Eyin mí yọ́n nugopipe mẹde tọn lẹ ganji, mí nọ yiwanna mẹlọ dogọ bọ họntọnjiji mítọn hẹ ẹ nọ sinyẹn deji. Mọdopolọ, eyin mí yọ́n nugopipe Jehovah tọn lẹ ganji, mí na yọ́n omẹ nankọ he ewọ yin bọ họntọnjiji mítọn hẹ ẹ na sinyẹn deji. To nugopipe voovo he Jiwheyẹwhe do lẹpo mẹ, ẹnẹ wẹ tọ́nta hugan: huhlọn, nuyọnẹn, whẹdida dodo, po owanyi etọn po.

“Oklunọ Nupojipetọ Jehovah E! Pọ́n! Hiẹ wẹ dlẹnalọ towe bo yí huhlọn daho towe do basi olọn po aigba po.​—JELEMIA 32:17.

Nuhe Jiwheyẹwhe dá lẹ dohia dọ e dohuhlọn. Di apajlẹ, eyin a ṣite to owhè ṣádada nù, be e ma nọ mẹ̀ agbasa na we ya? Yozò owhè tọn wẹ nọ zọ́n. Huhlọn he Jehovah na nudida etọn niyẹn. Nawẹ owhè dohuhlọn sọ? Owhè lọsu na ede nọ hùnmiyọ́n sọ 15 000 000°C. To mado 60 nukunwhiwhe dopo tọn (seconde dopo) gblamẹ, huhlọn he owhè nọ detọ́n nọ sọzẹn hẹ miyọ́n he bọmbu daho livi donu kanweko susu lẹ nọ detọ́n.

Etomọṣo, sunwhlẹvu liva madosọha lẹ wẹ tin, bọ delẹ klo taun hú owhè. Weyọnẹntọ lẹ dọ dọ UY Scuti yin dopo to sunwhlẹvu he klohugan lẹ mẹ, bo klo hú owhè diblayi whla 1 700. Eyin yè ze sunwhlẹvu UY Scuti do otẹn owhè tọn mẹ, e na dlẹnkan kaka wá aigba ji, bo zẹ̀ fie planẹti Jupiter gbloada yì jẹ go. Vlavo zẹẹmẹ ehelẹ gán gọalọna mí nado mọnukunnujẹ nuhe Jelemia dọ mẹ, dọ Jehovah  Jiwheyẹwhe yí huhlọn daho etọn do basi olọn po aigba po, yèdọ aihọn lọ.

Dagbe tẹwẹ huhlọn Jiwheyẹwhe nọ wà na mí? Nuhe Jiwheyẹwhe dá lẹ, taidi owhè gọna onú voovo he e dá do aigba ji lẹ wẹ nọ hẹn mí dogbẹ̀. Humọ, Jiwheyẹwhe sọ nọ yí huhlọn etọn zan na dagbe mẹdopodopo tọn. Gbọnna? To owhe kanweko tintan whenu, Jiwheyẹwhe na huhlọn Jesu nado wà azọ́njiawu lẹ. Mí hia dọmọ: “Nukuntọ́nnọ lẹ to numọ todin, sẹkunọ lẹ to zọnlinzin, pòtọnọ lẹ to yinyin kiklọ́we, tókunọ lẹ to núsè, oṣiọ lẹ to yinyin finfọn.” (Matiu 11:5) To egbehe lo? Biblu dọmọ: “Ewọ nọ na huhlọn mẹhe nuṣikọna,” bo yidogọ dọmọ: “Mẹhe ze todido yetọn do Jehovah mẹ lẹ na vọ́ huhlọn mọyi.” (Isaia 40:29, 31) Jiwheyẹwhe sọgan na mí “huhlọn he hú jọwamọ tọn,” na mí nido doakọnna nuhahun po whlepọn gbẹ̀mẹ tọn lẹ po. (2 Kọlintinu lẹ 4:7) Be aliho he mẹ Jiwheyẹwhe owanyinọ ehe nọ yí huhlọn madodogbó etọn zan do ota mítọn mẹ te ma zọ́n bọ a yiwanna ẹn ya?

“Lehe azọ́n towe lẹ sù do sọ, Jehovah E! Nuyọnẹn mẹ wẹ hiẹ basi yemẹpo te.”—SALMU LẸ 104:24.

Nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn nọ jiawu na mí taun eyin mí jẹakọ hẹ nudida etọn lẹ ganji. Weyọnẹntọ delẹ nọ dindona nuhe Jehovah dá lẹ bo nọ hodo apajlẹ yetọn nado de nuyọyọ lẹ tọ́n. Apajlẹ enẹlẹ wẹ yé nọ hodo nado de onú pẹvi taidi alọkọ-gàn lẹ tọ́n kakajẹ onú daho lẹ taidi agahun ji.

