaʼin tü kasa chakat chaa iipünaa (Filip. 3:17-20). * Naashin Pablo, naya anoujashiikana nünüikimaajana naya Maleiwa nümaa Jesuu otta neʼipajanashii naya sünain aʼyatawaa. Chale wanee wayuu aʼyataaikai niʼipajee wanee aluwataai suluʼu wanee mma naata, nnojoishi nia sünainpünaain tü kasachiki eekat suluʼu tia mmakat jee nnojoishi nia sünainpünaain tü poliitikakat. Akaʼaya na anoujashii chainjanakana chaa iipünaa, nnojoishii naya sünainpünaain kasachiki jee poliitika (2 Cor. 5:20). Müsia neʼe nakuwaʼipa na anoujashii yaainjanakana yaa Mmapaʼa, nnojoishii sünainpünaain tia makat. Shia neʼe naʼyataaka amüin Nuluwataaya Maleiwa.

11, 12. (1) ¿Kasa tü nnojoluinjatkat jülüjüin waaʼin müleka waʼyataweere sümüin Nuluwataaya Maleiwa? (2) ¿Kasa jülüjaka saaʼin wanee wawala chejeʼewatka Yugoslavia? (3) ¿Kasa akaaliinjaka tü wawalakat süpüla sunoukteʼerüin sukuwaʼipa?

¹¹ Watta naalii wayuu anakana aaʼin namaa na wanaawakana akuwaʼipa namaa, na wanaawakana anüiki namaa. Eesü kojutüle maʼin namüin naya wayuukana tü noumainkat. Müsüjeseʼe eeinjatüin maʼin waaʼin suulia jülüjüin waaʼin wayain kojutüleein suulia wayuu süpüshuaʼa. Jülüjüle waaʼin wayain kojutüleein suulia wayuu, wasünneʼerüinjatü tia kasa mojusükat suluʼujee wekii. Müle shia watuma, nnojoleena waya sünainpünaain poliitika jee waneeirua kasa mojusü. ¿Kasa akaaliinjeenaka waya süpüla wanoukteʼerüin wakuwaʼipa?

¹² Wekirajaa sünain tü saaʼinrakat wanee wawala, Mirjeta sünülia. * Chajatü shia joʼuuin Yugoslavia. Na wayuu chajanakana chayaa, kanainshii naaʼin na wayuu chejeʼewaliikana Serbia. Shiasaʼa mapa, shikirajaa anainrü tü wawalakat kojutüin wayuu süpüshuaʼa nümüin Jeʼwaa jee shikirajaa anain keeʼireein naaʼin Satanaa paaʼünüüwajiraain wayuu. Süchajaain sukuwaʼipa tü wawalakat süpüla sunoukteʼerüin tü jülüjakat saaʼin. Wanaa sümaa eejaain wanee kasachiki chaa suumainpaʼa Mirjeta, kanainshii saaʼin nachikuaʼa na wayuu chejeʼewaliikana Serbia. Nnojotsü aküjeein shia pütchi namüin. Achuntüsüjeseʼe shia kaaliinwaa nümüin Jeʼwaa süka sütüjaain saaʼu nnojoluin anain tü jülüjakat saaʼin. Suchuntüin nümüin Jeʼwaa süpüla nükaaliinjain shia süpüla pürekutsoolüin shia. Saashin tü wawalakat, süchajaain sukuwaʼipa süpüla kojutüinjatüin wayuu süpüshuaʼa sümüin maʼaka kojutüin wayuu nümüin Jeʼwaa. Saainjain tia sünain aküjaa pütchi. Eejiraasü shia sümaa tü kasa mojusü jülüjakat saaʼin.

13. (1) ¿Kasa alataka sümüin wanee wawala Zoila sünülia? (2) ¿Kasa saaʼinraka tü wawalakat suʼunnaa tia? (3) ¿Kasa shikirajaka anain waya tü alatakat sümüin tü wawalakat Zoila?

