Jehovah Dindin po Ahun Heyin Awuwlena de Po
Jehovah Dindin po Ahun Heyin Awuwlena de Po
ẸZLA yẹwhenọ Islaelivi yin dodinnanutọ, weyọnẹntọ, vọkan-basitọ, po mẹplọntọ he diyin Osẹ́n tọn po. Na Klistiani lẹ to egbehe e sọ yin apajlẹ dagbe sinsẹ̀nzọn ahun lẹpo tọn de. Gbọnna? To enẹ mẹ dọ e hẹn mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn etọn go etlẹ yin to whenuena e tin to Babilọni, yèdọ tòdaho de heyin gigọ́ po yẹwhe lalo tọn lẹ po gọna sinsẹ̀n-bibasi aovi tọn.
Mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn Ẹzla tọn ma wá do mọ poun gba. E wazọ́n na ẹn wẹ. Na nugbo tọn, e dọ na mí dọ emi “ko wleawuna ahun emitọn nado to osẹ́n Jehovah tọn din podọ nado basi i.”—Ẹzla 7:10, NW .
Taidi Ẹzla, omẹ Jehovah tọn lẹ to egbehe jlo nado wà nuhe Jehovah biọ to yé si lẹpo dile yé to gbẹnọ to aihọn he nọ ylanhùn do sinsẹ̀n-bibasi nugbo go. Enẹwutu mì gbọ mí ni gbadopọnna aliho he mẹ mílọsu sọgan wleawuna ahun mítọn, yèdọ gbẹtọ homẹ tọn te—gọna nulẹnpọn mítọn lẹ, walọyizan lẹ, ojlo lẹ, po mẹwhinwhàn lẹ po—nado “din osẹ́n Jehovah tọn podọ nado basi i.”
Awuwiwlena Ahun Mítọn Lẹ
“Nado wleawuna” zẹẹmẹdo “nado hẹn ẹn tin to aṣeji na lẹndai delẹ: hẹn ẹn tin to ninọmẹ de mẹ na yizan titengbe de, yọn-na-yizan, kavi ninọmẹ taun de mẹ.” Na nugbo tọn, eyin hiẹ ko wá oyọnẹn he pegan Ohó Jiwheyẹwhe tọn kọ̀n bo ko sọ klan gbẹzan towe do wiwe hlan Jehovah, to whelọnu lo ahun towe na taun tọn sọawuhia nado tin to ninọmẹ yinyin awuwlena tọn de mẹ bo sọgan yin yiyijlẹdo “aigba dagbe” he Jesu dọho gandego to oló nudotọ tọn etọn mẹ go.—Matiu 13:18-23.
Etomọṣo, ahun mítọn lẹ tindo nuhudo ayidonugo gbọzangbọzan tọn po vọjlado tọn po. Etẹwutu? Na whẹwhinwhẹ́n awe. Tintan, na ayilinlẹn awugblenamẹ tọn lẹ, taidi ogbé to jipa de mẹ, sọgan doadọ̀do po awuyiya po, na titengbe tọn to “azán godo tọn” lẹ whenu to whenuena “jẹhọn” titonu Satani tọn hugan gbede pọ́n yin hinhẹngọ po okún awugblenamẹ tọn heyin nulẹnpọn agbasalan tọn lẹ po. (2 Timoti 3:1-5; Efesunu lẹ 2:2) Whẹwhinwhẹ́n awetọ gando aigba lọ lọsu go. Eyin e mayin nukunpedego, aigba lọ sọgan hú, klókló, bo ma na de sinsẹ́n tọ́n. Kavi gbẹtọ susu sọgan gbọn vọdonanu dali zinzọnlin gbọn jipa lọ mẹ bo gbidi aigba lọ bọ e nasọ sinyẹn klókló. Ahun yẹhiadonu tọn mítọn sọ yin nudopolọ. Eyin e yin vọdona e sọgan ṣá kavi yin gbidigbidi gbọn mẹhe ma tindo ojlo depope to dagbemẹ-ninọ gbigbọmẹ tọn mítọn mẹ lẹ dali.
