Be Hiẹ Gbẹwanna Sẹ́nhẹngba Ya?
Be Hiẹ Gbẹwanna Sẹ́nhẹngba Ya?
“Hiẹ [Jesu] gbẹwanna sẹ́nhẹngba.”—HEB. 1:9.
1. Etẹwẹ Jesu plọnmẹ gando owanyi go?
NADO zinnudo nujọnu-yinyin owanyi tọn ji, Jesu Klisti dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Gbedide yọyọ de wẹ yẹn to nina mì, dọ mì ni yiwanna ode awetọ; kẹdẹdile yẹn ko yiwanna mì do, dọ mìlọsu ni yiwanna ode awetọ mìtọn. Gbọn ehe dali wẹ mẹlẹpo na yọnẹn dọ devi ṣie lẹ wẹ mì yin, eyin mì tindo owanyi to mìdelẹ ṣẹnṣẹn.” (Joh. 13:34, 35) Jesu degbena hodotọ etọn lẹ nado nọ do owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia ode awetọ. Owanyi enẹ wẹ na nọ dohiagona yé. Jesu sọ dotuhomẹna devi etọn lẹ dọmọ: “Mì zindonukọn nado nọ yiwanna kẹntọ mìtọn lẹ bo nọ hodẹ̀ na mẹhe to homẹkẹndo mì lẹ.”—Mat. 5:44.
2. Etẹwẹ hodotọ Klisti tọn lẹ dona plọn nado gbẹwanna?
2 Gbọnvona dọ Jesu plọnnu devi etọn lẹ gando owanyi go, e sọ plọn yé nuhe yé dona gbẹwanna. Biblu dọ gando Jesu go dọmọ: “Hiẹ yiwanna dodowiwa, podọ hiẹ gbẹwanna sẹ́nhẹngba [kavi ylanwiwa].” (Heb. 1:9; Ps. 45:7) Ehe dohia dọ wanyina dodowiwa poun ma ko pé, ṣigba mí sọ dona plọn nado gbẹwanna ylando kavi sẹ́nhẹngba ga. E jẹna ayidego dọ apọsteli Johanu dọ to aliho he họnwun mẹ dọmọ: “Mẹdepope he hẹn ylando zun aṣa sọ to sẹ́nhẹngba hẹn zun aṣa ga, enẹwutu ylando wẹ sẹ́nhẹngba yin.”—1 Joh. 3:4.
3. Na nuhe dù wangbigbẹna sẹ́nhẹngba, adà gbẹzan tọn tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?
3 Enẹwutu, taidi Klistiani lẹ, dopodopo mítọn dona kanse ede dọ, ‘Be n’gbẹwanna sẹ́nhẹngba ya?’ Mì gbọ mí ni gbadopọnna lehe mí sọgan gbẹwanna nuhe ylan do to adà gbẹzan tọn ẹnẹ he bọdego ehelẹ mẹ: (1) pọndohlan mítọn gando ahàn sinsinyẹn ṣiṣizan go, (2) pọndohlan mítọn gando afinyọnnuwiwa go (3) nuyiwa mítọn gando fẹnnuwiwa go, podọ (4) pọndohlan mítọn gando mẹhe yiwanna sẹ́nhẹngba lẹ go.
Ma Lẹzun Afanumẹ Ahàn Sinsinyẹn Tọn Blo
4. Naegbọn Jesu do voawu nado dọho to whenue e to avase na gando ahànnunu zẹjlẹgo go?
4 Jesu nù ovẹn to nujijọ delẹ whenu, bo mọ ẹn taidi nunina de sọn Jiwheyẹwhe dè. (Ps. 104:14, 15) Etomọṣo, ewọ ma ṣì nunina ehe zan gbọn ahànnunu zẹjlẹgo dali gba. (Howh. 23:29-33) Abajọ Jesu do voawu nado dọho to whenue e to ayinamẹ na gando aṣa mọnkọtọn go. (Hia Luku 21:34.) Ahàn sinsinyẹn ṣiṣizan sọgan dekọtọn do ylando sinsinyẹn devo lẹ mẹ. Enẹwutu, apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mì sọ nọ nù ovẹn mú ba blo, ehe nọ dekọtọn do walọ he gblezọn mẹ, ṣigba mì nọ gọ́ na gbigbọ.” (Efe. 5:18) E sọ dotuhomẹna yọnnu mẹhomẹ he to agun lọ mẹ lẹ ma nado yin “afanumẹ ovẹn susu tọn.”—Titu 2:3.
5. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mẹhe de nado nọ nùahàn sinsinyẹn lẹ sọgan kanse yede?
5 Eyin a de nado nọ nù ahàn sinsinyẹn, a dona kanse dewe dọ: ‘Be n’tindo pọndohlan Jesu tọn gando ahànnunu zẹjlẹgo go ya? Eyin e wá biọ dọ ma na ayinamẹ mẹdevo lẹ do whẹho ehe ji, be n’na voawu nado dọho ya? Be n’nọ nùahàn nado de lẹnpọn sẹ̀ kavi duto apọṣimẹ ji wẹ ya? Obá tẹ mẹ wẹ n’nọ nùahàn sinsinyẹn jẹ to osẹ dopodopo mẹ? Nawẹ n’nọ yinuwa gbọn to whenue mẹde dọna mi dọ n’to ahàn susu nù? Be n’nọ dín whẹjijọ kavi gblehomẹ wẹ ya?’ Eyin mí lẹzun afanumẹ ahàn sinsinyẹn tọn, e sọgan bẹpla nugopipe mítọn nado lẹnnupọn to aliho he sọgbe mẹ podọ nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ. Hodotọ Klisti tọn lẹ nọ tẹnpọn nado basi hihọ́na nugopipe nulẹnpọn tọn yetọn.—Howh. 3:21, 22.
Dapana Afinyọnnuwiwa
6, 7. (a) Nawẹ Jesu yinuwa hẹ Satani po aovi lẹ po gbọn? (b) Naegbọn afinyọnnuwiwa do gbayipe to egbehe sọmọ?
6 To whenuena Jesu tin to aigba ji, e diọnukunsọ Satani po aovi etọn lẹ po sinsinyẹn. E ma dike mẹgbeyinyan tlọlọ Satani tọn ni yinuwado nugbonọ-yinyin etọn ji. (Luku 4:1-13) E sọ doayi vivẹnudido oklọ tọn Satani tọn nado yinuwado nulẹnpọn po walọ etọn po ji lẹ go bo nọavùnte sọta yé. (Mat. 16:21-23) Jesu gọalọna mẹhe tindo nuhudo lẹ nado tọ́n sọn aṣẹpipa ylankan aovi lẹ tọn glọ.—Malku 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27.
7 To whenue Jesu yin zizedo ofìn ji taidi Ahọlu to 1914 godo, e klọ olọn lẹ wé sọn nuyiwadomẹji mẹhẹnflu tọn Satani po aovi etọn lẹ po tọn si. Taidi kọdetọn de, Satani magbe todin hugan gbede pọ́n nado “to aigba fininọ lẹpo klọ.” (Osọ. 12:9, 10) Enẹwutu, e ma dona paṣa mí dọ mẹsusu dogọ to ojlo tindo to afinyọnnuwiwa mẹ taun. Afọdide tẹlẹ wẹ mí sọgan ze nado basi hihọ́na míde?
8. Kanbiọ tẹlẹ wẹ dopodopo mítọn dona kanse ede gando ayidedai he mí nọ de lẹ go?
8 Biblu na avase to aliho he họnwun mẹ gando owù he tin to afinyọnnuwiwa mẹ lẹ go. (Hia Deutelonomi 18:10-12.) To egbehe, Satani po aovi etọn lẹ po nọ yinuwado nulẹnpọn gbẹtọ lẹ tọn ji gbọn sinima, owe po aihundida ọdinatẹẹ ji tọn lẹ he nọ na tuli afinyọnnuwiwa po gblamẹ. Enẹwutu, to whenue mí to ayidedai lẹ de, dopodopo mítọn dona kanse ede dọ: ‘To osun he wayi lẹ mẹ, be n’ko de nado deayidai po sinima, tito-to-whinnu televiziọn ji tọn, aihundida ọdinatẹẹ ji tọn, kavi owe he nọ do afinyọnnuwiwa hia lẹ po ya? Be n’mọnukunnujẹemẹ dọ nujọnu wẹ e yin nado gbẹ́ nuyiwadomẹji afinyọnnuwiwa tọn lẹ dai ya kavi be n’nọ yí nukunpẹvi do pọ́n owù he e bẹhẹn lẹ wẹ ya? Be n’tlẹ ko lẹnnupọndo nukun he Jehovah sọgan yí do pọ́n ayidedai he n’nọ de lẹ ji ya? Eyin n’ko joawuna nuyiwadomẹji Satani tọn mọnkọtọn lẹ, be owanyi ṣie na Jehovah po nujinọtedo dodo tọn etọn lẹ po na whàn mi nado yinuwa po adọgbigbo po bo gbẹ́ yé dai mlẹnmlẹn ya?’—Owalọ 19:19, 20.
