1, 2. Naegbọn Klistiani lẹpo dona tindo ojlo to fọnsọnku olọn mẹ tọn mẹ?

SUHUGAN mẹhe to Jehovah sẹ̀n todin lẹ tọn wẹ tindo todido nado nọgbẹ̀ kakadoi to aigba ji. Amọ́, Klistiani yiamisisadode he pò to aigba ji lẹ tindo todido nado yin finfọnsọnku do olọn mẹ. Yé nọ tindo ojlo sisosiso to ogbẹ̀ sọgodo tọn yetọn mẹ, amọ́ etẹwẹ lo na nuhe dù mẹhe tindo todido nado nọgbẹ̀ to aigba ji lẹ? Dile mí na mọ do, fọnsọnku olọn mẹ tọn na hẹn dona susu wá na mẹhe do todido nado nọgbẹ̀ to aigba ji lẹ ga. Enẹwutu, vlavo mí tindo todido nado nọgbẹ̀ to olọn mẹ kavi to aigba ji, mí dona tindo ojlo to fọnsọnku olọn mẹ tọn mẹ.

² To owhe kanweko tintan whenu, Jiwheyẹwhe gbọdo delẹ to devi Klisti tọn lẹ mẹ nado kanwe gando todido olọn mẹ tọn go. Apọsteli Johanu dọ dọ: “Ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ wẹ mí yin todin, ṣigba nuhe mí na wá yin ma ko yin didohia. Ṣogan, mí yọnẹn dọ whenue ewọ na sọawuhia, mí na taidi ewọ.” (1 Joh. 3:2) Enẹwutu, Klistiani yiamisisadode lẹ ma ko yọ́n lehe yé na ṣí to whenue yé na yin finfọnsọnku do olọn mẹ po agbasa gbigbọ tọn lẹ po. Amọ́, to whenue yé na mọ ahọsumẹ yetọn yí, yé na mọ Jehovah nukun sọ nukun. Biblu ma na zẹẹmẹ lẹpo gando fọnsọnku olọn mẹ tọn go, amọ́ apọsteli Paulu na mí nudọnamẹ delẹ gandego. Mẹyiamisisadode lẹ na tin po Klisti po to whenue ewọ na hẹn “gandudu lẹpo, aṣẹpipa po huhlọn lẹpo po zun ovọ́.” Ehe bẹ “kẹntọ godo tọn, yèdọ okú”  lọsu hẹn ga. To godo mẹ, Jesu to pọmẹ hẹ gandutọgbẹ́ etọn lẹ na hẹn yede gọna nulẹpo zun mẹmẹglọ na Jehovah. (1 Kọl. 15:24-28) Ojlẹ ayidego tọn nankọ die enẹ na yin! *

3. Dile 1 Kọlintinu lẹ 15:30-32 dohia do, etẹwẹ yise Paulu tọn to fọnsọnku mẹ gọalọna ẹn nado wà?

³ Yise Paulu tọn to fọnsọnku mẹ wẹ gọalọna ẹn nado doakọnna whlepọn voovo lẹ. (Hia 1 Kọlintinu lẹ 15:30-32.) E dọna Kọlintinu lẹ dọmọ: “Egbesọegbesọ wẹ yẹn nọ pannukọn okú.” Paulu sọ dọ dọ: “Yẹn ko hoavùn hẹ gbekanlin lẹ to Efesu.” Vlavo ahididi etọn hẹ kanlin lẹ to aliho tlọlọ tọn mẹ to nupọntẹn de to Efesu hodọ wẹ e te. (2 Kọl. 1:8; 4:10; 11:23) Kavi e gán yindọ Ju po mẹdevo he diọnukunsọ ẹ lẹ po wẹ e to yiyijlẹdo “gbekanlin lẹ” go. (Owalọ 19:26-34; 1 Kọl. 16:9) Depope he whẹho lọ yin, Paulu pehẹ ninọmẹ owù tọn susu lẹ. Ṣogan e gbẹ́ hẹn pọndohlan dagbe go gando sọgodo go.—2 Kọl. 4:16-18.

