¿NDÉPA rehasámava koʼãichagua situasiónre? Oiméramo upéicha, ¿tekotevẽpa redisiplina ne famíliape? ¿Mbaʼéichapa ikatu rejapo upéva? ¿Oĩ porãpa añete tuvakuéra odisiplina ifamíliape?

La Bíbliape, pe palávra disiplína heʼise remboʼe, rekorrehi ha rehekomboʼe vaʼerãha peteĩ persónape. Ndahaʼéi katuete rekastiga vaʼerãha chupe. Upéicharõ, redisiplina hag̃ua ne família ndahaʼéi rembyepoti térã remaltrata vaʼerã chupe (Proverbios 4:1, 2).

Pe disiplína ikatu ñambojoja peteĩ plántare. Jaikuaaháicha peteĩ hardinéro oñotỹ hag̃ua peteĩ plánta oipuru diferénte téknika okakuaa porã hag̃ua chupe iplánta. Primero oprepara vaʼerã pe yvy, upéi oavona porã, orrega, opohãno, oipeʼa umi ñana osẽva ijypýpe, ha de tánto en tánto, opodaʼimi ani hag̃ua okakuaa karẽ. Upéicha avei tuvakuéra oipuru vaʼerã diferénte téknika omongakuaa porã hag̃ua ifamíliape. Por ehémplo, oiméramo ne famíliape ostira umi mbaʼe noĩporãmbáiva, tekotevẽ redisiplina ha rekorrehi mimi chupe voi reheve, ani reheja upéva ogueraha vai chupe; péicharõmante okakuaa porãta. Péro rejapo vaʼerã upéva mborayhúpe, ani relastima hag̃uáicha chupe. Peteĩ hardinéro ojapoháicha opodáta jave iplánta, haʼe noikytĩri oimehápe rei ni vai guasu, síno oñatende porã ani hag̃ua oñehundiete iplánta.

Iñeʼẽme, Ñandejára ohechauka mbaʼéichapa haʼe oporodisiplina, ha péicha oheja peteĩ ehémplo porã tuvakuérape. Ñandejára siervokuéra ndahaʼéi oaseptánteva idisiplína, síno ohayhu voi umíva oikuaágui ideprovechotaha chupekuéra (Proverbios 12:1). Iñeʼẽrendu hikuái ha oñehaʼã ojapopaite Jehová heʼíva guive (Proverbios 4:13). Nde avei reipotáramo ne família oasepta pe disiplína, ereko vaʼerã enkuénta koʼã mbohapy mbaʼe Jehová ojapóva. Haʼe oporodisiplina 1) mborayhúpe, 2) tekotevẽháicha ha 3) nopyrũi iñeʼẽre.

Ñandejára ñanedisiplina mborayhúpe ha ñanderayhúgui. La Biblia heʼi porã: “Jehová okorrehi  umi ohayhúvape; añetehápe haʼe oinupã umi oguerekóvape itaʼýraramo” (Hebreos 12:6). Jaikuaaháicha Ñandejára naipyʼahatãi, síno ‘oporoporiahuvereko, ipyʼaporã ha hasy ipochy hag̃ua’ (Éxodo 34:6, ÑÑB). Haʼe ningo arakaʼe noñembohorýi ñanderehe, ndeʼíri umi mbaʼe ñanemoñeñandu vaítava ni ndoikói ñandejaʼopa rei, haʼe oikuaa porã umi mbaʼe ‘oporokutuha kysepeguáicha’ (Proverbios 12:18).

Jaikuaa porã avave ndaikatumoʼãiha ipasiénsia Ñandejáraicha. Oiméne heta vésema ndepochy rendy ne famíliare ojapo rupi peteĩ mbaʼe. Péro umícha jave iporã reñetrankilisánte. Nemanduʼa vaʼerã rekorrehíramo chupe pochy reheve nontendemoʼãiha la remboʼeséva chupe ha ikatu ojapo jey. Péicha ningo neredisiplinái ne famíliape, síno rejahéima hese.

Reñehaʼãramo reñetrankilisa ha redisiplina ne famíliape mborayhúpe, reipytyvõ porãvéta chupe. Jahechamína mbaʼépa ojapo raʼe George ha Nicole, ñañeʼẽma hague iñepyrũme.

“Jordan og̃uahẽrõ guare ógape, che ha che rembireko orepochyeterei kuri, péro roñekalmánte ha rohendu chupe pyʼaguapýpe porã. Avei rohechakuaa tardemaha, upévare rodesidi roñeʼẽtaha hendive pyhareve. Upéi roñemboʼe hendive ha roho roke. Al ótro día orekoʼẽ porãmiéma ha ikatúma roñeʼẽ trankílo porã Jórdandi. Roñehaʼã roikekuaa chupe ontende porã hag̃uáicha, péro avei rokastigaʼimi chupe. Haʼe orrekonose ofalla hague ha oasepta porãnte la kastígo. Haʼetépe roñeʼẽ hendive roñetrankilisa rirénte, pórke pochy reheve rojapórire, kién sáve la roipytyvõ porãtapa raʼe chupe. Rohechakuaa avei roñontende porãveha ore famíliandi, rohendu porã rire chupe.” (George.)

“Arrenegaiterei ningo che memby oinupã haguére iñermánape, péro añehaʼã ajejoko ha amondónte chupe ikotýpe chepochyjera peve. Añetrankilisa porã rire aexplika porã che membýpe ndovaleiha iviolénto, ha olastima hague iñermánape. Amo ipahápe, haʼe oho ojediskulpa iñermánandi ha oañua chupe.” (Nicole.)

