KANBIỌ HE JỌJA LẸ NỌ KANSE
Be Zanhẹmẹ Nùmẹ Tọn Sọgan Yin Pinpọnhlan Taidi Zanhẹmẹ Ya?
Sọgbe hẹ linlin he dotowhé Le Centre américain d’épidémiologie na, diblayin odaa jọja owhe 15 jẹ 19 he yin hokanse lẹ tọn wẹ ko doalọ to zanhẹmẹ nùmẹ tọn mẹ pọ́n. Sharlene Azam, mẹhe kàn owe lọ Oral Sex Is the New Goodnight Kiss, dọmọ: “Eyin a kanhose jọja lẹ [dogbọn zanhẹmẹ nùmẹ tọn dali], yé na dọna we dọ nude ma ylan dego. Na nugbo tọn, yé ma nọ pọ́n walọ enẹ hlan di zanhẹmẹ.”
Etẹwẹ hiẹ lẹn?
Na gblọndo kanbiọ he bọdego lẹ tọn gbọn mọwẹ kavi lala dali.
Be yọnnu de sọgan mọhò na e doalọ to zanhẹmẹ nùmẹ tọn mẹ wutu ya?
Mọwẹ
Lala
Be zanhẹmẹ nùmẹ tọn sọgan zọ́n bọ yè na bẹ azọ̀n delẹ ya?
Mọwẹ
Lala
Be zanhẹmẹ nùmẹ tọn sọgan yin pinpọnhlan taidi zanhẹmẹ ya?
Mọwẹ
Lala
Etẹwẹ yin nugbo lọ?
Yí gblọndo towe jlẹdo dehe bọdego ehelẹ go.
Be yọnnu de sọgan mọhò na e doalọ to zanhẹmẹ nùmẹ tọn mẹ wutu ya?
Gblọndo: Lala. Ehe yin whẹwhinwhẹ́n de he wutu mẹsusu—nọ gbọn nuṣiwa dali—wá tadona lọ kọ̀n dọ zanhẹmẹ nùmẹ tọn ma yin nuylankan de gba.
Be zanhẹmẹ nùmẹ tọn sọgan zọ́n bọ yè na bẹ azọ̀n delẹ ya?
Gblọndo: Mọwẹ. Mẹhe doalọ to zanhẹmẹ nùmẹ tọn mẹ sọgan bẹ hépatite (A kavi B), asamẹzọ̀n, ofùn, herpès, SIDA, kavi syphilis.
Be zanhẹmẹ nùmẹ tọn sọgan yin pinpọnhlan taidi zanhẹmẹ ya?
Gblọndo: Mọwẹ. Walọyizan depope he bẹ vijinu mẹdevo tọn yiyizan hẹn, vlavo kọndopọ zanhẹmẹ tọn, zanhẹmẹ nùmẹ tọn, zanhẹmẹ yonu tọn, gọna vijinu mẹdevo tọn yíyí do daihun, zanhẹmẹ wẹ e yin.
Nuhewutu e do yin whẹho sinsinyẹn de
Lẹnnupọndo wefọ Biblu tọn voovo he dọho gando zanhẹmẹ nùmẹ tọn go lẹ ji.
Biblu dọmọ: “Ehe wẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn, dọ mì ni . . . nọla na galilọ.”—1 Tẹsalonikanu lẹ 4:3.
Hogbe dowhenu tọn he yin lilẹdo “galilọ” nọ dlẹnalọdo nuyiwa pẹkipẹki wunmẹ depope to gbonu alọwle tọn, ehe bẹ kọndopọ zanhẹmẹ tọn, zanhẹmẹ nùmẹ tọn, zanhẹmẹ yonu tọn, kavi vijinu mẹdevo tọn yíyí do daihun hẹn. Mẹhe doalọ to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn mẹ sọgan jiya kọdetọn ylankan lẹ tọn, podọ dehe ylan hugan wẹ yindọ haṣinṣan etọn hẹ Jiwheyẹwhe sọgan gble.—1 Pita 3:12.
Biblu dọmọ: “Ewọ he nọ lọga to ylando wà do agbasa etọn titi go.”—1 Kọlintinu lẹ 6:18.
Zanhẹmẹ nùmẹ tọn sọgan hẹn kọdetọn vẹadi lẹ wá to agbasa-liho podọ to gbigbọ-liho. E sọgan sọ hẹn awugble wá to numọtolanmẹ-liho. Owe de dọmọ: “Mẹhe doalọ to zanhẹmẹ wunmẹ he ma yin zanhẹmẹ tlọlọ tọn mẹ sọgan tindo numọtolanmẹ flumẹjijẹ tọn, numọtolanmẹ lọ dọ yè tafu emi kavi e sọgan hanú. Numọtolanmẹ ylankan voovo he mẹhe doalọ to zanhẹmẹ tlọlọ tọn mẹ to ninọmẹ he ma sọgbe mẹ sọgan tindo wẹ mẹhe doalọ to zanhẹmẹ wunmẹ devo depope mẹ to ninọmẹ he ma sọgbe mẹ sọgan tindo ga. Zanhẹmẹ wẹ zanhẹmẹ yin.” (Owe lọ Talking Sex With Your Kids)
Biblu dọmọ: “Yẹn wẹ OKLUNỌ Jiwheyẹwhe towe, he plọn we na ale.”Isaia 48:17.
Be hiẹ yise dọ osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ he gando zanhẹmẹ go sọgan hẹn ale wá na we nugbonugbo ya? Kavi be a lẹndọ yé to aliglọnna we? Nado gọalọna we na a nido mọ gblọndo na kanbiọ enẹlẹ, lẹnnupọndo alihogbó he ji mọto lẹ gọ́ de ji. To alihogbó lọ ji, a mọ nukinkan he do kilomẹtlu sọha he go mọto towe ma dona zẹ̀ hia, a sọ mọ miyọ́n vẹẹ he nọ do whenue a dona nọte hia, gọna ohia mọnkọtọn devo lẹ. Be a nọ pọ́n ohia enẹlẹ hlan taidi aliglọnnamẹnu kavi taidi hihọ́-basinamẹ de? Etẹwẹ na jọ eyin hiẹ—po mọto-kùntọ devo lẹ po—dovọ́na ohia aliji tọn enẹlẹ?
Nudopolọ wẹ gando osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ go. Eyin a dovọ́na yé, yọnẹn dọ a na gbẹ̀n nuhe a dó. (Galatianu lẹ 6:7) Owe de dọmọ: “Eyin a dovọ́na nuyise towe lẹ po nuhe a yọnẹn taidi onú jijlọ po bo doalọ to nuyiwa he ma sọgbe lẹ mẹ, a na hẹn sisi he a tindo na dewe bu.” (Owe lọ Sex Smart) Ṣigba, eyin hiẹ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ, a na dohia dọ gbẹtọ walọ dagbenọ wẹ emi yin nugbo. Humọ, a na hẹn ayihadawhẹnamẹnu wiwe de go.—1 Pita 3:16.