Nọ Hodo Avase Jesu Tọn Gando Fẹnnuwiwa Go
9. Nawẹ mẹde sọgan yiwanna sẹ́nhẹngba gbọn?
9 Jesu nọgodona nujinọtedo Jehovah tọn gando zanhẹmẹ go. E dọmọ: “Be mìwlẹ ma ko hia dọ ewọ he dá yé sọn whẹwhẹwhenu basi yé asu po asi po bosọ dọ, ‘Na whẹwhinwhẹ́n ehe wutu, sunnu na jo otọ́ etọn po onọ̀ etọn po do bo na sẹbọdo asi etọn go, bọ yé omẹ awe lẹ na lẹzun agbasalan dopo’ ya? Sọmọ bọ yé masọ yin agbasalan awe ba, adavo dopo. Enẹwutu, nuhe Jiwheyẹwhe ko kọndopọ mì dike mẹde klan ẹn blo.” (Mat. 19:4-6) Jesu yọnẹn dọ nuhe mí nọ pọ́n lẹ sọgan yinuwado ahun mítọn ji. Enẹwutu, e dọ to Yẹwhehodidọ Osó ji tọn etọn mẹ dọmọ: “Mì ko sè bọ e yin didọ dọ, ‘Hiẹ ma dona deayọ.’ Ṣigba yẹn dọna mì dọ mẹdepope he zindonukọn nado to yọnnu de pọ́n kaka bo tindo ojlo zogbe de na ẹn ko deayọ hẹ ẹ dote to ahun etọn mẹ.” (Mat. 5:27, 28) Na nugbo tọn, eyin mẹde nọ dovọ́na avase Jesu tọn lẹ, e yiwanna sẹ́nhẹngba niyẹn.
10. Dọ numimọ de he dohia dọ mẹde sọgan tlúkanna ede sọn yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ pinpọn si.
10 Satani nọ na tuli fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn gbọn yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ dali. Yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ gọ́ aihọn ehe mẹ. E nọ vẹawuna mẹhe nọ pọ́n yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ nado súnsún onú mawé he yé pọ́n lẹ sẹ̀ sọn ayiha yetọn mẹ. Yé tlẹ sọgan wá lẹzun afanumẹ yẹdide fẹnnuwiwa tọn. Pọ́n nuhe jọ do Klistiani de go. E dọmọ: “N’nọ pọ́n yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ to nuglọ. N’wleawuna linlẹn agọ̀ de dọ n’to onú lọ wà to aihọn devo mẹ he ma tindo kanṣiṣa hẹ aihọn he mẹ n’to Jehovah sẹ̀n te. N’yọnẹn dọ nuhe wà n’te ma sọgbe ṣigba n’nọ dọna de e dọ Jiwheyẹwhe na gbẹ́ kẹalọyi sinsẹ̀nzọn ṣie.” Etẹwẹ wá diọ pọndohlan mẹmẹsunnu ehe tọn? E dọmọ: “N’basi dide nado dọ nuhahun ṣie na mẹho lẹ dile etlẹ yindọ mọwiwà ma bọawuna mi depope.” To godo mẹ, mẹmẹsunnu ehe jo aṣa gblezọn ehe do. E yigbe dọ: “To whenue n’ko dealọ sọn ylando ehe mẹ godo wẹ n’wá mọdọ ayihadawhẹnamẹnu ṣie wé todin.” Mẹhe gbẹwanna sẹ́nhẹngba lẹ dona plọn nado gbẹwanna yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ pinpọn.
11, 12. Nawẹ mí sọgan dohia gbọn dọ mí gbẹwanna sẹ́nhẹngba to whenue mí to nuhiho he mí na nọ dotoaina lẹ de?
