Ang Pagtamod sang Biblia

Ang Cristianong Paghiusa Bala Nagakinahanglan sing Pag-alalangay?

WALA sing paghiusa sa relihion karon. Bisan sa sulod mismo sang isa ka simbahan, mahimo nga ang katawhan may nanuhaytuhay kag nagasumpakilay nga mga pagpati tuhoy sa doktrina kag paggawi. Amo sini ang ginsiling sang isa ka manunulat: “Mabudlay pa gani makakita sang duha ka tawo nga nagatuo sa pareho gid nga Dios. Sa karon, ang tagsa ka tawo daw may kaugalingon nga teolohiya.”

Kabaliskaran gid sa sini, ginlaygayan ni apostol Pablo ang unang siglo nga mga Cristiano sa Corinto nga “maghambal nga may paghilisugot” kag ‘maghiusa sa isa ka painuino kag isa ka panghunahuna.’ (1 Corinto 1:10) Ginamulay sang iban karon ining laygay ni Pablo. ‘Tuhay ang tagsa ka tawo,’ bais nila, ‘kag indi makatarunganon nga mag-insister nga ang tanan nga mga Cristiano maghunahuna ukon maghikot sa pareho nga paagi.’ Apang, ginarekomendar gid bala ni Pablo ang pagkamatinumanon kaangay sang isa ka robot? Ginapahanugutan bala sang Biblia ang personal nga kahilwayan?

Paghiusa, Indi Pag-alalangay

Sa isa sang iya mga sulat, ginpalig-on ni Pablo ang mga Cristiano nga alagaron ang Dios upod sa ila “ikasarang sa pagpangatarungan.” (Roma 12:⁠1) Kon amo, wala gid niya gintinguhaan nga himuon ang mga katapo sang kongregasyon sa Corinto nga magsunodsunod na lamang nga wala nagapamensar. Apang ngaa ginsilingan niya sila nga ‘maghiusa sa isa ka painuino kag isa ka panghunahuna’? Naglaygay sini si Pablo bangod ang kongregasyon sa Corinto may serioso nga problema. May yara pagbinahinbahin, amo nga gintamod sang iban si Apolos subong ila lider samtang ang iban naman nagpabor kay Pablo ukon kay Pedro ukon nagbaton lamang kay Cristo. Ining di-paghiusa serioso gid, bangod ginabutang sini sa katalagman ang paghidait sang kongregasyon.

Luyag ni Pablo “nga tipigan [sang mga taga-Corinto] ang pagkaisa sa espiritu sa nagahiusa nga higot sang paghidait,” subong sang iya ginlaygay sang ulihi sa mga Cristiano sa Efeso. (Efeso 4:⁠3) Ginpalig-on niya ang mga kauturan nga maghiusa sa pagsunod kay Jesucristo, indi magbinahinbahin sa mga grupo, ukon  mga sekta. Paagi sa sini maangkon nila ang mahidaiton nga paghiusa sa katuyuan. (Juan 17:22) Ang laygay ni Pablo sa mga taga-Corinto nagapalig-on sa ila nga pasibuon ang ila mga hunahuna kag pasanyugon ang paghiusa, indi pag-alalangay.​​—⁠2 Corinto 13:​9, 11.

Ang paghiusa importante man tuhoy sa doktrina. Narealisar sang mga sumulunod ni Jesus nga may yara lamang “isa ka pagtuo,” subong nga may “isa [lamang] ka Dios kag Amay.” (Efeso 4:​1-6) Busa, ginapat-od sang mga Cristiano nga ang ila ginapatihan nahisuno sa kamatuoran nga ginpahayag sang Dios sa iya Pulong nahanungod sa iya kaugalingon kag sa iya mga katuyuan. Nahiusa sila sa ila ginapatihan tuhoy sa kon sin-o ang Dios kag kon ano ang iya mga ginapatuman. Ginasunod man nila ang maathag nga mga talaksan sa moral nga yara sa Pulong sang Dios. (1 Corinto 6:​9-​11) Sa sining paagi nagpabilin nga nahiusa ang mga Cristiano, sa doktrina kag moral.

