Nuhe Weyọnẹntọ lẹ Ma Yọnẹn

MÌ HÒ (video kavi hoyidokanji lọ)

Diblayin dọ adà wẹkẹ lọ tọn de ma pò bọ weyọnẹntọ lẹ ma ko dindona. Etomọṣo, kanbiọ titengbe susu wẹ yé ma ko mọ gblọndo na.

Be yé yọ́n lehe wẹkẹ lọ po ogbẹ̀ po wá aimẹ do ya? Eyeo. Mẹdelẹ lẹndọ weyọnẹntọ he nọ dindona wẹkẹ lọ lẹ yọ́n lehe wẹkẹ lọ wá aimẹ do. Amọ́, weyọnẹntọ Marcelo Gleiser he nọ dindonanu do sunwhlẹvu lẹ ji bo nọ plọnnumẹ to wehọmẹ alavọ tọn to Dartmouth College bosọ tindo ayihaawe eyin Mawu tin dọmọ: “Mí ma ko mọdona nudepope gando lehe wẹkẹ lọ wá aimẹ do go.”

Onú mọnkọ de wẹ hosọ linlinwe de tọn dohia: “E vẹawu taun nado yọ́n lehe ogbẹ̀ wá aimẹ do to Aigba ji: Susu osé po onú doglọ tọn he yè na do yọ́n lehe ogbẹ̀ bẹjẹeji do to Aigba ji lẹ po tọn wẹ ko bu e ma pọ́.” (Science News) Ohó voovo ehelẹ dohia dọ weyọnẹntọ lẹ ma yọ́n lehe wẹkẹ lọ po ogbẹ̀ po wá aimẹ do.

Amọ́, a gán to kinkanse dewe dọ, ‘Eyin mẹdatọ de wẹ zọ́n bọ nutogbẹ̀ lẹ do tin to aigba ji, mẹnu wẹ mẹlọ lo?’ Podọ a gán ko kàn kanbiọ ehelẹ sè pọ́n: ‘Eyin Mẹdatọ nuyọnẹntọ he sọ yin owanyinọ de tin, naegbọn bọ e do jo gbẹtọvi he e dá lẹ do bọ yé to yaji? Naegbọn bọ sinsẹ̀n lẹ do gbọn kámẹ-gòmẹ? Naegbọn bọ mẹhe nọ sẹ̀n Mawu lẹ do to nuylankan wà sọmọ, bọ e ma ka nọ yí nude wà?’

E họnwun dọ weyọnẹntọ lẹ ma gán na gblọndo kanbiọ enẹlẹ tọn. Amọ́, ehe ma dohia dọ gblọndo he sọgbe lẹ ma tin. Mẹsusu ko mọ gblọndo he jẹ lẹ to Biblu mẹ.

Eyin a jlo na yọ́n nuhe zọ́n bọ weyọnẹntọ he yí whenu do plọn Biblu delẹ do yise dọ Mẹdatọ de tin, yì nọtẹn Intẹnẹt tọn lọ jw.org ji. Enẹgodo, dín adà lọ “pọndohlan lẹ gando bẹjẹeji ogbẹ̀ tọn go.”

Nuhe dodinnanu po Biblu po dohia yé

Weyọnẹntọ Georgiy N. Koidan he nọ dindonanu do nuvikun lẹ ji

“Azọ́n he n’nọ wà nọ saba biọ dọ n’ma to nugonu lẹ dopọ. Yè dona lẹnnupọn nado yọ́n afọdide debọdo-dego he yè na hodo lẹ jẹnukọn. Eyin yè wọnji afọdide dopo tata go, nulọ lẹpo wẹ nọ wlu. Nugbo wẹ dọ azọ́n ṣie g̣ẹdẹ taun, ganṣo e ma yin nudepope to apá na azọ́n planplan he nọ to yìyì to nuvikun nutogbẹ̀ lẹ tọn dopodopo mẹ. Enẹ wẹ hẹn mi kudeji dọ Mẹdatọ de tin bo yọnazọ́n ẹn jẹ otẹn godo tọn mẹ.

“Whenue n’plọn Biblu, n’mọnukunnujẹemẹ dọ owe ehe ma yin owe tata de poun. E ko yì nudi owhe 2 000 nkọ he yè fó Biblu kinkàn, ganṣo n’gbẹ́ nọ mọdọ ayinamẹ he to e mẹ lẹ gbẹ́ nọ gọalọna mí to egbé. Di apajlẹ, nuhe e dọ gando lehe yè gán didẹ gbemanọpọ lẹ do to whẹndo mẹ, to azọ́nmẹ podọ hẹ kọmẹnu lẹ go nọ gọalọ taun. E họnwun na mi todin dọ nuyọnẹntọ daho de janwẹ gán na ayinamẹ dagbe mọnkọ lẹ.”

Doto Yan-Der Hsuuw he nọ dindonanu do viyẹyẹ he to adọ̀mẹ lẹ ji

“Dile viyẹyẹ de to whinwhẹ́n to onọ̀ etọn sin homẹ, nuvikun viyẹyẹ lọ tọn lẹpo wẹ dona wazọ́n to kọndopọ mẹ nado wleawuna agbasakàn lẹ, ohú lẹ, ohùn po mọmọ po bọ viyẹyẹ lọ na wá lẹzun gbẹtọ. Lehe nulẹ nọ yì do bọ viyẹyẹ de nọ wá lẹzun gbẹtọ to onọ̀ etọn sin homẹ gbẹ́ nọ paṣa mí taun. Nuhe yẹn mọ poun wẹ yindọ mẹdatọ nuyọnẹntọ de wẹ zọ́n bọ ogbẹ̀ do tin.

“Nuhe Biblu dọ to Salmu lẹ 139:15, 16 mẹ gando whinwhẹ́n viyẹyẹ de tọn to vidọ̀ onọ̀ etọn tọn mẹ go nkọ wẹ weyọnẹntọ lẹ wá yọnẹn to owhe agọe tọn lẹ mẹ. Be e yọnbasi dọ zẹẹmẹ he sọgbe jẹ obá enẹ mẹ ni yin kinkàn sọn owhe kúkú owhe jijẹ die gbọ́n eyin e ma yin Mẹdatọ lọ wẹ de e hia mẹhe kàn hogbe enẹlẹ ya?”