11 Nuhiho gọna hogbe he nọ zọnpọ po e po lẹ sọgan yinuwado numọtolanmẹ mítọn lẹ ji podọ do ahun yẹhiadonu tọn mítọn ji. Nuhiho yin nunina de sọn Jiwheyẹwhe dè bo ko nọ yin yiyizan sọn ojlẹ dindẹn die to sinsẹ̀n-bibasi nugbo mẹ. (Eks. 15:20, 21; Efe. 5:19) Ṣigba, aihọn ylankan Satani tọn nọ hẹn nuhiho he nọ na tuli fẹnnuwiwa lẹ gbayipe. (1 Joh. 5:19) Nawẹ a sọgan yọnẹn gbọn eyin nuhiho he a nọ dotoaina lẹ to hinhẹn we flu kavi lala?
12 Tintan whẹ́, a sọgan kanse dewe dọ: ‘Be ohàn he n’nọ dotoaina lẹ nọ na tuli mẹhuhu, ayọdide, galilọ, po nùzinzan po wẹ ya? Eyin e biọ dọ ma hia hogbe delẹ to ohàn lọ lẹ mẹ tọ́n na mẹde, be mẹlọ na mọdọ n’gbẹwanna sẹ́nhẹngba ya kavi be hogbe lọ lẹ na dohia dọ ahun ṣie ko yin hinhẹnflu wẹ ya?’ Mí ma sọgan sọalọakọ́n dọ mí gbẹwanna sẹ́nhẹngba bọ to ojlẹ dopolọ mẹ nọ dotoaina ohàn he nọ na tuli i lẹ gba. Jesu dọmọ: “Ahun mẹ wẹ nuhe nọ tọ́njẹgbonu sọn onù mẹ lẹ nọ wá sọn, podọ onú enẹlẹ wẹ nọ hẹn gbẹtọ flu. Di apajlẹ, ahun mẹ wẹ linlẹn ylankan, hlọnhuhu, ayọdide, galilọ, ajojijẹ, kunnudide lalo, po nùzinzan lẹ po nọ wá sọn.”—Mat. 15:18, 19; yijlẹdo Jakọbu 3:10, 11 go.
Wleawuna Pọndohlan Jesu Tọn Gando Mẹhe Yiwanna Sẹ́nhẹngba lẹ Go
13. Nukun tẹwẹ Jesu do pọ́n mẹhe yí ylanwiwa do dó aṣa lẹ?
13 Jesu dọ dọ emi wá nado ylọ ylandonọ lẹ kavi sẹ́nhẹngbatọ lẹ hlan lẹnvọjọ kọ̀n. (Luku 5:30-32) Ṣigba, nukun tẹwẹ e nọ yí do pọ́n mẹhe yí ylanwiwa do dó aṣa lẹ? Jesu na avase sinsinyẹn dọ mí ni ma dike omẹ mọnkọtọn lẹ ni yinuwado mí ji blo. (Mat. 23:15, 23-26) E sọ dọ to aliho he họnwun mẹ dọmọ: “E ma yin mẹlẹpo he to didọna mi dọ, ‘Oklunọ, Oklunọ,’ wẹ na biọ ahọluduta olọn tọn mẹ gba, ṣigba ewọ he to ojlo Otọ́ ṣie he tin to olọn mẹ tọn wà. Mẹsusu wẹ na dọna mi to azán enẹ gbè [whenue Jiwheyẹwhe na hẹn whẹdida ṣẹ] dọ, ‘Oklunọ, Oklunọ, be míwlẹ ma ko dọ dọdai to oyín towe mẹ, bo ko yàn aovi lẹ jẹgbonu to oyín towe mẹ, bo ko sọ wà azọ́n huhlọnnọ susu lẹ to oyín towe mẹ ya?’” Ṣigba, ewọ na gbẹ́ sẹ́nhẹngbatọ he ma lẹnvọjọ lẹ dai, bo na dọ na yé dọmọ: “Mì tọ́n sọn dè e.” (Mat. 7:21-23) Naegbọn yé dona mọ whẹdida mọnkọtọn yí? Na omẹ mọnkọtọn lẹ ko de yẹyi sọn Jiwheyẹwhe go podọ sẹ́nhẹngba yetọn nọ hẹn awugble wá na mẹdevo lẹ.