To whelọnu lo, lehe e yin onú titengbe do na mímẹpo nado yí tudohomẹnamẹ Biblu tọn do yizan mẹ dọmọ: “Hú whiwhlá lẹpo, yí otù towe whlá, na e mẹ wẹ asisa ogbẹ̀ tọn sọn.”—Howhinwhẹn lẹ 4:23.
Nuhe Nọ Hẹn “Aigba” Ahun Mítọn Tọn Dojó Lẹ
Mì gbọ mí ni gbadopọnna onú kavi jẹhẹnu delẹ, he na hẹn “aigba” ahun mítọn tọn dojó na e nido wà dagbe na whinwhẹ́n to aliho dagbe mẹ. Na nugbo tọn, onú susu lẹ tin he na yidogọna ahun mítọn, ṣigba tofi mí na gbadopọnna ṣidopo: yinyọ́n nuhudo gbigbọmẹ tọn mítọn, whiwhẹ, nugbodidọ, obú jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn, yise, po owanyi po.
“Ayajẹnọ wẹ mẹhe nuhudo gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ to ahunmẹduna,” wẹ Jesu dọ. (Matiu 5:3, NW ) Taidi núdùdù agbasa tọn he nọ flin mí nuhudo mítọn nado dùnú, ayidido nuhudo gbigbọmẹ tọn mítọn go nọ hẹn huvẹ hù mí na núdùdù gbigbọmẹ tọn. To jọwamọ-liho, gbẹtọ lẹ tindo ojlo vẹkuvẹku na núdùdù mọnkọtọn na e nọ namẹ zẹẹmẹ po lẹndai po to gbẹ̀mẹ wutu. Kọgbidinamẹnu lẹ sọn titonu Satani tọn mẹ kavi adidọnọ-yinyin to whenuena e wá jẹ oplọn ji sọgan de nugopipe ayihadawhẹnamẹnu mítọn tọn pò gando nuhudo ehe go. Etomọṣo, Jesu dọmọ: “Gbẹtọ ma to ogbẹ̀ gbọn akla dopokẹdẹ sinmẹ gba, adavo gbọn ohó he tọ́n sọn onù Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹpo dali.”—Matiu 4:4.
To aliho paa mẹ, núdùdù gbesisọ, jlẹkaji, po dehe yin dagbe po nọ yidogọna agbasalilo, podọ yé sọ nọ whàn agbasa nado wleawuna ojlo na núdùdù he bọdego to whenuena ojlẹ lọ wá. Onú dopolọ yin nugbo to linlẹn gbigbọmẹ tọn mẹ. Hiẹ sọgan nọ ma lẹn dewe nado yin mẹhe nọ plọnnu de, ṣigba e yin hiẹ hẹn ẹn zun aṣa nado nọ hia Ohó Jiwheyẹwhe tọn egbesọegbesọ bọ hiẹ nọ plọn owe he sinai do Biblu ji lẹ to dodonu gbesisọ tọn de mẹ, hiẹ na mọ dọ ojlo towe na jideji. Na nugbo tọn, hiẹ na nọ pọ́n nukọn po jejeji-ninọ po hlan ojlẹ oplọn Biblu towe tọn lẹ. Enẹwutu ma jogbe po awubibọ po blo, wazọ́n sinsinyẹn nado wleawuna ojlo núdùdù gbigbọmẹ tọn dagbe de.
