KAPÍTULO 1

Mbaʼéichapa ikatu añemongeta che tuvakuérandi?

“Peteĩ jey añembopyʼaguasu haʼe hag̃ua che tuvakuérape mbaʼéichapa añeñandu, péro ndaikuaaporãi mbaʼéichapa haʼéta chupekuéra ha chemokirirĩetéma voi hikuái. Chakeko hasýpe ajedesidi! Ha maʼerã rei piko, vyresaitépe jey asẽ.” (Rosa)

NEMITÃVÉRÕ guare oiméne nde tuvakuérape raẽvete remombeʼu ojehúva ndéve, mbaʼépa repensa ha reñandu, reporandu umi mbaʼe ndereikuaáiva, ha rejerovia hesekuéra.

Péro koʼág̃a rupi ndaʼupechavéima. Peteĩ mitakuña hérava Edith heʼi: “Peteĩ pyharépe, rosena aja añepyrũmi cherasẽ ha amombeʼu mama ha papápe mbaʼéichapa añeñandu.  Cherendúramo jepe, haʼete ku nontendéiva hikuái la oikóva”. Mbaʼépa ojapo upe rire Edith? “Aha añemboty che kotýpe ha hetaiterei cherasẽ jey upépe!”

Sapyʼánte katu neremombeʼusemoʼãi opa mbaʼe. Pór ehémplo Cristóbal heʼi: “Añeʼẽ jepi che tuvakuérandi, péro chéverõ g̃uarã natekotevẽi oikuaapaite mbaʼépa apensa”.

Remombeʼuvaʼerã piko opa mbaʼe nde tuvakuérape? Ndaivaírima guive upe rejapóva, natekotevẽi (Proverbios 3:32). Péro nemanduʼákena tekotevẽha reñemongeta nde sy ha nde rúndi ha haʼekuéra oikuaavaʼerã mbaʼépa repensa ha reñandu, haʼetéramo jepe ndéve nontendeiha hikuái upe eréva, térã nde voi neremombeʼuséiramo chupekuéra.

Aníkena nekaneʼõ

Mbaʼépa rejapóne reviaha jave retopárõ oñembotyha pe tape? Rejevy jeýtantepa? Nahániri, katuete rejagarráta ótro tape. Upéicha avei rejapokuaa reñemongeta hag̃ua nde tuvakuérandi. Jahechami mokõi mbaʼe ikatúva nderapejoko.

EHÉMPLO 1 Reñemongetase nde tuvakuérandi, péro haʼete ku nopenaguasúiva nderehe. Lidia heʼi: “Ijetuʼueterei chéve añemongeta che túvandi. Sapyʼánte amombeʼu jave chupe peteĩ mbaʼe iñimportánteva, haʼe osẽ heʼi: ‘Eee... mbaʼéicha ere chéve raʼe’”.

PORANDU: Mbaʼépa ikatu ojapo Lidia? Jahechami mbohapy mbaʼe ikatúva ojapo.

 Opsión 1

Ijuruguasu itúvape. Osapukái chupe: “Arakaʼe piko la cherendumíta papa! Ndéiko reimoʼã vyrorei mbaʼe la haʼéva ndéve!”.

Opsión 2

Nomombeʼúi mbaʼeve itúvape. Okirirĩntema ha noñeʼẽvéi iprovlémare.

Opsión 3

Ohaʼarõ ág̃a ótrope oñemongeta hag̃ua hendive. Noñeʼẽséiramo ikatu avei ohai peteĩ kárta omombeʼu hag̃ua chupe iprovléma.

Mbaʼépa ndéverõ g̃uarã iporãvéta ojapo? ․․․․․

Ñahesaʼỹijomi peteĩteĩ.

Añetehápe, Lidia túva ótro ladoite opensa, upéicha rupi ndohechakuaái haʼe oñeñandu vai ha oñeʼẽseha hendive. Lidia ojapóramo heʼiháicha pe Peteĩha ha oñepyrũ osapukái vaipa itúvape mbaʼevépe nosẽmoʼãi. Itúva ndopillamoʼãi mbaʼérepa ojeplagea ha upévare ndaikatumoʼãi oipytyvõ chupe. Ha ndahaʼéi upévante, péicha ojapóramo Lidia ndohechaukamoʼãi orrespetaha itúvape (Efesios 6:2).