14. Naegbọn ylanwatọ he ma lẹnvọjọ lẹ do nọ yin didesẹ sọn agun mẹ?
14 Ohó Jiwheyẹwhe tọn degbe dọ ylanwatọ he ma lẹnvọjọ lẹ ni yin didesẹ sọn agun lọ mẹ. (Hia 1 Kọlintinu lẹ 5:9-13.) Ehe yin nujọnu e whè gbau na whẹwhinwhẹ́n atọ̀n wutu: (1) Ma nado hẹn vlẹko wá oyín Jehovah tọn ji, (2) Nado basi-hihọ́na agun lọ na nikaa yin hinhẹnflu, podọ (3) Nado gọalọna ylanwatọ lọ nado wá lẹnvọjọ kọ̀n eyin e yọnbasi.
15. Eyin mí jlo na gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ na Jehovah, kanbiọ titengbe tẹlẹ wẹ mí dona kanse míde?
15 Be mí tindo pọndohlan Jesu tọn gando mẹhe peve to sẹ́nhẹngba mẹ lẹ go ya? Mí dona lẹnayihamẹpọn do kanbiọ ehelẹ ji: ‘Be n’na de nado nọ dogbẹ́ hẹ mẹhe yin didesẹ sọn agun mẹ kavi mẹhe de ede sẹ̀ sọn agun Klistiani tọn mẹ de ya? Eyin mẹlọ ka yin hẹnnumẹ sẹpọmẹ he masọ tin to owhé dopolọ gbè hẹ mi lo?’ Ninọmẹ mọnkọtọn sọgan whlé owanyi mítọn na dodowiwa po nugbonọ-yinyin mítọn na Jiwheyẹwhe po pọ́n taun. a
16, 17. Nuhahun tẹwẹ mẹmẹyọnnu de pehẹ, podọ etẹwẹ gọalọna ẹn nado hodo tito ylanwatọ he ma lẹnvọjọ lẹ didesẹ sọn agun mẹ tọn?
16 Lẹnnupọndo numimọ mẹmẹyọnnu de tọn he visunnu mẹho etọn yiwanna Jehovah to ojlẹ de mẹ wayi ji. Ṣigba, to godo mẹ, ovi lọ de nado yí sẹ́nhẹngba do dó aṣa. Enẹwutu, e yin didesẹ sọn agun mẹ. Mẹmẹyọnnu mítọn ehe yiwanna Jehovah, ṣigba e sọ yiwanna visunnu etọn bọ e vẹawuna ẹn taun nado yí gbedide Owe-wiwe tọn lọ nado dapana gbẹdido hẹ ẹ do yizan mẹ.
17 Ayinamẹ tẹwẹ hiẹ na ko na mẹmẹyọnnu ehe? Mẹho agun tọn de gọalọna ẹn nado mọdọ Jehovah mọnukunnujẹ numọtolanmẹ awufiẹsa tọn he e tindo mẹ. Mẹmẹsunnu lọ biọ to e si nado lẹnnupọndo awufiẹsa he Jehovah na ko tindo to whenue angẹli etọn delẹ ṣiatẹ ji. Mẹho agun tọn lọ yihojlẹdohogo hẹ ẹ dọ dile etlẹ yindọ Jehovah yọ́n lehe ninọmẹ mọnkọtọn sọgan vẹawu sọ, e degbe dọ ylanwatọ he ma lẹnvọjọ lẹ ni nọ yin didesẹ sọn agun mẹ. Mẹmẹyọnnu lọ kẹalọyi nuflinmẹ ehe bo hodo tito mẹdesẹ sọn agun mẹ tọn lọ. b Nugbonọ-yinyin to aliho mọnkọtọn mẹ nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn.—Howh. 27:11.
18, 19. (a) Etẹwẹ mí nọ dohia dọ mí gbẹwanna to whenue mí doalọtena gbẹdido hẹ sẹ́nhẹngbatọ de? (b) Etẹwẹ sọgan yin kọdetọn lọ eyin mí yin nugbonọ na Jiwheyẹwhe po tito he e zedai po?
18 Eyin hiẹ to pipehẹ ninọmẹ mọnkọtọn, jaale bo flindọ Jehovah mọnukunnujẹ ninọmẹ towe mẹ. Eyin hiẹ sánkanna gbẹdido towe hẹ mẹdesẹ sọn agun mẹ lọ kavi mẹhe de ede sẹ̀ sọn agun mẹ de, a to didohia dọ a gbẹwanna pọndohlan po nuyiwa he hẹn kọdetọn enẹ wá lẹ po. Ṣigba, hiẹ sọ to didohia dọ a yiwanna ylanwatọ lọ podọ enẹwutu wẹ a jlo na wà nuhe yin dagbe hugan na ẹn. Nugbonọ-yinyin towe na Jehovah sọgan sọ gọalọna mẹhe mọ mẹplọnlọ yí lọ nado lẹnvọjọ bo lẹkọwa Jehovah dè.
