1. ¿Mbaʼérõ guarépa Pedro oñeñandu vaieterei?

 PEDRO arakaʼeve ndahesaraimoʼãi mbaʼéichapa Jesús omaña hese. ¿Ohechakuaa mbaʼe piko Jesús ipochyha térã omoñeñandu vai hague chupe upe ojapóva? La Biblia nomombeʼúi upéva, síno heʼínte: “Jesús ojere omaña Pédrore” (Luc. 22:61). Haʼe ohechakuaa tuicha ojavy hague ha oikoha hese Jesús heʼi vaʼekue. Pedro ningo opromete kuri arakaʼeve ndohejamoʼãiha chupe ha koʼág̃a katu onegáma chupe tres vése. Upévare Pedro oñembyasyeterei. ¡Neʼĩrava peichaite peve oñeñandu vai!

 2. ¿Mbaʼépa oaprende raʼe Pedro, ha mbaʼéichapa ikatu ñanepytyvõ iñehémplo?

² ¿Ikatúpa jaʼe Pedro naipohãveimaha? Nahániri. Haʼe ningo ojerovia mbarete, ha upe rire oaprovecha pe oportunida oñemeʼẽva chupe omyatyrõ hag̃ua upe ojapo vai vaʼekue. Upéicha Jesús omboʼe chupe iporãha oporoperdona ha haʼe oaprende upéva. Ñande avei tekotevẽ ñaporoperdonakuaa, ha Pedro ehémplo ohechaukáta ñandéve iñimportanteha upéva.

3, 4. a) ¿Mbaʼépa Pedro oporandu Jesúspe, ha mbaʼépa oiméne opensa raʼe? b) ¿Mbaʼéichapa Jesús oipytyvõ Pédrope ohechakuaa hag̃ua opensaha hína umi ipyʼahatãvaicha?

³ Seis méserupi upe mboyve, Jesús oĩ jave Capernáumpe, Pedro oporandu chupe: “¿Che Ruvicha, mboy vésepa aperdona vaʼerã che ermánope ofalláramo chendive? ¿Siete vése piko?”. Umi hudiokuéra rrelihión omoakãva ningo omboʼe ikatuha ñaperdona ñande rapichápe tres vése, upévare oiméne Pedro oimoʼã imbaʼeporãveha heʼívo  operdonataha siete vése voi. Péro nohaʼarõiete Jesús heʼi chupe: “Ndaʼéi ndéve siete vése, setenta y siete vése voi katu” (Mat. 18:21, 22).

⁴ ¿Heʼise piko raʼe Jesús jaipapa vaʼerãha mboy vésemapa ñaperdona peteĩ ñande rapichápe? Nahániri. Heʼívo “setenta y siete vése voi katu”, ohechauka hína siémpre ñaporoperdona vaʼerãha tekotevẽramo (1 Cor. 13:4, 5). Jesús oipota Pedro ohechakuaa opensaha hína umi hénte ipyʼahatãvaicha, haʼekuéra ningo haʼete voi ku orekóva peteĩ livretaʼi omoĩháme mboýpa ojedeve chupekuéra. Péro umi operdonáva Ñandejára ojapoháicha, ndoikói imanduʼa hína mboy vésemapa hapicha ofalla hendive térã mboy vésemapa operdona chupe (elee 1 Juan 1:7-9).

 5. ¿Mbaʼéicha javépa jahechakuaa jepi iñimportanteha ñaporoperdona?

⁵ Pedro ohendu porãnte Imboʼehára heʼíva chupe, péro ¿oaprendépa raʼe pe omboʼeséva chupe? Sapyʼánte ningo ñande voi ñaikotevẽ asy ñande rapicha ñaneperdona, ha upépe ae ñantende iñimportanteha ñaporoperdona. Upéva oiko vaʼekue Pedro rehe. Jesús ojejukataha díape, haʼe heta vése ofalla ha oikotevẽ asy haʼe operdona chupe.