Pag-atubang sang Indi Paghangpanay

Apang, wala ini nagakahulugan nga ginadiktahan ang mga Cristiano kon paano maghunahuna ukon kon ano ang himuon sa tanan nga kahimtangan sa pagkabuhi. Kalabanan nga mga kahimtangan nagadalahig sang personal nga desisyon. Binagbinaga ang isa ka halimbawa. Madamo sang unang siglo nga mga Cristiano sa Corinto ang nagaduhaduha tuhoy sa pagkaon sing karne nga mahimo naghalin sa templo sang mga diosdios. Ang pila nagpati gid nga ang pagkaon sini nga karne pagpakigbahin sa butig nga pagsimba, samtang ang iban naman nagpati nga ang ginhalinan sang karne indi na importante. Agod malubad ining mabudlay nga hulusayon, wala maghimo si Pablo sing isa ka pagsulundan nga nagasugo sa mga Cristiano kon ano ang ila himuon. Sa baylo, ginkilala niya nga ang mga tawo mahimo maghimo sing nanuhaytuhay nga mga desisyon sa amo nga butang.⁠ *​​—⁠1 Corinto 8:​4-​13.

Sa karon mahimo magdesisyon ang mga Cristiano sing tuhay sa iban nga mga Cristiano kon may kaangtanan sa trabaho, kapagros, kalingawan, ukon iban pa nga mga butang nga nagadalahig sang personal nga desisyon. Ini nga pagkananuhaytuhay mahimo magtublag sa iban. Mahimo magpalibog sila nga ang mga kinatuhayan sa pagtamod mahimo tunaan sang pagbinangig ukon pagbinahinbahin sa kongregasyon. Apang, mahimo ini malikawan. Sa pag-ilustrar: Ang mga kompositor sa musika may yara lamang limitado nga kadamuon sang mga nota, apang ang posibilidad nga makahimo sing matahom nga musika wala sing latid. Sing kaanggid, ang mga Cristiano nagapili lamang sa sulod sang dulunan sang diosnon nga mga prinsipio. Apang, may kahilwayan sila sa pagpili kon nagahimo sila sing kaugalingon nga mga desisyon.

Paano matipigan ang Cristianong paghiusa samtang ginatahod ang desisyon sang mga indibiduwal? Ang yabi amo ang gugma. Ang gugma sa Dios nagapahulag sa aton nga tumanon sing kinabubut-on ang iya mga sugo. (1 Juan 5:⁠3) Ang gugma sa aton isigkatawo nagapahulag sa aton nga tahuron ang kinamatarong sang iban sa pagdesisyon suno sa ila konsiensia sa personal nga mga butang. (Roma 14:​3, 4; Galacia 5:13) Nagpahamtang si Pablo sing isa ka maayo nga halimbawa tuhoy sa sini sang nagpasakop siya sa awtoridad sang nagadumala nga hubon sang unang siglo may kaangtanan sa doktrina. (Mateo 24:45-​47; Binuhatan 15:​1, 2) Sa amo man nga tion, ginpalig-on niya ang tanan nga tahuron ang konsiensia sang mga masigka-Cristiano kon tuhoy sa paghimo sing personal nga desisyon.​​—⁠1 Corinto 10:25-​33.

Maathag nga wala sing isa nga dapat pakalainon sa paghimo sing desisyon suno sa iya konsiensia nga wala nagasupak sa mga prinsipio sang Biblia. (Santiago 4:12) Sa pihak nga bahin, ang mainunungon nga mga Cristiano wala nagainsister sang ila personal nga kinamatarong sa kahalitan sang konsiensia sang iban ukon sang paghiusa sa kongregasyon. Indi man sila dapat mangangkon nga may kahilwayan sila sa paghimo sing bisan ano nga butang nga maathag nga ginadumilian sang Pulong sang Dios. (Roma 15:⁠1; 2 Pedro 2:​1, 19) Ang gugma sa Dios dapat magpahulag sa aton nga ipahisuno ang aton konsiensia sa panghunahuna sang Dios. Magapahiusa ini sa aton upod sa aton mga masigkatumuluo.​​—⁠Hebreo 5:⁠14.

[Nota]