Pe Mokõiha katu haʼetévaicha la iporãvéva, péro ndaupeichaiete. Ñandajára Ñeʼẽ ningo heʼi Proverbios 15:22-pe:  “Ndaiporihápe ñemongeta mbaʼeve nosẽporãi”. Oiméramo Lídiape oipyʼapyhína peteĩ mbaʼe, nosolusionamoʼãi mbaʼeve okirirĩnteramo. Iporãvéta omombeʼúramo itúvape, upéicharõ añoite haʼe ikatúta oipytyvõ chupe.

Oiporavóramo pe Mbohapyha katu ohechaukáta mbaʼeve ndojokoiha chupe oñemongeta porã hag̃ua itúva ndive. Lidia ningo ikatu ohaʼarõnte ág̃a ótrope oñeʼẽ hag̃ua hendive, térã ohaikuaa avei peteĩ kárta omombeʼuhápe mbaʼépa oipyʼapy chupe, upéicha katuete haʼe oñeñandu porãvéta. Ha itúva olee vove, ohechakuaáta mbaʼépa heʼise raʼe chupe Lidia. Jahechakuaa upéicharõ pe Mbohapyha ou porãvetaha chupekuéra.

Oúpa ndéve ne akãme ambue mbaʼe ikatúva ojapo Lidia? Ehai koʼápe ha epensa mbaʼépa oikóne upéi.

․․․․․

EHÉMPLO 2 Nde tuvakuéra oñemongetase nendive, péro nde katu nahániri. Peteĩ mitãkuña hérava Sara heʼi: “Koléhiogui ningo chereʼonguete aju, ni nañeʼẽsevéima voi. Péro ag̃uahẽ porã mboyve che sy ha che túva oñepyrũma oporandu chéve: ‘Mbaʼeteko la koléhio koestedía?  Ndojehúi piko ndéve mbaʼeve?’”. Jahechaháicha Sara tuvakuéra oikuaasénte mbaʼéichapa ohóraʼe chupe. Péro haʼe omombeʼu mbaʼéichapa oñeñandu: “Che ningo chekaneʼõitereíma ag̃uahẽvo ha ni nachemanduʼasevéima la koléhiore”.

PORANDU: Mbaʼépa ikatu ojapo Sara? Oĩ mbohapy mbaʼe.

Option 1

Noñeʼẽi. Ombohovái ituvakuérape: “Anive peñeʼẽ chéve! Ndaikuaaséi mbaʼeve koʼág̃a”.

Option 2

Oñeʼẽ tovapukúpe. Sara opyta oñemongeta ituvakuérandi péro ojekuaa porã hese noñeʼẽseiha.

Option 3

Oñeʼẽ, péro ambue mbaʼére. Sara heʼi porãnte ikaneʼõha ha noñeʼẽseiha koléhiore. Péro oñemongeta ambue mbaʼére ha oporandu ituvakuérape: “Mbaʼéicha piko ohóraʼe peẽme koestedía?”.

Mbaʼépa ndéverõ g̃uarã iporãvéta ojapo? ․․․․․

Ñahesaʼỹijomi peteĩteĩ.

Sara ikaneʼõiterei ha ni noñeʼẽsevéima. Ojapóramo heʼiháicha pe Peteĩha osegíta ikaneʼõ, ha oñeñandu vaivétantema iñeʼẽ pohýi haguére ituvakuérape (Proverbios 29:11).

 Péro haʼekuéra nontendemoʼãi mbaʼérepa Sara ombohovái péicha ha nomombeʼuséi mbaʼeve. Ikatu voi ituvakuéra oñepyrũ opensa vai hese ha upépe katu hetave mbaʼéma oporandúta chupe. Ha koʼýte Sara ipochyvétantema upévare. Amo ipahápe mombyry operdéta hikuái.