Aliho he mẹ agbasa gbẹtọvi tọn yin awuwlena te wẹ do nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn hia hugan. Lẹnnupọndo lehe viyẹyẹ de nọ whẹ́n to homẹ do ji. Tintan whẹ́, okẹ́n nọ jẹ yọnnu go. Enẹgodo, okẹ́n lọ nọ jẹ mimá ji bo nọ lẹzun nuvikun susugege he nọ di yedelẹ. Amọ́ to nukọn mẹ, nuvikun lọ lẹ nọ diọ zun wunmẹ voovo kanweko lẹ, bọ delẹ nọ yin ohùn, agbasakàn po ohú lẹ po. To ojlẹ de godo, awutugonu lẹ nọ jẹ tintọ́n ji bo nọ bẹ azọ́n. Nuhe yin nuvikun tiuntiun de to bẹjẹeji nọ diọ zun viyẹyẹ de to osun ṣinẹnẹ poun gblamẹ. Nuyọnẹn jiawu ehe ko whàn mẹsusu nado kẹalọyi nuhe Biblu-kantọ de wlan dọmọ: “Yẹn nọ pà we, na aliho he jiawu mẹ wẹ n’yin didá te.”—Salmu lẹ 139:14.

Dagbe tẹwẹ nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn nọ wà na mí? Mẹdatọ lọ yọ́n nuhe sin hudo mí do nado do ayajẹ. E gán na mí ayinamẹ nuyọnẹn tọn lẹ to Ohó etọn Biblu mẹ, na e tindo nuyọnẹn po nukunnumọjẹnumẹ susugege po wutu. Di apajlẹ, Biblu dọna mí dọmọ: “Mì nọ to . . . jijona ode awetọ sọn ojlo mẹ wá zọnmii.” (Kolosinu lẹ 3:13) Be ayinamẹ enẹ gọ́ na nuyọnẹn ya? Mọwẹ. Doto lẹ ko mọdọ mẹhe nọ yawu jonamẹ lẹ nọ damlọn ganji bo ma nọ yawu jẹ tansiọn-zọ̀n. Humọ, e gán zọ́n mí ma na yawu bẹ azọ̀n apọṣimẹ sinsinyẹn tọn gọna agbasamalo devo lẹ. Jiwheyẹwhe taidi họntọn nuyọnẹntọ he nọ homẹtọnpọn de bo nọ na mí ayinamẹ dagbe he na gọalọna mí lẹ to whepoponu. (2 Timoti 3:16, 17) Be e ma na jlo we nado do họntọn mọnkọtọn ya?

“Jehovah yiwanna whẹdida dodo.”—SALMU LẸ 37:28.

Jiwheyẹwhe nọ wà nuhe sọgbe to whepoponu. Owe-wiwe lẹ dohia dọ, “E dẹn do Jiwheyẹwhe nugbo lọ nado yinuwa po kanyinylan po, yèdọ Ganhunupotọ lọ nado waylan!” (Jobu 34:10) Owhẹ̀ jijlọ wẹ Jehovah nọ dá dile Salmu-kantọ lọ dọ do dọmọ: “Na hiẹ na dawhẹ jijlọ na gbẹtọ lẹ.” (Salmu lẹ 67:4) “Ahun mẹ wẹ Jehovah nọ pọ́n,” enẹwutu, mẹdepope ma sọgan wayẹnu nado klọ ẹ, na ewọ penugo nado yọ́n nuhe yin nugbo bo dawhẹ jijlọ to whepoponu. (1 Samuẹli 16:7) Humọ, Jiwheyẹwhe nọ mọ nuyiwa mawadodo tọn po ahizi he to yìyì to aigba ji lẹpo po bo ko dopagbe dọ to zande, “mẹylankan lẹ . . . na yin sinsánsẹ sọn aigba ji.”—Howhinwhẹn lẹ 2:22.

Etomọṣo, Jiwheyẹwhe ma yin whẹdatọ fifiẹtọ de he nọ to dindin nado sayanamẹ. E nọ wàlẹblanunamẹ eyin e biọ domọ. Biblu dọmọ: “Jehovah yin lẹblanunọ podọ awuvẹmẹtọ,” etlẹ yin hlan mẹylankan lẹ eyin yé lẹnvọjọ nugbo. Be e ma yin whẹdida dodo niyẹn ya?—Salmu lẹ 103:8; 2 Pita 3:9.

Dagbe tẹwẹ whẹdida dodo Jiwheyẹwhe tọn nọ wà na mí? Apọsteli Pita dọmọ: “Jiwheyẹwhe ma yin mẹnukuntahopọntọ gba, ṣigba to akọta lẹpo mẹ, mẹhe nọ dibusi i bo nọ wà dodo wẹ e nọ kẹalọyi.” (Owalọ lẹ 10:34, 35) Whẹdida dodo Jiwheyẹwhe tọn nọ wà dagbe na mí, na ewọ ma nọ homẹnukuntapọn gbede. E gán kẹalọyi mí bọ mí na lẹzun devizọnwatọ etọn lẹ mahopọnna akọ̀, otò po ninọmẹ mítọn po, kavi fie mí yì wehọmẹ jẹ.

