1. Waɗanne irin mutane ne Jehobah yake jawowa kusa da shi, kuma me ya sa suke bukatar su kasance a faɗake a ruhaniya?

YESU ya ce: “Masu-yin sujjada da gaskiya, za su yi ma Uba sujjada a cikin Ruhu da cikin gaskiya kuma; gama irin waɗannan Uban ya ke nema, su zama masu-yi masa sujjada.” (Yohanna 4:23) Sa’ad da Jehobah ya sami irin waɗannan mutanen, kamar yadda ya same ka, yana jawo su kusa da shi da kuma Ɗansa. (Yohanna 6:44) Wannan gata ne mai girma! Waɗanda suke ƙaunar gaskiyar da ke cikin Littafi Mai Tsarki, dole ne su ci gaba da “gwada abin da ke na yarda ga Ubangiji,” domin Shaiɗan uban ruɗi ne.—Afisawa 5:10; Ru’ya ta Yohanna 12:9.

2. Ka bayyana yadda Jehobah yake ɗaukan waɗanda suke neman su haɗa bauta ta gaskiya da ta ƙarya.

² Ka yi la’akari da abin da ya faru a kusa da Dutsen Sinai sa’ad da Isra’ilawa suka gaya wa Haruna ya ƙera musu allah. Haruna ya amince ba da son ransa ba kuma ya yi musu ɗan maraƙi na zinari kuma ya ce maraƙin yana wakiltar Jehobah. “Gobe za a yi idi ga Ubangiji,” in ji shi. Jehobah ya tsaya yana kallonsu ne kawai sa’ad da suka haɗa addini na gaskiya da na ƙarya? A’a. Ya sa an kashe mutane kusan dubu uku da suka bauta wa gunkin. (Fitowa 32:1-6, 10, 28) Menene darassin? Idan muna son mu tsare kanmu a cikin ƙaunar Allah, ba za mu “taɓa wani abu mai-ƙazamta” ba kuma Jehobah kaɗai ne za mu bauta wa.—Ishaya 52:11; Ezekiel 44:23; Galatiyawa 5:9.

3, 4. Me ya sa muke bukatar mu mai da hankali sosai ga mizanan Littafi Mai Tsarki sa’ad da muke bincika sanannun al’adu da bukukuwa?

 ³ Abin baƙin ciki, bayan mutuwar manzannin da suka hana ridda, waɗanda suke da’awar cewa su Kiristoci ne amma ba sa ƙaunar gaskiya sun soma bin al’adun arna, bukukuwansu, da kuma ranakunsu “mai tsarki,” kuma suka ce ya dace da Kiristanci. (2 Tassalunikawa 2:7, 10) Sa’ad da kake la’akari da waɗannan bukukuwan, ka lura da yadda suke nuna ruhun duniya, ba ta Allah ba. Gabaki ɗaya, bukukuwa na duniya suna da manufa ɗaya: Suna jawo sha’awoyi na jiki, kuma suna ɗaukaka imani na addinin ƙarya da sihiri, abubuwan da su ne ainihin alamar “Babila babba.” * (Ru’ya ta Yohanna 18:2-4, 23) Ka tuna cewa, Jehobah da kansa yana kallon mugayen abubuwan da addinan arna suke yi waɗanda su ne tushen al’adu masu yawa a yau. Babu shakka, waɗannan bukukuwan suna ɓata masa rai a yau. Bai kamata ba ne ra’ayinsa ya kasance abu mafi muhimmanci a gare mu ba?—2 Yohanna 6, 7.

⁴ Mu Kiristoci na gaskiya, mun san cewa akwai bukukuwan da Jehobah ba ya so. Amma muna bukatar mu ƙudurta a zuciyarmu cewa ba za mu taɓa yin su ba. Sake tattauna dalilin da ya sa Jehobah ba ya son waɗannan bukukuwan zai ƙarfafa ƙudurinmu na guje wa duk wani abin da zai hana mu tsare kanmu cikin ƙaunar Allah.

