RERRESALTÁRAMO umi púnto prinsipál rejapo jave diskúrso, umi nerendúva katuete ontendéta pe remboʼéva, péro reñehaʼãramo rekambia nde vos ha ne tóno, la nde diskúrso igustovéta. Avei péicha rehechaukáta mbaʼépa reñandu ha repensa pe témare. Kyreʼỹme reñeʼẽramo rehechaukáta iñimportanteha ndéve g̃uarã pe eréva, ha katuete umi nerendúva opensáta avei upéicha. Koʼã mbaʼe rejapo vaʼerã tahaʼe rreunionhápe térã predikasiónpe.

Ñande vos ningo ikatu ñambojoja peteĩ instruménto ipu porãitereívare. Hendaitépe jaiporúramo, ñane ñeʼẽ rupive ikatu ñambopyʼaguapy, ñakonsola ha ñamokyreʼỹ ñande rapichápe. Rejapo jave diskúrso ikatu avei rehupyty upéva. Upearã tuichaiterei nepytyvõta rekambiáramo ne tóno reñeʼẽ jave, ikatu avei reñeʼẽ hatãmie térã mbegueve tekotevẽhápe. Péro rejapóta jave diskúrso ndereikói vaʼerã remarka moõ moõpa rejapóta koʼã mbaʼe, síno osẽ vaʼerã nde pyʼaite guive, upéicharõmante igústota la eréva.

Rejapóramo hendaitépe koʼã mbaʼe, umi hénte ndoikomoʼãi nembotuicha ndévente, síno ontendéta la nde diskúrso ha og̃uahẽvéta chupekuéra.

Eñeʼẽ hatãve térã mbegueve. Rejapo aja nde diskúrso tekotevẽ reñeʼẽ hatãve térã mbegueve. Péro nderejapói vaʼerã upéva oimeha lugárpe oñantohágui rei ndéve. Ha ndovaléi avei reñeʼẽ hatãiterei kontinuadoite, cháke péicha umi nerendúva ikatu ojagarra vai la eréva.

Odepende pe informasiónre reñeʼẽ hag̃ua hatãve térã mbegueve. Por ehémplo relee jave retopáramo oñemeʼẽha peteĩ mandáto térã órden, oĩháicha Apocalipsis 14:6, 7 ha 18:4-pe, hatã relee vaʼerã. Upéichante avei remokyreʼỹtaramo ojejapo hag̃ua peteĩ mbaʼe, ojapo haguéicha Moisés, Éxodo 14:13, 14-pe. Ha oimérõ releéta Jeremías 25:27-38 Jehová omongavajuhápe umi héntepe, tekotevẽ relee hatã porã avei.

 Nemanduʼa vaʼerã avei mbaʼépa rehupytyse nde diskúrso rupive: ¿Remokyreʼỹsépa umi nerendúvape? ¿Rerresaltasépa umi púnto prinsipál? Upéicharõ iporãta reñeʼẽramo hatãmie umi pártepe. Péro naiporãmoʼãi reñeʼẽ hatã guasu, reñeʼẽtaramo mborayhúre térã remeʼẽtaramo konsuélo. Leksión 11-pe oñeñeʼẽvéta ko témare.

Ere mboyve peteĩ mbaʼe iñimportánteva reñeʼẽ vaʼerã mbegueve, péicha umi nerendúva oikuaaséta mbaʼépa eréta upe rire. Ikatu avei reñeʼẽ mbegueve umi púnto sekundáriore, péro reñatende vaʼerã ani kontinuadoite reñeʼẽ mbegue, pórke umi hénte opensáta nderejepreparái hague térã naneinteresaiha la ne téma. Ñande vos rehe ningo ikatu ojekuaa heta mbaʼe, por ehémplo ikatu japilla oimépa peteĩ persóna okyhyje térã ojepyʼapy. Upéicha avei reñeʼẽ lájare umi nerendúva ohechakuaa vaʼerã koʼãichagua sentimiénto.

Eñeʼẽ pyaʼeve tekotevẽhápe. Ñañemongeta jave ñande rapichándi térã ñane amigokuérandi, natekotevẽi jaiko ñapensa palávra por palávra ñañeʼẽ hag̃ua. Ñamombeʼu jave peteĩ mbaʼe porã jahasa vaʼekue térã ñandegustaitereíva katuete ñañeʼẽ pyaʼeve. Péro jaipotáramo pe persóna imanduʼa porã pe jaʼévare, mbeguevénte ñañeʼẽ chupe.

Péro umi oñepyrũ ramóvape ojapo diskúrso ijetuʼu jepi ojapo hag̃ua upéva. Oiméne ojepyʼapyetereígui mbaʼe palávrapa oiporúta térã katu oskrivipaite voi la heʼi vaʼerã. Ha ndoleéiramo jepe idiskúrso, omemorisapaite ha upéicha rupi de unoite oho hese opa peve. Ikatu hag̃uáicha omehora, ojepokuaa vaʼerã oiporu peteĩ voského.