Jiwheyẹwhe na mí ayihadawhẹnamẹnu, na e jlo dọ mí ni yọ́n whẹdida dodo etọn bo mọ dagbe sọn e mẹ. Owe-wiwe lẹ dohia dọ ayihadawhẹnamẹnu yin osẹ́n de he ‘yin kinkan do ahun mítọn lẹ mẹ’ bo nọ ‘dekunnu’ eyin walọ mítọn yin dagbe kavi ylankan. (Lomunu lẹ 2:15) Dagbe tẹwẹ e nọ wà na mí? Eyin mí plọn ayihadawhẹnamẹnu mítọn ganji, e sọgan whàn mí nado họ̀nna nuyiwa ylankan kavi  mawadodo tọn lẹ. Podọ eyin e wá jọ bọ mí ṣinuwa, e gán sisẹ́ mí nado lẹnvọjọ bo jla nuhe mí ko hẹngble lẹ do. Eyin mí yọ́n whẹdida dodo Jiwheyẹwhe tọn ganji, enẹ nọ zọ́n bọ mí nọ jihọntọn hẹ ẹ!

“Jiwheyẹwhe wẹ owanyi.”—1 JOHANU 4:8.

Dile etlẹ yindọ Jiwheyẹwhe nọ do huhlọn, nuyọnẹn po whẹdida dodo po hia, Biblu ma dọ dọ Jiwheyẹwhe wẹ huhlọn, nuyọnẹn, kavi whẹdida dodo gba. Amọ́, e dọ dọ ewọ wẹ owanyi. Etẹwutu? Na yè gán dọ dọ huhlọn Jiwheyẹwhe tọn nọ hẹn ẹn penugo nado yinuwa bọ whẹdida dodo po nuyọnẹn etọn po nọ deanana aliho he mẹ e nọ yinuwa te. Amọ́, owanyi Jehovah tọn wẹ nọ whàn ẹn nado yinuwa. Owanyi nọ tọ́n to nuhe e nọ wà lẹpo mẹ.

Jehovah ma jẹdò nude tọn, amọ́ owanyi wẹ whàn ẹn nado dá gbẹtọvi po angẹli lẹ po, na yé nido duvivi owanyi po mẹtọnhopọn etọn po tọn. E desọn ojlo mẹ bo dá aigba, na e nido yin ofi dagbe hugan lọ na gbẹtọvi lẹ nado nọ. Podọ e gbẹ́ to owanyi enẹ dohia gbẹtọvi lẹpo, na “e nọ hẹn owhè etọn zẹ̀ do mẹylankan lẹ po mẹdagbe lẹ po ji bosọ nọ hẹn jikun ja do dodonọ lẹ po mawadodonọ lẹ po ji.”—Matiu 5:45.

Humọ, “Jehovah tindo owanyi sisosiso bosọ yin lẹblanunọ.” (Jakọbu 5:11) E nọ do owanyi sisosiso hia mẹhe nọ dovivẹnu nado yọ́n ewọ bo jihọntọn hẹ ẹ lẹ. Jiwheyẹwhe nọ mọ dopodopo yetọn. E tlẹ “to mìtọn hòpọn [kavi, dọ].”—1 Pita 5:7.

Dagbe tẹwẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn nọ wà na mí? E nọ yọ́npọ́n taun to whenue yè mọ bọ owhè to họyì. Eyin viyẹyẹ de konu, e nọ yọ́nsè taun. E nọ vivi na mí eyin hẹnnumẹ sẹpọmẹ de yiwanna mí. Onú ehelẹ ma yin dandannu gba, ganṣo yé nọ yidogọna ayajẹ mítọn to gbẹ̀mẹ.

Dagbe devo he mí sọ nọ mọ sọn owanyi Jiwheyẹwhe tọn mẹ wẹ dotẹnmẹ he e na mí nado nọ hodẹ̀ hlan ẹn. Biblu na tuli mí dọmọ: “Mì yin magbọjẹnọ na nudepope blo, ṣigba to nulẹpo mẹ, mì nọ yí odẹ̀, ovẹ̀ po pẹdido po do hẹn obiọ mìtọn lẹ zun yinyọnẹn na Jiwheyẹwhe.” Taidi otọ́ owanyinọ de, e nọ jlo dọ mí ni dín alọgọ emitọn to whenue mí pehẹ nuhahun sinsinyẹn lẹ. Podọ, na owanyi matin ṣejannabi Jehovah tọn wutu, e dopagbe nado na mí “jijọho Jiwheyẹwhe tọn he yiaga hugan nukunnumọjẹnumẹ lẹpo.”—Filipinu lẹ 4:6, 7.

Be nugopipe Jiwheyẹwhe tọn he tọ́nta, he ji mí dọhodo to kleun mẹ lẹ, yèdọ huhlọn, nuyọnẹn, whẹdida dodo, po owanyi etọn po, ma gọalọna we dogọ nado yọ́n omẹ nankọ he Jiwheyẹwhe yin ya? Nado hẹn nukunnumọjẹnumẹ towe siso dogọ gando Jiwheyẹwhe go, jaale bo plọnnu gando nuhe e ko wà wayi gọna dehe e na wá wà na dagbe towe lẹ go.