UMI diskursánte katuete inervióso jepi ojupíta jave platafórmape, koʼýte ndotokaguasúiramo chupe diskúrso. Ha péicha avei oñeñandu umi puvlikadór oñepyrũvo opredika. Jehová heʼírõ guare Jeremíaspe oprofetisa hag̃ua, haʼe heʼi vaʼekue: “Che ningo chemitãiterei gueteri ha nañeʼẽkuaái” (Jer. 1:5, 6). Jehová oipytyvõ vaʼekue Jeremíaspe, ha upeichaiténte avei ojapóta nendive. Rehecháta mbaʼéichapa mbeguekatúpe saʼivéma nenerviósota.

Peteĩ persóna oĩ jave trankílo ndochuchúi oñeʼẽ jave, oñemboʼy porã ha ojapo hendápe porã umi hésto ha séña.

¿Mbaʼéichapa ikatu remehora rehechakuaáramo tekotevẽha rembaʼapove ko mbaʼépe? Tenonderã jahecháta mbaʼérepa ñanenervióso jepi.

Sapyʼánte rereko peteĩ mbaʼe ijetuʼuetereíva rejapo vaʼerã, ha nde rejapo porãse upe tembiapo, péro rejepyʼapy ndereikuaáigui osẽ porãtapa ndéve. Péicha jave nde rete oprodusi hetaitereive adrenalína. Ha ojupi rupi degolpete ne adrenalína, reñepyrũ ndepyʼaperere, ndejukuʼa, nderyʼaipa, ha oryrýi ndehegui ne ñeʼẽ, nde po ha ne retyma. Ñande rete oñehaʼãmbaite ombohovái ko situasión, ha upearã oprodusive enerhía. Reiporu porãramo ko enerhía, ikatúta repensa porã ha rejapo kyreʼỹme nde diskúrso.

Mbaʼépa rejapokuaa ani hag̃ua rejepyʼapyeterei. Enterovénte voi inerviosoʼimi jepi oreko jave peteĩ párte, péro ani hag̃ua nenerviosoiterei reñehaʼã vaʼerã reñetrankilisa, péicha reiméta pyʼaguapýpe ha reñeʼẽta trankílo porãnte. ¿Mbaʼépa nepytyvõta upearã?

Rejeprepara porã vaʼerã. Reñemotiémpo vaʼerã restudia hag̃ua pe informasión reiporútava ha rentende hag̃ua pe téma prinsipál. Repensa vaʼerã mbaʼe mbaʼépa oikuaáma voi umi nerendúva ha mbaʼépa nde rehupytyse nde diskúrso rupive, péicha reikuaátama mbaʼe púntorepa reñeʼẽta. Ijetuʼúramo ndéve upéva, rejerurekuaa peteĩ diskursánte  ikatupyrývape tanepytyvõ. Haʼe ikatu ohechauka ndéve mbaʼéichapa rehesaʼỹijo vaʼerã pe informasión ha mbaʼe púntopa ideprovechovéta umi nerendúvape. Reiporavo porã rire umi púnto iñimportantevéva ha ideprovéchotava umi nerendúvape, tuichaiterei nekyreʼỹta, ha péicha saʼivéma nenerviósota.

Iñimportánte reprepara porã ne introduksión; reikuaa vaʼerã mbaʼe mbaʼépa eréta reñepyrũ hag̃ua nde párte. Péicha reñepyrũ porãrõ, rehecháta mbaʼéichapa saʼi saʼípe reñetrankilisavéta.

Koʼã konsého ideprovéchota avei ndéve resẽta jave repredika. Reiporavo rire mbaʼe témarepa reñeʼẽta, repensa vaʼerã avei mbaʼeichagua persónarepa ikatu retopa. Ekalkula porã mbaʼépa eréta reñepyrũ hag̃ua reñeʼẽ. Umi ermáno ikatupyryvéva predikasiónpe tuichaiterei nepytyvõta avei.

Ani reimoʼã reimetaha trankilove reskrivipaitéramo umi mbaʼe erétava nde pártepe, nenerviosovéta guei. Oĩ ningo añete umi oiporúva umi nóta puku puku ojapo hag̃ua iñasignasión, ha oĩ avei umi saʼimínte oanotáva. La añetehápe nepytyvõtava saʼive nenervióso hag̃ua, ndahaʼéi reskrivi palávra por palávra umi mbaʼe erétava, síno rehechakuaa vaʼerã iñimportanteha pe informasión repreparáva.

Repraktika vaʼerã en vos álta. Péicha nderekyhyjemoʼãi remyesakã hag̃ua pe informasión ne ñeʼẽtépe. Rerrepetíramo heta vése umi mbaʼe erétava, umi idéa opytátama ne akãme ha ikatúta nemanduʼa hese rejapo vove nde párte. Reñensaja jave reñeimahináma vaʼerã reimeha platafórmape ha reñeʼẽha heta hénte renondépe. Oiméramo rejapóta hína demostrasión, ikatu voi reguapy repraktika jave, térã otokáramo ndéve diskúrso eñemboʼy.