 6. ¿Mbaʼépa Pedro heʼi Jesúspe ojohéi haguére ipy ijapostolkuérape, ha ipochýpa Jesús upévare?

⁶ Jesús oikuaa og̃uahẽmaha hiʼóra oho hag̃ua ko múndogui, ha oĩ gueteri heta mbaʼe omboʼeséva ijapostolkuérape. Por ehémplo, tekotevẽha iñumílde hikuái. ¿Mbaʼéichapa omboʼéta chupekuéra upéva? Haʼe omoĩ y peteĩ palangánape ha ombojepyhéi chupekuéra. Upéva ningo umi tembiguái rembiapónte, upévare Pédrope ndogustái Jesús ojapóva. Ha oúvo ojohéi hag̃ua chupe ipy, haʼe heʼi: “¿Mbaʼéicha piko nde chembojepyhéita?”. Upémarõ Jesús omyesakã Pédrope mbaʼérepa ojapo upéva, ha amo ipahápe haʼe oipotáma voi ojohéi avei chupe ipo ha iñakã. ¿Ipochýpa raʼe Jesús upévare? Nahániri. Haʼe ipasiénsia ha pyʼaguapýpe porãnte omyesakã enterove ijapóstolpe mbaʼépa omboʼese chupekuéra ha mbaʼérepa iñimportánte upéva (Juan 13:1-17).

7, 8. a) ¿Mbaʼéicha javépa Jesús ohechauka ipasiensiaitereiha Pedro rehe? b) ¿Mbaʼéichapa Jesús osegi ohechauka ipyʼaporãha?

 ⁷ ¿Oaprendépa raʼe Pedro Jesús omboʼeséva chupekuéra? La Biblia omombeʼu upe riremínte umi apóstol oñepyrũ hague ojodiskuti ohecha hag̃ua mávapa iñimportanteve ijapytepekuéra. Ha katuete Pedro avei ojediskuti kangue hendivekuéra. Upéicharõ jepe, Jesús pyʼaporãmente oñemoñeʼẽ jey umi ijapóstolpe ha oguerohory chupekuéra siémpre omoirũ haguére chupe. Péro upe rire heʼi avei ag̃aiténtema oheja reitaha chupe hikuái. Upépe Pedro iñeʼẽ ári osẽ heʼi Imboʼehárape arakaʼeve ndohejamoʼãiha chupe, ha hekove jepe omeʼẽtaha hesehápe. Jesús katu heʼi upe pyharépe Pedro onegataha chupe tres vése voi, peteĩ gállo osapukái mboyve dos vése. Péro Pedro opromete jey Jesúspe ni mbaʼevéicharõ ndojapomoʼãiha upéva, hiʼarive heʼi voi umi ótro mbaʼe ikatuha oheja rei chupe, péro haʼe ndojapomoʼãiha upéva (Mat. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Luc. 22:24-28; Juan 13:36-38).

⁸ ¡Ajépa ipasiensiaite Jesús! Haʼe oĩramo jepe peteĩ situasión ijetuʼúvape, oñehaʼã ohecha iporãvante ijapostolkuérare. Haʼe oikuaa kuri Pedro ofallataha chupe, upéicharamo jepe heʼi: “Che ajeruréma nderehe ani hag̃ua ikangy nde jerovia, ha upéi reju jey vove, emombarete ne ermanokuérape” (Luc. 22:32). ¡Ajépa ipyʼaporãite Jesús! Haʼe ojerovia Pedro oñehaʼãtaha oĩ porã jey Ñandejára ndive ha osegi jeytaha iñeʼẽrendu chupe.

9, 10. a) ¿Mbaʼérepa Pedro oikotevẽ jey raʼe Jesús oñemoñeʼẽ chupe? b) ¿Mbaʼépa ohechauka ñandéve Pedro rembiasakue?

