Dín Adọkunnu He Whlá do Klisti mẹ lẹ Mọ
Dín Adọkunnu He Whlá do Klisti mẹ lẹ Mọ
“Mẹhe mẹ yè yí adọkunnu nuyọnẹn tọn po zinzin lẹpo po tọn whlá do.”—KỌL. 2:3.
1, 2. (a) Etẹlẹ wẹ yin mimọ to 1922, podọ fie wẹ yé te todin? (b) Etẹwẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn dotuhomẹna mẹlẹpo nado wà?
ADỌKUNNU whiwhla lẹ dindinmọ nọ saba fọnjlodotena mẹsusu to linlin lẹ mẹ. Di apajlẹ to 1922, whenue dodinnanutọ dòkuntọ Grande-Bretagne tọn Howard Carter ko yí sọwhiwhe do wazọ́n na owhe susu to ninọmẹ sinsinyẹn de mẹ godo, e tọ́n jẹ nude ji he dọnmẹdogo taun. E mọ yọdò Falo Tutankhamon tọn he ma ko gble sọmọ, podọ e mọ núzinzan he dibla yì 5000 to e mẹ.
2 Dile etlẹ yindọ nuhe Carter mọ lẹ jiawu, nuhoho-sẹdotẹn lẹ wẹ suhugan nuhe e mọ lẹ tọn te todin. Yé sọgan yin nujọnu to whenuho kavi anazọ́n-liho, ṣigba yé ma nọ wà dagbe de na mí sọmọ. To vogbingbọn mẹ, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dotuhomẹna mí nado dín adọkunnu he na wà dagbe na mí nugbonugbo lẹ mọ. Mẹlẹpo wẹ yin tulina nado wàmọ, podọ ale he enẹ na hẹnwa ma sọgan yin yiyijlẹdo adọkunnu agbasa tọn depope go.—Hia Howhinwhẹn lẹ 2:1-6.
3. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ adọkunnu he Jehovah na tuli sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ nado nọ dín nọ hẹn ale wá te?
3 Lẹnnupọndo lehe adọkunnu he Jehovah dotuhomẹna sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ nado dín họakuẹ sọ ji. Dopo to adọkunnu mọnkọtọn lẹ mẹ wẹ “osi OKLUNỌ tọn,” he sọgan basi hihọ́na mí to ojlẹ owù tọn ehelẹ mẹ. (Ps. 19:9) “Oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn” dindin sọgan hẹn mí tindo yẹyi daho hugan he gbẹtọvi depope sọgan tindo—enẹ wẹ nado tindo haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ Gigogán lọ. Podọ eyin mí tindo adọkun nuyọnẹn tọn, oyọnẹn tọn, po wuntuntun he Jiwheyẹwhe nọ na mí tọn po, mí na penugo nado pehẹ nuhahun gọna ahunmẹdunamẹnu egbesọegbesọ tọn mítọn lẹ po kọdetọn dagbe po. (Howh. 9:10, 11) Nawẹ mí sọgan dín adọkunnu họakuẹ mọnkọtọn lẹ mọ gbọn?
Adọkunnu Gbigbọmẹ Tọn lẹ Mimọ
4. Nawẹ mí sọgan mọ adọkun he Jiwheyẹwhe dopagbe etọn lẹ gbọn?
4 Gbọnvona dodinnanutọ dòkuntọ lẹ po lẹnunnuyọnẹntọ devo he nọ to adọkunnu lẹ dín pé lẹ po, míwlẹ yọ́n fie mí sọgan mọ adọkun gbigbọmẹ tọn lẹ te taun. Taidi yẹdide he nọ do fie adọkunnu lẹ te hia, Ohó Jiwheyẹwhe tọn nọ do fie mí sọgan mọ adọkun he Jiwheyẹwhe dopagbe etọn lẹ te taun hia mí. Whenue apọsteli Paulu to hodọ gando Klisti go, e wlan dọmọ: “Mẹhe mẹ yè yí adọkunnu nuyọnẹn tọn po zinzin lẹpo po tọn whlá do.” (Kọl. 2:3) Dile mí to hogbe enẹlẹ hia, mí sọgan kanse míde dọ: ‘Naegbọn mí dona dín adọkunnu enẹlẹ mọ? Nawẹ yé “whlá do” Klisti mẹ gbọn? Podọ nawẹ mí nọ mọ yé gbọn?’ Nado mọ gblọndo na kanbiọ ehelẹ, mì gbọ mí ni yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo hogbe apọsteli lọ tọn lẹ ji.