19 Mẹhe yin didesẹ sọn agun mẹ bo yin gigọyí to godo mẹ de dọmọ: “Homẹ ṣie hùn dọ na Jehovah yiwanna omẹ etọn lẹ wutu, e nọ hẹn ẹn diun dọ titobasinanu etọn ni yin hinhẹn do wiwe ji. Afọdide he sọgan taidi hùnyinylan to nukun mẹhe ma to agun lọ mẹ lẹ tọn mẹ ehe, yin nuyiwa he sọgbe bosọ yin dohia owanyi tọn de.” Be hiẹ lẹndọ omẹ ehe na ko mọ alọgọ yí nado wá tadona mọnkọtọn kọ̀n eyin hagbẹ agun lọ tọn lẹ gọna whẹndo etọn tọn lẹ ma doalọtena gbẹdido hẹ ẹ to whenue e yin didesẹ sọn agun mẹ ya? Eyin mí nọgodona tito Owe-wiwe tọn gando mẹdesẹ sọn agun mẹ go, e na dohia dọ mí yiwanna dodowiwa bosọ kẹalọyi dọ Jehovah tindo jlọjẹ nado ze nujinọtedo walọ dagbe tọn lẹ dai.
“Nọ Gbẹwanna Oylan”
20, 21. Naegbọn e do yin nujọnu nado gbẹwanna sẹ́nhẹngba?
20 Apọsteli Pita na avase dọmọ: “Mì gbọṣi lẹnpọn dagbenọ-yinyin mẹ, mì nọ aṣeji.” Etẹwutu? Na “kẹntọ mìtọn Lẹgba to dindanpe di kinnikinni de he to gbigbó, bo to mẹhe e na tlẹndu dín.” (1 Pita 5:8) Be hiẹ wẹ na yin mẹhe e na tlẹndu lọ ya? Na taun tọn, ehe na sinai do lehe a plọn nado gbẹwanna sẹ́nhẹngba do ji.
21 E ma nọ bọawu nado gbẹwanna nuhe ylan gba. Ylando mẹ wẹ mí yin jiji do, podọ mí to gbẹnọ to aihọn he nọ na mí tuli nado doafọna ojlo agbasa tọn lẹ mẹ. (1 Joh. 2:15-17) Ṣigba, eyin mí hodo apajlẹ Jesu Klisti tọn bo wleawuna owanyi sisosiso na Jehovah Jiwheyẹwhe, mí na tindo kọdetọn dagbe dile mí to vivẹnudo nado gbẹwanna sẹ́nhẹngba. Mì gbọ mí ni magbe nado “nọ gbẹwanna oylan” bo deji mlẹnmlẹn dọ Jehovah ‘to mẹwiwe etọn lẹ hẹndote; e sọ to yé whlẹn sọn alọ mẹylankan lẹ tọn mẹ.’—Ps. 97:10.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Na nudọnamẹ gigọ́ do whẹho ehe ji, pọ́n Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 1er janvier 1982, weda 13-18; kavi Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn [flansegbe] 15 décembre 1981, weda 25-30.
b Sọ pọ́n Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 15 janvier 2007, weda 17-20.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Etẹwẹ na gọalọna mí nado gbeje pọndohlan mítọn gando ahàn sinsinyẹn go pọ́n?
• Afọdide tẹlẹ wẹ mí sọgan ze nado basi hihọ́na míde sọta afinyọnnuwiwa?
• Naegbọn yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ pinpọn do yin owùnu?
• Nawẹ mí nọ dohia dọ mí gbẹwanna sẹ́nhẹngba to whenue mẹhe mí yiwanna de yin didesẹ sọn agun mẹ gbọn?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 29]
Eyin a de nado nọ nù ahàn sinsinyẹn, kanbiọ tẹlẹ wẹ a dona kanse dewe?
[Yẹdide to weda 30]
Nọ họ́ dewe sọta nuyiwadomẹji Satani tọn to ayidedai lẹ whenu
[Yẹdide to weda 31]
Etẹwẹ mẹhe nọ pọ́n yẹdide fẹnnuwiwa tọn lẹ yiwanna?