5. Me ya sa muka tabbata cewa ba a ranar 25 ga Disamba ba ce aka haifi Yesu?

⁵ Littafi Mai Tsarki bai ce a yi bikin tuna ranar haihuwar Yesu ba. Gaskiyar ita ce, ba a san ainihin ranar haihuwarsa ba. Mun tabbata cewa ba a haife shi ba a ranar 25 ga Disamba a  lokacin sanyi a wannan ɓangaren duniyar. * Dalili ɗaya shi ne, Luka ya rubuta cewa sa’ad da aka haifi Yesu, “makiyaya suna kwana a filin Allah” suna kula da tumakinsu. (Luka 2:8-11) Da a ce kullum ne suke “kwana a filin Allah,” da hakan ba zai kasance da muhimmanci ba. Amma, domin ana ruwa da ƙanƙara a Bai’talami a lokacin sanyi, ana kiwon tumaki ne a cikin gida kuma makiyaya ba za su iya “kwana a filin Allah” ba. Bugu da ƙari, Yusufu da Maryamu sun je Bai’talami ne domin Kaisar Augustus ya ba da umurni a yi ƙirge. (Luka 2:1-7) Da wuya a ce Kaisar ya umurci mutanen da suka ƙi jinin sarautar Romawa su koma biranen da aka haife su ana bala’in sanyi ba.

6, 7. (a) A ina ne za a iya samun tushen al’adu masu yawa na Kirsimati? (b) Wane bambanci ne ke tsakanin kyautar da ake bayarwa a ranar Kirsimati da wadda Kiristoci suke bayarwa?

⁶ Tushen Kirsimati ba ya cikin Nassosi, ya fito ne daga bukukuwan arna na dā, kamar su bikin Saturnalia na Romawa, bikin da aka keɓe wa Saturn, allahn noma. Bisa ga lissafin da suka yi, masu bauta wa allahn nan mai suna Mithra suna “bikin fitowar rana,” a ranar 25 ga Disamba, in ji littafin nan New Catholic Encyclopedia. “Kirsimati ya samo asali ne a lokacin da bautar rana ta yi ƙarfi sosai a Roma,” kusan ƙarnuka uku bayan mutuwar Kristi.

⁷ A lokacin bukukuwansu, arna suna yi wa junansu kyauta kuma suna cin abinci sosai, abubuwan da har yanzu ana yi a lokacin Kirsimati. Kamar yadda yake a yau, yawancin kyautar da ake bayarwa a lokacin Kirsimati bai jitu da abin da ke 2 Korintiyawa 9:7, wadda ta ce: “Kowane mutum shi aika bisa yadda ya annita a zuciyarsa; ba da cicijewa ba, ba kuwa kamar ta dole ba: gama Allah yana son mai-bayarwa da daɗin rai.” Kiristoci na gaskiya suna ba da kyauta saboda ƙauna, ba su keɓe  wata takamaiman rana na ba da kyauta ba, kuma ba sa sa ran cewa wani zai saka musu kyautar da suka bayar. (Luka 14:12-14; karanta Ayukan Manzanni 20:35) Bugu da ƙari, suna godiya sosai domin ’yantar da su da aka yi daga gajiyar da ke tattare da Kirsimati da kuma nauyin bashin da mutane da yawa suke ci a wannan lokacin.—Matta 11:28-30; Yohanna 8:32.

8. Masana taurari sun ba Yesu kyauta a ranar haihuwarsa ne? Ka ba da bayani.

⁸ Amma, wasu za su iya cewa, ai masanan taurari sun ba Yesu kyauta a ranar haihuwarsa. Kyautar da suka bayar hanya ce kawai ta daraja babban mutum, kuma hakan sananniyar al’ada ce da ake yi a zamanin da aka rubuta Littafi Mai Tsarki. (1 Sarakuna 10:1, 2, 10, 13; Matta 2:2, 11) Kuma ba a daren da aka haifi Yesu ba ne suka zo ba. A lokacin da suka zo, Yesu ba jariri ba ne da ke kwance a cikin sakarkari, an riga an yi watanni da haihuwarsa kuma yana zaune ne a cikin gida.

9. Menene ya yi fice game da bikin tuna ranar haihuwa da aka ambata a cikin Littafi Mai Tsarki?

⁹ Ko da yake haihuwa na jawo farin ciki sosai, Littafi Mai Tsarki bai taɓa ambata wani bawan Allah da ya taɓa yin bikin tuna ranar haihuwa ba. (Zabura 127:3) Wannan mantuwa ce? A’a, domin an ambata bukukuwan tuna ranar haihuwa guda biyu, na Fir’auna na ƙasar Masar da na Hirudus Antibas. (Karanta Farawa 40:20-22; Markus 6:21-29) Mugayen abubuwa sun auku a waɗannan bukukuwan biyu, musamman na Hirudus inda aka yanke kan Yohanna Mai Baftisma.

10, 11. Yaya ne Kiristoci na farko suka ɗauki bikin tuna ranar haihuwa, kuma me ya sa?