5. Naegbọn Paulu do wlanwe gando adọkunnu gbigbọmẹ tọn go?
5 Klistiani hatọ he tin to Kọlọsi lẹ wẹ Paulu wlan hogbe enẹlẹ hlan. E dọ dọ emi to vivẹnudo do ota yetọn mẹ na “yé nido sọgan yin homẹmiọnna, bo yin kinkọndopọ pẹkipẹki to owanyi mẹ.” (Hia Kọlọsinu lẹ 2:1, 2. a) Naegbọn onú yetọn do duahunmẹna Paulu sọmọ? Na nugbo tọn, Paulu yọnẹn dọ delẹ to mẹmẹsunnu he tin to finẹ lẹ mẹ he to tamẹnuplọnmẹ Glẹki tọn lẹ zedaga kavi to tulina Osẹ́n Mose tọn yìnyìn, sọgan ko to nuyiwa do mẹmẹsunnu hatọ yetọn lẹ ji. E gbẹnuna mẹmẹsunnu lọ lẹ sinsinyẹn dọmọ: “Mì nọ payi do mìde na mẹde ma nado yí yinyọnẹn [kavi tamẹnuplọnmẹ] po oklọ tata po do bẹ mì, gbọn otanhoho gbẹtọ tọn dali, gbọn ojọgbe aihọn tọn mẹ, ehe ma dile Klisti tọn te.”—Kọl. 2:8.
6. Naegbọn mí dona tindo ojlo to ayinamẹ Paulu tọn mẹ?
6 To egbehe, mílọsu nọ pehẹ nuyiwadomẹji mọnkọtọn sọn Satani po aihọn ylankan etọn po si. Tamẹnuplọnmẹ aihọn tọn, he bẹ nujinọtedo gbẹtọvi tọn po nuplọnmẹ nulẹ tin yededenu tọn po hẹn, nọ yinuwado nulẹnpọn, walọyizan, yanwle, po gbẹzan mẹsusu tọn po ji. Sinsẹ̀n lalo nọ yí adà tangan de wà to hùnwhẹ whedudu tọn susu he gbayipe lẹ mẹ. Yẹdide he nọ yin didohia to televiziọn po sinimọto po mẹ lẹ, gọna nuhiho po onú devo lẹ po nọ yin awuwlena nado fọ́n ojlo agọ̀ dote, podọ suhugan nuhe Internet bẹhẹn lẹ tọn nọ ze owù daho donukọnna jọja lẹ podọ mẹho lẹ lọsu ga. Eyin mí nọ joawuna onú ehelẹ po ayilinlẹn aihọn tọn devo lẹ po gbọzangbọzan, enẹ sọgan yinuwado numọtolanmẹ po pọndohlan mítọn po ji gando anademẹ he Jehovah nọ na mí lẹ go, bọ enẹ na zọ́n bọ mí ma na yí nukun nujọnu tọn do pọ́n ogbẹ̀ nujọnu tọn lọ. (Hia 1 Timoti 6:17-19.) Na nugbo tọn, mí dona mọnukunnujẹ nuhe Paulu dọhlan Kọlọsinu lẹ mẹ bo hẹn ayinamẹ etọn lẹ do ayiha mẹ, eyin mí ma jlo na jẹ omọ̀ Satani tọn lẹ mẹ.
7. Onú awe tẹlẹ wẹ Paulu dọ e na gọalọna Kọlọsinu lẹ?
7 Eyin mí lẹkọwa hogbe Paulu tọn hlan Kọlọsinu lẹ ji, mí na doayi e go dọ to whenue e ko dọ nuhe to ahunmẹduna ẹn lẹ godo, e donù onú awe go he na gọalọna yé nado mọ homẹmiọn bo yin kinkọndopọ to owanyi mẹ. Tintan, e donù “jidide gigọ́” nukunnumọjẹnumẹ yetọn tọn go. Yé dona tindo nujikudo mlẹnmlẹn dọ nukunnumọjẹnumẹ yetọn gando Owe-wiwe go sọgbe, na yise yetọn nido sọgan sinai do dodonu dolido de ji. (Heb. 11:1) Enẹgodo, e donù “oyọnẹn he pegan gando aṣli wiwe Jiwheyẹwhe tọn” go. Yé dona yinukọn zẹ̀ oyọnẹn dodonu nugbo lọ tọn go, bo tindo nukunnumọjẹnumẹ he họnwun gando onú sisosiso Jiwheyẹwhe tọn lẹ go. (Heb. 5:13, 14) Matin ayihaawe, ayinamẹ dagbe de wẹ ehe yin na Kọlọsinu lẹ podọ na mílọsu to egbehe! Ṣigba, nawẹ mí sọgan tindo jidide po oyọnẹn he pegan mọnkọtọn po gbọn? Paulu dọ aṣli lọ na mí to onú sisosiso he e dọ gando Jesu Klisti go lẹ mẹ dọmọ: “Yè yí adọkunnu nuyọnẹn tọn po zinzin lẹpo po tọn whlá do” ewọ mẹ.