⁹ Upe riremínte, oĩ jave hikuái Getsemanípe, heta vése jeýma Jesús oñemoñeʼẽ Pédrope. Upérõ Jesús ojepyʼapyeterei kuri ha oikotevẽ iñamigokuérare, upévare ojerure Pedro, Santiago ha Juánpe oñatende porã hag̃ua haʼe oñemboʼe aja. Upéicharamo jepe, káda oúnte otopa hesekuéra oke hína. ¿Mbaʼépa ojapo Jesús? Haʼe imbaʼeporãnte ha operdona chupekuéra. Upéi heʼi: “Yvypóra ningo ojapose iporãva, péro hete ikangy” (Mar. 14:32-41).

¹⁰ Upe riremi og̃uahẽ oúvo peteĩ hénte aty espáda ha garróte reheve. Upépe umi apóstol koʼýte oñatende porã vaʼerã mbaʼépa ojapóta. Péro Pedro jepiveguáicha  ipyʼatarova ha vyrorei osẽ ojapo, onohẽ ijespáda ha onambiʼo peteĩ saserdóte guasu rembiguáipe, hérava Malco. Jesús ni upeichavérõ ndojahéiri Pédrore, oñemoñeʼẽ porãnte chupe ha omonguera pe kuimbaʼépe. Heʼi avei hemimboʼekuérape noĩporãiha oñorairõ, ha upéva ñande koʼag̃aite peve ñakumpli (Mat. 26:47-55; Luc. 22:47-51; Juan 18:10, 11). ¡Ajépa ipasiensiaite Jesús Pedro rehe! Péro heta mbaʼe gueteri ohaʼarõ Pédrope upe pyharépe. Hembiasakue ohechauka ñandéve enterove pyʼỹinte jajavyha heta mbaʼépe (elee Santiago 3:2). ¿Máva voi piko heʼíta noikotevẽiha káda día Ñandejára operdona chupe?

11, 12. a) ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa Pedro ohechauka hague ipyʼaguasuha ojejagarra rire Jesúspe? b) ¿Mbaʼérepa jaʼe Pedro nokumplíri hague opromete vaʼekue?

¹¹ Jesús heʼi umi héntepe, oimérõ chupe oheka hikuái, opoínte hag̃ua ijapostolkuéragui ha ogueraha hag̃ua chupe. Pedro ha umi ótro apóstol ndaikatuvéimarõ ojapo mbaʼeve, odiparapa upégui ha oheja rei Imboʼehárape.

¹² Upe riremínte Pedro ha Juan ndodiparavéi, oiméne opyta hikuái Anás róga ypýpe. Anás hína pe saserdóte guasu ha hendápe raẽ ogueraha kuri hikuái Jesúspe odeklara hag̃ua. Ha upéi ojeguerahávo chupe ótro ládo, Pedro ha Juan “mombyrymi guive” osegi chupekuéra (Mat. 26:58; Juan 18:12, 13). ¿Ikatúpa jaʼe Pedro ipyʼaju hague? Nahániri, ipyʼaguasu katu ajeve oho umi henteita rapykuéri, oikuaáramo jepe ikatuha ojuka avei chupe hikuái. Ipyʼaguasúguinte avei oguenohẽ kuri ijespáda ha onambiʼo peteĩ kuimbaʼépe. Péro ñanemanduʼáne avei haʼe heʼi hague Jesúspe siémpre omoirũtaha chupe, tomano jepe raʼe upe haguére. ¿Okumplípa Pedro ipromésa? ¡Haʼe ningo ohura kuri hekove jepe omeʼẽtaha Jesús rehehápe! (Mar. 14:31.)

13. ¿Mbaʼéichapa ikatu jahechauka ñamoirũ añeteha Crístope?