¹³  Eejatüinka wanee wawala chejeʼewatka México okolojoosü chaa Europamüin, Zoila sünülia. Naʼaka na wawalayuu suutkajaakana amaa, watta naalii na yaajeʼewaliikana América Latina. Saashin tü wawalakat, mojusü nanüiki na wawalayuukana süchiki tü suumainkat, naturaain nakuwaʼipa na wayuu chejeʼewaliikana chayaa jee müsia tü muusika neeʼirajakat. Airuʼutsü sümüin tü wawalakat nanüiki na wawalayuukana. Achuntapajaʼa shia kaaliinwaa nümüin Jeʼwaa süpüla nnojoluinjatüin alin tia sümüin. ¿Kasa shikirajaka anain waya tü alatakat sümüin Zoila? Wachecherüinjatü waaʼin mojule pütchi süchiki woumain, jaʼitairü kapüleein shia wamüin. Tü wanee kasa shikirajakalü anain waya shia nnojoluinjatüin mojutayaain watuma wayuu sükajee wanüiki jee tü waaʼinrakat. Nnojo waaʼinrüin wanee kasa mojujiraajeenaka atuma na wawalayuukana (Roma 14:19; 2 Cor. 6:3).

14. ¿Kasa paainjüinjatka süpüla kojutüinjatüin pümüin wayuu maʼaka kojutüin shia nümüin Jeʼwaa?

¹⁴ Paaʼinwajiraashii napüshuaʼa na aʼyataaliikana nümüin Jeʼwaa sainküin mmakat. Müsüjeseʼe nnojoluin jülüjüin naaʼin eein wanee mma kojutüleeka suulia wanee. Eesüjaʼa süpüla neʼitaatüjülinkain suluʼu waaʼin na wapüshikana kojutüinjatüin wamüin tü mma eejeʼewaliire waya. Otta eesüjaʼa mojule nashoʼu wamüin na wayuu suluʼujeejanakana waneeirua mma, na naatakana akuwaʼipa, naatakana anüiki jee naatakana eʼiruku. Süpüla nnojoluinjatüin paainjain tia, jülüjeesü paaʼin jamüin nünüiki Jeʼwaa nachiki na wayuu kojutükana amüin noumain jee na yaletakana aaʼin sutuma nayain kojutüleein suulia wayuu süpüshuaʼa naashin. Pikirajaa sünain tia pikirajaapa pümüiwaʼa jee shiale puʼwaajapa Maleiwa sümaa püpüshi. Puchunta nümüin Jeʼwaa süpüla kojutüinjatüin wayuu pümüin maʼaka kojutüin shia nümüin (paashajeʼera Roma 12:2).

15, 16. (1) ¿Kasa naaʼinraka waneeinnua wayuu sutuma neʼrüin naatain wakuwaʼipa? (2) ¿Kasa naaʼinrajatka na wayuu kachonshiikana süpüla nakaaliinjain nachonnii sünain oonowaa nümaa Jeʼwaa?

¹⁵ Sutuma woonooin sümaa nünüiki Jeʼwaa, neʼrüin na wayuu kepiakana pejepünaa wanain naatain wakuwaʼipa suulia wayuu süpüshuaʼa. Neʼrüinya tia na wapüshikana, na waʼyataajiraakana  amaa jee na koleejiajiraakana wamaa (1 Ped. 2:19). Naashin Jesuu, süʼürülainjana waya wayuu sutuma müin wakuwaʼipa. Nnojotpejeʼe natüjaain saaʼu süchiki Nuluwataaya Maleiwa noʼutku naya wayuukana. Müsüjeseʼe nnojoluin natüjaain saaʼu kojutüin wamüin tia Aluwataayakat.