Adọkunnu He “Whlá do” Klisti mẹ Lẹ
8. Etẹwẹ hogbe lọ “whlá do” Klisti mẹ zẹẹmẹdo?
8 Nado dọ dọ adọkun nuyọnẹn tọn po oyọnẹn tọn lẹpo po “whlá do” Klisti mẹ ma zẹẹmẹdo dọ mẹde ma sọgan mọ yé gba. Kakatimọ, enẹ dohia poun dọ mí dona dovivẹnu vẹkuvẹku nado mọ adọkunnu lọ lẹ, podọ mí dona ze ayidonugo mítọn do Jesu Klisti ji. Ehe tin to kọndopọ mẹ hẹ nuhe Jesu dọ gando ede go dọmọ: “Yẹn wẹ aliho lọ, nugbo, po ogbẹ̀ po; mẹde ma sọgan wá Otọ́ dè, adavo gbọn yẹn dali.” (Joh. 14:6) Mọwẹ, nado mọ oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn, mí tindo nuhudo alọgọ po anademẹ Jesu tọn po.
9. Azọngban tẹlẹ wẹ ko yin zizedo alọmẹ na Jesu?
9 Gbọnvona dọ Jesu wẹ “aliho lọ,” e dọ dọ emi wẹ “nugbo, po ogbẹ̀ po.” Ehe dohia dọ azọngban etọn bẹ nususu hẹn hugan dọ ewọ gblamẹ wẹ mí sọgan dọnsẹpọ Otọ́ te. Jesu sọ tindo azọngban devo lẹ he yin nujọnu eyin mí na mọnukunnujẹ nugbo Biblu tọn lẹ mẹ bo mọ ogbẹ̀ madopodo. Na nugbo tọn, adọkun gbigbọmẹ tọn mayọnjlẹ lẹ whlá do Jesu mẹ, bo tin-to-aimẹ na mẹhe nọ yí sọwhiwhe do plọn Biblu lẹ nado dín yé mọ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna delẹ to adọkunnu he gando todido mítọn na sọgodo po haṣinṣan mítọn hẹ Jiwheyẹwhe po go tlọlọ lẹ mẹ.
10. Etẹwẹ mí sọgan plọn gando Jesu go to Kọlọsinu lẹ 1:19 po 2:9 po mẹ?
10 ‘Ewọ mẹ wẹ jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn lẹpo nọ nọ̀ to agbasa mẹ to gigọ́ mẹ.’ (Kọl. 1:19; 2:9) Na Jesu ko nọ Otọ́ etọn dè na owhe madosọha lẹ wutu, e yọ́n jẹhẹnu po nuhe yin ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹ po ganji hugan mẹdevo depope. To lizọnyizọn aigba ji tọn etọn whenu, Jesu plọn mẹdevo lẹ nuhe Otọ́ etọn plọn ẹn lẹ, podọ to nuyiwa etọn lẹ mẹ, e do jẹhẹnu he e mọ sọn Otọ́ etọn dè lẹ hia. Enẹ wẹ zọ́n bọ Jesu sọgan dọ dọ: “Ewọ he ko mọ mi ko mọ Otọ́.” (Joh. 14:9) Nuyọnẹn po oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn lẹpo po wẹ whlá do Klisti mẹ, podọ aliho dagbe de ma tin nado plọnnu dogbọn Jehovah dali hugan nado yí sọwhiwhe do plọn nuhe go mí pé lẹpo gando Jesu go.