Ejerure Jehovápe tanepytyvõ. ¿Ohendútapa Ñandejára ne ñemboʼe? La Biblia heʼi: “Jajeroviakuaa ko mbaʼére: oimeraẽ mbaʼe jajeruréva Ñandejárape, oĩ porãramo hembipotándi, haʼe ñanerendúta” (1 Juan 5:14). Upéicharõ, Jehová katuete nerendúta oiméramo nde rembotuichase chupe ha reipytyvõse nde rapichápe oikuaave hag̃ua mbaʼépa heʼi Iñeʼẽ. Reikuaávo upéva, ndepyʼaguasuvéta rejapo hag̃ua ne asignasión. Avei ikatúta rembohovái porã opaichagua situasión ijetuʼúva reñehaʼãramo remoheñói nde rekovépe umi mbaʼe porã oúva Ñandejára  espíritugui: mborayhu, vyʼa, pyʼaguapy, mbaʼeporã, ha jejokokuaa (Gál. 5:22, 23).

Eñehaʼã nevakeanove. Rejepokuaa vaʼerã resẽ meme repredika ha rekomenta rreunionhápe, péicha saʼivéma nenerviósota reñeʼẽ hag̃ua en púvliko. Rehecháta mbaʼéichapa rejapo memévo rehóvo umi párte, ndereikomoʼãvéima reñekevrantaiterei rejapo mboyve umi asignasión. ¿Mbaʼépa ikatu rejapo repartisipave hag̃ua ko eskuélape? Ikatu reñekuaveʼẽ rejapo hag̃ua peteĩ rrempláso ótro ndaikatúi jave ojapo.

Resegi rire umi konsého oĩva ko leksiónpe, reñehaʼã vaʼerã repilla umi mbaʼe rejapóva jepi nenervióso jave, ha upéi rehecha mbaʼépa ikatu rejapo rekontrola hag̃ua umíva. Koʼã mbaʼe ojekuaa jepi ñande retére ha ñane ñeʼẽre.

Ojekuaáva ñande retére. Umi mbaʼe jajapóvare ha ñañemboʼy lájare ojekuaa jepi ñanenerviosoha. Por ehémplo, remoĩ nde po nde atukupépe, térã remosãingo hatã guasu, rejagarra pe atríl, térã repoʼẽ manterei nde volsíllope. Reprende ha redesprende la nde sáko, repoko manterei nde rováre, ne tĩre, térã ne anteóhore. Avei manterei repoko nde rrelóre, ne kuairũ, nde lápi térã ne notakuérare. Rejapóramo jepe hésto ha séña osẽ vaipa ndéve.

Avei ojekuaáta nderehe nereimeiha trankílo remonguʼéramo manterei la nde py, reñemyatymói, reñemboʼy derécho guasu térã reñemboaturu, reñembesuʼu, reñendymokõ manterei, ha resuspira kontinuadoite.

Reñehaʼãramo, ikatu hína reñekontrola ani hag̃ua rejapoiterei koʼã mbaʼe. Péro ani repensa una vetépe ikatutamaha remehora, síno eiporavo peteĩ mbaʼe rejapóva jepi nenervióso jave ha ehecha mbaʼéichapa ikatu resolusiona upéva. Péicha mbeguekatúpe rejeroviavétama ndejehe ha ojekuaáta nderehe reimeha trankílo.

Ojekuaáva ñane ñeʼẽre. Ne ñeʼẽre ikatu avei ojekuaa nenerviosoha. Por ehémplo, oiméramo reñeʼẽ hatãiterei, pyaʼeterei, rechuchupa, térã nde ahyʼo sekopa ha reñepyrũ nde huʼu. Eñehaʼã memékena ekontrola koʼã mbaʼe ha katuete remehoráta.

Nenerviosoʼimíramo rejupi mboyve platafórmape, ikatu rerrespira porã reñetrankilisa hag̃ua. Ani repensaiterei ndejehe ha mbaʼéichapa reñeñandu, epensa guei mbaʼérepa iñimportánte umi nerendúvape g̃uarã pe informasión reprepara vaʼekue. Reñepyrũ mboyve reñeʼẽ,  remaña vaʼerã umi nerendúvare, rehechávo oĩha omaña rorýva nderehe upéva netrankilisavéta. Ne introduksiónpe reñeʼẽ vaʼerã trankílo porãnte, upe rire katu eñeʼẽ kyreʼỹme ha nde pyʼaite guive.

Ani reñentrega. Ani reimoʼã sapyʼaitépe ojeipatamaha ndehegui koʼã mbaʼe. Oĩ heta ermáno ojapóva diskúrso heta áñorema, ha lomímonte inerviosoʼimi jepi oñeʼẽta jave en púvliko, péro oikuaáma mbaʼépa ojapo vaʼerã oñekontrola hag̃ua. Peteĩ ermáno heʼi vaʼekue: “Koʼag̃aite peve chepyʼakyrỹi ajapóta jave diskúrso, péro añehaʼãmbaite adisimula”.

Reñehaʼãmbaitéramo reñekontrola, umi nerendúva ndopillamoʼãi nenerviosoha.

Ñanenervióso jave ñande rete oprodusive enerhía, reaprovecha porãramo pe enerhía reñeʼẽta kyreʼỹme.

Natekotevẽi rereko katuete peteĩ párte resegi hag̃ua koʼã konsého jahecha vaʼekue ko leksiónpe. Ikatu nde rógape voi térã reikohárupi repraktika reñeʼẽ hag̃ua trankílo porã ha kyreʼỹme. Upéva nepytyvõta avei ani hag̃ua nenerviosoiterei rereko jave párte, ha koʼýte predikasiónpe.