Hogbe lọ “niṣẹ” zẹẹmẹdo “ni yinmọ,” kavi “na jide tọn.” Hogbe dodonu tọn Heblugbe tọn he yin lilẹdo “niṣẹ” zẹẹmẹdo “nado yin nugbonọ,” kavi “yin omẹ dejidego.” E nọ yin yiyizan to whedelẹnu to whẹdida lẹ whenu. Whenue mẹde ko basi whiwhle de godo, e nọ dọ “niṣẹ” nado dohia po nujikudo po dọ nuhe emi dọ lẹ sọgbe podọ eyin nuhe emi dọ lẹ wá ji nude, emi na zepàn. (Sọh. 5:22) Eyin mẹlọ whlé to aliho mọnkọ de mẹ, e nọ yin whinwhàn dogọ nado zìn gbọn nuhe e ko dọ ji.—Nẹh. 5:13.

Apajlẹ ayidego tọn lehe “niṣẹ” nọ yin yiyizan do tọn de yin kinkandai to Deutelonomi weta 27tọ mẹ. Whenue Islaelivi lẹ biọ Aigba Pagbe tọn lọ ji godo, yé pli dopọ to Osó Ebali po Osó Gelizimi po ṣẹnṣẹn nado dotoai dile Osẹ́n lọ to yinyin hihia. To finẹ, yé ma dotoai poun gba, ṣigba yé sọ dohia po gbèzeyiaga po dọ yé kẹalọyi Osẹ́n lọ. Yé wà ehe gbọn gbeyiyi dọ “Niṣẹ!” dali to whenue kọdetọn tolivivẹ tọn lẹ to yinyin hihia. (Deut. 27:15-26) Yí nukun homẹ tọn do pọ́n awhágbe sunnu, yọnnu gọna ovi fọtọ́n susu ehelẹ tọn dile yé yí ogbè lélé do to gbeyi! (Jọṣ. 8:30-35) E họnwun dọ yé ma wọn nuhe yé dọ to azán enẹ gbè lẹ gbede. Podọ Islaelivi enẹlẹ zìn gbọn nuhe yé dọ lẹ ji na kandai lọ dọmọ: “Islaeli zindonukọn nado to Jehovah sẹ̀n to azán Jọṣua tọn lẹpo gbè podọ to azán mẹho he zindonukọn nado to gbẹnọ to Jọṣua godo bo ko yọ́n azọ́n he Jehovah wà na Islaeli lẹpo tọn whenu.”—Jọṣ. 24:31.

Jesu lọsu yí hogbe lọ “niṣẹ” zan nado zinnudo nugbo-yinyin nuhe e dọ lẹ tọn ji, ṣigba e wàmọ to aliho vonọtaun de mẹ. Kakati nado yí i zan nado yigbena nuhe ko yin didọ de, ewọ yí “niṣẹ” (ehe yin lilẹdo “nugbo wẹ”) zan to bẹjẹeji nado  zinnudeji dọ nuhe e dọ lẹ yin nugbo. To nukọn mẹ, e yí hogbe lọ zan do whla awe ji dọ, “niṣẹ niṣẹ.” (Mat. 5:18; Joh. 1:51) Gbọnmọ dali, e hẹn hosetọ etọn lẹ deji dọ nuhe emi dọ lẹ yin nugbo mlẹnmlẹn. Jesu sọgan dọho po nujikudo mọnkọ po, na ewọ wẹ mọ aṣẹpipa lọ yí nado hẹn opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹpo di.—2 Kọl. 1:20; Osọ. 3:14.

Islaelivi lẹ sọ yí hogbe lọ “niṣẹ” zan to gigopipana Jehovah po dẹ̀hiho hlan ẹn po whenu. (Nẹh. 8:6; Salm. 41:13) To vivọnu odẹ̀ de tọn, mẹhe to todoai lẹ nọ dọ hogbe ehe nado dohia dọ yé kẹalọyi odẹ̀ lọ di yedetiti tọn. Gbọnmọ dali, mẹhe to otẹn lọ mẹ lẹ sọgan do mahẹ to e mẹ, ehe nọ hẹn nuwiwa gbigbọmẹ tọn enẹ yin nujọnu dogọ. Nuhe jọ niyẹn to whenue Ahọlu Davidi ze Apotin Jehovah tọn wá Jelusalẹm. To hùnwhẹ he bọdego whenu, ewọ hodẹ̀ ojlofọndotenamẹ tọn lọ he yin awuwlena taidi ohàn de, ehe yin kinkandai do 1 Otànnugbo lẹ 16:8-36 mẹ. Nuhe e dọ lẹ whàn mẹhe to otẹn lọ mẹ lẹ sọmọ bọ “gbẹtọ lọ lẹpo sọ dọ, ‘Niṣẹ!’ bo pà Jehovah.” Na nugbo tọn, gbeyiyi pọmẹ tọn yetọn yidogọna ayajẹ gbenẹgbe tọn.