11. Kanṣiṣa tẹwẹ azọngban Jesu tọn po dọdai Biblu tọn lẹ po tindo?
11 “Kunnuhó Jesu tọn wẹ gbigbọ dọdai tọn.” (Osọhia 19:10) Hogbe enẹlẹ dohia dọ Jesu wẹ omẹ tangan he ji dọdai Biblu tọn susu sinai do. Sọn dọdai tintan he Jehovah lá, he yin kinkàndai to Gẹnẹsisi 3:15 mẹ kakajẹ numimọ gigonọ owe Osọhia tọn lẹ ji, kiki eyin mí yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo kanṣiṣa he azọngban Jesu tọn tindo hẹ Ahọluduta Mẹssia tọn lọ ji wẹ mí sọgan mọnukunnujẹ dọdai Biblu tọn lẹ mẹ ganji. Nuhe zọ́n niyẹn bọ dọdai Owe Wiwe Heblu tọn susu do doglẹ do yé he ma kẹalọyi Jesu taidi Mẹssia dopagbe lọ. Enẹ wẹ sọ zọ́n bọ mẹhe ma yọ́n pinpẹn Owe Wiwe Heblu tọn, he bẹ dọdai susu hẹn gando Mẹssia lọ go lẹ tọn do nọ pọ́n Jesu hlan taidi sunnu asuka de poun, bọ e fó do finẹ. Azọngban Jesu tọn yinyọnẹn nọ gọalọna omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nado mọnukunnujẹ zẹẹmẹ dọdai Biblu tọn he na wá mọ hẹndi to sọgodo lẹ mẹ.—2 Kọl. 1:20.
12, 13. (a) Nawẹ Jesu yin “hinhọ́n aihọn tọn” gbọn? (b) Na hodotọ Klisti tọn lẹ ko yin tuntundote sọn kanlinmọgbenu sinsẹ̀n lalo tọn si wutu, etẹwẹ yé tin to dandannu glọ nado wà?
12 “Yẹn wẹ hinhọ́n aihọn tọn.” (Hia Johanu 8:12; 9:5.) Owhe susu whẹpo Jesu do yin jiji, yẹwhegán Isaia dọ dọdai dọmọ: “Yé he to zọnlinzin to zinvlu mẹ [lẹ] mọ hinhọ́n daho: yé he nọ nọ̀ aigba oyẹ̀ okú tọn mẹ lẹ ji wẹ hinhọ́n họnwun do.” (Isa. 9:2) Apọsteli Matiu dohia dọ Jesu hẹn dọdai enẹ di to whenue E bẹ lizọnyizọn etọn jẹeji bo dọmọ: “Mì lẹnvọjọ: na ahọludu olọn tọn sẹpọ.” (Mat. 4:16, 17) Lizọnyizọn Jesu tọn zọ́n bọ mẹsusu mọ hinhọ́n gbigbọmẹ tọn, bo yin tuntundote sọn kanlinmọgbenu nuplọnmẹ sinsẹ̀n lalo tọn lẹ tọn si. “Yẹn wá [taidi] hinhọ́n de biọ aihọn mẹ,” wẹ Jesu dọ, “na mẹdepope he yí mi sè ma [nado] nọ̀ zinvlu mẹ.”—Joh. 1:3-5; 12:46.
13 To owhe susu godo, apọsteli Paulu dọna Klistiani hatọ etọn lẹ dọmọ: “Na mìwlẹ ko yin zinvlu dai, ṣigba dinvie mì ko zun hinhọ́n to Oklunọ mẹ; mì nọ zinzọnlin kẹdẹdi ovi hinhọ́n tọn lẹ.” (Efe. 5:8) Na Klistiani lẹ yin tuntundote sọn kanlinmọgbenu sinsẹ̀n lalo tọn si wutu, yé tin to dandannu glọ nado zinzọnlin kẹdẹdi ovi hinhọ́n tọn lẹ. Ehe tin to kọndopọ mẹ hẹ nuhe Jesu dọna hodotọ etọn lẹ to Yẹwhehodidọ Osó ji tọn lọ mẹ dọmọ: “Mì . . . gbọ hinhọ́n mìtọn ni họnwun to gbẹtọ lẹ nukọn . . . , na yé nido mọ azọ́n dagbe mìtọn lẹ bo pagigona Otọ́ mìtọn he tin to olọn mẹ.” (Mat. 5:16) Be hiẹ nọ yọ́n pinpẹn adọkun gbigbọmẹ tọn he tin to Jesu mẹ lẹ tọn sọmọ bọ hiẹ na gọalọna mẹdevo lẹ nado mọnukunnujẹ yé mẹ to ohó po jijọ dagbe Klistiani tọn towe po mẹ ya?