¹³ Péicha avei koʼág̃a heta hénte omoirũ Crístope “mombyrymi guivénte” ani hag̃ua umi hapicha opilla chupekuéra. Péro, Pedro heʼi haguéicha tiémpo rire, ñañemoag̃ui vaʼerã Cristo rehe jahechauka hag̃ua ñamoirũ añeteha chupe. Upévare ndajakyhyjéi vaʼerã jajapo hag̃ua upéva,  síno ñañehaʼãmbaite vaʼerã jaguata ipyporére (elee 1 Pedro 2:21).

14. ¿Moõpa oĩ Pedro pe pyhare ojehusgárõ guare Jesúspe?

¹⁴ Pedro kyhyjepópe og̃uahẽ ohóvo saserdóte guasu Caifás rógape. Ko saserdóte ningo ipláta heta ha hóga porãiterei. Oreko voi peteĩ pátio ha ijerére oĩ umi kotykuéra, peichagua óga guasu saʼi voi oĩ Jerusalénpe. Juan ningo Caifás konosído ha upéicha rupi oheja chupe hikuái oike pe korapýpe, péro Pedro og̃uahẽvo, pe kuñataĩ oñatendéva portónpe ndohejaséi chupe oike. Upémarõ, Juan ou oñeʼẽ hendive oheja hag̃ua Pédrope ohasa. Ha oike rire, amalisia Pedro ndohói Juan ndive ni notanteái oike hag̃ua Jesús oĩháme. Opytánte pe korapýpe oikemíre, oĩháme umi tembiguái ojepeʼéva hína. Upe aja oike ha osẽ avei umi odeklaráva Jesús kóntrape (Mar. 14:54-57; Juan 18:15, 16, 18).

15, 16. ¿Mbaʼéichapa oñekumpli Pedro rehe Jesús heʼi vaʼekue?

¹⁵ Pedro ojepeʼe jave pe tata ypýpe, pe kuñataĩ oheja vaʼekue chupe ohasa, ohecha porã sapyʼa chupe ha heʼi: “¡Nde avei reime kuri Jesús Galileagua ndive!”. Pedro tuichaiterei oñemondýi ha ndoikuaái mbaʼépa ojapóta, upémarõ onega oikuaaha Jesúspe ha heʼi voi pe mitãkuñáme nontendeiha mbaʼérehepa oñeʼẽ hína chupe. Upéi Pedro oho pe portón gotyo anivéma hag̃ua avave heʼi chupe mbaʼeve. Ha upépe peteĩ mitãkuña ohecha jey chupe ha heʼi avei: “Ko kuimbaʼe oĩ kuri Jesús Nazaretgua ndive”. Pedro katu onega jey chupe ha ohura voi: “¡Che ndaikuaái pe kuimbaʼépe!” (Mat. 26:69-72; Mar. 14:66-68). Upe pyharépe, Pedro dos vésema onega hína Jesúspe, ha oiméne ohendúma raʼe osapukái peteĩ gállo; péro inerviosoiterei rupi, ni naimanduʼaichéne raʼe Jesús heʼi vaʼekuére chupe.

¹⁶ Pedro oñehaʼã opáichavo ani hag̃ua ojepilla chupe.  Péro upeichaháguinte peteĩ hénte aty oñemboja hendápe, ha umíva apytépe oĩ peteĩ kuimbaʼe Malco pariénte. Ñanemanduʼáne Pedro onambiʼo hague Málcope, upéicha rupi ko kuimbaʼe oikuaa porã Pédrope ha osẽ heʼi: “Che rohecha kuri reĩrõ guare hendive pe hardínpe”. Péro Pedro ohura jey jey chupekuéra ndoikuaaiha aipo Jesúspe, ha heʼi voi: “Oimérõ chejapu toiko cherehe mbaʼe vai”. Ha heʼipamírõ g̃uarã upéva, ohendúma dos veseha osapukáivo peteĩ gállo (Juan 18:26, 27; Mar. 14:71, 72).