¹⁶ Waneepieere waya nümaa Jeʼwaa, oonooinjana waya waneepia sümaa nünüiki, jaʼitairü jamüin sünüiki wayuu wamüin jee jaʼitairü kasain saainjain (Dan. 3:16-18). Eesüjaʼa kapüleerü namüin na tepichikana naatain nakuwaʼipa. Eeshii mmorüle naya seema aküjaa nnojoluinjanain naʼwaajüin tü wanteerakat jee nnojoluinjanain naya sünainpünaain wanee kasa aainjünaka shikiira eeʼiyataa sujutü tü noumainkat. Müshiijeseʼe nakaaliinjünüinjanain na tepichikana natuma nashi jee nei süpüla nnojoliinjanain mmoluin naya seema aküjaa süchiki tü nanoujakalü anain. Eesü süpüla naainjüin tia suʼunnaa tü ai naʼwaajakalü oʼu Maleiwa. Nekirajüinjana naya sünain jamüin nünüiki Maleiwa süchiki tia makat jee müsia nekirajüinjana naya sünain tü nanüikinjatkat (Roma 1:16). Wanee kasa eeka süpüla naaʼinrüin na wayuu kachonshiikana shia naashajaain namaa na profesorkana süchiki tü wanoujakalü anain.

17. (1) ¿Jamüshii nnojoliinjanaka waʼwaataain suluʼu wakuwaʼipa? (2) ¿Jamüsü nnojotka anain macheʼere waya süchiirua jülüjüin waaʼin anaʼleein sukuwaʼipa wanee kasa waaʼinraka suulia tü saaʼinrakat wayuu?

¹⁷ Shia keejiaka wamüin tü eküülü shikaajakat wayuu woumainpaʼa, keejiasü wamüin yootoo suluʼu wanüiki, kamalainsü wamüin tü mmapaʼakat eejeʼewaliire waya jee müsia kamalainsü wamüin sukuwaʼipa wayuu chejeʼewatka woumainpaʼajee. Naatawaiya müsü sukuwaʼipa wayuu sainküin mmakat süpüshuaʼa otta naatawaiya müsü tü kamalainkat sümüin, süka jamüin, wainmain sümaa naatawalin sukuwaʼipa tü kasa nukumajakat Jeʼwaa süpüla talatüinjatüin waaʼin. Müshiijeseʼe nnojoliinjanain waʼwaataain suluʼu wakuwaʼipa (Sal. 104:24; Alat. Map. 4:11). Nnojo macheʼein waya süchiirua jülüjüin waaʼin anaʼleein sukuwaʼipa wanee kasa waaʼinraka suulia tü saaʼinrakat wayuu.

18. ¿Jamüsü anaka kojutüle wayuu süpüshuaʼa wamüin maʼaka kojutüin shia nümüin Jeʼwaa?

¹⁸ Tü keeʼireekat naaʼin Jeʼwaa shia niʼnnaajünüinjachin sutuma wayuu süpüshuaʼa süpüla naʼwaajüinjachin nia jee katüin noʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa (Juan 3:16, TNM; 1 Tim. 2:3, 4). Müleka naküjüle na wawalayuukana wamüin wanee kasa wanaawaka sümaa tü sümakat tü Wiwüliakat, nnojotsü wayouktamaatüinjatüin nanüiki, jaʼitairü naatain suulia tü jülüjakat waaʼin. Waainjüle tia, nnojoleerü üttakuʼu müin waaʼin otta paaʼinweena waya namaa na wawalayuukana. Nnojotsü washatüin nakuwaʼipa na manoujainsaliikana suluʼu yaletayaain naaʼin jee nayoujireʼerüin nakuwaʼipa sümaa wayuu. Nnojotsü waainjain tia süka nümaain waya Jeʼwaa sümaa waʼyataain sümüin Nuluwataaya. Wanaawasü waaʼin nümaa chi ashajakai Salmo 133:1, müsü nünüiki: «¡Anashaatasü maʼin kottiraale na wawalayuukana sümaa paaʼinwain naya!».