KAPÍTULO 28

Mbaʼére piko umi mitãkuña nopenái cherehe?

Amombeʼúma chupe aikuaaha heta lugár ha hetaiterei héntepe. Oikuaáma avei arekoha heta mbaʼe. Emañamíntena, itavyetéma voi cherehe!

Chembyajúma ko típo. Aje piko hovaʼatãite! Ndaikuaavéimango mbaʼéichapa haʼéta chupe ndaikuaaseiha chugui mbaʼeve...

 NDEKARIAʼÝMA rehóvo, ha oimevaʼerã rejuhuséma ndechikarã. Péro ndahaʼéi ku iporãntevaʼerã, síno omombaʼevaʼerã avei umi mbaʼe regueroviáva ha repensáva (1 Corintios 7:39). Oiméne retanteámaraʼe reñemoĩ de nóvio, péro osẽ vai ndéve. Ikatu voi reñeporandu: “Tekotevẽ piko chefísiko porãiterei mbaʼe oñemaña hag̃ua cherehe?” Peteĩ mitakuña hérava Lisa heʼi: “Legalméntengo chegustave voi umi mitãrusu ifísiko porãva”. Péro heta mitãkuña ndahaʼéi upévarente la omañáva. Carla orekóva 18 áño heʼi: “Oĩ mitãrusu ipínta porãitereíva, péro reñepyrũ reñeʼẽ hendive ha nandivera, ni haʼe ndoikuaái la oipotáva”.

Mbaʼépa rejapovaʼerã reipotárõ peteĩ mitãkuña omaña nderehe? Mbaʼe rehépa nemanduʼavaʼerã reñemoĩsérõ de nóvio? Ikatu piko la Biblia nepytyvõ?

Mbaʼépa rejapovaʼerã

Rejegusta mboyve peteĩ mitãkuñáre oĩ heta mbaʼe reñehaʼãvaʼerã rejapo, ha umíva nepytyvõta avei rejogueraha porãve hag̃ua nde rapichakuérandi. Jahechamína.

● Etrata porã nde rapichápe. La Biblia ohechauka japorohayhúrõ ‘ndajajapói ivaíva’ avavére, térã nañanemaledukádoi (1 Corintios 13:5, NM). Upéicharõ, retrata porãramo nde rapichápe rehechaukáta remombaʼeha chupe ha reikoha peteĩ kristiáno teéicha. Péro ndovaléi rejapo upéva rejechauka hag̃uánte. Upéva ndahaʼéi peteĩ sákoicha remoĩva resẽ hag̃uánte, ha reg̃uahẽvo nde rógape reipeʼa ha remombóntema oimehápe. Upévare, nde rogayguakuérape raẽvete retrata porã vaʼerã, upéicha ndahasymoʼãi ndéve  rejapo avei upéva ambue nde rapichándi. Ha nemanduʼáke: peteĩ mitãkuña iñakãguapýva katuete ojesarekóta upévare (Efesios 6:1, 2).

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Chéverõ g̃uarã iñimportanteterei peteĩ mitãrusu ijedukádo. Ha upéva ndeʼiséi oavrintevaʼerãha ndéve okẽ rehasa hag̃ua ha umícha, síno ndetrata porã vaʼerã ndéve ha ne hentekuérape avei.” (Tania.)

“Heta mitãrusu ndekuaamírente oporandúma ndechíkopa, mbaʼépa ndegusta ha mbaʼépa rejaposeve. Ipesadoite ningo hikuái! Ndohechakuaái piko mbaʼeichaitépa opyta vai ojapo jave péicha?” (Katty.)

“Oĩ heta mitãrusu ndorrespetaietéva voi umi mbaʼe roñandúva ha omakaneasénteva orendive. Haʼekuéra piko oimoʼã ore romendaseterei mbaʼe?” (Alejandra.)

