“Mam yaaɛ sukuu mɛ!” La san ana ho bala, ho ta’an bɔta ti ho basɛ sukuu. Zaseŋɔ wa wan soŋɛ hɔ ti ho baŋɛ hon wan eŋɛ se’em.

•  Sɛla n sɔi ti basɛba ni basɛ sukuu

•  Geele yelese’a n wan paɛ hɔ

•  Yelese’a n wan ta’an soŋɛ hɔ

•  Ho tadaandoma n tɔɣɛ yelese’a

 Gɔnmi’ileba zo’e zo’e tɔɣɛ pa’alɛ sɛla n sɔi ti basɛba ni basɛ sukuu:

•   Zamesegɔ n tɔi bɔ’ɔra ba. ‘Saŋa woo mam ni kɔ’ɔn fɛɛla mɛ.’

•   Ba puti’irɛ puɣum ka bɔna sukuu poan. ‘Mam n zameseri yelese’a la ka tari vuurɛ.’

•   Ligeri yɛla. ‘Mam nari ti n tum ta’an bisa n deodoma.’

 Baabule la yeti: “Se’em n yehegɛ ne magahɛ a behɛ mɛ.” (Magaha 14:15) To zamesɛ la bem gulesegɔ wa poan? Ho san ti’isa ti ho basɛ sukuu, geele yelese’a n wan paɛ hɔ.

 Soke homea yeti:

•   ‘N san basɛ sukuu, beere sa’am n wan nyɛ tuunɛ?’

   “Ho san ti’isa ti ho beere ta nyɛ tuunɛ ta’an bisera ho deodoma ge ti la nara ti ho tara high school certificate, ho wan eŋɛ la wani?”​—Julia.

•   ‘N san basɛ sukuu ti la beere ta wuna mam, n wan eŋɛ la wani?’

   “Sukuu maaseni ho gura la beere sa’am. Hon wan seke nɛresɛba, yelese’a n wan paɛ hɔ bii tuunse’a ti ho wan ta tuna la ta’an ana wuu se’em ma’a ti ho yuun bɔna sukuu la.”​—Daniel.

•   ‘N san basɛ sukuu, la wan basɛ ti n ta’an mina sɛla itigɔ?’

   “Ho ta’an ti’isa ti sukuu ka pakɛ nananawa ge ho san ta paɛ wuu yuun 23 ge kaala ligeri, bilam ti ho wan baŋɛ ti la ani soŋa la hon yuun tiregɛ zamesɛ maths la.’”​—Anna.

•   Basɛ ti ba soŋɛ hɔ. Baabule la yeti: “Ge kan’aneba han zo’e daaŋɔ ka boe.” (Magaha 11:14) Ho san fɛɛla saŋa woo, yele ho dɔɣereba bii ho tikiya bii bunkutɛ ti ho tɔresɛ ti a soŋɛ hɔ.

   “Yele san kpe’em bo ho, tɔɣɛ bo ho tikiya. Saŋa ase’a ho ta’an ti’isa ti ho tikiya la n de daaŋɔ la ge ho san ɛ soŋerɛ, ba wan soŋɛ hɔ.”​—Edward.

•   Geele nyuurɔ se’a ti ho wan ta nyɛ la bisɛ. Baabule la yeti: “Yele ba’ahegɔ nyane de pin’ileŋɔ.” (Pa’ala 7:8) Se’em ma’a ti ho ta ba’asa sukuu la, ti ho tari la hala ase’a ge me mina yɛla ase’a itigɔ ti ho puɣum ka zamesɛ a gɔŋɔ poan.

   “Ho san ta zo’e kutɛ, la yele kan le pakɛ ti ho gulesa tɛɛsi ge hon yuun tã homea tara se’em sukuu la, maaseni ho mɛ gura yeledaaŋɔ se’a n wan paɛ hɔ hali ho san ta ba’asɛ sukuu.”​—Vera.

•   Geele yelese’a ti ho wan ta’an eŋɛ. Baabule la yeti: “Kaanbe kaanbedaana yeere la nɔŋɔ poan.” (Magaha 21:5) Da kɔ’ɔn eŋɛ kalam ti’isɛ ti la nari mɛ ti ho basɛ sukuu. Sarɔtɔ zo’e zo’e boi mɛ ti ho wan ta’an keŋɛ ho sukuu la ba’asɛ. Maɣesɛ wuu, online sukuu bii ho bɔna yire zamesa.

   “Sukuu ni soŋɛ ho mɛ ti ho mina tuuma, ta’an maala ho yeledaaŋɔ ge me ta’an naɛ la nɛreba bɔna. Ho wan nyɛ nyuurɔ n wan soŋɛ hɔ ho vom dabesa za’a. Ho san tiregɛ ba’asɛ sukuu, ho namesegɔ la kan basɛ yoo.”​—Benjamin.

 Yelekpine: Ho san nyaŋɛ ba’asɛ sukuu, la wan soŋɛ hɔ ti ho san ta dɛna bunkutɛ, ho ta’an tuna ho zugbere tuuma.