4. Nawẹ todido fọnsọnku tọn nọ na huhlọn Klistiani lẹ to egbehe gbọn? (Pọ́n yẹdide he to wepa ji.)

⁴ Ojlẹ owùnọ lẹ mẹ wẹ mí to gbẹnọ te. Mẹmẹsunnu mítọn delẹ ko jiya kanyinylan tọn. Mẹdevo lẹ nọ nọ̀ fie awhàn to núgbà te lẹ, ehe zọ́n bọ yé ma nọ to hihọ́ mẹ paali. Podọ, mẹdevo lẹ to Jehovah sẹ̀n to otò he mẹ azọ́n yẹwhehodidọ tọn mítọn nọ yin aliglọnna sinsinyẹn te kavi nọ yin alọhẹndotena mlẹnmlẹn te lẹ, ehe zọ́n bọ ogbẹ̀ kavi mẹdekannujẹ yetọn nọ to owù mẹ to whepoponu. Ṣogan, mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn ehe lẹpo po wẹ zindonukọn to sinsẹ̀nzọn yetọn mẹ na Jehovah, bo yin apajlẹ lẹ na mílọsu. Yé nọ gboadọ, na yé yọnẹn dọ eyin yé tlẹ hẹn ogbẹ̀ yetọn bu todin, Jehovah tindo nuhe pọnte tlala hugan de to sẹdotẹnmẹ na yé to sọgodo.

5. Pọndohlan ylankan tẹwẹ gán dekanpona yise mítọn to fọnsọnku mẹ?

⁵ Paulu na avase mẹmẹsunnu etọn lẹ gando pọndohlan ylankan de he mẹdelẹ tindo go bo nọ dọ dọ: “Eyin oṣiọ lẹ ma na yin finfọn, ‘mì gbọ mí ni dù bo nù, na osọ wẹ mí na kú.’” Na taun tọn, pọndohlan enẹ tlẹ ko tin jẹnukọnna ojlẹ Paulu tọn. E sọgan ko to hoyidọ sọn Isaia 22:13 mẹ, ehe donù pọndohlan Islaelivi lẹ tọn go. Kakati yé ni dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe, gbẹzan fẹẹmẹninọ tọn wẹ nọ duahunmẹna yé. Na nugbo tọn, pọndohlan Islaelivi enẹlẹ tọn taidi dehe mẹsusu tindo to egbehe bo nọ dọ dọ “gbẹ̀ ma to yọ mẹ, dugbẹ domẹwhenu.” Ṣigba, kọdetọn ylankan he pọndohlan enẹ hẹnwa akọta Islaeli tọn ji lẹ yin kinkandai to Owe-wiwe lẹ mẹ.—2 Otàn. 36:15-20.

6. Nawẹ todido fọnsọnku tọn dona yinuwado nudide he mí nọ bayi gando mẹhe mí nọ dogbẹ́ hẹ lẹ go ji gbọn?

⁶ Nugbo lọ dọ Jehovah gán fọ́n oṣiọ lẹ dona nọ yinuwado nudide he mí nọ bayi gando mẹhe mí nọ dogbẹ́ hẹ lẹ go ji. Mẹmẹsunnu Kọlinti tọn lẹ dona tin to aṣeji ma nado dogbẹ́ hẹ mẹhe jẹagọdo fọnsọnku lẹ. Nuplọnmẹ de tin to e mẹ na mílọsu lẹ to egbehe: Ale depope ma to e mẹ na mí, eyin mí de nado nọ dogbẹ́ pẹkipẹki hẹ mẹhe nọ dọ dọ mẹwhenu wẹ yè nọ dugbẹ do lẹ. Taidi Klistiani nugbo lẹ, gbẹdido hẹ omẹ mọnkọ lẹ sọgan bẹpla pọndohlan mítọn bosọ hẹn walọ dagbe mítọn lẹ gble. Na nugbo tọn, enẹ tlẹ sọgan sisẹ́ mẹlọ nado zan gbẹzan he Jiwheyẹwhe gbẹwanna, enẹ wẹ nado waylando. Enẹwutu, Paulu na yé ayinamẹ sinsinyẹn dọmọ: “Mì gọ̀ biọ mìde mẹ to aliho dodo tọn mẹ, mì sọ zindonukọn to ylando mẹ blo.”—1 Kọl. 15:33, 34.