17, 18. a) ¿Mbaʼépa ojapo Pedro ohechakuaávo tuichaiterei ojavy hague? b) ¿Mbaʼépa oiméne Pedro opensa raʼe upe rire?

¹⁷ Upe javete umi soldádo oguenohẽ Jesúspe ha haʼe ojere omaña Pedro rehe. Upépe Pedro ohechakuaa ivaietereiha pe ojapo vaʼekue. ¡Tuichaiterei ningo ofalla Imboʼehárape! Oñeñandu vaieterei ha osẽ pe kállepe pytũmbýpe ha ohopa hese. Upéi ndojejokovéi ha hasẽ soro (Mar. 14:72; Luc. 22:61, 62).

¹⁸ Ivaieterei upe ojapóva ha ikatu voi ñapensa nomereseiha oñeperdona chupe. Ha katuete Pedro opensáne raʼe avei upéicha. Péro, ¿operdonánepa chupe Jesús?

19. ¿Mbaʼéichapa Pedro oñeñandu upe ojapo vaʼekuére, péro mbaʼéichapa jaikuaa nopensái hague naipohãveimaha?

¹⁹ Hasy ningo ñantendepa hag̃ua mbaʼéichapa Pedro oñeñandu raʼe, péro katuete upe koʼẽme, tódo el día opensáne raʼe upe ojapo vaʼekuére ha ojopy asy chupe upéva. Ha koʼýte oiméne oñeñandu vai ohechávo mbaʼeichaitépa upe díape Jesús osufri ha upéi omano. Katuete ombyasyeterei ofalla ha omoñeñandu vai haguére Imboʼehárape. ¡Ndareíri ningo Pedro oñembyasy ha opyta yvýre! Péro haʼe nopensái naipohãveimaha, upéva rangue ojapo opa ikatúva oñemoĩ porã jey hag̃ua Ñandejárandi. La Biblia omombeʼu upe riremi haʼe oñembyaty jeýma hague Jerusalénpe ambue ermanokuérandi (Luc. 24:33). Katuete enterove umi apóstol ojekulpáne raʼe ipyʼaju ha oheja rei haguére Jesúspe ojejagarrárõ guare chupe. Upéicharõ jepe, oñembyatypa rupi hikuái oñondive oñomokyreʼỹ jey.

20. ¿Mbaʼépa ojapo Pedro ofalla rire, ha mbaʼépa ñaaprende chugui?

 ²⁰ Jaʼekuaa Pedro odesidi porã hague oñembyaty jeývo iñermanokuérandi. Iñimportánte siémpre ñanemanduʼa ko mbaʼére: jajapóramo peteĩ mbaʼe ivaíva, iporãve jakorrehi upe jajapo vai vaʼekue ha ñañehaʼã ñañakãrapuʼã jey (elee Proverbios 24:16). Pedro ohechauka kuri ojerovia mbareteha oñembyaty jeývo iñermanokuérandi, oñembyasýramo jepe. Ñande avei ñañeñandu vaieterei jave peteĩ mbaʼe jajapo vaʼekuére, ndovaléi ñañemomombyry ermanokuéragui, upéva ikatu ñanerundiete (Prov. 18:1). Ñañemoag̃ui jey hag̃ua Ñandejárare, arakaʼeve ndajahejái vaʼerã kongregasión (Heb. 10:24, 25).

21. ¿Mbaʼépa Pedro oikuaa raʼe oñembyaty rupi iñermanokuéra ndive?

²¹ Pedro siémpre oñembyaty rupi umi apóstol ha ótro iñermanokuéra ndive, oikuaa kuri Jesús retekue okañy hague, oñemboty porãramo jepe itápe pe sepultúra entráda. Upévare pyaʼeterei osẽ oho Juan ndive ohecha hag̃ua añetépa upéva; ha oiméne Juan imitãve rupi Pédrogui, haʼe raẽve og̃uahẽ. Péro ohechávo pe sepultúra oĩha nandi, noñanimái oike hag̃ua. Péro Pedro og̃uahẽ hague ojasuru voi upépe, ha ohecha añeteha pe ojeʼéva. ¡Okañy Jesús retekue! (Juan 20:3-9.)