Whiwhẹ Nọ Hẹn Ahun Bọawu
Whiwhẹ yin adà titengbe de to ahun heyin awuwlena de tintindo mẹ na e nọ hẹn mí yin mẹhe sọgan yin pinplọn bosọ nọ gọalọna mí nado kẹalọyi ayinamẹ po nugbẹnamẹ owanyinọ po to aliho he bọawu tlala mẹ. Gbadopọnna apajlẹ dagbe Ahọlu Josia tọn. To gandudu etọn whenu owe de he bẹ Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn heyin ninamẹ gbọn Mose gblamẹ hẹn yin mimọ. To whenuena Josia se ohó Osẹ́n lọ tọn lẹ bosọ yọ́n lehe tọgbo etọn lẹ ko zẹ̀pá sọn sinsẹ̀n-bibasi wiwe ṣeke mẹ do, e tlẹ́n tewu etọn bo viavi to Jehovah nukọn. Naegbọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn do whàn ahun ahọlu lọ tọn sọmọ? Kandai lọ dọ dọ ahun etọn ‘bọawu,’ bọ e whiwhẹ ede to ohó Jehovah tọn lẹ sisè mẹ. Jehovah doayi ahun whiwhẹnọ, he nọ kẹalọyi vọjlado Josia tọn go bo dona ẹn po gbesisọ po.—2 Ahọlu lẹ 22:11, 18-20.
Whiwhẹ gọalọna devi Jesu tọn ‘he mayọ́nwe bosọ yin omẹ tata’ lẹ nado mọnukunnujẹemẹ bosọ yí nugbo gbigbọmẹ tọn lẹ do yizan mẹ he mẹhe yin ‘nuyọnẹntọ, po zìnzìntọ, to agbasa-liho lẹ po’ ma tindo. (Owalọ lẹ 4:13; Luku 10:21; 1 Kọlintinu lẹ 1:26) Godo tọn lọ mayin awuwlena nado kẹalọyi ohó Jehovah tọn gba na ahun yetọn yin sinsinyẹn gbọn goyiyi dali wutu. Be nupaṣamẹ depope tin to finẹ dọ Jehovah gbẹwanna goyiyi ya?—Howhinwhẹn lẹ 8:13; Daniẹli 5:20.
Nugbodidọ po Obú Jijọ-di-Jiwheyẹwhe Tọn Po
Yẹwhegán Jẹlemia wlan dọ “ayiha yin oklenọ hugan onú lẹpo, podọ e sọ yin awutunọ tupinpẹnnọ: mẹnu wẹ sọgan yọ́n ẹn?” (Jẹlemia 17:9) Tupinpẹ̀n ehe nọ sọawuhia to aliho voovo mẹ, taidi whenuena mí din whẹjijọ na mídelẹ to whenuena mí wà oylan. E sọ nọ sọawuhia to whenuena mí ma lẹnnupọn ganji whẹpo do de madogán gbẹtọ-yinyin tọn sinsinyẹn lẹ hia. Etomọṣo, nugbodidọ, na gọalọna mí nado duto ahun tupinpẹnnọ de ji gbọn alọgigọna mí nado pannukọn nugbo lọ gando mídetiti go na mí nido sọgan basi vọjlado. Psalm-kàntọ lọ do nugbodidọ mọnkọtọn hia to whenuena e wlan dọmọ: “Dindona mi, OKLUNỌ E, na a ni mọdona mi; whlé homẹ ṣie po ayiha ṣie po pọ́n.” E họnwun dọ, psalm-kàntọ lọ ko wleawuna ahun etọn nado kẹalọyi mẹwhiwhlepọn po mẹtẹnpọn po gbọn Jehovah dali, dile etlẹ sọgan ko zẹẹmẹdo alọkikẹyi tintin-to-aimẹ oblọ delẹ tọn na ehelẹ nido sọgan yin duduto e ji.—Psalm 17:3; 26:2.
Obu Jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn, ehe bẹ “wangbẹna oylan” hẹn, yin alọgọnamẹnu huhlọnnọ de to nuwiwa mẹwhiwhlepọn tọn ehe mẹ. (Howhinwhẹn lẹ 8:13) Dile yè to pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn dohia na dagbewanyi po dagbewà Jehovah tọn po, mẹhe dibusi Jehovah nugbonugbo de yọnẹn hugan gbede pọ́n dọ Jehovah tindo huhlọn lọ nado hẹn yasanamẹ, etlẹ yin okú, wá mẹhe vẹtoli lẹ ji. Jehovah dohia dọ mẹhe dibusi i lẹ nasọ setonuna ẹn to whenuena e dọ gando Islaeli go dọmọ: “Ṣó dọ yé tindo ayiha mọnkọ de di ehe whepoponu, nado nọ dibusi mi, bo payi gbedide ṣie lẹpo go, na e nido yin dagbe to yé dè, podọ to ovi yetọn lẹ dè kakadoi!”—Deutelonomi 5:29.