7. Dile 1 Kọlintinu lẹ 15:35-38 dohia do, kanbiọ tẹwẹ mẹdelẹ gán fọndote gando fọnsọnku go?

⁷ Hia 1 Kọlintinu lẹ 15:35-38. Mẹhe yin tlintlindo dintọ de sọgan fọ́n ayihaawe dote gando fọnsọnku go bo tlẹ kanse dọ: “Nawẹ oṣiọ lẹ na yin finfọn gbọn?” Mí na wà dagbe nado lẹnnupọndo gblọndo Paulu tọn ji, na mẹsusu lẹ to egbehe wẹ nọ tindo pọndohlan mẹdetiti tọn voovo lẹ gando nue nọ jọ to okú godo go. Amọ́, etẹwẹ Biblu plọnmẹ taun?

8. Apajlẹ tẹwẹ gán gọalọna mí nado mọnukunnujẹ fọnsọnku olọn mẹ tọn go?

⁸ Eyin gbẹtọ kú, agbasa etọn nọ yọ̀n. Amọ́, Mẹlọ he dá wẹkẹ gblagada ehe sọgan fọ́n omẹ mọnkọ sọnku bosọ na ẹn agbasa dagbe de. (Jen. 1:1; 2:7) Paulu yí apajlẹ de zan nado dohia dọ Jiwheyẹwhe ma to dandannu glọ nado hẹn mẹlọ gọwá ogbẹ̀ to agbasa dopolọ mẹ. Lẹnnupọndo “okún he to tata de,” kavi “okún” atin de tọn ji. Okún he yin dido do kọmẹ de nọ wú bo nọ lẹzun atin yọyọ de. Atin he nọ wú lọ nọ gbọnvona okún pẹvi he yin dido lọ. Paulu yí apajlẹ ehe zan nado dohia dọ Mẹdatọ mítọn sọgan namẹ “agbasa de kẹdẹdile ewọ jlo do.”

9. Na nue dù agbasalan lẹ, vogbingbọn tẹlẹ ji wẹ 1 Kọlintinu lẹ 15:39-41 dọ̀n ayiha mítọn wá?

⁹ Hia 1 Kọlintinu lẹ 15:39-41. Paulu dohia dọ nudida voovo lẹ wẹ tin. Di apajlẹ, agbasalan voovo lẹ wẹ tin, taidi oyìn tọn, ohẹ̀ lẹ tọn po whèvi tọn po. E dọ dọ to agahomẹ, mí nọ mọ vogbingbọn to owhè po osun po ṣẹnṣẹn. Podọ, e dọ dọ “sunwhlẹvu de nọ gbọnvona sunwhlẹvu devo to gigo mẹ.” Mọwẹ, eyin mí ma tlẹ gán nọ mọ yé po nukun mítọn po, lẹnunnuyọnẹntọ lẹ dọ dọ sunwhlẹvu voovo lẹ wẹ tin, delẹ nọ klo, delẹ nọ whè, devo lẹ yin vẹẹ, devo lẹ yin wewe, podọ devo lẹ nọ do sinmẹ koklojonọ taidi owhè mítọn. Paulu sọ dọ dọ “agbasa olọn mẹ tọn lẹ tin, agbasa aigba ji tọn lẹ sọ tin.” Gbọnna? To aigba ji, agbasalan lẹ wẹ nọ tin, amọ́ to olọn mẹ, agbasa gbigbọnọ lẹ wẹ nọ tin taidi dehe angẹli lẹ nọ tindo.

10. Agbasa wunmẹ tẹwẹ mẹhe na yin finfọnsọnku do olọn mẹ lẹ na tindo?

 ¹⁰ Doayi nue Paulu dọ bọdego go dọmọ: “Mọdopolọ wẹ fọnsọnku oṣiọ lẹ tọn te ga. E yin dido to gbigble mẹ; e yin finfọn to magble mẹ.” Na nugbo tọn, eyin gbẹtọvi de kú, agbasa etọn nọ gble bo nọ lẹzun kọ́gudu. (Jen. 3:19) Enẹwutu, nawẹ agbasa de sọgan “yin finfọn to magble mẹ” gbọn? Paulu ma to hodọ gando gbẹtọvi he yin finfọn wá aigba ji de go, taidi mẹhe Elija, Eliṣa po Jesu po fọ́n lẹ. Paulu to hodọ gando mẹde he yin finfọnsọnku po agbasa he gán nọgbẹ̀ to olọn mẹ de po go, enẹ wẹ agbasa “gbigbọnọ de.”—1 Kọl. 15:42-44.