Upéicharõ iporãve hína redisiplina ne famíliape mborayhúpe. Ha rekastigátaramo jepe chupe ofalla haguére, lomímonte rejapo vaʼerã upéva mborayhúpe.

Jehová siémpre ñandekorrehi tekotevẽháicha ha hekopete (Jeremías 30:11; 46:28). ¿Mbaʼéichapa tuvakuéra ikatu osegi iñehémplo? Stephen, ñañeʼẽma hague iñepyrũme, heʼi: “Hasyeterei ningo oréve rohechávo mbaʼéichapa ijapu oréve Natalie, ha ndoroikuaái mbaʼérepa ojapo upéva. Péro  upéi ropensa avei 6 áño ramónte orekoha ha ikatu oime nontendeporãiti la ojapóva”.

Nicole ména, hérava Robert, oñehaʼã avei oreko enkuénta heta mbaʼe odisiplináta jave ifamíliape. Haʼe heʼi oñeporanduha jepi ojeporta vai jave hikuái: “¿Koʼág̃antepa ojapo upéicha térãpa igústontema chupekuéra ojeporta vai? ¿Noiméipa ikaneʼõ térã oñeñandu vaínte hína hikuái? ¿Mbaʼérepa oiméne ojapo raʼe upéicha?”.

Tuvakuéra ontende vaʼerã ifamília nopensaitiha peteĩ kakuaáicha ha imbaʼerechakuaa vaʼerã hendivekuéra. Apóstol Pablo orrekonose vaʼekue upeichaha, heʼívo: “Chemitãʼírõ guare añeʼẽ, apensa ha ajepyʼamongeta vaʼekue mitãicha” (1 Corintios 13:11). Robert omombeʼu: “Ani hag̃ua arreaksiona vaieterei che famíliare ofalla jave hikuái, apensa che cheʼakãhatã hague avei chemitãme ha ajapo hague heta mbaʼe apensaʼỹre, upéva chepytyvõ antende porãve hag̃ua chupekuéra”.

Tuvakuéra, aníkena pehaʼarõiterei pene famíliagui. Péro naiporãmoʼãi avei pemoʼãmbánteramo hembiapo vaikuéra ha peheja reínte chupekuéra tekotevẽ jave ojekorrehi. Ikatu hag̃uáicha pedisiplina pene famíliape hekopete ha tekotevẽháicha, peguereko vaʼerã enkuénta mbaʼe mbaʼémapa ontende, mbaʼépa ojapokuaa térã nahániri, ha mbaʼéicha rupípa ojeporta raʼe upéicha.

La Biblia heʼi porã Jehová arakaʼeve nokambiaiha (Malaquías 3:6). Ñandejára siervokuéra oikuaa porã siertoha ko téxto heʼíva, ha upéva oipytyvõ chupekuéra oguerovia hag̃ua haʼe okumplitaha iñeʼẽ. Upéicha avei tuvakuéra ndoikóiramo okambia ha okambia odisiplina lája ifamíliape, haʼekuéra oikuaátama mbaʼépa ohaʼarõ chupekuéra ojeporta vaírõ. Noĩporãmoʼãi tuvakuéra okastiga pohyivéramo ifamíliape ikoʼẽ vai haguérente, péicha ojapóramo umi mitã oñekonfundipáta ha ndoikuaavéitama mbaʼépa la oikóva.

Ñanemanduʼa vaʼerã Jesús heʼi hague: “Pejéramo pejapotaha peteĩ mbaʼe, pejapo vaʼerã, ha pejéramo ndapejapomoʼãiha, anítei pejapo”. Ko téxto oipytyvõitereíta tuvakuérape omongakuaa porã hag̃ua ifamíliape (Mateo 5:37). Ani ere rejapotaha peteĩ mbaʼe, reikuaa porãramo ndaikatumoʼãiha rekumpli. Eréramo ne famíliape rekastigataha chupe ojeporta vai haguére, rejapo vaʼerã upéva ha ani repyrũ ne ñeʼẽre.

Tuvakuéra odisiplina porãséramo ifamíliape, tekotevẽterei oñemongeta oñondive, péro nog̃uahẽiramo peteĩ ñeʼẽme, tekotevẽ osolusiona upéva haʼeñoháme, ani pe mitã rovake. Robert omombeʼu: “Sapyʼánte che raʼy térã che rajy oúramo ojerure chéve permíso, che ameʼẽ chupekuéra. Péro haʼekuéra nomombeʼúi chéve isy heʼíma hague chupekuéra no. Aikuaávo upéva, akambiánte adesidi vaʼekue ani hag̃ua akontradesi che rembirekópe”.

Reipotáramo ne família osẽ porã, reñehaʼã vaʼerã resegi Jehová ehémplo ha edisiplina chupekuéra mborayhúpe, tekotevẽháicha ha ani repyrũ ne ñeʼẽre. Regia porãramo chupekuéra, okakuaa rire oikóta chuguikuéra peteĩ kariaʼy térã mitãkuña rresponsávle ha iñakãguapýva. La Biblia heʼi porã voi: “Mitãme ehechauka michĩmíreve haperã, upéicharõ ituja rire jepe ndojeimoʼãi chugui” (Proverbios 22:6).