E họnwun dọ, whẹho lọ heyin obú jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn, mayin nado hẹn mí tin to taliai sijijọ tọn de mẹ wẹ gba, ṣigba nado whàn mí nado setonuna Otọ́ owanyinọ mítọn, he mí yọnẹn dọ e tindo dagbemẹ-ninọ to ahun mẹ tlala. Na nugbo tọn, obu jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mọnkọtọn to aga yì bo tlẹ sọ nọ fọ́n ayajẹ dote, ehe yin didohia susugege gbọn Jesu Klisti lọsu dali.—Isaia 11:3; Luku 12:5.
Ahun Heyin Awuwlena Yin Adọkunnọ to Yise Mẹ
Ahun he lodo to yise mẹ yọnẹn dọ nudepope he Jehovah biọ kavi deanana gbọn Ohó etọn gblamẹ nọ sọgbe bosọ nọ yin dagbe hugan mítọn to whepoponu. (Isaia 48:17, 18) Mẹhe tindo ahun mọnkọtọn nọ tindo pekọ sọn yíyí tudohomẹnamẹ he tin to Howhinwhẹn lẹ 3:5, 6 do yizan mẹ, ehe dọmọ: “Yí ayiha towe do dotudo OKLUNỌ go; a dẹ́ hlan dewe tọn dali blo. Yọ́n ẹn to aliho towe lẹpo ji, ewọ nasọ jlọ omọ́ towe.” Ṣigba, ahun he gbọ̀agba yise tọn, na whleawu nado dejido Jehovah go, titengbe eyin mọwiwà bẹ avọ́sinsan lẹ hẹn, taidi hinhẹn gbẹzan mẹde tọn bọawu nado sọgan lẹ́ ayidonugo do dagbenu Ahọluduta lọ tọn lẹ ji. (Matiu 6:33) Na whẹwhinwhẹ́n dagbe, Jehovah nọ pọ́n ahun he matindo yise hlan taidi “ylankan.”—Heblu lẹ 3:12.
Yise mítọn to Jehovah mẹ nọ yin didohia to aliho susu mẹ, gọna nuhe mí nọ wà to nuglọ to owhé mítọn lẹ gbè. Di apajlẹ, lẹnnupọ́n do nunọwhinnusẹ́n he tin to Galatianu lẹ 6:7 mẹ ji he dọmọ: “Yè klọ mì blo; Jiwheyẹwhe ma yin mẹvivlẹ gba; na nudepope gbẹtọ do, enẹ wẹ e na gbẹ̀n ga.” Yise mítọn to nunọwhinnusẹ́n ehe mẹ na yin didohia to onú mọnkọtọn lẹ mẹ taidi sinimoto he mí nọ pọ́n lẹ, owe he mí nọ hia lẹ, sọha plọnmẹ Biblu tọn he mí nọ basi, podọ to odẹ̀ mítọn lẹ mẹ. Mọwẹ, yise sinsinyẹn he nọ whàn mí nado dó ‘to pọndohlan mẹ na gbigbọ’ yin adà titengbe to tintindo ahun de heyin awuwlena nado kẹalọyi Ohó Jehovah tọn bosọ setonuna ẹn mẹ.—Galatianu lẹ 6:8.