¹⁰ “Kiristoci na farko,” in ji littafin nan The World Book Encyclopedia,  “sun ɗauki bikin ranar haihuwar mutum a matsayin al’adar arna.” Alal misali, Helenawa na dā sun gaskata cewa kowanne mutum yana da ruhun da ke kāre shi wanda ya halarci ranar haihuwarsa kuma bayan haka zai ci gaba da kula da shi. Wannan ruhun “yana da dangantaka da allahn da a ranar haihuwarsa aka haifi mutumin,” in ji littafin nan The Lore of Birthdays. Bikin ranar haihuwa yana da dangantaka na kud da kud tun da daɗewa da ilimin taurari da kuma tauraron ranar haihuwa.

¹¹ Ban da guje wa al’adun bikin ranar haihuwa domin ya samo tushe ne daga arna da sihiri, bayin Allah na dā sun ƙi su ne domin mizanansu. Me ya sa? Domin su maza da mata ne masu tawali’u, waɗanda ba su ɗauki haihuwarsu da wani muhimmanci ba sosai har da za su tuna ranar. * (Mikah 6:8; Luka 9:48) Maimakon haka, suna yaba wa Jehobah kuma suna yi masa godiya domin kyautar rai mai tamani. *—Zabura 8:3, 4; 36:9; Ru’ya ta Yohanna 4:11.

12. Ta yaya ne ranar mutuwarmu ta fi ranar haihuwarmu?

¹² Idan suka mutu, Allah zai tuna dukan mutane masu aminci, kuma zai ta da su daga matattu. (Ayuba 14:14, 15) Mai-Wa’azi 7:1 ya ce: “Nagarin suna ya fi mai mai-tamani; kuma ranar mutuwa ta fi ranar haifuwa.” ‘Sunanmu’ shi ne sakamako mai kyau da muka samu daga Allah domin hidimar da muka yi da aminci. Saboda haka, tunawa kawai da aka umurci Kiristoci su dinga yi shi ne tuna mutuwar Yesu ba haihuwarsa ba, wanda ‘sunansa’ ne kawai zai iya sa mu sami ceto.—Luka 22:17-20; Ibraniyawa 1:3, 4.

13, 14. Menene tushen al’adun Ista?

¹³ Ko da yake ana cewa bikin tashin Kristi daga matattu ne, Ista ya samo asalinsa ne daga addinin ƙarya. An haɗa sunan nan Ista da Eostre, ko Ostara, wato allahniya ta haske da damina ta ƙasar Anglo-Saxon. Kuma ta yaya aka haɗa zomaye da ƙwai da Ista? Ƙwai “alamu ne na sabon rai da tashi daga matattu,” in ji littafin nan Encyclopædia Britannica, tun da daɗewa zomo alama ce ta haihuwa. Saboda haka, Ista biki ne na haihuwa da ake yi da sunan bikin tashin Kristi daga matattu. *

¹⁴ Jehobah zai amince ne a yi amfani da bikin haihuwa da ke cike da ƙazanta don a tuna da tashin Ɗansa daga matattu? Hakan ba zai taɓa yiwu ba! (2 Korintiyawa 6:17, 18) Balle ma, Nassosi ba su taɓa ba da umurni ko ikon tuna tashin Yesu daga matattu ba. Yin hakan da sunan Ista, rashin aminci ne mai tsanani.

15. Menene tushen bikin Halloween, kuma menene ya yi fice game da ranar da aka zaɓa don yin wannan bikin?

¹⁵ Bikin Halloween wanda ake yi a ranar 31 ga Oktoba, ya yi fice wajen yin shigar mayu, da wasu irin shiga masu ban tsoro, wanda kuma ake kira Daren Hallows ko kuwa Ranar Dukan Waliyai, ya samo asali ne daga Seltikawan dā na Britaniya da kuma ƙasar Ireland. Sa’ad da wata ta cika sha huɗu a gab da 1 ga Nuwamba, suna yin biki mai suna Samhain, wanda ke nufin “Ƙarshen Rani.” Sun gaskata cewa a lokacin Samhain, ana cire abin da ya raba mutane da duniyar halittun da suka fi ’yan adam ƙarfi, kuma ruhohi masu kyau da mugaye suna yawo a duniya. Sun gaskata cewa kurwar matattu suna komawa gidajensu, kuma iyalai suna ajiye abinci  da abin sha wa fatalwar da za ta ziyarce su don su lallashe ta. Saboda haka, sa’ad da yara a yau suka yi shiga irin ta fatalwa ko mayu, suna bi gida-gida suna yi wa mutane barazanar cewa za su cutar da su idan ba a ba su kyauta ba, cikin rashin sani suna yin bukukuwan Samhain ne.