14, 15. (a) Nawẹ lẹngbọ po kanlin devo lẹ po yin apadewhe sinsẹ̀n-bibasi nugbo tọn to hohowhenu gbọn? (b) Naegbọn Jesu do yin adọkunnu mayọnjlẹ de na nuhe dù azọngban etọn taidi “Lẹngbọvu Jiwheyẹwhe tọn”?
14 Jesu wẹ “Lẹngbọvu Jiwheyẹwhe tọn.” (Joh. 1:29, 36) To Biblu blebu mẹ, lẹngbọ lẹ nọ yí adà titengbe de wà, eyin Jiwheyẹwhe na jona gbẹtọ lẹ kavi eyin yé na dọnsẹpọ ẹ. Di apajlẹ, to whenue Ablaham dohia dọ emi jlo na yí visunnu emitọn Isaki do sanvọ́ godo, Jiwheyẹwhe dọna ẹn ma nado gbleawuna Isaki, podọ E wleawuna agbò, kavi lẹngbọ asu de do Isaki tẹnmẹ. (Gẹn. 22:12, 13) Whenue Islaelivi lẹ yin tuntundote sọn Egipti, lẹngbọ lẹ sọ yí adà tangan de wà ga, ṣigba to nujijọ ehe mẹ, taidi apadewhe nuhe wleawuna “juwayi OKLUNỌ tọn” lẹ tọn. (Eks. 12:1-13) Humọ, Osẹ́n Mose tọn biọ avọ́sinsan kanlin voovo lẹ tọn, taidi lẹngbọ po gbọgbọẹ lẹ po.—Eks. 29:38-42; Lev. 5:6, 7.
15 Depope to avọ́sinsan enẹlẹ mẹ—yèdọ avọ́sinsan depope he gbẹtọvi basi—ma sọgan whlẹn mí sọn ylando po okú po si kakadoi gba. (Heb. 10:1-4) To alọ devo mẹ, Jesu wẹ ‘Lẹngbọvu Jiwheyẹwhe tọn, he ze ylando aihọn tọn yì.’ Ehe kẹdẹ ko hẹn Jesu zun adọkunnu họakuẹ de he hú adọkunnu agbasa tọn depope he ko yin mimọ to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ. Enẹwutu, mí na wà dagbe nado yí whenu zan nado yí sọwhiwhe do plọnnu do hosọ ofligọ lọ tọn ji, bo tindo yise to awuwledainanu jiawu enẹ mẹ. Eyin mí wàmọ, mí na tindo todido lọ nado mọ dona po ale jiawu de po—yèdọ, gigo po yẹyi po hẹ Klisti to olọn mẹ na “lẹngbọpa pẹvi” lọ, podọ ogbẹ̀ madopodo to Paladisi aigba ji tọn mẹ na “lẹngbọ devo” lẹ.—Luku 12:32; Joh. 6:40, 47; 10:16.
16, 17. Naegbọn e yin dandannu dọ mí ni mọnukunnujẹ azọngban Jesu tọn mẹ taidi “Afọzedaitọ-gán lọ podọ Mẹhe nọ hẹn yise mítọn zun pipé lọ”?
16 Jesu wẹ “Afọzedaitọ-gán lọ podọ Mẹhe nọ hẹn yise mítọn zun pipé lọ.” (Hia Heblu lẹ 12:2. b) To Heblu weta 11 mẹ, mí mọ hodidọ ayidego tọn Paulu tọn he gando yise go, ehe bẹ zẹẹmẹ kleun de do yise ji hẹn, podọ e slẹ sunnu po yọnnu po he ze apajlẹ yise tọn dai lẹ taidi Noa, Ablaham, Sala, po Lahabi po. Po ehe lẹpo po to ayiha mẹ, Paulu dotuhomẹna Klistiani hatọ lẹ nado “to Jesu, yèdọ Afọzedaitọ-gán lọ podọ Mẹhe nọ hẹn yise mítọn zun pipé lọ pọ́n tlintlin.” Etẹwutu?
17 Dile etlẹ yindọ sunnu po yọnnu he yin sislẹ to Heblu weta 11 mẹ ehelẹ po tindo yise dolido to opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ, yé ma yọ́n zẹẹmẹ gigọ́ gando lehe Jiwheyẹwhe na hẹn opagbe enẹ lẹpo di gbọn Mẹssia po Ahọluduta lọ po gblamẹ do go gba. To linlẹn enẹ mẹ, mí sọgan dọ dọ yise yetọn ma pé. Na nugbo tọn, mẹhe Jehovah tlẹ yizan nado wlan dọdai susu gando Mẹssia lọ go lẹ ma mọnukunnujẹ zẹẹmẹ nuhe yé wlan lẹ tọn mẹ to gigọ́ mẹ. (1 Pita 1:10-12) Jesu kẹdẹ gblamẹ wẹ yise sọgan yin pipé te. Lehe e yin nujọnu dọ mí ni mọnukunnujẹ azọngban Jesu tọn mẹ bosọ kẹalọyi i taidi “Afọzedaitọ-gán lọ podọ Mẹhe nọ hẹn yise mítọn zun pipé” do sọ!