Owanyi—Jẹhẹnu He Klohugan Lọ
Hugan jẹhẹnu devo lẹpo, owanyi na nugbo tọn nọ hẹn aigba heyin ahun mítọn tọn nado kẹalọyi Ohó Jehovah tọn. Gbọnmọ dali, to whenuena e yin yiyijlẹdo yise po todido po go, apọsteli Paulu basi zẹẹmẹ owanyi tọn taidi jẹhẹnu he “klohú to ehelẹ mẹ.” (1 Kọlintinu lẹ 13:13) Ahun heyin gigọ́ po owanyi na Jiwheyẹwhe po nọ tindo pekọhẹnwanamẹnu sinsinyẹn po ayajẹ po sọn tonusisena ẹn mẹ; na taun tọn e ma nọ gblehomẹ do nubiọtomẹsi Jiwheyẹwhe tọn lẹ ji gba. Apọsteli Johanu dọmọ: “Ehe wẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn, dọ mí ni yìn osẹ́n etọn: osẹ́n etọn masọ yin nupẹnagbanmẹ gba.” (1 Johanu 5:3) To pọndohlan dopolọ mẹ, Jesu dọmọ: “Eyin mẹde yiwanna mi, e na yìn ohó ṣie lẹ: Otọ́ ṣie nasọ yiwanna ẹn.” (Johanu 14:23) Doayi e go dọ owanyi mọnkọtọn nọ yin didohia ode awetọ. Mọwẹ, Jehovah yiwanna mẹhe dọnsẹpọ ẹ to owanyi sisosiso mẹ lẹ.
Jehovah yọnẹn dọ mapenọ lẹ wẹ mí yin bosọ nọ waylando do e whẹwhẹ. Dile etlẹ yinmọ, e ma nọ hẹn ede dẹ̀n do mí gba. Nuhe Jehovah nọ dín to devizọnwatọ etọn lẹ mẹ wẹ ‘ahun pipé de,’ ehe nọ whàn mí nado sẹ̀n ẹn sọn ojlo mẹ wá po “otù jijlo tọn de po.” (1 Otannugbo lẹ 28:9) Na nugbo tọn, Jehovah yọnẹn dọ e nọ biọ whenu po vivẹnudido po to mí si nado wleawuna jẹhẹnu dagbe lẹ to ahun mítọn mẹ bo nọ gbọnmọ dali de sinsẹ́n heyin gbigbọ tọn tọ́n. (Galatianu lẹ 5:22, 23) Enẹwutu, ewọ yin sọwhiwhenọ na mí, “na ewọ yọ́n didá mítọn; e sọ flin dọ kọ́gudu wẹ mí.” (Psalm 103:14) To walọyizan dopolọ didohia mẹ, Jesu ma nọ mọhodọ sinsinyẹn do devi etọn lẹ go na awugbopo yetọn lẹ wutu pọ́n gbede gba ṣigba nọ gbọn homẹfa dali gọalọna bosọ nọ na tuli yé. Be owanyi, lẹblanu, po homẹfa Jehovah tọn gọna Jesu tọn po mọnkọtọn ma dona whàn we nado yiwanna yé dogọ ya?—Luku 7:47; 2 Pita 3:9.
Eyin hiẹ to ojlẹ delẹ mẹ mọ ẹn taidi awusinyẹnnamẹnu nado họ̀n adọ̀ he yìdo-sisosiso de, yèdọ walọyizan he taidi ogbé de kavi nado tlẹ́n apò sinsinyẹn lẹ, madogán he taidi okò lẹ, ma dike apọṣi we kavi yin hinhẹn gbọjọ blo. Kakatimọ, zindonukọn nado to vọjlado basi dile hiẹ “to linsinyẹn to odẹ̀ mẹ,” gọna ovẹvivẹ pludopludo hlan Jehovah na gbigbọ etọn wutu. (Lomunu lẹ 12:12) Po alọgọ sọn ojlo mẹ wá etọn po, taidi Ẹzla, hiẹ na, tindo kọdetọn dagbe to ahun heyin awuwlena de tintindo mẹ ‘nado jẹakọ hẹ osẹ́n Jehovah tọn podọ nado basi i.’
[Yẹdide to weda 31]
Ẹzla hẹn mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn etọn go etlẹ yin to Babilọni
[Asisa Yẹdide tọn to weda 29]
Garo Nalbandian