16, 17. (a) Me ya sa Kiristocin da suke shirin aure suke bukatar su bincika al’adun aure na inda suke da zama ta wajen yin la’akari da mizanan Littafi Mai Tsarki? (b) Game da al’adun nan kamar su jefa shinkafa da wasu abubuwa, menene ya kamata Kiristoci su yi la’akari da shi?

¹⁶ Nan ba da daɗewa ba, “da muryar ango da muryar amarya kuma ba za a ƙara jinsu ba daɗai a cikin [Babila Babba].” (Ru’ya ta Yohanna 18:23) Me ya sa? Dalili guda shi ne ayyukanta na sihiri zai iya ƙazanta da aure tun daga ranar da aka yi shi.—Markus 10:6-9.

¹⁷ Al’adu sun bambanta a kowace ƙasa. Wasu al’adun da ake ganin cewa ba su da lahani, wataƙila sun samo asali ne daga Babila wanda ake ganin cewa za su iya kawo “sa’a” ga ma’auratan ko baƙinsu. (Ishaya 65:11, Littafi Mai Tsarki) Ɗaya daga wannan al’adar ya ƙunshi jefa shinkafa ko wasu abubuwa. Wataƙila wannan ya samo asali ne daga imanin da aka yi cewa abinci yana lallashin mugayen ruhohi kuma yana hana su cutar da amarya da angon. Bugu da ƙari, tun da daɗewa shinkafa tana da dangantaka da haihuwa, farin ciki, da tsawon rai. Babu shakka, dukan waɗanda suke son su ci gaba da tsare kansu a cikin ƙaunar Allah za su yi watsi da irin waɗannan ƙazaman al’adun.—Karanta 2 Korintiyawa 6:14-18.

18. Waɗanne mizanai na Littafi Mai Tsarki ne ya kamata ya yi wa waɗanda suke shirin aure da waɗanda aka gayyata ja-gora?

¹⁸ Hakazalika, bayin Jehobah suna guje wa halayen duniya da za su iya lalata darajar aure da liyafar aure na Kirista ko kuwa waɗanda za su iya shafan lamirin wasu. Alal misali, suna ƙin maganganu masu ban haushi ko batsa kuma  suna guje wa wasannin banza ko kalaman da za su kunyatar da ma’auratan da wasu. (Misalai 26:18, 19; Luka 6:31; 10:27) Suna kuma guje wa liyafar aure mai girma, wadda ba ta nuna filako, sai “darajar rai ta wofi.” (1 Yohanna 2:16) Idan kana shirin aure, kada ka manta cewa Jehobah yana son ranarka ta musamman ta zama abin da za ka riƙa tunawa da farin ciki, ba yin da na sani ba. *

19, 20. Menene wani littafi ya ce game da tushen kara kofi da kofi, kuma me ya sa wannan al’adar ba ta dace da Kiristoci ba?

¹⁹ Wani abin da ake yawan yi a wajen bikin aure da liyafa shi ne kara kofi da kofin wani. Littafin nan International Handbook on Alcohol and Culture na shekara ta 1995 ya ce: “Kara kofi da kofi . . . wataƙila al’ada ce ta hadaya a zamanin dā inda ake gabatar da ruwa mai tsarki ga alloli . . . don yin fata, a taƙaitacciyar addu’ar da ake cewa ‘tsawon rai!’ ko ‘ƙarin lafiya a gare ka!’”

²⁰ Hakika, wataƙila yawancin mutane ba sa ɗaukan kara kofi da kofi a matsayin wani abu da ya shafi addini ko camfi ba. Duk da haka, ana iya ɗaukan al’adar ɗaga kofi sama a matsayin roƙon “sama,” wato, aljanu, don samun albarka a hanyar da ba ta jitu da abin da aka faɗa ba a cikin Nassosi.—Yohanna 14:6; 16:23. *

21. Duk da cewa ba su da tushe na addini, waɗanne sanannun bukukuwa ne Kiristoci za su guje wa, kuma me ya sa?

²¹ Ta wajen nuna mizanan wannan duniyar da take taɓarɓarewa,  wato, halayen da Babila Babba take ɗaukakawa kai tsaye ko a ɓoye, wasu ƙasashe suna yin bukukuwa na shekara shekara, bukukuwan da ake yin rawan da ke cike da batsa, kuma ana iya yin bikin salon rayuwar ’yan luwaɗi da ’yan maɗigo. Zai dace mai ‘ƙaunar Jehobah’ ya halarci ko kuma ya kalli irin wannan wasan? Yin hakan zai nuna cewa yana ƙin mugun abu da gaske? (Zabura 1:1, 2; 97:10) Zai dace a yi koyi da halin mai zabura wanda ya yi addu’a cewa: “Ka kawasda idanuna ga barin duban abin banza.”—Zabura 119:37.