22. ¿Mbaʼérepa Pedro ogueroviáma Jesús oikove jey hague?

²² Ñepyrũrã Pedro ndogueroviaséi Jesús oikove jey hague. Ni umi kuña ijeroviapýva omombeʼúrõ guare mokõi ánhel ou hague oavisa chupekuéra, Pedro ndogueroviái (Luc. 23:55–24:11). Péro upe rire ohechakuaáma añeteha upéva. ¿Mbaʼéicha rupípa? Haʼe voi ohechágui añetehápe Jesús oikove jey hague. ¡Pedro tuicha ipyʼaguapy ha ovyʼaiterei ohechávo upéva! Koʼág̃a Jesúsgui oiko jeýma peteĩ espíritu ipoderósova ha ojechauka ijapostolkuérape. Péro upe mboyve, ojapo peteĩ mbaʼe iporãitereíva Pedro rehehápe. ¿Mbaʼépa upéva? Umi ijapóstol voi omombeʼu: “¡Añetehápe ñande Ruvichápe oñemopuʼãma ha ojechauka Simónpe!” (Luc. 24:34). Upe rire apóstol Pablo avei heʼi: “Haʼe ojechauka Céfaspe ha upéi umi dócepe” (1 Cor. 15:5). Jaikuaa Pédrope oñehenói hague avei Simón ha  Cefas. Upéicharõ, koʼã téxto ohechauka porã Jesús ojechauka hague Pédrope oĩrõ guare haʼeño.

23. ¿Mbaʼérepa umi kristiáno ojapo vaʼekue mbaʼe vai imanduʼa vaʼerã Pedro ehémplore?

²³ La Biblia nomombeʼúi mbaʼépa oiko raʼe Jesús ha Pedro ojotopárõ guare. Péro ikatu ñañeimahina mbaʼeichaitépa oiméne Pedro ovyʼa ohecha jeývo Imboʼehára ohayhuetévape. Oiméne upépe heʼi chupe mbaʼeichaitépa ombyasy ha oñeñandu vaieterei pe ojapo vaʼekuére. Oipotaiterei anga Jesús operdona chupe, ha katuete haʼe operdona Pédrope ipyʼaite guive. Koʼág̃arupi avei umi kristiáno ojapo vaʼekue ivaíva Ñandejára renondépe, imanduʼa vaʼerã Pedro ehémplore ha nopensái vaʼerã Ñandejára noperdonamoʼãiha chupekuéra. Jesús ohechauka porãiterei ñandéve mbaʼeichaguápa Itúva, haʼe ningo ñaneperdona ha ‘oheja rei ñandéve ñane rembiapo vaikue’ (Is. 55:7).

24, 25. a) ¿Mbaʼéichapa oho raʼe Pédrope upe pyhare opeskárõ guare mar de Galiléape? b) ¿Mbaʼépa opensa Pedro pe milágro Jesús ojapo vaʼekuére koʼẽmbotávo?

²⁴ Jesús heʼi kuri ijapostolkuérape oho hag̃ua Galiléape, ha upépe ojotopa jeytaha hendivekuéra. Pedro og̃uahẽre voi ohóma opeska pe mar de Galiléape ha heta disípulo omoirũ chupe. Jaikuaaháicha Pedro peskadór vaʼekue, ha orekóvo pe rred ipópe ha ohendúvo pe oláda ryapu, oiméne omomanduʼa chupe umi mbaʼe ohasa vaʼekuére peskádape. Péro opeskáramo jepe hikuái pyhare pukukue, ni peteĩ pira noguenohẽi (Mat. 26:32; Juan 21:1-3).