 ● Eñehaʼã nepotĩ. Upéicha rehechaukáta reñangarekoha ndejehe, remombaʼeha nde rapichápe ha umi oĩva nde jerére nemombaʼéta avei (Mateo 7:12). Nderejapóiramo upéva, umi mitãkuña nopenamoʼãi asy nderehe.

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Oĩvaʼekue peteĩ mitãrusu ojegustáva cherehe, péro ijurunetereíntemango. Ndaipóri oaguantavaʼerã ndéve upéva!” (Raquel.)

● Reñemongeta ha rehendukuaavaʼerã. Rejogueraha porã hag̃ua peteĩ mitãkuñándi reñemongetakuaavaʼerã. Upéva heʼise ndereikoivaʼerãha rejagarrapa ha reñeʼẽ nde reñeʼẽsévarente. Rehenduvaʼerã avei haʼe omombeʼu jave mbaʼépa ogusta ha oipyʼapy chupe (Filipenses 2:3, 4).

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Igustoite ningo ñaĩ umi mitãrusu oñemongetakuaávandi, ha ndahaʼéi ku okirirĩ ha hovayváva hína upépe. Ha ñañeñandu porãvéntema ndahesaráiramo umi mbaʼe jaʼevaʼekuégui.” (Cristina.)

“Umi kuimbaʼe ojesarekove umi mbaʼe ohechávare, ore kuña katu ojeʼévare oréve.” (Laura.)

“Rovyʼa ningo añete oñemeʼẽrõ oréve rregálo umíva. Péro ore romombaʼeve peteĩ mitãrusu oñemongetárõ orendive ha oikuaáramo mbaʼépa heʼíta roñeñandu porãve hag̃ua.” (Andrea.)

“Oĩ umi oiko oikónteva ha heʼi jeýma ndéve: ‘Hyakuã asyetéiko ne perfume’ térã ‘Opyta porãite piko nderehe  nde ao’. Péro oĩ peteĩ che amígo ndahaʼeietéva umichagua. Haʼe ikalida, chetrata porã ha cherendu añeʼẽ jave chupe. Máva piko ndovyʼamoʼãi péicha ojetratáramo chupe?” (Liz.)

“Legálmente chegustáne peteĩ mitãrusu chembopuka mimíva añeʼẽ jave hendive ha oñemongetakuaáva avei umi mbaʼe iñimportántevare.” (Raquel.)

● Ndeguapovaʼerã. La Biblia heʼi voi: “Peteĩteĩ oguerahavaʼerã imbaʼepohýi” (Gálatas 6:5, BNP). Oĩ mitãrusu nombaʼaposéiva, hekoreíva ha vyʼarã rapykuérinte oikoséva. Ndaipóri mitãkuña omañavaʼerã koʼãichaguáre.

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Oĩ heta mitãrusu iñirresponsávle ha nombaʼaposéiva. Ndoʼaiete ningo hesekuéra upéva. Che ndajegustaichéne peteĩ hekoreívare.” (Carla.)

“Oĩ mitãkariaʼy ni ndoikuaáiva mbaʼépa la oipotáva. Ojegustáramo nderehe oiko oporandu mbaʼépa rejapose ha mbaʼépa ndegustave, ha upéi haʼekuérama katu heʼi: ‘Heẽ, che avei ajapose upéva’, péro upéi ohechauka ndéve ótra kosaite.” (Liz.)

Reñehaʼãramo rejapo koʼã mbaʼe jahechavaʼekue, katuete rejogueraha porãvéta nde rapichakuérandi. Péro mbaʼépa rejapovevaʼerã reñemoĩséramo de nóvio peteĩ mitãkuñándi?