22. A wane lokaci ne Kirista zai iya yanke shawara bisa ga lamirinsa game da ko zai saka hannu a wani biki ko ba zai saka ba?

²² A ranakun da mutanen duniya suke yin bukukuwansu, ya kamata Kirista ya mai da hankali sosai don kada halinsa ya sa wasu su yi zaton cewa shi ma yana yin bikin. Bulus ya rubuta: “Ko kuna ci fa, ko kuna sha, ko kuwa iyakar abin da ku ke yi, a yi duka domin a girmama Allah.” (1 Korintiyawa 10:31; ka duba akwatin nan “ Yanke Shawarwarin da Suka Dace,” a shafi na 158-159.) A wani ɓangaren kuma, idan al’ada ko biki bai da wani dangantaka da addinan ƙarya, bai shafi siyasa ko son ƙasa ba, kuma bai saɓa wa mizanan Littafi Mai Tsarki ba, to, kowanne Kirista ne zai yanke shawara da kansa ko zai saka hannu a ciki. Hakazalika, ya kamata ya yi la’akari da yadda wasu za su ji don kada ya sa su tuntuɓe.

23, 24. Ta yaya za mu iya ba da shaida mai kyau game da mizanai masu adalci na Jehobah?

²³ Yawancin mutane suna ɗaukan ranakun wasu sanannun bukukuwa a matsayin lokacin kasancewa tare da iyali da abokai. Saboda haka, idan wani ya yi zaton cewa matsayin da muka ɗauka da ke bisa Nassi ba ya nuna ƙauna ko kuma ya wuce kima, muna iya bayyana masa cewa Shaidun Jehobah suna ɗaukan yin nishaɗi mai kyau tare da iyalinsu da kuma abokansu da tamani. (Misalai 11:25; Mai-Wa’azi  3:12, 13; 2 Korintiyawa 9:7) Muna more tarayya da ƙaunatattunmu a kowane lokaci, amma domin ƙaunar da muke yi wa Allah da kuma mizanansa na adalci, ba ma son mu ɓata waɗannan lokacin na farin ciki da al’adun da ba ya so.—Duba akwatin nan “ Bauta ta Gaskiya Tana Kawo Farin Ciki Mafi Girma,” a shafi na 156.

²⁴ Wasu Shaidu sun yi nasara sosai wajen tattaunawa da mutanen da suke son su san gaskiyar batutuwan da ke babi na 16 na littafin nan Menene Ainihi Littafi Mai Tsarki Yake Koyarwa? * Amma ka tuna cewa muradinmu shi ne mu jawo mutane zuwa gaskiya, ba yin gardama da su ba. Saboda haka, ka daraja mutane, ka kasance mai haƙuri, kuma ka ‘bari zancenka kullum ya kasance tare da alheri, gyartace da gishiri.’—Kolossiyawa 4:6.

25, 26. Ta yaya iyaye za su iya taimaka wa yaransu su ƙarfafa bangaskiyarsu da ƙaunarsu ga Jehobah?

²⁵ A matsayinmu na bayin Jehobah, muna da fahimi sosai. Mun san dalilin da ya sa muke yin wasu abubuwa da kuma dalilin da ya sa muke guje wa wasu. (Ibraniyawa 5:14) Saboda haka, iyaye ku koya wa yaranku su dinga yin bimbini a kan mizanan Littafi Mai Tsarki. Idan kuka yi hakan, za ku ƙarfafa bangaskiyarsu, za ku taimaka musu su ba da amsoshi da ke bisa Nassi ga mutanen da suka tuhumi imaninsu, kuma za ku tabbatar da su cewa Jehobah yana ƙaunarsu.—Ishaya 48:17, 18; 1 Bitrus 3:15.

²⁶ Dukan waɗanda suke bauta wa Allah “cikin Ruhu da cikin gaskiya” suna guje wa bukukuwan da suka saɓa wa nassi kuma suna iya ƙoƙarinsu su kasance masu gaskiya a dukan fasalolin rayuwarsu ta yau da kullum. A yau, yawancin mutane suna ganin cewa kasancewa mai gaskiya bai dace ba. Amma kamar yadda za mu gani a babi na gaba, hanyoyin Allah su ne mafi kyau.