Péro ani reñeʼẽ porãhágui degolpete reñeʼẽ pyaʼeve, péicha rejapóramo haʼetéta peteĩ anguja oho porãhágui hína ohecha sapyʼa peteĩ mbarakaja ha itarovávaicha odipara. Ani avei reñeʼẽ pyaʼeterei, cháke péicha noñentendemoʼãvéima la eréva.

Reikuaa hag̃ua mbaʼe pártepepa reñeʼẽ vaʼerã pyaʼeve térã mbegueve, repensa vaʼerã pe informasiónre, mbaʼe sentimiéntopa oikotevẽ ha mbaʼépa rehupytyse nde diskúrso rupive. Por ehémplo ikatu reñeʼẽ pyaʼeve remombeʼútaramo peteĩ mbaʼe oporomokyreʼỹtava, rejapoháicha jepi voi reñemongeta jave. Ikatu avei rejapo upéva reñeʼẽ jave peteĩ informasión sekundária rehe, térã remombeʼúramo pyaʼe  pyaʼe peteĩ káso. Péicha rejapóramo igustovéta nde diskúrso ha ndahaʼemoʼãi iserioitereíva. Péro reñeʼẽ vaʼerã mbegueve remombeʼu jave umi informasión iñimportantevéva, umi púnto prinsipál ha retermina jave peteĩ idéa.

Ekambia ne tonáda. Epensamína peteĩ persóna ombopuha imbaraka una óra aja peteĩ nótapente ha nokambiái. Primerorã mbeguénte ombopu, upéi katu pyaʼeve ha hatãve. Ombopúramo jepe diferénte rrítmo, lomímonte ikaiguéta la imúsika, nokambiái rupi itonáda. Upeichaite avei oiko ñañeʼẽ jave: ikatu ñañeʼẽ pyaʼeve térã mbegueve, péro nañakambiáiramo ñande vos térã pe tonáda, ñande diskúrso katuete ikaiguéta.

Ñakambiáramo ñane tonáda ñañeʼẽ jave ñanepytyvõta oñentende porãve hag̃ua pe informasión. Por ehémplo jarresaltaséramo peteĩ fráse ikatu ñakambia ñane tonáda ha ñañeʼẽ hatãve. Ha jajapo hag̃ua peteĩ porandu térã jajerure asy jave peteĩ mbaʼe, ñane tonáda katuete okambia vaʼerã.

Ñañembyasy ha jajepyʼapy jave ñande vos rehe voi ojekuaa upéva, ha upéichante avei javyʼa ha ñandegustaiterei jave peteĩ mbaʼe. Jajapo jave ñande diskúrso ñane ñeʼẽre ojekuaáramo koʼãichagua sentimiénto, pe informasión katuete og̃uahẽvéta umi ñanerendúvape. Iporãramo jepe umi palávra reiporútava, ne tóno rehe ojekuaa vaʼerã pe eréva osẽha nde pyʼaite guive.

Eiporavo porã pe erétava. ¿Mbaʼépa rejapo vaʼerã rekambia hag̃ua hendaitépe nde vos ha ne tonáda? Reiporavo porã vaʼerã pe informasión reiporútava. Remoĩnteramo nde voskéhope mbaʼépa ovale térã ndovaléi ojapo umi nerendúva, ijetuʼúta ndéve rekambia hag̃ua ne tonáda. Upévare iporãvéta restudia porã nde voského ha ehecha mbaʼépa ikatu remoĩve chupe, igústo ha ideprovécho hag̃ua la nde diskúrso.

Por ehémplo, repilláramo ikaiguemaha ohóvo la nde diskúrso, ¿mbaʼépa ikatu rejapo? Rekambia vaʼerã representa lája pe informasión. Reñeʼẽnte rangue de un puku, ikatu rejerure umi nerendúvape olee hag̃ua nendive peteĩ téxto vívliko. Ikatu avei rejapo peteĩ porandu ha peteĩ páusa rerresalta hag̃ua peteĩ púnto. Térã remoĩkuaa peteĩ ehémplo remyesakã hag̃ua peteĩ idéa. Umi diskursánte ikatupyrýva ojapo péicha, ha nde ikatu avei resegi koʼã konsého, tahaʼe are guivéma rejapo hague diskúrso térã ramónte.

 Peteĩ tembiʼu ningo ndahemoʼãi ndorekóiramo ni peteĩ kondiménto. Upéicha avei, reipotáramo nde diskúrso igústo remoĩ vaʼerã katuete umi kondiménto jahecha vaʼekue ko leksiónpe.