11, 12. Diọdo tẹwẹ wá aimẹ to whenue Jesu yin finfọnsọnku, podọ nawẹ onú mọnkọ lẹ nọ jọ do mẹyiamisisadode lẹ go gbọn?

¹¹ Whenue Jesu to aigba ji, agbasalan de wẹ e tindo. Amọ́ whenue e yin finfọnsọnku, e “lẹzun gbigbọ ogbẹ̀-namẹtọ” bo lẹkọyi olọn mẹ. Mọdopolọ, Klistiani yiamisisadode lẹ na yin finfọnsọnku nado nọgbẹ̀ taidi nudida gbigbọnọ lẹ. Paulu bayi zẹẹmẹ dọmọ: “Kẹdẹdile mí ko ze awusọhia mẹhe yin bibasi sọn kọ́gudu mẹ lọ tọn do dó, mí nasọ ze awusọhia mẹhe wá sọn olọn lọ tọn do ga.”—1 Kọl. 15:45-49.

¹² Paulu ko to vivọnu wá na hodidọ etọn do fọnsọnku ji. Nujọnu wẹ e yin nado doayi e go dọ Jesu ma yin finfọnsọnku po agbasa gbẹtọvi tọn de po. Paulu zinnudo ehe ji bo dọ dọ: “Agbasalan po ohùn po ma sọgan dugu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn” to olọn mẹ. (1 Kọl. 15:50) Apọsteli lẹ po mẹyiamisisadode devo lẹ po ma na yin finfọnsọnku do olọn mẹ to agbasalan po ohùn po he gán gble lẹ mẹ. Whetẹnu wẹ yé na yin finfọnsọnku? Paulu zinnudeji dọ fọnsọnku ehe gbẹ́ pò to nukọn ja; e ma yin nude he yé na mọyi to okú yetọn godo tlolo. To ojlẹ he mẹ Paulu kàn owe 1 Kọlintinu lẹ tọn te, devi delẹ ko “damlọn to okú mẹ,” apajlẹ mẹdopo tọn wẹ apọsteli Jakọbu. (Owalọ 12:1, 2) Amọ́, apọsteli lẹ po mẹyiamisisadode devo lẹ po na gbẹ́ “wá damlọn to okú mẹ.”—1 Kọl. 15:6.

13. Etẹwẹ na dohiagona tintin tofi Jesu tọn?

¹³ Jesu po Paulu po dlẹnalọdo ojlẹ vonọtaun de to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ, enẹ wẹ tintin tofi Klisti tọn. Awhàn, aigba sisọsisọ lẹ, azọ̀nylankan lẹ po nujijọ lẹdo aihọn pé devo lẹ po wẹ na dohiagona ojlẹ tintin tofi tọn enẹ. Mí mọdọ dọdai Biblu tọn ehe ko to hẹndi mọ sọn 1914 gbọ́n. Amọ́, adà ayidego tọn ohia enẹ tọn devo gbẹ́ pò bo na mọ hẹndi. Jesu dọ dọ wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn he ko yin didoai lọ tọn na yin didọ “to aigba fininọ lẹpo ji taidi okunnu de na akọta lẹpo, podọ whenẹnu wẹ opodo lọ na wá.” (Mat. 24:3, 7-14) Paulu dohia dọ ojlẹ “tintin tofi Oklunọ tọn” enẹ nasọ yin ojlẹ he mẹ Klistiani yiamisisadode he ko “damlọn to okú mẹ lẹ” na yin finfọnsọnku te ga.—1 Tẹs. 4:14-16; 1 Kọl. 15:23.