Reñemoĩséramo de nóvio

● Eñeʼẽ hendive. Oiméramo oĩ peteĩ mitãkuña ndegustáva, ikatu reñemongeta hendive ha remombeʼu chupe upe reñandúva. Añetehápe ikatu rekyhyje ndogustáiramo g̃uarã chupe, térã katu  rechuchupárõ ndereikuaáigui mbaʼéichapa eréta upe reñandúva. Péro reñeʼẽ porãramo hendive, haʼe omombaʼéta upéva ha ohechakuaáta neakãguapyha. Ha aníkena nderesarái reñepyrũnteha hína. Upévare, ndovaléi reñeʼẽ hendive ku rejerureramoguáicha omenda hag̃ua nderehe, upéicha rejapóramo ningo pyaʼeterei rembodiparáta chupe.

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Chéngo ndaikatumoʼãi aikuaa ojegustaha cherehe ndeʼíriramo chéve, upévare oñeʼẽvaʼerã chendive?” (Ninfa.)

“Oiméramo are guivéma rojokuaa hague ijetuʼútante voi chupe ou hag̃ua heʼi chéve ojegustaha cherehe, péro che amombaʼetereíta ojapóramo upéva.” (Helena.)

● Errespeta haʼe odesidíva. Ha heʼíramo ndéve ndojegustaiha nderehe? Ani nerovaʼatã. Haʼéngo oikuaa porã mbaʼépa oñandu ha ikatu odesidi upe ojapótava, ha nde rerrespetavaʼerã upéva. Ndepochýrõ katu ohechakuaáta nemitãʼirekoha, rejepyʼapyha ndejehénte ha neremombaʼeiha haʼe opensáva (1 Corintios 13:11).

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Sapyʼánte eréma peteĩ mitãrusúpe nderejegustaiha hese, ha ni upeichavérõ nanderejái. Chembohasy ningo umichagua!” (Cecilia.)

“Haʼevaʼekue peteĩ mitãrusúpe ndaipotaiha mbaʼeve hendive, upéicharõ jepe ojerure jey jey chéve che selulár número. Oiménengo ijetuʼúraʼe chupe omombeʼu hag̃ua chéve upe oñandúva. Upévare primerorã añemongeta porãnte hendive, péro upéi ajaʼo léntomante chupe chereja hag̃ua.” (Sara.)

Mbaʼépa nderejapoivaʼerã

Oĩ mitãrusu opureáva ha heʼi umi mitãkuña itavypataha hese. Heta vése ohaʼã voi ótrondi mávapa ichíka hetave. Péro péicha ohechauka ndojepyʼapyiha umi mitãkuña  oñandúvare, ha ivaiveha, oñemoherakuã vai avei (Proverbios 20:11). Mbaʼépa nderejapoivaʼerã nereimeséiramo ijapytepekuéra?

● Ani reiko remakanea. La Biblia heʼi umi kuimbaʼépe otratavaʼerãha “umi kuñataĩme [iñermanarõ]guáicha pyʼapotĩme” (1 Timoteo 5:2, JMP). Péro peteĩ mitãrusu oikóramo ombojuruheʼẽ peteĩ mitãkuñáme, ndorekoséiramo jepe hendive mbaʼeve, naiñeʼẽrendúi ko konséhope ha omakaneasénte. Koʼãichagua mitãkariaʼy ndoikoiete amigorã, ha menarã katu ni ndajaʼeséi. Ha umi mitãkuña iñakãguapýva oikuaa upéva.

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Oĩ mitãrusu oúva nemongetase, ha nde reikuaa porã ndaʼareieténte otantea hague avei ne amígandi. Opyta vaieténgo péicha ojapo jave.” (Helena.)

“Peteĩ mitãrusu ou oñeʼẽ chéve ha chemongetaséma voi, hiʼarive iporã lénto kuri. Upéi og̃uahẽ oúvo peteĩ che amíga ha oñepyrũma omongeta avei chupe. Upe  riremínte ou ótra che amíga ha ojapo jey hendive upéva. Hovaʼatãitereíntema voi!” (Tania.)