Pe Mokõiha haʼete iporãvéva, oñeʼẽtante avei ningo ituvakuérandi. Péro tovapukúpe Sara ndaikatumoʼãi oñemongeta porã hendivekuéra.

Pe Mbohapyha katu ou porãta enterovépe. Sara noñeʼẽmoʼãi ikoléhiore ha ituvakuéra ovyʼáta ha oguerohorýta chupe oñehaʼã haguére oñemongeta hendivekuéra. Ha avei ojapóta hikuái Filipenses 2:4 heʼíva: ‘Anítei peheka peẽmente ou porãva, peheka guei pe ou porãtava pende rapichakuérape’.

Eñatendékena upe erétavare

Nemanduʼákena: reimoʼãʼỹre jepe nde tuvakuéra ikatu ojagarra vai umi mbaʼe eréva. Pór ehémplo, nde túva  térã nde sy ikatu oporandu ndéve mbaʼérepa ndepirevai, ha nde ere nereñeʼẽseinteha upe mbaʼére. Péro haʼe ikatu opensa: “Ndojeroviái cherehe ha upévare nomombeʼuséi chéve. Katuete ohóta omombeʼu iñamigokuérape”. Koʼág̃a epensami erekoha peteĩ provléma ha nde túva nepytyvõseha. Rehaikuaa mbaʼépa ikatu oiko.

Rembohováiramo: “Anínte rejepyʼapy, aikuaáma voi mbaʼépa ajapóta”.

Nde túva ikatu opensa: ․․․․․

Iporãvéta rembohováiramo péicha: ․․․․․

Upévare, epensa porã raẽkena mbaʼépa eréta ha mbaʼéichapa eréta (Colosenses 4:6). Nde tuvakuéra ningo nepytyvõsénte, ha nde rehendu ha rerrespetavaʼerã chupekuéra. Ha jaʼe porãsérõ g̃uarã reikotevẽtereíta hesekuéra rembohovái hag̃ua umi provléma oñepresentátava ndéve amo gotyove.

PE KAPÍTULO OÚVAPE

Mbaʼépa ikatu rejapo pyʼỹinte reiko vaíramo nde tuvakuérandi?

TÉYSTO OĨVA LA BÍBLIAPE

‘Añeteguávante amombeʼu.’ (Job 33:3, NM)

PETEĨ KONSÉHO

Ijetuʼúramo ndéve reguapy ha reñeʼẽ nde tuvakuérandi peteĩ mbaʼe ndepyʼapývare, ikatu reaprovecha reñemongeta hag̃ua hendivekuéra peikohárupi, peviaha térã pembaʼejogua jave.

REIKUAÁPARAʼE?

Nde tuvakuérape ijetuʼu avei oñemongeta hag̃ua nendive heta mbaʼére. Ikatu oime otĩ térã okyhyje ndojapoporãirõ g̃uarã.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA!

Ág̃a ótrope, nañeʼẽséi jave che tuvakuérandi peteĩ provlémare, ajapóta péicha: ․․․․․

Che tuvakuéra oikóramo oporandu joʼa joʼa chéve peteĩ mbaʼe namombeʼuséiva, haʼéta chupekuéra: ․․․․․

Mbaʼépa aporanduse che ru térã che sýpe ko témare? ․․․․․

NDÉPA MBAʼE ERE?

● Mbaʼérepa ñahaʼarõvaʼerã ñañemongeta hag̃ua otoka porãve jave? (Proverbios 25:11.)

● Mbaʼérepa ideprovéchota ndéve reñemongetáramo nde tuvakuérandi? (Job 12:12.)

[Komentário oĩva páhina 10-pe]

“Sapyʼánte ningo ijetuʼueterei ñañemongeta porã hag̃ua ñande tuvakuérandi, péro ñañeʼẽ rire hendivekuéra tuicha ñandepiroʼy”. (Daisy)

[Taʼanga oĩva páhina 8-pe]

Ikatu reñemongeta porã oĩramo jepe heta mbaʼe ikatúva nderapejoko!