14. Etẹwẹ nọ jọ do mẹyiamisisadode he kú to tintin tofi Klisti tọn whenu lẹ go?

¹⁴ To egbehe, tlolo he mẹyiamisisadode lẹ fó gbẹzan aigba ji tọn yetọn wẹ yé nọ yin finfọnsọnku nado yì nọgbẹ̀ to olọn mẹ. Paulu do nugbo-yinyin enẹ tọn hia to whenue e dọ hogbe he tin to 1 Kọlintinu lẹ 15:51, 52 mẹ lẹ bo dọ dọ: “Mímẹpo ma na damlọn to okú mẹ gba, ṣigba mímẹpo wẹ na yin didiọ, to ojlẹ dopo mẹ, yèdọ to nukunwhiwhe dopo mẹ, to opẹ̀n godo tọn lọ whenu.” Hogbe Paulu tọn enẹlẹ to hẹndi mọ to alọnu! To whenue mẹmẹsunnu Klisti tọn enẹlẹ yin finfọnsọnku, yé na tindo ayajẹ daho; mọwẹ yé na “tin po Oklunọ po to whepoponu.”—1 Tẹs. 4:17.

15. Azọ́n tẹwẹ to tepọn mẹhe na yin didiọ “to nukunwhiwhe dopo mẹ” lẹ?

¹⁵ Biblu dọ azọ́n he mẹhe na yin didiọ “to nukunwhiwhe dopo mẹ” enẹlẹ na yì wà to olọn mẹ na mí. Jesu dọna yé dọmọ: “Mẹhe  gbawhàn bo tẹdo aliho ṣie lẹ go kakajẹ opodo wẹ yẹn na na aṣẹ do akọta lẹ ji, ewọ nasọ yí opò gànyuu tọn do plan gbẹtọ lẹ taidi lẹngbọhọtọ de, sọmọ bọ yé na yin gbigbà hányán taidi núzinzan okò tọn lẹ, kẹdẹdile n’ko mọ aṣẹ yí sọn Otọ́ ṣie dè do.” (Osọ. 2:26, 27) Yé na zọ̀n hẹ Awhàngán yetọn to whenue e na yí opò gànyuu tọn do dugán do akọta lẹ ji.—Osọ. 19:11-15.

16. Nawẹ gbẹtọvi susu na gbawhàn okú tọn gbọn?

¹⁶ Matin ayihaawe, mẹyiamisisadode lẹ na gbawhàn do okú ji. (1 Kọl. 15:54-57) Fọnsọnku yetọn na hẹn yé penugo nado gọalọ bo de kanyinylan lẹpo sẹ̀ sọn aigba ji to awhàn Amagẹdọni tọn he ja lọ whenu. Mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu livi susu devo lẹ po na “jugbọn nukunbibia daho lọ mẹ” luntọ́n, bo na biọ aihọn yọyọ lọ mẹ. (Osọ. 7:14) Omẹ enẹlẹ na yí nukun yetọn do mọ awhàngbigba devo do okú ji, enẹ wẹ fọnsọnku gbẹtọ liva susu he ko kú wayi lẹ tọn. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n ayajẹ daho he na tin to whenue awhàngbigba enẹ na wá aimẹ! (Owalọ 24:15) Podọ, mẹhe na yin mimọ nado yin nugbonọ na Jehovah lẹpo na tlẹ gbawhàn okú he mí dugu etọn lọ tọn ga. Yé na penugo nado nọgbẹ̀ kakadoi.

17. Sọgbe hẹ 1 Kọlintinu lẹ 15:58, etẹwẹ mí dona wà todin?

¹⁷ Klistiani he togbẹ̀ to egbé lẹpo dona yọ́n pinpẹn hogbe jidevọnamẹ tọn he Paulu kàn to owe Kọlintinu lẹ tọn mẹ gando fọnsọnku go lẹ tọn. Mí tindo whẹwhinwhẹ́n lẹpo nado dohia dọ mí kẹalọyi tudohomẹnamẹ Paulu tọn nado hẹn alọnu mítọn ján mlẹnmlẹn todin “to azọ́n Oklunọ tọn mẹ.” (Hia 1 Kọlintinu lẹ 15:58.) Eyin mí yí nugbonọ-yinyin po zohunhun po do doalọ to azọ́n enẹ mẹ, mí sọgan to nukọn pọnhlan nado tindo gbẹzan ayajẹnọ de to sọgodo. Sọgodo mọnkọ na jiawu hugan nudepope he mí sọgan lẹn. Enẹ na dohia nugbonugbo dọ tuklajijẹ mítọn lẹ ma yin ovọ́ to Oklunọ mẹ.