Mì Nọ Dín
18, 19. (a) Slẹ adọkun gbigbọmẹ tọn devo lẹ he whlá do Klisti mẹ. (b) Naegbọn mí dona zindonukọn nado nọ dín adọkunnu gbigbọmẹ tọn lẹ to Jesu mẹ?
18 Adà kleun de janwẹ mí ko gbadopọnna to azọngban họakuẹ he Jesu tindo to lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na whlẹngán gbẹtọvi tọn mẹ lẹ mẹ. Adọkun gbigbọmẹ tọn devo lẹ sọ whlá do Klisti mẹ ga. Eyin mí mọ adọkun enẹlẹ, enẹ na hẹn homẹ mítọn hùn bosọ hẹn ale wá na mí. Di apajlẹ, apọsteli Pita ylọ Jesu dọ “Ahọvi ogbẹ̀ tọn” po “sunwhlẹvu afọnnu tọn” he nọ zẹ̀ po. (Owalọ 3:15; 5:31; 2 Pita 1:19) Podọ Biblu ylọ Jesu dọ “Niṣẹ.” (Osọhia 3:14) Be hiẹ yọ́n zẹẹmẹ azọngban ehelẹ tọn po nuhe yé bẹhẹn po ya? Dile Jesu dọ do, eyin a ‘nọ dín, hiẹ na mọ.’—Mat. 7:7.
19 To whenuho mẹ, mẹdepope ma tin he gbẹzan etọn gọ́ na zẹẹmẹ, bosọ tindo kanṣiṣa hẹ dagbemẹ-ninọ madopodo mítọn sọ Jesu tọn. Ewọ mẹ wẹ adọkun gbigbọmẹ tọn lẹ whlá do bọ mẹdepope he yí ahundopo do dín yé sọgan mọ po awubibọ po. Na hiẹ ni mọ ayajẹ po dona po to adọkunnu he “whlá do” Jesu mẹ lẹ dindinmọ mẹ.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Kọlọsinu lẹ 2:1, 2 (NW): “Na yẹn jlo dọ mì ni yọ́n lehe ahi he yẹn to dídí do ota mìtọn mẹ podọ do mẹhe to Laodikea lẹ tọn mẹ podọ do mẹhe ma ko mọ mi nukun-sọ-nukun lẹpo tọn mẹ sinyẹn sọ, na yé nido sọgan yin homẹmiọnna, bo yin kinkọndopọ pẹkipẹki to owanyi mẹ podọ nado tindo adọkun lẹpo, yèdọ nukunnumimọjẹ nugbo lọ mẹ ehe mẹ yé tindo jidide gigọ́ te, podọ nado tindo oyọnẹn he pegan gando aṣli wiwe Jiwheyẹwhe tọn, he yin Klisti go.”
b Heblu lẹ 12:2, (NW): “Dile mí to Jesu, yèdọ Afọzedaitọ-gán lọ podọ Mẹhe nọ hẹn yise mítọn zun pipé lọ pọ́n tlintlin. Na ayajẹ he yin zizedonukọnna ẹn wutu, e doakọnna yatin de, bo ma hò winyan lọ pọ́n, bo ko sọ sinai to adusilọ ofìn Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”
[Yẹdide to weda 6]
Be Hiẹ Flin Ya?
• Adọkunnu tẹlẹ wẹ Klistiani lẹ yin tudohomẹna nado nọ dín?
• Naegbọn ayinamẹ Paulu tọn na Kọlọsinu lẹ gbẹ́ yọ́n-na-yizan na mílọsu to egbehe?
• Slẹ delẹ to adọkunnu gbigbọmẹ tọn he “whlá do” Klisti mẹ lẹ mẹ bo basi zẹẹmẹ yetọn.
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 5]
Taidi yẹdide he nọ do fie adọkunnu lẹ te hia, Biblu nọ deanana mí jẹ fie adọkunnu he “whlá do” Klisti mẹ lẹ te