²⁵ Upéi koʼẽmbotávo, ohecha vai vai hikuái peteĩ kuimbaʼépe ha haʼe heʼi chupekuéra oity hag̃ua irréd pe ótro ládo. Haʼekuéra ojapo upe kuimbaʼe heʼíva ha 153 pira voi oguenohẽ hikuái. Pedro oikuaávo mávapa pe oñeʼẽva chupekuéra, upepete voi ojepoi pe kanóagui ha hoʼyta pe orílla peve. Pe y rembeʼýpe Jesús ombichy hína pira tatapỹi ári, ha og̃uahẽvo hikuái hendápe, oinvita chupekuéra orambosa hag̃ua (Juan 21:4-14).

26, 27. a) ¿Mbaʼe oportunidápa Jesús omeʼẽ Pédrope? b) ¿Mbaʼéichapa Jesús ohechauka operdona hague Pédrope ipyʼaite guive?

 ²⁶ Jesús oseñea umi pira oguenohẽvare hikuái ha oporandu Pédrope: “¿Ndépa cherayhuve koʼã mbaʼégui?”. Ha tres vése voi oporandu chupe upéva hapichakuéra rovake. Jaikuaaháicha Pedro ohayhu itraváho, péro ¿ohechaukátapa ohayhuveha Jesúspe? Ñanemanduʼa vaʼerã Pedro onega hague chupe tres vése ha koʼág̃a Jesús omeʼẽ chupe  oportunida tres vése avei heʼi ha ohechauka hag̃ua ohayhuha chupe. ¿Mbaʼéichapa Pedro ohechaukáta ohayhuha Imboʼehárape? Omotenondévo Ñandejára rembipota, upéva heʼise omongaru vaʼerãha Jesús ovecha mimíme, térã oñangareko ha omombarete vaʼerã iñermanokuérape (Luc. 22:32; Juan 21:15-17).

²⁷ Péicha Jesús ohechauka Pédrope haʼe ha Itúva omombaʼeha gueteri chupe ha ideprovechotaha kongregasiónpe. ¡Oiménepa Pedro oñeñandu porãite ohechávo mbaʼéichapa Jesús imbaʼeporã hendive ha operdona chupe!

28. ¿Mbaʼérepa opyta porã Pedro rehe héra?

²⁸ Pedro osegi ojapo hekopete pe tembiapo ojeheja vaʼekue chupe. Omombarete umi ermánope Jesús heʼi haguéicha chupe. Pasiénsia ha mborayhúpe haʼe oñangareko Cristo ovechakuérare. Jaikuaaháicha, Jesús ohenói vaʼekue Simónpe Pedro, heʼiséva “ita”. Añetehápe peteĩ itáicha haʼe imbarete ha upéicha rupi oipytyvõ porã pe kongregasiónpe, ha enterovénte ikatu vaʼekue ojerovia hese. Upéva jahechakuaa umi mokõi kárta haʼe ohai vaʼekuére ha koʼág̃a oĩva Ñandejára Ñeʼẽme. Umívape jahechakuaa avei Pedro ndahesaráiri hague Jesús omboʼe vaʼekuégui chupe: iñimportantetereiha oporoperdona ipyʼaite guive (elee 1 Pedro 3:8, 9 ha 4:8).

29. ¿Mbaʼéichapa ikatu jasegi Pedro ha Jesús ehémplo?

²⁹ Ha ñande, ¿ñaaprendépa avei iñimportanteha ñaporoperdona? ¿Jajerurépa Ñandejárape ñaneperdonami hag̃ua jajavy jave? ¿Jajeroviápa Jehová ñaneperdona ha oñembyesaraimaha umi mbaʼe vai jajapo vaʼekuégui? ¿Ñaperdonápa avei ñande rapichakuérape? Jajapóramo upéicha, jasegi hína Pedro ehémplo, ha iporãveha katu, ñanembaʼeporã hína Jesús ojapo haguéicha.