Mọdopolọ, Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ yí “niṣẹ” zan to whenue yé to gigopana Jehovah. Biblu-kantọ lẹ nọ saba yí i zan to wekanhlanmẹ yetọn lẹ mẹ. (Lom. 1:25; 16:27; 1 Pita 4:11) Owe Osọhia tọn tlẹ basi zẹẹmẹ nudida gbigbọnọ delẹ tọn to olọn mẹ he to gigopana Jehovah dọmọ: “Niṣẹ! Mì pà Jah!” (Osọ. 19:1, 4) Aṣa Klistiani dowhenu tọn lẹ tọn wẹ nado nọ dọ “niṣẹ” to odẹ̀ lẹ godo to opli yetọn lẹ whenu. (1 Kọl. 14:16) Ṣigba, ehe ma yin hogbe de he yé nọ to vivọdọ domọ poun gba.

To whenue mí ko gbadopọnna fie hogbe ehe wá sọn gọna lehe e nọ yin yiyizan to hohowhenu do godo, mí sọgan mọ nuhewutu “niṣẹ” do yin aliho he sọgbe de nado dotana odẹ̀ de. Whenue mí yí i zan to vivọnu odẹ̀ mẹdetiti tọn mítọn tọn, mí nọ dohia dọ nuhe mí dọ lẹ họnwun na mí nugbonugbo.  Podọ, whenue mí yin whinwhàn nado yigbe dọ “niṣẹ,” etlẹ yin to ohò mítọn mẹ, to vivọnu odẹ̀ gbangba tọn de tọn, mí nọ dohia dọ mí kọngbedopọ hẹ nuhe yin didọ lẹ. Lẹnnupọndo nudevo he wutu “niṣẹ” mítọn do yin nujọnu ji.

Mí nọ to aṣeji bosọ nọ yin ayidonugotọ to sinsẹ̀n-bibasi mítọn mẹ. Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah to odẹ̀ lẹ whenu, e ma yin gbọn nuhe mí nọ dọ lẹ kẹdẹ dali gba, ṣigba gbọn lehe mí nọ yinuwa do dali ga. Ojlo mítọn nado dọ “niṣẹ” nujọnu tọn sọgan gọalọna mí nado yinuwa to aliho he sọgbe mẹ bo ze ayiha mítọn do odẹ̀ lọ ji.

Mí nọ yin kinkọndopọ taidi sinsẹ̀n-basitọ lẹ. To odẹ̀ gbangba tọn lẹ whenu, hagbẹ agun lọ tọn lẹpo nọ yin kinkọndopọ, na nudopolọ wẹ yé nọ sè wutu. (Owalọ 1:14; 12:5) Whenue mí yin whinwhàn nado yigbe to pọmẹ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po, pọninọ mítọn nọ lodo dogọ. Vlavo mí dọ ẹ po gbèzeyiaga po wẹo kavi dọ ẹ do ahun mítọn mẹ, “niṣẹ” mítọn nọ hẹn Jehovah tindo whẹwhinwhẹ́n susu dogọ nado yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ obiọ pọmẹ tọn mítọn.

Mí nọ pagigona Jehovah. Jehovah nọ doayi onú flinflin he mí nọ wà nado basi sinsẹ̀n hlan ẹn lẹ go. (Luku 21:2, 3) E nọ mọ mẹwhinwhàn mítọn, gọna nuhe to ahun mítọn mẹ. Etlẹ yin to whenue e biọ dọ mí ni dotó opli de gbọn alokan ji, mí sọgan deji dọ Jehovah ma na nọma doayi “niṣẹ” mítọn go. Enẹ nọ yidogọna gigo pọmẹ tọn he mí nọ na ewọ.

“Niṣẹ” mítọn sọgan taidi onú vlẹkẹsẹ, ṣigba, e họnwun dọ e yin nujọnu. Wezẹhomẹ Biblu tọn de dọ dọ, “gbọn hogbe dopo ehe yiyizan dali,” devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ sọgan do “jidide, gbekọndopọ nujọnu tọn po todido ahundopo tọn he to ahun yetọn mẹ po hia.” Mì gbọ “niṣẹ” he mí nọ dọ lẹpo ni nọ pagigona Jehovah.—Salm. 19:14.