● Ani eporombotavy. Ejepyʼamongetamína ko mbaʼére: reikóramo ere peteĩ ne amígope opyta porãha hese ijao, pyʼỹinte reñemongeta hendive ha remombeʼu chupe opa mbaʼe rehasáva, heʼínepa rejegustaha hese? Nahániri, ajépa? Péro ñamoĩ chupe peichaite rejapoha peteĩ mitãkuñándi, mbaʼépa oikóne? Haʼe oñepyrũta opensa rejegustaha hese. Upévare, reñatendevaʼerã mbaʼéichapa retrata mitãkuñanguérape. Nemanduʼavaʼerã ndaikatuiha retrata peteĩchante ne amígope ha umi mitãkuñáme.

Mbaʼépa heʼi umi mitãkuña? “Haʼete voi ningo ku nontendéiva hikuái peteĩ mitãkuñáme ndaikatuiha oñeʼẽ ha otrata peteĩ iñamígoicha.” (Sandra.)

“Mbaʼe voi piko repensáta peteĩ mitãrusu ojerurérõ ndéve nde selulár número ha pyaʼéma voi oñepyrũ nemensahea? Sapyʼaitépengo ikatu nde avei rejegusta hese, péro moõ piko reikuaa nanembotavyipahína?” (Mónica.)

“Ndahaʼéi ku oretarovaitéva voi orechikoségui, péro rojuhuse avei ore irũrã. Ore ningo pyaʼeve ikatu rojegusta, koʼýte peteĩ mitãrusu oretrata porã ha orerendukuaáramo, ha chéverõ g̃uarã heta mitãrusu ndohechakuaái upéva.” (Alison.)

RETOPAVÉTA INFORMASIÓN VOLÚMEN 2, KAPÍTULO 3-PE

PE KAPÍTULO OÚVAPE

Rehayhúpa chupe térãpa neakãvaínte hese?

TÉYSTO OĨVA LA BÍBLIAPE

‘Peñemondevaʼerã pe teko pyahúgui, upéva ojejapovaʼekue Ñandejára oipotaháicha, ha ipyenda tekoporãme ha añeteguápe.’ (Efesios 4:24, NM)

PETEĨ KONSÉHO

Reporandukuaa umi kakuaa iñarandúvape mbaʼépa ojapovaʼerã peteĩ mitãrusu ohechauka hag̃ua iñakãguapyha. Upéi ehecha mbaʼépepa tekotevẽ rembaʼapove.

REIKUAÁPARAʼE?

Pe iñimportantevéva ndahaʼéi voi ne pínta, síno mbaʼeichaguápa nde ha mbaʼéichapa retrata nde rapichápe.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA!

Mbaʼe mbaʼépepa tekotevẽ ambaʼapove ahechauka hag̃ua cheedukadoha? ․․․․․

Añemongeta porãve hag̃ua che rapichándi, ajapóta koʼã mbaʼe: ․․․․․

Mbaʼépa aporanduse che ru térã che sýpe ko témare? ․․․․․

NDÉPA MBAʼE ERE?

● Mbaʼéichapa rehechaukáta rejehayhuha ha reñangarekoha ndejehe?

● Mbaʼéichapa ikatu rehechauka remombaʼeha peteĩ mitãkuña opensáva ha oñandúva?

[Komentário oĩva páhina 198-pe]

“Heta mitãrusu ojepyʼapyeterei ipíntare, oimoʼãgui umi mitãkuña upévarente omañataha. Péro hetápe g̃uarã iñimportanteve hína umi mitãrusu oporotrata lája, ijedukádo ha imbaʼerechakuaáramo”. (Mariela)

[Taʼanga oĩva páhina 197-pe]

Ndovaléi reporotrata porã rejechauka hag̃uánte. Upéva ndahaʼéi peteĩ sákoicha remoĩva resẽ hag̃uánte, ha reg̃uahẽvo nde rógape reipeʼa ha remombóntema oimehápe